समस्यासँग जुध्ने शिक्षा आवश्यक
पृथ्वीमा उत्पत्ति भएका हरेक जीवको आआफ्नै जीवनचक्र हुन्छ र यी सम्पूर्ण जीवमध्ये हामी मानव एउटा बुद्धिमान् तथा विवेकशील प्राणीका रूपमा यस पृथ्वीमा छौँ ।
नेपाली स्केटको लक्ष्य ओलम्पिक मेडल
विश्वमा स्केटिङ तीव्र गतिमा लोकप्रिय बनिरहेको खेल हो ।
संसारको सेरोफेरोको लोकार्पण
कृष्णराज खनालअमेरिका, फागुन १३ गते । डा. चन्द्र गिरिद्वारा लिखित संसारको सेरोफेरो नामक यात्रा संस्मरणको लोकार्पण भएको छ । पारिवारिक सदस्यहरू र ईश्वर देवकोटा तथा निलम कार्की निहारिकाले संयुक्त रूपमा उक्त पुस्तकको लोकार्पण गर्नुभएको हो । खोटाङको चिमचिममा ६१ वर्ष अघि जन्मनुभएका डा.गिरी अमेरिकी सरकारको वातावरण मन्त्रालयमा वरिष्ठ सल्लाहकार र ड्युक विश्वविद्यालयका एड्जन्क्ट प्रोफेसरका रूपमा कार्यरत हुनुहुन्छ । नेपालमा सरकारी जागिरबाट करिअर सुरु गर्नुभएका डा. गिरीले औपचारिक र अनौपचारिक गरी विश्वका एक सय २६ देशको भ्रमण गरी तत् तत् देशमा देखे भोगेको अनुभवलाई पुस्तकमा समेट्नुभएको छ । आरम्भ नेपाली पुस्तकालय, नर्थ क्यारोलिना साहित्यिक समाज र नेपाल सेन्टर अफ नर्थ क्यारोलिनाले संयुक्त रूपमा आयोजना गरेको सो पुस्तक लोकार्पण समारोहका वक्ताहरूले उहाँको पुस्तकले यात्रा संस्मरणमा एउटा फड्को मारेको र संसार बुभ्नका लागि यो पुस्तक पढ्नुपर्ने विषयमाथि चर्चा गर्नुभएको थियो ।
पुरीको वृत्तचित्र सर्वोत्कृष्ट
शिवपुरी निर्देशित वृत्तचित्र ‘डिजाइन्ड टु डिस्यपियर’ ले नेपाल–अफ्रिका अन्तर्राष्ट्रिय चलचित्र महोत्सव, २०२५ मा सर्वोत्कृष्ट राष्ट्रिय वृत्तचित्रको अवार्ड प्राप्त गरेको छ ।
ताप्लेजुङमा बाक्लो हिमपात
ताप्लेजुङमा सोमबार राति बाक्लो हिमपात भएको छ । वर्षासँगै जिल्लाको उच्च भेगमा बाक्लो हिमपात भएको हो । जिल्लामा पाँचौँ पटक हिमपात भएको हो ।
‘चलचित्रमा अझै वर्ग व्यवस्थाको प्रभाव’
नेपाली चलचित्रमा अझै पनि आदिवासी र सीमान्तकृत समुदायको कथा अपेक्षाकृत रूपमा आउन नसकेको र स्वर दबाइने गरिएको गुनासो सरोकारवालाले गर्नुभएको छ ।
किसानको आयआर्जन बढाउन बगरखेती प्रवर्द्धन
झापा, फागुन १३ गते । झापाको कचनकवल गाउँपालिका–५ स्थित मेची खोलाको बगरलाई उर्वर बनाइँदैछ । विपन्न नागरिकको जीवनस्तर उकास्नका बगर खेती प्रवर्द्धन कार्यक्रमअन्तर्गत खोला उकास बगरको जग्गालाई उर्वर बनाउने काम भइरहेको कचनकवल गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष नवराज भट्टराईले जानकारी दिनुभयो ।युएनडिपी र कचनकवल गाउँपालिकाको लागत साझेदारी २५ बिघा खोला उकास जग्गामा बगरखेती कार्यक्रम सञ्चालन भइरहेको उहाँले बताउनुभयो । कार्यक्रमको व्यवस्थापन न्याय तथा विकासका लागि सामाजिक सञ्जाल ९एसएनजेडी० ले गरिरहेको उहाँले बताउनुभयो ।“विपन्न नागरिकका लागि आयआर्जनको माध्यम सिर्जना गर्नुका साथै भूमिमा उनीहरुको अधिकार सुनिश्चित गर्ने लक्ष्य रहेको छ”, उहाँले भन्नुभयो, “जलवायु परिवर्तनले पारेको असर न्यूनीकरण गर्ने उद्देश्यले पनि हो ।”यो कार्यक्रमका लागि युएनडिपीको रु ८१ लख २५ हजार आठ सय, कचनकवल गाउँपालिका र भूमिगत सिँचाइ आयोजनाको रु एक करोड नौ लाख ३८ हजार गरी कूल रु एक करोड ९० लाख ६३ हजार आठ सय लगानी रहेको छ ।जग्गामा घेराबार गरी करिब १५ बिघामा नौ हजार वटा सुपारीका बिरुवा रोपिएको एसएनजेडीका कार्यक्रम संयोजक कुमार चुडालले जानकारी दिनुभयो । गाउँपालिकाले छनोट गरेको लक्षित वर्ग विपन्न, आदिवासी, दलितलगायतका एक सय पाँच परिवारमध्ये ९६ परिवारलाई जग्गा प्रदान गरिएको उहाँले बताउनुभयो । उनीहरुले २० वर्षसम्म सो जग्गा प्रयोग गर्न पाउने छन् । त्यसपछि गाउँपालिकाले सो जग्गाको कसरी प्रयोग गर्ने निर्धारण गर्ने उहाँले बताउनुभयो ।“हामीले सुपारीखेतीलाई प्राथमिकता दिएका छौँ, यसले आयआर्जनसँगै जलवायु परिवर्तनको असर न्यूनीकरण गर्न मद्दत मिल्ने अपेक्षा छ”, उहाँले भन्नुभयो, “लाभग्राहीले आफ्नो चाहनाअनुसार तरकारी र खरबुजाखेती पनि गरेका छन् ।” खेतीबाट प्राप्त लाभ शतप्रतिशत उनीहरुले नै पाउने उहाँले बताउनुभयो ।क्षतिग्रस्त भूमिको व्यवस्थापन गरेर भूमिहीनहरुमा भूमिको पहुँच पु¥याउन योजना पनि रहेको उहाँले बताउनुभयो । प्रतिपरिवार एक सयदेखि एकसय ५० सुपारीको बोट जिम्मा लगाइएको बताउँदै उहाँले भन्नुभयो, “त्यसको रेखदेख लाभग्राहीले नै गर्नुपर्छ, प्राप्त प्रतिफल पनि उनीहरुले पाउँछन् ।”करिब ५० बिघामा सिँचाइ क्षमताको भएको डिप बोरिङ समेत निर्माण गरिएको छ भने बिरुवा उत्पादनका लागि हाइटेक प्रविधिको टनेल समेत बनाइएको युएनडिपीका कार्यक्रम अधिकृत सुरज दङ्गालले बताउनुभयो । “टनेलमा एक पटकमा करिब २७ हजार बिरुवा उत्पादन सकिन्छ”, उहाँले भन्नुभयो, “लेयर बनाएर गर्ने हो भने पाँच लेयरमा एक लाख ३५ हजारभन्दा बढी बिरुवा उत्पादन गर्न सकिन्छ ।”बगरखेती कार्यक्रमअन्तर्गत कचनकवल–५ का कुर्वान मियाले चार कट्ठा जग्गा प्राप्त गरेको बताउनुभयो । तरकारी र खरबुजाखेती गरिरहेको बताउँदै उहाँले भन्नुभयो, “जग्गा पाएर खुसी छु, पहिला सिँचाइको व्यवस्था थिएन, अहिले सिँचाइ पनि पुगेको छ ।”विपन्न परिवारलाई जग्गा दिए पनि अपनत्व ग्रहण गराउन र उनीहरुलाई बुझाउन समस्या भइरहेको छ । कपितयले दैनिकजसो सुपारी र आफूले लगाएको बालीको नियमित रेखदेख र स्याहारसुसार गरिरहे पनि कतिपयले अझै अपनत्व ग्रहण नगरेको एसएनजेडीका हेमकुमार खड्काले बताउनुभयो ।“कार्यक्रमलाई सफल बनाउन सरोकारवालाले अझै केही वर्ष नियमित सानो–ठूलो सहयोग गर्नुपर्ने आवश्यकता छ”, उहाँले भन्नुभयो, “लाभग्राहीले प्रतिफल पाउन नथालेसम्म सहयोग गर्नुपर्ने देखिन्छ ।”गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष नवराज भट्टराईले युएनडिपी र एसएनजेडीको कार्यक्रम अवधि समाप्त भए पनि गाउँपालिकाले सोको अपनत्व ग्रहण गरेर विपन्न नागरिकका लागि सुरुआत गरेको कार्यक्रममा निरन्तरता दिने बताउनुभयो ।
हराउँदै थारू लोककला
घरको भित्तामा माटोको चित्र बनाउने थारू लोककला हराउन थालेको छ ।
उल्टियो अन्डाको मूल्य
अन्डा उत्पादक किसान र व्यवसायीले घटाएको भाउ दुई दिनमै उल्टाएका छन् ।
पशु नस्ल सुधारका लागि तरल नाइट्रोजन बनाइने
कर्णाली प्रदेशमा पशु नस्ल सुधारको काम सुरु हुन लागेको छ । प्रदेश सरकारले पशु नस्ल सुधारका लागि बनाउन लागेको तरल नाइट्रोजन भवनको सोमबार शिलान्यास गरिएको छ ।
विमानस्थल स्तरोन्नति साठी प्रतिशत
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल स्तरोन्नतिको काम ६० प्रतिशत सम्पन्न भएको छ ।
आजका लागि निर्धारित विदेशी मुद्राको विनिमयदर
काठमाडौँ, फागुन १३ गते । नेपाल राष्ट्र बैंकले आजका लागि विदेशी मुद्राको विनिमयदर निर्धारण गरेको छ । आजका लागि तय भएको विनिमयदर अनुसार अमेरिकी डलरको मूल्य सामान्य घटेको छ । केन्द्रीय बैंकका अनुसार अमेरिकी डलर एकको खरिददर एक सय ३८ रूपैयाँ ४२ पैसा र बिक्रीदर एक सय ३९ रूपैयाँ दुई पैसा, युरोपियन युरो एकको खरिददर एक सय ४४ रूपैयाँ ९२ पैसा र बिक्रीदर एक सय ४५ रूपैयाँ ५५ पैसा निर्धारण गरिएको छ । युके पाउन्ड स्ट्रलिङ एकको खरिददर एक सय ७४ रूपैयाँ ९८ पैसा र बिक्रीदर एक सय ७५ रूपैयाँ ७४ पैसा कायम गरिएको छ । स्विस फ्र्याङ्क एकको खरिददर एक सय ५३ रूपैयाँ ८९ पैसा र बिक्रीदर एक सय ५४ रूपैयाँ ५६ पैसा तय गरिएको छ । अष्ट्रेलियन डलर एकको खरिददर ८८ रूपैयाँ १३ पैसा र बिक्रीदर ८८ रूपैयाँ ५१ पैसा, क्यानेडियन डलर एकको खरिददर ९७ रूपैयाँ ३६ पैसा र बिक्रीदर ९७ रूपैयाँ ७८ पैसा, सिङ्गापुर डलर एकको खरिददर एक सय तीन रूपैयाँ ४८ पैसा र बिक्रीदर एक सय तीन रूपैयाँ ९३ पैसा निर्धारण गरिएको केन्द्रीय बैंकले जनाएको छ । जापानी येन १० को खरिददर नौ रूपैयाँ २५ पैसा र बिक्रीदर नौ रूपैयाँ २९ पैसा, चिनियाँ युआन एकको खरिददर १९ रूपैयाँ नौ पैसा र बिक्रीदर १९ रूपैयाँ १७ पैसा, साउदी अरेबियन रियाल एकको खरिददर ३६ रूपैयाँ ९१ पैसा र बिक्रीदर ३७ रूपैयाँ सात पैसा, कतारी रियाल एकको खरिददर ३७ रूपैयाँ ९८ पैसा र बिक्रीदर ३८ रूपैयाँ १४ पैसा कायम भएको छ । केन्द्रीय बैंकका अनुसार थाई भाट एकको खरिददर चार रूपैयाँ १३ पैसा र बिक्रीदर चार रूपैयाँ १५ पैसा, युएई दिराम एकको खरिददर ३७ रूपैयाँ ६९ पैसा र बिक्रीदर ३७ रूपैयाँ ८५ पैसा, मलेसियन रिङ्गेट एकको खरिददर ३१ रूपैयाँ ३८ पैसा र बिक्री दर ३१ रूपैयाँ ५२ पैसा तोकिएको छ । त्यस्तै, साउथ कोरियन वन एक सयको खरिददर नौ रूपैयाँ ७० पैसा र बिक्रीदर नौ रूपैयाँ ७४ पैसा, स्विडिस क्रोनर एकको खरिददर १३ रूपैयाँ एक पैसा र बिक्रीदर १३ रूपैयाँ छ पैसा र डेनिस क्रोनर एकको खरिददर १९ रूपैयाँ ४३ पैसा र बिक्री दर १९ रूपैयाँ ५१ पैसा निर्धारण भएको छ । राष्ट्र बैंकले हङकङ डलर एकको खरिददर १७ रूपैयाँ ८१ पैसा र बिक्रीदर १७ रूपैयाँ ८८ पैसा, कुवेती दिनार एकको खरिददर चार सय ४८ रूपैयाँ ६७ पैसा र बिक्रीदर चार सय ५० रूपैयाँ ६२ पैसा, बहराइन दिनार एकको खरिददर तीन सय ६७ रूपैयाँ २७ पैसा र बिक्रीदर तीन सय ६८ रूपैयाँ ८६ पैसा र ओमनी रियाल एकको खरिददर तीन ५९ रूपैयाँ ५४ पैसा र बिक्रीदर तीन ६१ रूपैयाँ १० पैसा तय गरिएको छ । यस्तै, भारतीय रूपैयाँ एक सयको खरिददर एक सय ६० रूपैयाँ र बिक्रीदर एक सय ६० रूपैयाँ १५ पैसा तोकिएको छ । राष्ट्र बैंकले यो विनिमयदरलाई आवश्यकतानुसार जुनसुकै समयमा पनि संशोधन गर्न सकिने जनाएको छ । वाणिज्य बैंकले तोक्ने विनिमयदर भने फरक हुनसक्ने र अद्यावधिक विनिमयदर केन्द्रीय बैंकको ‘वेबसाइट’मा उपलब्ध हुने उल्लेख छ ।
सात प्रतिशतले घट्यो डिजेल खपत
बजारमा डिजेल खपत झन्डै सात प्रतिशतले घटेको छ । डिजलको खपतमा ६.६९ प्रतिशतले कमी आएको छ । नेपाल आयल निगमका अनुसार पेट्रोल र ग्यासको खपत बढे पनि डिजलको खपत भने घटेको छ ।
तेस्रो पुस्तामा बरमझियाको पेडा
पूर्वपश्चिम राजमार्ग अन्तर्गत सप्तरीको बरमझियाको हावामा मिठो सुगन्ध आउँछ । ६० वर्षअघि बैजनाथ साहका बुबाले खाजा पसलको सुरुवात गर्दा थालेको पेडाको सुगन्ध अहिले पनि जीवन्त बनेको हो ।
‘सशस्त्र प्रहरीले अपराध अनुसन्धानको अधिकार पाउँदैन’
गृहमन्त्री रमेश लेखकले सशस्त्र प्रहरीलाई अपराध अनुसन्धानलगायतका कुनै पनि अधिकार नदिने बताउनुभएको छ ।
‘ग्रामर गुरु’ गौतमको निधन
नेपाली र अङ्ग्रेजी भाषा व्याकरणका मूर्धन्य विद्वान् चूडामणि गौतमको ८१ वर्षको उमेरमा सोमबार मेडिसिटी अस्पतालमा निधन भएको छ । उहाँ मिर्गौला रोगबाट पीडित हुनुहुन्थ्यो ।
सहयोग प्राप्त भएको छैन : अर्थ मन्त्रालय
अमेरिकी सहयोग नियोग (युएसएआइडी) बाट सञ्चालित हुने भनिएका तीन वटा कार्यक्रमहरू डिजाइनकै क्रममा रहेकाले अहिलेसम्म कुनै सहयोग प्राप्त नभएको अर्थ मन्त्रालयले स्पष्ट पारेको छ ।
एसियाली राजमार्ग निर्माण तीव्र
एसियाली मुलुकबिच सडक सञ्जाल जोडेर निर्वाध आवतजावत तथा व्यापार गर्न पाउने अवधारणा अन्तर्गत नेपालमा निर्माण सुरु गरिएको एसियाली राजमार्ग (एसियन हाइवे) को निर्माण तीव्र गतिमा अगाडि बढेको छ ।
डिजिटल युगमा गोरखापत्र
‘स्मार्ट गोरखापत्र’ अभियान अन्तर्गत डिजिटल प्रविधिको उपयोग गर्दै गोरखापत्र संस्थानले आफ्नो समाचार सेवा थप चुस्त, सुलभ र प्रवाहमय बनाएको छ ।
भाइरल ज्वरो बढेपछि विद्यार्थीको निःशुल्क उपचार
भाइरल ज्वरोका कारण बिरामी माउन्ट एभरेस्ट स्कुलका विद्यार्थीको निःशुल्क स्वास्थ्य उपचार गरिएको छ । सोलु दुधकुण्ड नगरपालिका, जिल्ला अस्पताल फाप्लु र स्वास्थ्य कार्यालय सोलुखुम्बुको संयुक्त सहकार्यमा एक दिने स्वास्थ्य शिविरको आयोजना गरी भाइरल ज्वरोका कारण बिरामी विद्यार्थीको आज निःशुल्क स्वास्थ्य उपचार गरिएको हो ।
पेस्तोलसहित भारतीय नागरिक पक्राउ
भारतीय सीमावर्ती क्षेत्रबाट मकवानपुर हुँदै चितवनतर्फ जाँदै गरेको यात्रुबाहक बस चढेर आएका दुई जना भारतीय नागरिक पेस्तोल र गोलीसहित पक्राउ परेका छन् ।
नारायणघाट-बुटवल सडक : पूर्वी खण्डमा ५७ प्रतिशत भौतिक प्रगति
नारायणघाट-बुटवल सडकको पूर्वी खण्डमा ५७ प्रतिशत काम सम्पन्न भएको छ ।
राष्ट्रिय परिचयपत्र सूूर्योदयबाट
राष्ट्रिय परिचयपत्रका लागि फोटो खिच्न र फारम भर्न अब सूूर्योदय नगरपालिकाका नागरिकले सदरमुकाम धाउनुु पर्ने बाध्यता हटेको छ । राष्ट्रिय परिचयपत्र तथा पञ्जीकरण विभागले अस्थायी स्टेशन स्थापना गर्नेगरी राष्ट्रिय परिचयपत्रको फोटो खिचाउन र फारम भर्न सूूर्योदय नगरपालिकालाई अनुमति दिएको हो ।
कोटिहोम रोक्न उच्च अदालतमा निवेदन दर्ता
पोखरा महानगरपालिकाले पर्यटकीय केन्द्र लेकसाइडमा गर्न लागिएको कोटिहोम रोक्न उच्च अदालत पोखरामा निवेदन दर्ता गराएको छ ।
महिलालाई धूप बनाउने तालिम
पाँचथरका फिदिम नगरपालिका –७ नम्बर वडाले महिलाका लागि धूप बनाउने चार दिने तालिम सञ्चालन गरेको छ ।यहाँका महिलाको आय आर्जनमा वृद्वी गर्ने उद्देश्यले तालिम दिइएको वडाध्यक्ष रुपेन्द्र तामाङले बताउनुभयो ।
