विकास गाउँ पुगेसँगै फेरियो धिमवासीको जीवनशैली
जिल्ला सदरमुकाम मार्तडीदेखि हिमाली गाउँपालिका–६ को धिम बस्ती झण्डै ७० किलोटिरको दूरीमा पर्दछ ।
अन्नपूर्ण आधारतिर घुम्दा
मध्यरातसम्म घान्द्रुक जागिरह्यो । काठमाडौँबाट लामो बाटो बसमा घान्द्रुक पुगेका हामी राम्ररी निदाउन पाएनौँ । भोलि बिहान सबेरै उठेर सुरु गर्नु छ अन्नपूर्ण आधार शिविर (दक्षिण) को पदयात्रा । असोजको अन्तिम, चिसो रामै्र छ घान्दु्रकमा । नहोस् पनि किन, अन्नपूर्ण र माछापुच्छ«े हिमालको काखमा कुनै मायालु शिशु झैँ लुटपुटिएर बसेको छ घान्द्रुक । आफ्नो परम्परागत परिचयलाई बचाएर आ
थेसिस
म हाइस्कुलको खुड्किलो भर्खरै चढ्दै थिएँ । तिसको दशकको मध्य समयमा । काठमाडौँमा पढ्ने गाउँले छिमेकी दाइका गफ दसैँतिहारमा सुन्थेँ, “पढाइ त सकियो अब थेसिस लेख्न बाँकी छ ।”
मिलारेपाको अवतार
नीलो, सेतो, रातो, हरियो र पहेँलो पञ्चरङ मिश्रित फरफराइरहेको लुङ्दारलाई हावाको झोकाले आफ्नै गतिमा गतिशील बनाइरहेको छ । त्यही हावाको वेगलाई स्पर्श गर्दै यतिबेला आममानिस मिलारेपाको अवतारलाई दर्शन गर्न आतुर छन् । बौद्ध धर्म गुरु, अनुयायीदेखि साधारण मान्छेले सुरुवातमै मिलारेपालाई कलाकार मुकेश श्रेष्ठको सुन्दर थाङ्का सिर्जनामा नियाल्छन् । त्यस्तै कला सिर्जना नियाल्दै गर्दा मिलारेपाको साधारण जीवनदेखि, योगी, अध्यात्म र सिद्धि प्राप्तसम्मको यात्रालाई अझै नियाल्न आतुर भएका रङ्गमञ्चको अ“ध्यारो परिवेशमा प्रवेश गर्छन् । मञ्चमा ठडिएका पञ्च
विश्वमा चिनिँदै नेपाल
अन्तर्राष्ट्रिय खेलकुदमा चामत्कारिक प्रदर्शन गरेर नेपालको नाम राख्नेमा क्रिकेट सबभन्दा अगाडि छ । पुरुष होस् या महिला क्रिकेट नेपालले अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रमा वाहवाही नै कमाएको छ । नेपाली दृष्टिविहीन महिला क्रिकेट टिमले चुपचाप, होहल्लाबिना दृष्टिविहीन टी–२० क्रिकेटमा उपविजेता बनेर क्रिकेटकै सबभन्दा ठुलो गौरव हासिल ग¥यो । नेपाली क्रिकेटलाई विश्वमा चिनाउनेमा अब नेपालको दृष्टिविहीन महिला क्रिकेट टिम
वास्तुकलाको अपूर्व सङ्गम
मिथिलाकी छोरी सीता । राजर्षि जनककी राजकुमारी भएर जनकपुरधामको दरबारमा हुर्केकी सीता वास्तवमा समग्र मिथिलाकै छोरी हुन् । उनी पृथ्वी स्वरूपा हुन् । राजा स्वयम् किसान भएर हलो जोत्ने क्रियाको प्रसङ्गले सीताको जन्मको महात्म्यलाई झनै महान् बनायो ।
वातावरण पत्रकारिताको दायित्व
हाल हाम्रो पृथ्वीको जलवायुमा निरन्तर अकल्पनीय परिवर्तन आइरहेका छन् । यस्ता परिवर्तनले मानव मात्र होइन धराबासी सारा सजीवलाई अस्तित्वको रक्षाका लागि चुनौती दिइरहेका छन् । यस्ता चुनौतीलाई सामना गर्न र मानवलगायत सम्पूर्ण जीवको जीवन सुरक्षाका लागि वातावरण पत्रकारिताको महत्व तथा दायित्व दिनप्रतिदिन बढिरहेको छ ।
त्रिवि सभाको फरक दृश्य
त्रिभुवन विश्वविद्यालयले गत बुधबार विश्वविद्यालय सभा सम्पन्न ग¥यो । गत साउन १५ गते सञ्चालन भएको सभाको पूरक बैठक थियो त्यो । साउनमा सम्पन्न बैठकले विश्वविद्यालयको नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत नगरी बजेट मात्रै स्वीकृत गरेको थियो ।
नौमती बाजाले छाएको खुसी
‘खाने मुखलाई जुँगाले छेक्दैन’ भन्ने नेपाली उखानलाई चन्द्रागिरी नगरपालिका–३, स्थित समृद्धि टोलमा अवस्थित ‘सिर्जनशील महिला संस्था’ ले चरितार्थ गरिदिएको छ । टोलमा बसोबास गर्ने केही महिला मिलेर २०७७ सालमा कानुनी प्रक्रिया पूरा गरी ‘सिर्जनशील महिला संस्था’ नामक संस्था दर्ता गरियो । नेपालमा परम्परादेखि चल्दै आएको बहुचर्चित मौलिक नौमती बाजाको संरक्षण र संवर्धन गर्ने मुख्य उद्देश्य
भाषा, समावेशिता र शान्ति
राष्ट्रको समान विकासका लागि समान पहुँच र सहभागितालाई ग्यारेन्टी गर्न संवैधानिक व्यवस्था मात्रै यथेष्ट हुँदैन । समान विकास हुँदा मात्रै दिगो शान्ति स्थापना हुने हुँदा समावेशिता र शान्ति एकअर्काका पर्याय बन्न पुग्छन् ।
महिला हिंसाको ८१ प्रतिशत कारक पुरुष
महिला पुनस्र्थापना केन्द्र (ओरेक) को आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को प्रतिवेदनले महिला हिंसाका कारकमा पुरुषको हिस्सा बढी देखाएको हो । १९ प्रतिशत हिंसा भने पुरुष प्रवृत्तिको महिलाका कारण हुने गरेको जनाइएको छ ।
पानी उद्योगका मेनेजरको रहस्यमय हत्या
बाराको प्रसौनी गाउँपालिका ६ भलुहीस्थित किरण बिग्रेज नेपाल प्रालिमा कार्यरत मेनेजरको अज्ञात समूहद्वारा घाँटी रेटेर हत्या भएको घटना सार्वजनिक भएपछि स्थानीय क्षेत्र तनावग्रस्त बनेको छ ।
युक्रेनी राष्ट्रपति जेलेन्स्कीको चिफ अफ स्टाफको घर र कार्यालयमा छापा
युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमर जेलेन्स्कीका चिफ अफ स्टाफ एन्ड्री यर्माकका घर तथा कार्यालयमा भ्रष्टाचारविरोधी एकाइले छापा मारेको छ ।
एनपिएलः विराटनगरविरुद्ध ब्याटिङ गर्दै कर्णाली याक्स
नेपाल प्रिमियर लिग (एनपिएल) अन्तर्गत शुक्रबारको दोस्रो खेलमा कर्णाली याक्सले विराटनगर किंग्सविरुद्ध पहिले ब्याटिङ गर्दैछ ।
सामाजिक सुरक्षाको आयाम
लोकतान्त्रिक राज्य प्रणाली लोककल्याणमा आधारित हुन्छ/हुनु पर्छ । नागरिकको सुविधा र सुरक्षाको प्रत्याभूतिले मात्र राज्य लोककल्याणकारी हुन सक्छ । विश्वका लोकतान्त्रिक प्रणालीमा नागरिकको स्वास्थ्य, शिक्षा, रोजगारी, अवकाशपछिको आर्थिक तथा सामाजिक जीवनमा विशेष ध्यान दिइएको हुन्छ । नेपालमा तीन दशकअघि वृद्धवृद्धालाई सामान्य मासिक भत्ताको सु
नवपुस्ताको राजनीतिक हस्ताक्षर
एउटा अन्योलपूर्ण समयलाई यति बेला चुनावी लयले छोप्न थालेको छ । गत भदौ २३ र २४ गते भएको जेनजी विद्रोहले ल्याएको उथलपुथलसँगै देशमा देखा परेको अन्योल र अनिश्चितता अब चुनावी मार्ग हुँदै निकासको चरणमा छ ।
निर्वाचनप्रति युवामा उत्साह
मुलुक फागुन २१ गते हुने प्रतिनिधि सभाको निर्वाचनमा केन्द्रित छ । गत भदौ २३ र २४ मा जेनजीद्वारा गरिएको आन्दोलनले देशको राजनीतिक उथलपुथल भएको थियो । तत्कालीन प्रधानमन्त्रीको राजीनामादेखि संसद् विघटन भएसँगै देशले प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीको नेतृत्वमा अन्तरिम सरकार पाएको छ । जसको मुख्य कार्यभार छ महिनाभित्र प्रतिनिधि सभा निर्वाचन गराउनु हो ।
दीर्घकालीन लगानीको प्रत्याभूति
चालु आर्थिक वर्षको तीन महिनामा पाँच खर्ब ५३ अर्ब ३१ करोड रुपियाँ रेमिट्यान्स भित्रिएको छ । यो अघिल्लो वर्षको असोज महिनाको तुलनामा ३५.४ प्रतिशत बढी हो । गत आवको असोज मसान्तसम्म चार खर्ब सात अर्ब ३१ करोड रुपि
विकल्पहीन निर्वाचन
विश्वको भूराजनीति यतिबेला तरल अवस्थामा छ । एकपछि अर्को गर्दै हरेक राष्ट्रमा क्रान्ति र विद्रोहका लहर उठिरहेका छन् । एक दशकअघिको अरब विद्रोहले ट्युनिसिया, इजिप्ट र लिबियाका शासकलाई पतन गरायो । दक्षिण एसियाका तीन देशमा एकपछि अर्को सत्ता ढलेका घटना ताजै छन् । सन् २०२२ मा श्रीलङ्का, सन् २०२४ मा बङ्गलादेश र सन् २०२५ मा नेपालमा सत्ता परिवर्तन भए । जन
डेढ करोडको सुन्तला बिक्री गर्ने गाउँ
खोटाङको सुन्तलाको राजधानी भनेर परिचित घोर्ले गाउँबाट एक वर्षमा डेढ करोड बढीको सुन्तला बिक्री हुने गरेको छ।
गोरखापत्र संस्थान सामाजिक सुरक्षा कोषमा आबद्ध
१२५ वर्षको गौरवशाली इतिहास बोकेको देशको सबैभन्दा पुरानो सञ्चार गृह ‘गोरखापत्र संस्थान’ औपचारिक रूपमा सामाजिक सुरक्षा कोषमा आबद्ध हुने भएको छ।
अतिक्रमित घरटहरा हटाउन सुरु
नेपालगन्ज उपमहानगरपालिकाले डोजर चलाएर रत्न राजमार्ग अन्तर्गत सुर्खेतरोडको विपी चोकदेखि धम्बोजी चोकसम्म सडकको दुवैतर्फको नालादेखि सात फिटभित्र पर्ने संरचना हटाउन सुरु गरेको छ ।
हङकङमा भीषण आगलागी, ४४ जनाको मृत्यु
हङकङको उत्तरी जिल्लास्थित आठ भवन भएको एक विशाल आवासीय कम्प्लेक्समा लागेको भीषण आगो नियन्त्रणमा लिन बिहीबारसमेत अग्नि नियन्त्रक निरन्तर प्रयासरत रहँदा मृतकको सङ्ख्या कम्तीमा ४४ पुगेको अधिकारीहरूले बताएका छन् ।
लुलाङ-गुर्जा सडकमा बेलिब्रिज निर्माणका लागि दस लाख सहयोग
म्याग्दीको धवलागिरी गाउँपालिका–१ को विकट बस्ती गुर्जामा सडक पुर्याउन स्थानीयहरूले दस लाख रुपियाँ सहयोग गरेका छन् ।
हुलाकी राजमार्ग : १४ वर्षदेखि अलपत्र झापाको कन्काई पुलको ठेक्का तोडियो
हुलाकी राजमार्गअन्तर्गत १४ वर्षदेखि अलपत्र पारिएको झापा गाउँपालिका—२ र गौरीगञ्ज गाउँपालिका—१ जोड्ने करिब ७२३ मिटर लम्बाइ कन्काई पुल निर्माणको ठेक्का तोडिएको छ ।
