‘सहकारी समस्याबारे राजनीतिक छलफल जरुरी’
कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक स्रोत समिति सभापति डा. आरजु राणाले मौलिक चरित्रमा सहकारीलाई फर्काउन राजनीतिक दलबिच गम्भीर छलफल हुनुपर्ने बताउनुभएको छ । सहकारीमा देखिएको समस्या समाधानमा कसरी अगाडि बढ्न सकिन्छ भन्नेबारे नेपाली कांग्रेसको सहकारी विभाग र विज्ञहरूसँग शनिबार आयोजित ‘सहकारी समस्या तथा भावी रणनीति’ विषयक छलफलमा बोल्दै उहाँले देशले नै सहकारीका विषयमा गम्भीर भएर सोच्नुपर्ने समय आएको बताउनुभयो ।
कार्यालय समयमा कार्यकक्षमा नभेटिनेलाई कारबाही गर्ने
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले चिकित्सक तथा स्वास्थ्यकर्मी र कर्मचारीलाई कार्यालयमा हाजिर गर्ने तर कार्यकक्षमा नभेटिने गरिएकाले त्यस्तालाई कारबाही गर्ने जनाएको छ ।
सरकारी विद्यालयमा बच्चा पढाउनैपर्ने सान्दर्भिकता !
पछिल्लो समय केही स्थानीय तहले सरकारी कर्मचारीले आफ्ना बालबालिका अनिवार्य रुपमा सरकारी (सामुदायिक) विद्यालय पढाउनुपर्ने नियम बनाएपछि यसबारे बहस सुरु भएको छ । शिक्षाविदको पनि यस विषयमा धारणा बाझिएको छ ।
मनाङका तीन मोटरेबल पुल आठ वर्षदेखि अधुरै
मनाङका नासोँ गाउँपालिका र मनाङ ङिस्याङ गाउँपालिकामा पर्ने तीन पक्की मोटरेबलपुल विगत आठ वर्षदेखि अधुरै छन् । नासोँ–६ र ७ नं वडा जोड्ने मोटरेबल पुल नहुँदा वर्षामा आवतजावतमै सकस हुने गरेको छ भने मोटर तार्न र स्थानीयलाई आवतजावतका लागि साँघु बनाउनुपर्ने बाध्यता छ ।
ताप्लेजुङका सबै वडासम्म पुग्यो सडक
निर्माणाधीन तमोर कोरिडोर सडकको ट्रयाकले ओलाङ्चुङगोला बस्तीलाई जोडेसँगै ताप्लेजुङका सबै वडासम्म सडकको पहुँच पुगेको छ।चीनको स्वशासित क्षेत्र तिब्बतसँग सिमाना जोडिएको ओलाङ्चुङगोलासम्म भर्खरै तमोर कोरिडोरको ट्रयाक पुगेसँगै जिल्लाका सबै वडामा सडकको पहुँच पुगेको हो ।
तामाकोशीमा बेपत्ता भएकामध्ये एकको शव फेला
दोलखामा तामाकोशीमा पौडी खेल्ने क्रममा बेपत्ता भएका २ जनामध्य एक जनाको शव फेला परेको छ ।
म्याग्दीमा ट्रिपर दुर्घटना : एक जनाको मृत्यु, तीन घाइते
म्याग्दीको रघुगङ्गा गाउँपालिका–७, चिमखोलास्थित घैराबारीमा ट्रिपर दुर्घटना हुँदा एक जनाको मृत्यु भएको छ भने तीन जना घाइते भएका छन् ।
श्रमदानबाट धरान–साँगुरीगढी पदमार्ग
धरानदेखि ऐतिहासिक साँगुरीगढी जाने पर्यटकीय गन्तव्य श्रम संस्कृति पदमार्ग निर्माणमा धरान उपमहानगरपालिकाको नगर प्रमुख हर्कराज राईको नेतृत्वमा शनिबारदेखि श्रमदान सुरु भएको छ।
दिउँसै खुडा प्रहार गर्न खोज्ने युवक प्रहरी नियन्त्रणमा
नेपालगन्जको राझा चोकमा दिनदहाडै खुडा प्रहार गर्न खोज्ने एक जनालाई प्रहरीले प्रकाउ गरेको छ ।
कर्णालीमा चालु आवको हालसम्म २५ प्रतिशत मात्रै बजेट खर्च
प्रदेश संरचना बनेको सात वर्षमा कर्णाली प्रदेशमा पाँच वटा सरकार बनेका छन् ।
वीरगञ्ज भन्सारद्वारा आठ महिनामा एक खर्ब १४ अर्ब राजस्व सङ्कलन
वीरगञ्ज भन्सार कार्यालयले चालु आर्थिक वर्षको हालसम्ममा एक खर्बभन्दा बढी राजस्व सङ्कलन गर्न सफल भएको छ । चालु आर्थिक वर्षको साउनदेखि चैतसम्ममा कार्यालयले एक खर्ब १४ अर्ब १६ करोड राजस्व सङ्कलन गर्न सफल भएको हो ।
तीन हजार क्वीन्टल खाद्यन्न थप
यसै आर्थिक वर्षभित्र ढुवानी गर्नेगरी खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेडले तीन हजार क्वीन्टल खाद्यन्न थप गरेको छ । जिल्लामा खाद्यन्न समस्या हुन नदिन समय खाद्यन्न कोटा थप्ने कार्य लिमिटेड केन्द्रले गरेको हो ।
एमालेको महाधिवेशन प्रतिनिधि परिषद् बैठक सुरु
नेकपा (एमाले)को महाधिवेशन प्रतिनिधि परिषद बैठक सुरु भएको छ । शनिबार ललितपुरको गोदावरीस्थित सनराईज हलमा पार्टीका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले सो परिषद् बैठकको औपचारिक रुपमा शुभारम्भ गर्नुभएको हो ।
लाइन सिफ्टिङ तथा केबल परिवर्तनका लागि विद्युत् सेवा अवरुद्ध
नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले शनिबार जोरपाटी वितरण केन्द्रको मूलपानी फिडर र डाँछी फिडर तथा रत्नपार्क वितरण केन्द्रको अनामनगर फिडरअन्तर्गत पर्ने विभिन्न स्थानमा विद्युत् सेवा अवरुद्ध गरिएको जनाएको छ ।
लिमीमा अझै पुगेन पाठ्य पुस्तक
जिल्लाभरका सामुदायीक विद्यालयमा पाठ्यपुस्तक पुगेर पठनपाठन सुरु भए पनि नाम्खा गाउँपालिका– ६ को हिमालपारीको गाउँ लिमीका विद्यालयमा भने हालसम्म पुस्तक पुग्न सकेको छैन ।
भिक्षु र प्रेम (कथा)
तथागत बुद्धको जीवनकालको कुरा हो । एकदिन भिक्षु आनन्द भिक्षाटन गर्दै जाँदा तिर्खा लागेर पानी खान पाउने आसले यताउता हेर्दै थिए । उनले एउटी युवती इनारमा पानी तानिरहेकी देखेछन् । भिक्षु आनन्द त्यही गएर युवतीलाई आफू तिर्खाएको बताउँदै पानी दिन आग्रह गर्छन् । युवतीले फर्केर हेर्दा एक जना सुन्दर, शान्त भिक्षु आफ्नो अगाडि उभिरहेको देखेर लजालु आँखाले मुस्कुराउँदै पानी खुवाउने सङ्केत गर्दै टाउको हल्लाउँछिन् । त्यो बेला भिक्षु अन्जुली थापेर पानी खान तयार हुन्छन् भने युवती घैँटो उचालेर पानी खुवाउन ठिक्क पर्छिन् तर एक्कासि युवती झस्किएर भन्न थाल्छिन्, “म पानी खुवाउन सक्दिनँ ।” भिक्षु सोध्छन्, “किन ?” युवती भन्छिन्, “म तल्लो जातको मान्छे, मैले छोएको पानी तपार्इंहरू खानु हुँदैन ।” भिक्षु भन्छन्, “मैले पानी मागेको हो, जात सोधेको होइन ।
सङ्घर्ष र सफलताको कथा
बेलायतको लिड्स विश्वविद्यालयमा प्राध्यापन गर्दै आउनुभएका अन्तर्राष्ट्रिय कानुनविद् सूर्य सुवेदीको सङ्घर्ष र सफलताका बारेमा लेखिएको पुस्तक महाविद्यावारिधिदेखि नोबेल शान्ति पुरस्कार मनोनयनसम्म सार्वजनिक भएको छ । लमजुङको विकट गाउँ खुदीदेखि अक्सफोर्डसम्मको सङ्घर्ष यात्रालाई पुस्तकमा सविस्तार उल्लेख गरिएको छ ।
प्रवासमा नेपाली साहित्य
साहित्यिक चेतको व्यक्ति जहाँ रहे पनि नेपाली मनले नेपाल र नेपालीको विषय राष्ट्रियता र संस्कृतिको विषयमा सोच्छ, लेख्न थाल्छ र बोल्न थाल्छ । अहिले लाखौँ नेपाली नेपालबाहिर फैलिएर नेपाली भाषा, संस्कृति र साहित्यमार्फत नेपाली मौलिकता विस्तार गरिरहेका छन् । कर्मभूमि बदलिए पनि मन र राष्ट्रियता बदलिँदैन । नेपाली डायस्पोराबाट सामान्य वा डायस्पोरिक चेतनासहितको साहित्य विस्तार हुँदै आएको छ । त्यसैले प्रवासी कला साहित्यलाई उपयोग गर्ने विषयले राष्ट्रिय कार्यसूची पाएको छ । प्रवासमा नेपालीको जनसङ्ख्या वृद्धिसँगै साहित्यिक गतिविधि व्यापक रूपमा बढेका छन् । यससम्बन्धी संस्थाहरू जन्मने क्रम पनि अकासिएको छ ।
स्मरणीय पञ्चकोट यात्रा
प्राकृतिक, धार्मिक तथा पर्यटकीय आकर्षणको केन्द्र रहेको बागलुङ जिल्लाको पञ्चकोटमा ‘अनन्तश्री ब्रह्माण्डीय महायज्ञ’ भइरहेको थियो र महायज्ञकै विशेष अनुष्ठानका रूपमा हुन लागेको थियो– ‘भाषा, साहित्य र संस्कृति संरक्षण सम्मेलन ।’ उक्त सम्मेलनमा सहभागी हुन काठमाडौँबाट साहित्यकारको एक टोली प्रस्थान गर्दै थियो । साहित्यिक पत्रकार सङ्घका सभापति राधेश्याम लेकाली संयोजक रहेको उक्त भ्रमण टोलीको सदस्यका रूपमा सौभाग्यवश म पनि सामेल थिएँ ।
दोलखाको बुग्देउ जात्रा
दोलखामा मनाइने रातो मत्स्येन्द्रनाथको जात्रालाई स्थानीय बासिन्दाले बुग्देउ जात्रा भन्छन् । ललितपुरमा मनाइने रातो मत्स्येन्द्रनाथको जात्रालाई काठमाडौँ उपत्यकाका बासिन्दा (नेवार समुदाय) ले बुगंद्यो जात्रा भन्ने गर्छन् । नेपालमा सबभन्दा लामो समयसम्म चल्ने जात्रामध्ये रातो मत्स्येन्द्रनाथको जात्रा पनि एक हो । रातो मत्स्येन्द्रनाथको जात्रा ललितपुर र दोलखामा मात्र मनाइन्छ । यो जात्रा कसरी नेपालमा चल्यो भन्ने सन्दर्भमा एउटा पुरानो जनश्रुति प्रचलनमा सुन्न पाइन्छ । जनश्रुति अनुसार करिब १४०० वर्षअघि नेपालका लिच्छवि राजा नरेन्द्रदेवको पालामा लामो समयसम्म वर्षा नभएर खडेरी परी हाहाकार भएको थियो । किन यस्तो भयो भनी ज्योतिषीलाई देखाउँदा गोरखनाथ बाबा भिक्षाटन गर्दै आउँदा कसैले पनि भिक्षा नदिएको हुनाले गोरखनाथ रिसाएर यहाँका सम्पूर्ण नागलाई आफ्नो वशमा पारी आफ्नो आसन बनाएर ध्यानमा बसेका रहेछन् ।
रैथाने सङ्गीतका सारथि
मौलिक गीत/सङ्गीतमा छुट्टै मिठास छ । घण्टौँ घोत्लिएर सबैलाई मन्त्रमुग्ध बनाउन खपिस हुनुहुन्छ नारदमणि हार्तम्छाली । भित्री मनमा मौलिक बाजा संरक्षणको हुटहुटी छ । कलाका सबैजसो विधामा उत्तिकै रमाएका भेटिनुहुन्छ हार्तम्छाली । सङ्गीतले भूगोल चिनाउनु पर्छ भन्नेमा उहाँ विश्वास गर्नुहुन्छ । नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका कुलपति हार्तम्छाली विभिन्न प्रतिभाका धनी हुनुहुन्छ । मूर्तिकारका रूपमा पहिचान बनाउनुभएका उहाँले ललितकला क्याम्पसबाट कलामा स्नातक र त्रिविबाट समाजशास्त्रमा स्नातकोत्तर गर्नुभएको छ ।
नेपाली मौलिक संस्कृतिको प्रवर्धन
विश्वको जुनसुकै कुनामा बसेका भए पनि नेपाली आखिर नेपाली नै हुन् । तन जता पुगे पनि मन चाहिँ नेपाली नै हुन्छ । नेपालको जनसङ्ख्या झन्डै तीन करोड पुगेको तथ्याङ्क छ । त्यसमध्ये करिब एक करोड त विदेशमा रहेको अनुमान छ । धेरै जसो खाडी र मलेसियामा रोजगारीका लागि गएका छन् । युरोप, अमेरिका र अस्ट्रेलिया जस्ता विकसित मुलुकमा अध्ययन र अन्य प्रयोजनका लागि पनि धेरै नेपाली पुगेका छन् । देशको परिस्थिति वा अन्य कारणले बिदेसिए पनि नेपालीको मन चाहिँ नेपालभित्रै घुमिरहेको पाइन्छ । नेपाली मनको प्रत्यक्ष प्रभाव नेपालीका चाड वा पर्व विशेषमा अनुभूति गर्न सकिन्छ । दसैँ, तिहार होस् वा अन्य चाडपर्वमा विदेशमा रहेका नेपालीले पनि धूमधामसँग कार्यक्रम गर्ने गरेका छन् । कला, धर्म र संस्कृतिमा नेपाल
‘युट्युबकारिता’ कि ‘पत्रकारिता’
सुरुमा अनलाइन माध्यमलाई ‘माध्यम’ र त्यहाँ काम गर्नेलाई ‘पत्रकार’ भन्न नहुने बुझाइ थियो । अनलाइन माध्यमको चर्चा र प्रभाव बढिसकेको भए पनि त्यसलाई बेवास्ता गरिन्थ्यो । कतिपय अग्रज पत्रकारकै नकारात्मक धारणा थियो । छापा माध्यम (त्यसमा पनि कुनै कुनै दैनिक) मा कार्यरत अनलाइन मात्र होइन, अन्य छापा माध्यमका पत्रकारलाई समेत गन्थेनन् । राजाको निरङ्कुश शासनकालमा केही अनलाइन माध्यम नेपालमा खोल्न नमिल्ने बनाइएको थियो । अनलाइन माध्यमलाई सरकारी दस्ताबेजमा राख्न धेरै पापड पेल्नु परेको थियो । अनलाइन मिडिया एसोसिएसन, साइबर जर्नालिस्ट एसोसिएसनलगायतको दबाब र सरकारद्वारा
कोलिस्टिनको प्रयोग
पोलिमिक्सिन परिवारमा पाँच वटा जीवाणु निरोधक यौगिक पोलिमिक्सिन ए, बी, सी, डी र ई पर्दछन् । यिनीहरूमध्ये कम विषाक्तताको आधारमा पोलिमिक्सिन ‘बी र ई’ लाई जीवाणुबाट हुने कडा सङ्क्रमणको प्रतिरोधमा अन्तिम औषधीका रूपमा प्रयोग गरिन्छ । कोलिस्टिन अथवा पोलिमिक्सिन ई पोलिमिक्सिन वर्गको औषधी हो, जसले जीवाणुको कोषको बाहिरी आवरणलाई अस्थिर बनाएर जीवाणुलाई नष्ट गर्छ । कोलिस्टिन यौगिक सर्वप्रथम सन् १९४७ मा माटोको जीवाणु पेनिब्यासिलस पोलिमिक्साबाट वैज्ञानिकहरू बेनेडिक्ट र लाङलिकले पृथक् गरेका हुन् ।