गाउँको तिहार सम्झिएर न्यास्रो मान्दै सहरिया
मौलिक नेपाली संस्कृतिका रुपमा रहेको यो देउसी–भैलोको परम्परा पछिल्लो समयमा प्रत्यक्ष खेलेरै संस्कृति संरक्षण गर्ने कार्यमा कमी आएको देखिन्छ ।
नेपाल संवतलाई राष्ट्रिय संवतकाे रुपमा प्रयोग गरौँः प्रमुख साह
काठमाडौं महानगरपालिकाका प्रमुख बालेन्द्र साहले नेपाल संवतलाई राष्ट्रिय सम्वतको रुपमा प्रयोग गर्न आग्रह गर्नुभएको छ ।
उत्सवका साथ मनाइयो नेपाल संवत् ११४४ (फोटो फिचर)
नेपाल संवत् ११४४ को उपलक्ष्यमा मङ्गलबार वसन्तपुरमा सांस्कृतिक झाँकी र बाजागाजासहित सांस्कृतिक र्यालीको आयोजना गरी मनाइएको छ ।
नेपाली पर्वलाई विश्वस्तरमा चिनाउनुपर्छः मन्त्री किराती
संस्कति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री सुदन किरातीले नेपाली पर्वहरुलाई विश्वस्तरमा चिनाउन सक्नुपर्ने बताउनुभएको छ ।
राष्ट्रिय विभूति साख्वाको प्रतिमामा प्रधानमन्त्री प्रचण्डद्वारा माल्यार्पण
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड राष्ट्रिय विभूति शंखधर साख्वाको प्रतिमामा माल्यार्पण गर्नुहुँदै । मङ्गलवार भक्तपुरमा राष्ट्रिय विभूति शंखधर साख्वाः प्रतिष्ठान शंखधर चोक, मध्यपुर ठिमीद्वारा ठिमीमा नेपाल संवत्का प्रवर्द्धक कार्यक्रमको आयोजना गरिएको थियो ।
देउसी भैलो खेल्दै सेना
नेपाली सेनाले संस्कृति झल्किने शैलीको देउसी–भैलो खेलेको छ । अमरगढी नगरपालिका–१ दहमा रहेको नेपाली सेनाको रण बम गणले जिल्ला सदरमुकाम बागबजारमा देउसी–भैलो खेलेको हो ।
राष्ट्रपतिले बहिनी शारदा र चन्दाबाट टीका लगाउने
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले बहिनीद्वय शारदा पण्डित र चन्दा ओझाको हातबाट तिहारको टीका लगाउनु हुने भएको छ ।
राष्ट्रिय एकता सुदृढ गर्न थप मद्दत पुग्ने विश्वास
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले ‘नेपाल संवत् ११४४’ प्रारम्भ भएको अवसरमा देश विदेशमा रहनुभएका नेपालीहरूमा शुभकामना दिनु भएको छ ।
आज नेपाल संवत् ११४४ र म्हः (आत्म) पूजा
नेपाल संवत् ११४४ आज देशभर विविध कार्यक्रम आयोजना गरी मनाइँदैछ । यस संवतलाई हाल नेवार समुदायले नयाँ वर्षका रुपमा मनाउने गरेका छन् । राष्टिय विभूति शंखधर साख्वाले विसं ९३७ ९इ सं ८८०० मा गरीब जनताको ऋण मोचन गरी नेपाल संवत्को सुरुवात् गराउनुभएको थियो । नेपाल संवत्ले पृथ्वीनारायण शाहको शासनकालसम्म राष्ट्रिय संवत्को मान्यता पाएको लुम्बिनी बौद्ध विश्वविद्यालयका पूर्व उपकुलपति डा त्रिरत्न मानन्धरले जानकारी दिनुभयो ।
निःस्वार्थ भावले समाजको उन्नति र प्रगतिका लागि अग्रसर रहनुपर्नेमा राष्ट्रपतिको जोड
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले राष्ट्रिय विभूति शङ्खधर साख्वाको लोककल्याणकारी तथा परोपकारी कार्यको स्मरण गर्दै निःस्वार्थ भावले समाजको उन्नति र प्रगतिका लागि अग्रसर रहनुपर्नेमा जोड दिनुभएको छ ।
आज गोवर्धन पूजा गरिँदै
यमपञ्चक अर्थात् तिहारको चौँथो दिन आज गोवर्धन पर्वत, बलि, गोरु र हलीको पूजा आजा गरी मीठो खानेकुरा खान दिएर मनाइँदैछ ।
नेपाल संवतबाट आपसी सद्भाव बढाउन सहयोग पुग्ने उपराष्ट्रपतिको विश्वास
उपराष्ट्रपति रामसहायप्रसाद यादवले नेपाल संवतले सम्पूर्ण नेपालीमा सहिष्णुता, मेलमिलाप, भाइचारा, मैत्रीभाव र आपसी सद्भाव बढाउन सहयोग पुग्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभएको छ ।
सामाजिक न्यायको इतिहासमा साख्वाको भूमिका अविस्मरणीय : प्रधानमन्त्री दाहाल
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले नेपालको सामाजिक न्यायको इतिहासमा नेपाल संवतकाे प्रवर्तक एवम् राष्ट्रिय विभूति शङ्खधर साख्वाले खेल्नुभएको भूमिका अविस्मरणीय रहेको बताउनुभएको छ ।
तराईमा छठका गीत गुञ्जिन सुरु
तराईवासीका बस्ती र घर आँगनमा छठका गीतहरु गुञ्जिन सुरु भइसकेका छन् । बस्तीका घर आँगन समेत सजिसजाउ भएका छन् ।
उपत्यकामा रातभर देउसी, भैलो खेल्न पाइने
अघिल्ला वर्षहरुमा रातको समयमा सुरक्षा व्यवस्थाका कारण समय तोक्ने गरिए पनि यसवर्ष भने जुनसुकै बेल पनि देउसी, भैलो खेल्न सकिने भएको हो ।
गाईको पूजा गरी मनाइयो गाई तिहार (फोटो फिचर)
नेपालीहरूको महान् चाड तिहारको तेस्रो दिन आज (सोमबार) गाई पूजा गरेर मनाइँदै छ । घरमा गाई पाल्नेहरुले घरमै र नहुनेहरुले गौशालामा गई गाईको पूजाआजा गरेका हुन् ।
तिहार नमनाउने मैकोट गाउँ
यतिबेला सबैतिर तिहारको रमझम छ । तिहारको तयारीमा सबै गाउँ तथा सहरका मान्छे जुटेका छन् । तर, रुकुम पूर्वको पुथाउत्तरगङ्गा गाउँपालिका–१ वडामा भने तिहारको कुनै मतलब छैन । यहाँका वडावासी परापूर्व कालदेखि नै तिहार मनाउँदैनन् ।
ओलाङ्चुङगोलामा मनाइयो फुटुक पर्व
ताप्लेजुङको सीमावर्ती गाउँ ओलाङ्चुङगोलाका वालुङ समुदायले मनाउने फुटुक पर्व आइतबार सम्पन्न भएको छ । फक्ताङ्लुङ गाउँपालिका–७ ओलाङ्चुङगोलामा मात्र मनाइने फुटुक पर्व कात्तिक कृष्णपक्ष द्वितीयाको दिन सुरु भएर औँसी तिथि अर्थात् तिहारको लक्ष्मीपूजाको दिन सम्पन्न भएको हो ।
‘दसैँ लक्ष्मी पूजामा मात्र सकिन्छ’ डा. जोशी
संस्कृतिविद् एवम् सह–प्राध्यापक डा. राजनलाल जोशीले तिहारमा पाँच दिन गरिने पूजा विधि तथा यसको धार्मिक एवम् सांस्कृतिक महत्वको विषयमा धारणा राख्नुभएको छ ।
सामूहिक भाइटीका गर्दै पोखरा महानगर
तिहारको अवसरमा पोखरा महानगरपालिकाले यस वर्षदेखि सामूहिक भाइटीका कार्यक्रम गर्ने भएको छ ।
आज गाई पूजा मनाइँदै
कार्तिक शुक्ल प्रतिपदा एवं यमपञ्चक अर्थात् तिहारको तेस्रो दिन आज गाईको पूजाआजा गरी मनाइँदैछ ।
संस्कृति जोगाउन हुक्कापातिको व्यापार
सडकको छेउमा शान्तिदेवी तीन–चार दिनदेखि हुक्काहुक्की (हुक्कापाति) बनाउन व्यस्त हुनुहुन्छ । दिनभर खाना नास्ता खाएर हुक्काहुक्की बनाएर बेच्न व्यस्त शान्ति आम्दानीसँगै संस्कृतिलाई जगेर्ना गरिरहनुभएको छ ।
पोखराको दुई ठाउँमा भाइटीका उत्सव
पोखरा महानगरको आयोजनामा सामूहिक भाइटीका कार्यक्रम हुन लागेको छ । पोखरा –११, रामघाटमा रहेको गीता मन्दिरमा कात्तिक २९ गते बुधबार भाइटीकाकै दिन कार्यक्रम हुनेछ ।
यमपञ्चकको सांस्कृतिक महत्त्व
तिहार फूलको पर्व हो । यो फूलै फूलको मौसम भएकाले चारैतिर फूलको बास्ना हुन्छ। तीमध्ये तिहारका लागि उत्कृष्ट फूल सयपत्री र मखमली हुन् ।