कलाकार समाजका लागि नमुना हुन् । चलचित्र वा नाटकमा मात्र होइन अन्य अवसरमा पनि उनीहरूले गरेका व्यवहार, अपनाएको जीवनशैलीलाई समाजले नमुनाकै रूपमा ग्रहण गरिरहेको हुन्छ । उनीहरूले कुन कुन ब्रान्डका जुत्ता, कपडा, गगल्स लगाउँछन् वा कुन घडी लगाउँछन्, कुन गाडीमा हुइँकिन्छन् भन्ने विषयलाई निकै चासोका साथ हेरिएको हुन्छ । त्यसैले पनि कलाकारहरू आफ्नो क्षेत्रमा अलिक जमेपछि, आर्थिक अवस्था सुधारिएसँगै ब्रान्डप्रतिको मोह पनि देखाउने गरेका छन् ।
‘बार्बी’ डलमा यसअघि पनि चलचित्र नबनेको होइन तर तीमध्ये अधिकांश एनिमेसन थिए । ‘बार्बी’ को संसारमा आधारित पहिलो पटक चलचित्र बनेको छ । चलचित्रलाई ग्रेटा गेर्बिगले निर्देशन गर्नुभएको छ । चलचित्रमा मार्गो रोबी र रायन गोस्लिङ मुख्य भूमिकामा छन् । केनको भूमिकामा रायन हुनुहुन्छ भने मार्गो चलचित्रको सहनिर्माता पनि रहनुभएको छ ।
साउनको सोमबार देशभरका शिव मन्दिरमा पूजाअर्चना गर्ने श्रद्धालुको भिड लागेको छ । हरियो र पहेँलो पहिरनमा सजिएर महिलाहरू सबेरै शिव मन्दिर पुग्छन् । पूजाअर्चनाका लागि सोह्र शृङ्गारमा सजिएर मन्दिर पुगेका महिलाहरू फोटो खिच्न र टिकटक बनाउनमा नै मस्त । टिकटक बनाउनकै लागि सजिसजाउ भएर मन्दिर पुग्ने र विभिन्न गीतमा कम्मर मर्काउँदै टिकटक बनाउनेले मन्दिर परिसरमा अनावश्यक भिड पनि गराएको छ । यतिबेला विशेष गरी नीलकण्ठ नारायण र नीलकण्ठ शिवजीलाई पुज्ने महिना हो । सोमबार पशुपतिनाथ, गोकर्णेश्वर मन्दिर र कोटेश्वरको महादेवस्थानमा दर्शन गर्न आउनेभन्दा बढी टिकटक बनाउनेहरूकै जमात देखिन्थ्यो ।
कक्षा ८ मा पढ्दा सङ्गिनी निशा राईले दिएको बलिउड अभिनेता सलमान खान अङ्कित कार्डको याद अझै ताजै छ । नयाँ बानेश्वरका राम शर्मालाई। त्यति बेलाको कार्ड हातमा राख्दै उहाँ भन्नुहुन्छ, “अहिले कार्डबाट कामना पठाउने फुर्सद कसलाई पो छ र ?” उहाँ विगत सम्झँदै भन्नुहुन्छ, “आजभन्दा दुई/तीन दशक अघिसम्म स्कुल कलेजका विद्यार्थीमा नयाँ वर्ष, दशैँ, तिहार वा मिल्ने साथीका जन्मदिनमा आफ्ना भावनाहरू विभिन्न किसिमका कार्डमा लेखेर दिनु निकै रोमाञ्चित पार्ने विषय हुने गथ्र्यो। यसले दिने र पाउने दुवैबिचको मित्रता र सम्बन्धलाई प्रगाढ बनाउँथ्यो। कतिपयको प्रेमको प्रस्थान बिन्दु बन्ने गथ्र्यो पोस्ट कार्ड साटासाट गर्नु। त्यति बेला विशेष गरी भारतीय सिने कलाकारका कार्ड बजारमा निकै पाइन्थ्यो।”
करण जोहर त्यस्तो निर्देशक हुनुहुन्छ जसको चलचित्रमा भव्य सेट, मनोरञ्जनात्मक गीत र चर्चित कलाकार कहिल्यै छुट्दैनन्। उहाँको यो पुरानै शैली चलचित्र ‘रकी और रानीकी प्रेमकहानी’ मा पनि देखिन्छ। जोहर छ वर्षपछि चलचित्रबाट निर्देशकका रूपमा फर्किनुभएको छ। धर्मा प्रोडक्सन र वायाकम ग्याडको ब्यानरमा निर्माण भएको चलचित्र चौतर्फी मनोरञ्जन, एक्सन सँगसँगै पारिवारिक सम्बन्धमा आउने उतारचढावको प्रेमकथा जोडिएको छ। रणवीर सिंह र आलिया भट्टले यसअघि चलचित्र ‘गल्ली ब्वाय’ मा सँगै काम गरिसक्नुभएको छ। जसको राम्रो चर्चा भएको थियो। अहिले यो जोडीको दोस्रो प्रेमिल पारिवारिक चलचित्र हो।
नाटक कलाको यस्तो विधा हो, जो यसमा डुब्छ उसले नै नाटकलाई बुझ्छ । बाहिरबाट हेर्दा नाटकको उद्देश्य र महत्व मनोरञ्जन जस्तो मात्र देखिए पनि रङ्गकर्मीहरू यसभित्र जीवन नै लुकेको बताउनुहुन्छ । प्रख्यात बेलायती चलचित्रकर्मी अल्फ्रेड हिच्ककले भन्नुभएको छ, “जीवनबाट नाटक हटाइदिने हो भने त्यो निरस हुन्छ ।”
विश्वयुद्ध–२ को पृष्ठभूमिमा बनेको बलिउड चलचित्र ‘बवाल’ अमेजन प्राइम भिडियोमा प्रदर्शन भएको छ । श्रीमान् श्रीमतीबिच आउने उतारचढावको कथामा आधारित चलचित्रमा पहिलो पटक कलाकार वरुण धवन र जान्ह्वी कपुरको जोडीलाई हेर्न पाइन्छ । चलचित्रमा हिटलर र दोस्रो विश्वयुद्धको सन्दर्भ देखाइएको छ जसले दर्शकलाई केही मात्रामा भए पनि दुवै विषयमा जानकार बनाउन मद्दत गर्छ ।
गत साता चलचित्र ‘बगान’ चलिरहँदा हलभित्रको दर्शकको सङ्ख्या ज्यादै न्यून रहेको पाइयो । कुनै कुनै हलको सोमा त मुस्किलले १० जना दर्शकका लागि पनि चलचित्रका रिल घुमाउनु पर्ने बाध्यता हल सञ्चालकसँग रह्यो । पछिल्लो समय प्रायः अधिकांश चलचित्रको नियति यस्तै रहेको पाइन्छ ।
साउन महिनामा व्रत बसेर भगवान् शिवजीको पूजा आराधना गर्नमा सिने कलाकारहरू पनि अन्य हिन्दु महिला जस्तै उत्साहित छन् तर उनीहरू आम महिला जस्तो कठोर व्रत बस्नुभन्दा पनि यो महिनाभरको खानपानमा भने विशेष सजग हुने गरेका छन् । महिला सिनेकर्मीहरू यति बेला कठोर रूपमा व्रत नै नबसे पनि शाकाहारी भने बन्ने गरेको बताउँछन् । पौराणिक मान्यता अनुसार यो महिनाको सोमबार व्रत बसेर भगवान् शिवको पूजा आराधना गर्नाले मनोकामना पूरा हुन्छ भन्ने विश्वास रहँदै आएको छ । धार्मिक आस्था भएकाले महिनाभर माछा, मासु, लसुन प्याजलगायत केही कन्दमूल तथा अशुद्ध मानिएका केही सब्जीलाई वर्जित गर्ने गरेको पाइन्छ ।
झट्ट सोच्दा जोकोहीलाई पनि लाग्न सक्छ, देशमा बजार छ त मात्र म्युजिक भिडियोको तर यो सत्य होइन । म्युजिक भिडियोमा लगानी गर्नेहरू अहिले आफ्नो पैसा उठ्ने कुरामा ढुक्क देखिँदैनन् । आजकल गीत रेकर्डसँगै म्युजिक भिडियो बन्ने गर्छन् । म्युजिक भिडियोमार्फत कलाकारले अभिनयको अवसर मात्र पाउँदैनन् गायक, गायिकाले दर्शक, श्रोतामाझ चिनिने मौकासमेत पाउँछन् तर अहिले म्युजिक भिडियोको बाढी लाग्न थालेपछि यसको लहर केही तल झर्न थालेको छ ।
टम क्रुज एक्सन र भयानक मिसनको साथ फेरि ठुलो पर्दामा फर्किनुभएको छ। उहाँले एक पटक फेरि आफ्नो इथान हन्टको चरित्रलाई चलचित्र ‘मिसन इम्पोसिबल डेड रेकोनिङ पार्ट १’ मार्फत देखाउने मौका पाउनुभएको छ। टम मिसन इम्पोसिबल सिरिजको त्यस्तो अनुहार हो जसले असम्भव मिसनलाई सम्भव बनाउन जस्तो सुकै बाधा अड्चनसँग पनि लड्न तयार रहनुहुन्छ।
चलचित्र ‘बगान’ एकल महिलालाई परिवार र समाजले हेर्ने दृष्टिकोण, आमाका रूपमा उनले गर्ने सङ्घर्ष र पूरा गर्ने दायित्वको कथा हो। निर्देशक सरोज खनालले एकल आमाको सङ्घर्ष, परिवार र समाजको सङ्कुचित भावना, समाज परिवर्तनमा नयाँ पुस्ताको भूमिकालाई देखाउने प्रयास गर्नुभएको छ। एउटी सङ्घर्षशील महिलाको अस्तित्वलाई समाजका विभिन्न तत्वले कसरी निमोठ्ने प्रयास गरिरहेको हुन्छ र त्यस्तो प्रवृत्तिसँग जुधेर कसरी महिला अगाडि बढ्न सक्छिन् भन्ने कथा चलचित्रमा देखाइएको छ। त्यस्तै परम्परागत र रूढिग्रस्त समाज परिवर्तनमा नयाँ पुस्ताको भूमिकालाई पनि चलचित्रमार्फत देखाएर प्रेरित गरेको छ।
पछिल्लो समय कलाकारहरूमा पुस्तक प्रतिको मोह बढेको छ । कतिपय कलाकारले विविध विधाका पुस्तकलाई पढ्नुलाई आफ्नो नियमित दिनचर्या नै बनाएका छन् । पुस्तकमा समाज प्रतिविम्बित हुने भएकाले राम्रो कलाकार र निर्देशक बन्न सकेसम्म अधिक पुस्तक पढ्नु पर्ने आवश्यकता कलाकारहरू स्वयं औँल्याउँ छन् ।
नाटक ‘ट्युबेल’ मधेशको स्वाद र परिवेश झल्काउने कथा हो । नाटकमा मधेशको माटोको सुगन्ध पस्किने प्रयास गरिएको छ । माटोमा सुन फलाउने किसानको सङ्घर्ष र भोगाइ देखाउन खोजिएको छ । यस नाटकको कथा २०५६ सालतिरको हो तर अहिले पनि किसानका दुःख र सङ्घर्षमा केही परिवर्तन आएको छैन । किसान अहिले पनि उत्तिकै पीडित छन्, जसरी पहिला हुने गर्थे । भोजपुरी र नेपाली भाषामा तयार पारिएको नाटकभित्र प्रजातन्त्रको पुनर्बहालीपछिको समयमा
पछिल्लो समय रङ्गमञ्चमा लाग्ने युवाको सङ्ख्या बढ्दै गएको छ। जीवनसँग जोडिएको नाटकले धेरै कलाकार जन्माएको छ । कोही औपचारिक शिक्षा लिएर नाटकमा लागेका छन् भने कोही आफ्नै अनुभव र स्वअध्यननले । नाटकलाई योगदान दिन चाहने र आफ्नो जीवनमा योगदान लिन चाहने थुप्रै युवा अहिले रङ्गमञ्चमा देखिन थालेका छन् । कसैलाई थिएटरमा अभिनय गरेर चलचित्रमा प्रवेश गर्नु छ त कोहीलार्य आफूभित्र भएको कलालाई अझ तिखार्नु छ ।