पटकथा विस्तारमा
हज्जारौँ शब्दहरूले पुरेका खिया लागेका उमेरका चाङमा ।
शून्य
न देह मेरो न त हुन्छ देही मुहारको दर्पण हैन केही शरीर हाँक्ने सरकार छैन मेरै मलाई अधिकार छैन ।
जीवनमा
मनग्य होस् आम्दानी मनासिब रहोस् खर्च
किन खोजिरहेछ ऊ अर्को सम्बन्ध ?
कति सुहाएको, आफ्नो स्थापित सम्बन्धमा, कति रमाएको
ए रवि
ए रवि, जा न आज मेरो छोरोको बिहेको दिन
भानुभक्त @ लिङ्ग्वाफ्रान्का डटकम
जब जब चेतनाको प्रवाहमा थाल्छन् गुन्जिन कोरोना कोरस
सम्मानमा भानु
तिम्रो नाम लिँदा यौवनले फक्रिएको फूल झैँ फुल्छ गर्वले छाती
जातिको कर्मकाण्ड ग्रन्थ सिलोके पालाखे विमोचन
नेपालको अति सीमान्तकृत दोलखाका थामी जातिको आफ्नो कर्मकाण्ड ग्रन्थ सिलोके पालाखे विमोचन गरिएको छ । जिल्लाको बिगु गाउँपालिकाको आर्थिक सहयोगमा थामी समुदायको साझा संस्था नेपाल थामी समाज जिल्ला कार्यसमिति दोलखाले तयार पारेको यो ग्रन्थ विमोचन गरिएको हो ।
‘हेरिटेज पेजेन्ट्स २०२३’ हुँदै
‘हेरिटेज पेजेन्ट्स’ को २०२३ को संस्करणका लागि नेपालको तर्फबाट आधिकारिक प्रतिस्पर्धी चयन गर्न ‘मिस एन्ड मिसेस हेरिटेज इन्टरनेसनल नेपाल २०२३’ प्रतियोगिता आयोजना हुने भएको छ । प्रतियोगिताको उपाधि विजेता मिस तथा मिसेस दुवैले इप्लानेट सिङ्गापुरको आयोजनामा आगामी नोभेम्बरमा थाइल्यान्डमा सञ्चालन हुने ‘हेरिटेज पेजेन्ट्स २०२३’ मा नेपालको तर्फबाट सहभागिता जनाउने छन् ।
लामाको आत्मानुभूति सार्वजनिक
समाजसेवी सन्तबहादुर तामाङ लामाको ‘आत्मानुभूति’ सार्वजनिक भएको छ । गोकर्णेश्वर नगरपालिका–६ का अध्यक्ष नवराज लामा, प्रदेश सभासद् शान्ति श्रेष्ठ र पूर्वसचिव धनबहादुर तामाङलगायतले हालै आयोजित कार्यव्रmममा सो पुस्तकको लोकार्पण गर्नुभएको हो । पचासी वर्षअघि काभ्रेपलाञ्चोक बासडोलमा जन्मनुभएका तामाङले विसं. २०२३ देखि २०६३ सम्म करिब ४० वर्ष निर्माण व्यवसायीका रूपमा काम गर्दाका अनुभवलगायतका विषयलाई पुस्तकका रूपमा ल्याउनु भएको छ । गोकर्णेश्वर नगरपालिका–६ का अध्यक्ष नवराज लामाले समाजसेवी, व्यवसायी तामाङले आफ्नो सिङ्गो जीवनकालमा गर्नुभएको अनुभव समेटेर निकालेको पुस्तकबाट आजका पुस्ताले इतिहास बुझ्ने र उहाँको कामबाट पे्ररित हुने मौका पाउने बताउनुभयो ।
अफ्रिका फिल्म महोत्सव : बाह्र देशका बाइस चलचित्र देखाइँदै
काठमाडौँको जमलस्थित नाचघरमा आगामी शनिबारदेखि ‘११ औँ नेपाल अफ्रिका फिल्म फेस्टिभल–२०२३’ हुने भएको छ । तीन दिनसम्म चल्ने महोत्सवमा नेपालका एक दर्जन र अन्य ११ देशका १० वटा अफ्रिकन चलचित्र तथा वृत्तचित्र प्रदर्शनका लागि चयन भएका छन् ।
तिलौराकोटमा महाभिनिष्क्रमण दिवस मनाइयो
राजकुमार सिद्धार्थले राजकीय जीवनसहित राजप्रासाद त्याग गरेको ऐतिहासिक क्षण व्युताई पर्यटकीय आकर्षण बढाउन कपिलवस्तुको तिलौराकोटमा महाभिनिष्क्रमण दिवस मनाइएको छ ।
‘रोड्स टु दी भ्याली’ लोकार्पण, सिंहको योगदान महत्त्वपूर्ण
सन् १९५७ मा भारतको जम्मुबाट काठमाडौँ आइपुग्नुभएको थियो सरदार प्रितम सिंह । ट्रक चालकका रूपमा २२ वर्षको उमेरमा काठमाडौँ आएका सरदार सिंहले नेपालको यातायातका क्षेत्रमा व्रmान्तिकारी रूपान्तरण आरम्भ गर्नुभयो । ६६ वर्षपछि उहाँको जीवन यात्राका सङ्घर्ष र सफलताका प्रेरणादायी कथा समेटिएको पुस्तक ‘रोड्स टु दी भ्याली’ सोमबार सार्वजनिक भएको छ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ ले सरदार सिंहकी छोरी किरणदीप सान्धुद्वारा लिखित ‘रोडस् टु दी भ्याली’ विमोचन गर्नुभएको हो ।
तीन उत्तम कृति पुरस्कृत
तीन नवोदित लेखकका तीन कृति पुरस्कृत भएका छन् । २०७९ सालभर प्रकाशित नवोदित लेखकका काव्य, आख्यान र गैरआख्यान कृतिलाई साहित्यपोस्ट उत्तम काव्य, साहित्यपोस्ट उत्तम आख्यान तथा साहित्यपोस्ट उत्तम गैरआख्यान पुरस्कार प्रदान गरिएको हो । पुरस्कारका संस्थापकद्वय उत्तमप्रसाद पन्त र उत्तम भौकाजीको उपस्थितिमा पुरस्कृत कृतिको घोषणा र पुरस्कार तथा प्रमाणपत्र वितरण गरिएको हो । काव्यतर्फ प्रदीप रोदनको गजल सङ्ग्रह ‘मफलर’ आख्यानतर्फ हरिबोल काफ्लेको उपन्यास ‘यशोधरा’ र गैरआख्यानतर्फ डा. अवनिभूषण उपाध्यायको आत्मवृत्तान्त ‘मुटुसँग सहयात्रा’ ले प्राप्त गरेका हुन् ।
थारू लोककला तथा मूर्तिकला प्रशिक्षण
बर्दियाको बाँसगढीमा तीनदिने थारू लोक चित्रकला तथा मूर्तिकला प्रशिक्षण सुरु भएको छ । नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठान र जासु कला केन्द्रको संयुक्त आयोजनामा भएको प्रशिक्षणको उद्घाटन नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका सदस्य सचिव देवेन्द्र थुम्केलीले गर्नुभयो । उहाँले नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानले उपत्यका बाहिर पश्चिम नेपालमा पहिलो पटक यस्तो कार्यक्रम गरेको बताउँदै प्रतिष्ठान रैथाने कला संस्कृतिको संरक्षण तथा संवर्धनका लागि क्रियाशील रहने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो । नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका प्राज्ञ महानन्द ढकालले प्रतिष्ठानले बाँसगढी नगरपालिकालाई पहिलो प्राथमिकता दिई थारू लोककला, संस्कृतिको संरक्षणमा उल्लेखनीय कार्य गरेको बताउनुभयो ।
अजेय जनता
जनता नै देवता हुन् पुज्य सुनका थाली जनता नै मालिक हुन् धरतीका माली
युगल गीत
केटी : वासन्ती बहार छर्न आउनू है ! खालि छ सिउँदो भर्न आउनू है !
बुढ्यौली
के भनी मलाई सताइरहन्छ, मनको कुनामा
मैनालीलाई मूर्तिकला रत्न उपाधि
वरिष्ठ आधुनिक मूर्तिकार ठाकुरप्रसाद मैनालीलाई सम्मान गरिएको छ । ‘आरम्भ’ समसामयिक नेपाली मूर्तिकार समूहले स्थापना गरेको ‘आधुनिक मूर्तिकला रत्न’ उपाधि एक समारोहबिच ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका उपकुलपति लालकाजी लामाले मैनालीलाई प्रदान गर्नुभएको हो । कार्यक्रममा बोल्दै उपकुलपति लामाले नेपाली मूर्तिकला क्षेत्रमा कलाकार मैनालीको स्थान उच्च रहेको बताउनुभयो ।
धिमे बजाउने पहिलो महिला ‘धिमे मैचा’
महिलाले बाजा छुनै हुन्न भन्ने सामाजिक अन्धविश्वास चिर्दै धिमे बाजा बजाउन सिकेकी इन्दिरा लाछिमस्यू नेपालकै पहिलो धिमे बाजा बजाउने महिलाका रूपमा चिनिनुहुन्छ । करिब २९ वर्षअघि धिमे बाजा बजाउन सिकेर टोलमा हुने जात्राहरूमा पुरुषसँग तालमा ताल मिलाएर हिँड्दा बुढापाकाले ‘लौ न के देख्नु परेको’ भनेर टिप्पणी गरेको उहाँको स्मरणमा अझै ताजा छ ।
यार्सा र हिमाल खण्डकाव्यमाथि समालोचना
साहित्यकार वसन्त रोकाया (बाध्याताश्री) द्वारा लिखित दुई वटा खण्डकाव्यमाथि समालोचना गरिएको छ । खस भाषामा लेखिएको ‘यार्सा’ र नेपाली भाषामा लिखित ‘हिमाल’ खण्डकाव्यको एकसाथ स्थानीय समाजसेवी र बुद्धिजीवीद्वारा पहिलो पटक जिल्लास्तरमा समालोचना भएको हो ।
नूर–गङ्गा सम्मान प्रदान
नूर–गङ्गा प्रतिभा पुरस्कार गुठीले हरेक वर्ष प्रदान गर्दै आएको सम्मान तथा पुरस्कार सर्जकहरूलाई समर्पण गरेको छ । शुक्रबार काठमाडौँमा आयोजित कार्यक्रममा शिक्षाविद् प्राध्यापक केदारभक्त माथेमाले ‘नूर–गङ्गा राष्ट्रिय बालसाहित्य पुरस्कार–२०७८’ साहित्यकारहरू डा. गेहेन्द्रमान उदास पोखरेली (पोखरा) र कन्हैया नासननी (काठमाडौँ) लाई संयुक्त रूपमा प्रदान गर्नुभयो । जनही ५० हजार नगद राशिसहित सम्मानपत्र प्रदान गरिएको थियो ।
छाता एक छनोट अनेक
घामको प्रचण्ड तापमा होस् वा मुसलधारे वर्षा मानिसले छाताको ओत सहज मान्छन् । अझ नेपाली समाजमा त विवाह, व्रतबन्ध, जात्रा, स्वागत, सम्मान जस्तो शुभकार्यमा होस् वा मृत्यु संस्कारमा वा अन्य सङ्कट हरणका लागि गरिने दान धर्ममा छाता अनिवार्य नै मानिन्छ । जसरी छाताको उपयोग र प्रयोजनका अवसर फरक छन् । छाताका रङ, डिजाइन र आकार, मूल्य पनि फरक फरक पाइन्छ । त्यति मात्र पनि होइन उमेर समूह वा वर्ग अनुसार छाताको छनोटमा अनेकता देखिन्छ ।
जीवन सन्देश
म सूर्य म ताप म जीवन स्रोत
बटुवा
म आज पनि त्यहीँ छु यात्री कुर्दै छु थाह छैन कसलाई
