यलु जोशी
पानीको स्रोत सफा गर्दै मनाइयो सिथि नखः
बिहान पानीको स्रोत सरसफाइ गरी विभिन्न परिकार बनाई नेवार समुदायले आइतबार सिथि नखः पर्व मनाएका छन् । गर्मी मौसम सकेर वर्षायाम सुरु भएसँगै ज्येष्ठ शुक्ल पक्ष षष्ठी तिथिमा यो पर्व मनाउने गरिन्छ ।
गणतन्त्रपछि खेलकुद पूर्वाधारमा व्यापक विस्तार
राजतन्त्रको अन्त्यसँगै प्राप्त गणतन्त्रपछि नेपाली खेलकुद क्षेत्रमा उल्लेखनीय परिवर्तन भएका छन् ।
बनेपामा चण्डेश्वरी जात्रा सुरु
बनेपा, काभ्रेका नेवार समुदायले २५ सय वर्षअगाडिदेखि मनाउने चण्डेश्वरी जात्राले नगर उल्लासमय बनेको छ ।
लुभुमा महालक्ष्मी महाभैरव जात्रा
ललितपुरको लुभुमा महालक्ष्मी महाभैरवको जात्रा सुरु भएको छ । पाटनमा रातो मत्स्येन्द्रनाथको रथारोहण भएसँगै अक्षय तृतीयाको दिनदेखि लुभुमा महालक्ष्मी महाभैरवको जात्रा सुरु हुने गर्छ ।
मनाइयो होली
‘भीमसेन देया लज खङ्गलो वानला ल्यासे, बिस्यूवाने म्वायक सो झायला...’ भक्तपुरको दत्तात्रय मन्दिरअगाडि रहेको प्रसिद्ध भीमसेन मन्दिरको पाटीमा गुञ्जने नेवारी भाषाको गीतसँगै व्यापारका देवताका रूपमा भीमसेनलाई पुज्दै होलीपर्व बिहीबार मनाइएको हो ।
होलीले तान्यो चीनका फोटोग्राफर
हेमन्त ऋतुको बिदाइ र वसन्त ऋतुको स्वागतमा रङहरूको पर्व होली मनाउँदा काठमाडौँ उपत्यका नेपाल भाषाका गीतले गुञ्जयमान हुन्छ ।
फोर नेसन्समा उपाधिको खडेरी तोड्ने अवसर
नेपालको महिला फुटबल टिमलाई अन्तर्राष्ट्रिय उपाधिले लोभ्याएको धेरै समय भइसक्यो ।
मध्यपुर थिमि महोत्सव सम्पन्न
सामान्यतय सात वर्षको बालक भाँडाकुटी खेलेर रमाइलो गर्छ तर यहाँ एक सात वर्षका बालकले कलिलो उमेरमै माटोको भाँडो बनाएर सबैलाई आश्चर्यमा पार्नुभयो ।
जनकपुरबाहेक अन्य टिममा मार्की खेलाडी कप्तान
घरेलु क्रिकेटको नयाँ युगको सुरुवात हुने र क्रिकेटको व्यावसायिकतामा नयाँ आयाम थप्ने बहुप्रतीक्षित नेपाल प्रिमियर लिग आज (शनिबार) देखि सुरु हुँदै छ ।
महिला फुटबलमा दर्शकको ‘क्रेज’
खेलकुदमा दर्शकलाई १२ औँ खेलाडी भनिन्छ । घरेलु दर्शकको ऊर्जामा सानो टिमले पनि ठुला टिमलाई हराएको थुप्रै उदाहरण छन् ।
मत्स्येन्द्रनाथकी प्रेमिकालाई फूलप्रसाद
रातो मत्स्येन्द्रनाथ (करुणामय) को पानेजु (पुजारी) ले सोमबार कीर्तिपुरकी याकः मिसालाई फूलप्रसाद चढाउनुभएको छ । कीर्तिपुरका ७३ वर्षीय लक्ष्मीकुमारी महर्जन (याकः मिसा) लाई मत्स्येन्द्रनाथको फूलप्रसाद चढाउनुभएको हो । अविवाहित महर्जनलाई याकः मिसा एवं कन्या कुमारी मानेर उक्त प्रसाद चढाइएको हो ।
नेपालमा फस्टाउँदै स्केटिङ
पेरिस ओलम्पिकमा स्केट बोर्डिङ पनि समावेश गरिएको छ । स्केट बोर्डिङ ओलम्पिकको पछिल्लो संस्करण (टोकियो ओलम्पिक) मा मात्र पदार्पण भएको हो । युवा दर्शकलाई तान्ने योजनासहित स्केट बोर्डिङलाई ओलम्पिकमा समावेश गरिएको हो ।
अग्रजको छवि कायम राख्ने चुनौती
नेपाल र आयोजक माल्दिभ्ससहित श्रीलङ्का र किर्गिस्तान गरी चार टोलीको सहभागिता रहने छ । प्रतियोगितामा सिङ्गल राउन्ड रोविनका आधारमा पहिलो र चौथो हुने तथा दोस्रो र तेस्रो हुनेबिच सेमिफाइनल खेलाइने छ । काठमाडौँ, असार ३१ गते । नेपालको राष्ट्रिय महिला भलिबलले पछिल्ला केही वर्ष आफ्नो छवि राम्रो बनाउँदै आएको छ । सन् २०१९ र २०२१ मा एसियन सेन्ट्रल जोन (काभा) भलिबलमा लगातार दुई स्वर्ण, पछिल्लो दक्षिण एसियाली खेलकुदमा रजत तथा घरेलु भूमिमा भएको काभा महिला च्यालेन्ज कपमा पनि कांस्य पदक केही उदाहरण हुन् । नेपालको राष्ट्रिय खेल भलिबलमा पुरुषको तुलनामा महिलाको प्रदर्शन अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा राम्रो छ ।अब सिनियर टिमको छविलाई कायम राख्ने सोचाइ अनुरूप नेपालको यु–२० महिला भलिबल टिमले माल्दिभ्समा हुने काभा यु–२० महिला भलिबल च्याम्पियनसिप खेल्दै छ । साउन ३ देखि सुरु हुने प्रतियोगितामा सहभागी हुन नेपाली युवा महिला टिम मङ्गलबार माल्दिभ्स प्रस्थान गर्दै छ । नेपालको उमेर समूहको महिला भलिबल टिमको यो पहिलो प्रतियोगिता पनि हो । त्यसैले खेलाडीसँगै प्रशिक्षक र समग्र नेपाली भलिबल नै उत्साहित बनेको छ ।काभा महिला च्यालेन्ज कपका लागि यही महिना काठमाडौँमा सम्पन्न प्रथम सहाना प्रधान स्मृति यु–१९ पुरुष तथा महिला भलिबल च्याम्पियनबाट खेलाडी छनोट गरी टिम तयार पारिएको हो । प्रमुख प्रशिक्षक कुमार राईले पहिलो पटकको सहभागिताले सबै उत्साहित बनेका र स्तरीय खेलाडी भएकाले नेपाल उपाधिको दाबेदारमध्ये एकमा पर्छ भन्नुभयो । उहाँले ओपन स्पाइकर सलिना बुढामगर, स्नेहा थकुन्नन तथा अलराउन्डर निशा महर र आरती चौधरी टिमको बलियो खम्बा भएको बताउनुभयो । “सेटर र मिडल ब्लकमा केही कमजोरी तथा अनुभवको कमीको चुनौती हटाउन सक्यो भने नेपाल च्याम्पियन हुन्छ,” उहाँको भनाइ छ । प्रशिक्षक राईले भलिबलको विकास गर्ने उमेर समूहबाटै हो भन्नुभयो । “नेपाल भलिबल सङ्घले राम्रो सुरुवात गरेको छ । यु–१५, यु–१८, यु–२० जस्ता प्रतियोगिता भइरह्यो भने सिनियर टिम बलियो हुन्छ,” उहाँको भनाइ छ ।नेपाली टिमकी ओपन स्पाइकर तथा कप्तान जेनिशा विश्वकर्माले कप्तानको जिम्मेवारी पाउनुभएको छ । उहाँले यु–२० को पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता भएकाले आफूहरू उत्साहित भएको र प्रशिक्षणका लागि कम समय भए पनि खेलाडीले धेरै मेहनत गरेको जानकारी दिनुभयो । प्रतियोगिताको तयारीस्वरूप सिनियर टिमसँग भएको मैत्री खेलले पनि माल्दिभ्समा धेरै फाइदा पु¥याउने विश्वास जेनिशाको छ । “सिनियर टिमसँग खेल्दा हामीले आफ्नो टिममा रहेका कमीकमजोरी बुझ्ने मौका पायौँ । ब्लकमा अलि ध्यान दिनु पर्छ,” कप्तान जेनिशाले भन्नुभयो । सहप्रशिक्षक अर्जुन घिमिरेले पनि सिनियर खेलाडीसँग खेल्दाको अनुभव काम लाग्ने बताउनुभयो । अभ्यास खेलमा सिनियर टिमसँग यु–२० टिम पराजित भएको थियो । सिनियर टिमले दुई पटक काभा महिला भलिबल जितिसकेको छ । त्यसैले पनि यु–२० महिला भलिबल टिमसमक्ष सोही विरासत कायम गर्ने चुनौती पनि छ ।प्रतियोगितामा नेपाल र आयोजक माल्दिभ्ससहित श्रीलङ्का र किर्गिस्तान गरी चार टोलीको सहभागिता रहने छ । प्रतियोगितामा सिङ्गल राउन्ड रोविनका आधारमा पहिलो र चौथो हुने तथा दोस्रो र तेस्रो हुनेबिच सेमिफाइनल खेलाइने छ । नेपालले पहिलो खेल साउन ३ गते श्रीलङ्कासँग खेल्ने छ । त्यसपछि नेपालले साउन ४ गते किर्गिस्तान र साउन ५ गते माल्दिभ्सको सामना गर्ने छ ।प्रशिक्षक राईले श्रीलङ्कासँगको पहिलो खेल महत्वपूर्ण हुने बताउनुभयो । “श्रीलङ्का राम्रो टिम हो । पहिलो खेलमा चुनौती हुने छ । त्यसपछिका प्रतिस्पर्धी किर्गिस्तान र माल्दिभ्सभन्दा हाम्रो टिम तुलनात्मक रूपमा राम्रो छ,” प्रशिक्षक राईको भनाइ छ ।नेपाल भलिबल सङ्घका उपाध्यक्ष भरत शाहले नेपालले अब उमेर समूहको अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितासमेत खेल्न पाउनु गौरवको कुरा भएको धारणा व्यक्त गर्दै नयाँ प्रतिभावान् खेलाडीले यसबाट राम्रो अवसर पाउने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो ।
पलिस्वाँ फुलेपछि फुरुङ्ङ राममती
बोडेको ऐतिहासिक पलिस्वाँ पुखुः (कमल पोखरी) मा आधा शताब्दीपछि फुलेका छन्, ढकमक्क कमल । त्यही पोखरीबाट कमल फुल टिपेर कलकलाउँदो चुल्ठोमा सिउरेकी थिइन्, धेरै वर्षअघि राममती श्रेष्ठले । पोखरीको डिलमा उभिएर पलिस्वाँ हेरेर टोलाइरहेकी स्थानीय राममती पलिस्वाँ पुखुः ले यसरी पुनर्जीवन पाएकोमा आश्चर्यचकित हुनुहुन्छ । घर बनाउन जग खनिसकेको पोखरीमा फेरि कमल फुल्ला भनेर कसले पत्याएको थियो र ?
‘बलिङलाई ब्याटिङ र फिल्डिङको साथ भएन’
नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टोलीका कप्तान रोहितकुमार पौडेलले आइसिसी टी–२० विश्वकपमा ब्याटिङ र फिल्डिङमा अपेक्षाकृत प्रदर्शन नहुँदा जितको नजिक पुगेर पनि हार बेहोर्नु परेको बताउनुभएको छ । टी–२० विश्वकपमा सहभागी भई स्वदेश फर्किएपछि बिहीबार आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा कप्तान पौडेलले बलिङ राम्रो भए पनि ब्याटिङ र फिल्डिङले साथ दिन नसकेको बताउनुभयो । आइसिसी विश्वकपमा नेपाल समूह ‘डी’ मा दक्षिण अफ्रिका र बङ्गलादेशसँग जितको नजिक पुगेर ब्याटिङ र फिल्डिङमा पनि निराश बनेको थियो । श्रीलङ्कासँगको खेल वर्षाले अनिर्णीत हुँदा नेपालले एक अङ्क जोडेको थियो । उहाँले दक्षिण अफ्रिका र बङ्गलादेश जस्ता ठुला टिमविरुद्ध मौका मिलेर पनि जित हासिल गर्न नसक्दा समर्थकलाई पीडा भएको अनुभव आफूले गरेको बताउनुभयो ।
