बौद्धिक पलायन (निबन्ध)
उच्च जीवनस्तरका लागि आफ्नो जन्मभूमि त्यागेर बिदेसिनुलाई बौद्धिक पलायन भनिन्छ । यो समस्या अहिले नेपालमा गम्भीर चुनौतीका रूपमा देखा परेको छ । सिप र श्रमयुक्त युवा विदेशको रमझममा रमाउन आफ्नो जन्मभूमि त्यागेर बिदेसिने गरेका छन् ।
दिदीबहिनीको कीर्तिमान
विश्व रेकर्डका अनेक क्षेत्र छन् । काठमाडौँका एलिसा र रुबिसा श्रेष्ठले नाचेर विश्व कीर्तिमान बनाउनुभएको छ । चन्द्रागिरि नगरपालिका–६ मा जन्मिनुभएका एलिसा र रुबिसाले निरन्तर ४१ घण्टा ५ मिनेट ‘कपल डान्स’ (युगल नृत्य) गरेर विश्व कीर्तिमान राख्नुभएको हो ।
कुपोषण हटाउन ‘साइलेज’ प्रयोग
पशुलाई कुपोषणबाट जोगाउन तनहुँको भिमाद नगरपालिकाले मकै र घाँसलाई मेसिनबाट गुन्द्रुक बनाउने ‘साइलेज’ प्रविधिको प्रयोग गरेको छ ।
अव्यवस्थित बसोबासीलाई लालपुर्जा
लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री चेतनारायण आचार्यले भूमिहीन दलित, भूमिहीन सुकुमवासी र अव्यवस्थित बसोबासीको समस्या समाधान गर्न सरकारले जग्गाधनी प्रमाणपुर्जा वितरणको कामलाई तीव्रता दिएको बताउनुभएको छ ।
हिमपहिरो आउने त्रासमा हल्जीवासी
चिनियाँ हिमताल फुटेर हिमपहिरो जाँदा रसुवामा ठुलो क्षति भएपछि हुम्लाको नाम्खा गाउँपालिका–६ को हिमालपारिको लिमीको हल्जी गाउँवासी झस्किएका छन् ।
भूकम्प प्रभावितद्वारा पालिकामा तालाबन्दी
नलगाड नगरपालिका–३ र ४ मा भूकम्प प्रभावितको विस्तृत क्षतिको विवरणमा आफ्नो नाम नआएपछि उनीहरूले तालाबन्दी गरेका छन् ।
नाउपा सरकारमा फर्किने सत्तापक्षको विश्वास
सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिएको नागरिक उन्मुक्ति पार्टी पुनः मन्त्रीपरिषद्मा फर्किने सत्तापक्षले विश्वास लिएको छ ।
चक्रपथ निर्माण अलपत्र
कञ्चनपुरको बेलौरी नगरपालिकामा कालोपत्रेको काम अलपत्र परेको छ । पालिकामा ‘चक्रपथ’ निर्माण गर्ने भन्दै आठ वर्षपहिले झन्डै ६३ किलोमिटर सडकको विस्तृत अध्ययन प्रतिवेदन (डिपिआर) तयार गरिएको थियो तर स्थानीय तहमा निर्वाचित जनप्रतिनिधिले नगरभित्र यात्रा गर्न ‘चक्रपथ’ रोड बनाउने बाचा गरे पनि हालसम्म कार्यान्वयन भएको छैन ।
पर्यटकका लागि आकर्षक रानीसैन
बाजुराको हिमाली गाउँपालिका–३ मा रहेको रानीसैनमा आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटक आकर्षित भएका छन् । छिमेकी जिल्ला बझाङको साइपाल र मानसरोवर जान रानीसैनबाट नजिक हुन्छ । बाहै्र महिना चिसो हुने यो ठाउँ निकै सुन्दर र आकर्षक छ ।
स्वचालित विद्युत् सबस्टेसन निर्माणमा ढिलाइ
मोरङको लेटाङ–२, पैँतिसबिघेमा निर्माणाधीन नेपालकै पहिलो स्वचालित विद्युत् सबस्टेसन निर्माणमा ढिलाइ भएको छ । सबस्टेसन बनेपछि उत्तरी मोरङमा भोल्टेज नपुगेको समस्या स्थायी रूपमा समाधान हुने आस गरिएको थियो
शम्भुनाथमा कामकाज ठप्प
निलम्बित नगरप्रमुख जीतेन्द्रप्रसाद गुप्ता र कार्यवाहक नगरप्रमुख अनिताकुमारी चौधरीका सल्लाहकार अनिलकुमार भगतले दुव्र्यवहार गरेको भन्दै शम्भुनाथ नगरपालिकाका कर्मचारीले कारबाहीको माग गर्दै प्रधानमन्त्रीलाई ज्ञापनपत्र पठाएका छन् ।
बौद्धिक अपाङ्गता भएका विद्यार्थीलाई छुट्टै विद्यालय
बौद्धिक अपाङ्गता भएका बालबालिकालाई अलग्गै राखेर अध्यापन गराउनका लागि भरतपुरमा छुट्टै विद्यालय निर्माण गर्न सुरु गरिएको छ । चितवन र आसपासका जिल्लामा रहेका बौद्धिक अपाङ्गता भएका बालबालिकालाई
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित मैथिली भाषा
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित मैथिली भाषा
चन्दा सङ्कलन गरेर प्रहरी चौकी
स्थानीयले चन्दा सङ्कलन गरेर दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिका–१४ बुइपास्थित प्रहरी चौकीमा सिसी क्यामेरा जडान तथा पूर्वाधार विकासको काम गरेका छन् ।
अझै सम्पन्न भएन १३२ केभीको बुर्तिबाङ सबस्टेशन
एक वर्ष अगाडि नै सञ्चालनमा आउने भनिएको एक सय ३२ केभी बुर्तिबाङ सबस्टेशनको निर्माणकार्य अझै सम्पन्न भएको छैन । बागलुङको बडिगाड गाउँपालिका–५ का स्थानीयले केन्द्रीय प्रसारण लाइनको तार तान्न अवरोध गरेपछि अहिलेसम्म काम सम्पन्न हुन नसकेको हो ।
बनेका घरमा सर्न मान्दैनन् ऋषिदेव
अति विपन्न परिवारलाई सुरक्षित आवासमा सार्न मोरङको सुनबर्सी–८, कुरेलीमा निर्माण भएका घरमा विपन्न परिवारलाई अझै सार्न सकिएको छैन । विसं २०७६ मा निर्माण सुरु भ
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित राना थारु भाषा
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित राना थारु भाषा
त्रिविको साख जोगाउने चुनौती
जल तथा मौसम केन्द्रीय विभागका प्राध्यापक दीपक अर्याल त्रिभुवन विश्वविद्यालयको उपकुलपतिमा नियुक्त हुनुभएपछि बजारमा चर्चा चलेको छ, ‘देश विदेशका मौसमबारे अध्ययन तथा अनुसन्धानमा क्रियाशील व्यक्तिलाई समग्र विश्वविद्यालयको मौसम सुधार्ने जिम्मेवा
गिरिजाबाबु र ‘नोबेल प्राइज’
केही दिनअघि पुराना मित्र वासु बाबुसँग कुराकानी भयो । सन्दर्भ थियो गिरिजाबाबुको जन्म दिनको ।
सिकाइमुखी शिक्षणको खाँचो
शिक्षा भनेको कुनै पनि राष्ट्रको भविष्य निर्माण गर्ने आधारशिला हो किनकि, उचित शिक्षाको व्यवस्थाले गर्दा मुलुक सभ्य र समृद्ध बन्छ । आधुनिक शिक्षाको लक्ष्य विद्यार्थीलाई ज्ञान, सिप र आलोचनात्मक सोच प्रदान गर्नु हो । हाम्रो शिक्षा प्रणालीमा सिकाइ र
पूरा हुँदै ओली सपना
अहिले जबरजस्त एउटा भाष्य निर्माण गरिँदै छ– ‘गणतन्त्र आएपछि सबै बर्बाद भयो । नेपालमा केही हुन्न । अर्थतन्त्र डामाडोल भइसक्यो ।’ यस्तो भाष्य निर्माण गरी समाजलाई निराश बनाइँदै छ । नकारात्मक कुरा दोहोर्याइ–तेहेर्याइ भनिरहने प्रवृत्तिले भएका कामभन्दा नभएका र असत्य कुराले बजार पाउने गर्छ । तथ्याङ्कमा टेकेर सत्य कुराभन्दा नपत्याउने तर मिथ्याङ्कले बजार मात्र नभएर सम्मानित संसद् नै गर्माउने अवस्थामा छ । तथ्याङ्कमा टेकेर वस्तुनिष्ठ मूल्याङ्कनको कल्पना विद्यमान नेपाली समाजको स
सार्वजनिक ऋणको भार
नेपालमा बहुदलीय प्रतिस्पर्धात्मक राज्य व्यवस्थाको स्थापना २०४७ सालमा भयो । तत्पश्चात् आर्थिक, राजनीतिक र सामाजिक असुन्तलनका कारण उब्जाएको प्रश्नको जवाफ न नेतासंग छ न त विषयविज्ञसँग नै । त्यसको परिणाम पटक पटक जनस्तरबाट केही स्वार्थी वर्गले लोकतान्त्रिक व्यवस्थामा नै धावा बोलिरहेको देखिन्छ । २१ औँ शताब्दीमा पनि लोकतन्त्रको विकल्प लोकतान्त्र नै हुन्छ भन्ने यथार्थलाई बुझ पचाएर जनतामा भ्रम फैलाउने चेष्टा भइरहेको छ । मुलुकको आर्थिक विकासको
‘मल्ल जस्ता रोल मोडल आवश्यक’
पूर्वप्रधान न्यायाधीश कल्याण श्रेष्ठलाई ‘हेमबहादुर मल्ल सम्मान–२०८०’ प्रदान गरिएको छ ।
डा. बस्नेतको ‘स्वस्थ बालक’
जन्मेदेखि पाँच वर्षसम्म बालकको स्वास्थ्यसम्बन्धी हातेपुस्तक ‘स्वस्थ बालक’ सार्वजिनक भएको छ ।