साउन महिनाको पहिलो सोमबार । प्रायः महिलालाई काँचका हरिया चुरामा सजिएको देख्न सकिन्छ । साउनको सुरुवातसँगै हिन्दु महिलामा छुट्टै उत्साह र उमङ्ग छाएको छ । मेहदी र हरियो चुरा लगाउनेको ‘क्रेज’ यतिबेला बढ्दै गएको छ ।
चलचित्र हेर्दा त आन्नद आउँछ तर चलचित्र एउटा वा दुई वटा व्यक्तिका कारण चल्ने होइनन् । चलचित्र चल्ने भनेको टिम वर्कले नै हो । चलचित्रमा निर्देशकको आफ्नै भूमिका हुन्छ, गीत सङ्गीतको आफ्नै भूमिका हुन्छ र चरित्र पात्रको आफ्नै भूमिका हुन्छ ।
सम्बन्धको धागो सधैँ टिक्छ भन्ने हुँदैन ।
विभिन्न क्षेत्रमा संलग्न व्यक्तिमध्ये कसैले सोखले त कसैले बाध्यताले वैकल्पिक पेसा अपनाइरहेका छन् । कोही आर्थिक अवस्था बलियो बनाउन त कोही आफ्नो रुचिको सपना पूरा गर्न वैकल्पिक पेसातर्फ आकर्षित भएका छन् ।
चलचित्र हेर्न दर्शक चाहिन्छ तर दर्शक कहाँबाट ल्याउने ? यो धेरै चलचित्र वितरकबाट प्रायः सुनिने गुनासो हो । वैशाख र जेठ महिनामा अञ्जिला, ऊनको स्विटर जस्ता नेपाली चलचित्रले यस क्षेत्रको साख केही जोगाएको थियो तर असार महिना चलचित्र प्रदर्शनका लागि भने सुक्खा नै साबित भएको छ । असारमा एउटा मात्र नेपाली चलचित्र प्रदर्शनको तयारीमा छ ।
सफल नाटकको पछाडि कलाकारको जीवन्त अभिनय, उत्कृष्ट कथा, गीत/सङ्गीतबाहेक प्रकाश व्यवस्थापनको पनि उत्तिकै महìवपूर्ण भूमिका हुन्छ । पर्दापछाडि बसेर प्रकाश व्यवस्थापन गर्ने प्राविधिकको मेहनतले नाटकलाई सशक्त बनाउँछ ।
‘असारै महिनामा पानी पर्यो रुझाउने एक्लो यो मेरो मन कसरी बुझाउने’ तुलसी गजमेरको रचना तथा सङ्गीत र छुजन डुक्पा शेर्पाको आवाजमा सजिएको यो गीत असार १५ अर्थात् धान दिवसका दिन धेरै गुञ्जिने गर्छ । किसान वर्षभरको छाक जुटाउन यो महिनामा खेतीमा व्यस्त हुन्छन् । किसान असारे भाकामा प्रायः यही गीत गुनगुनाउँदै हिलोमा धान रोप्ने गर्छन् ।
‘सबैका आआफ्नै विशेषता हुन्छन् ।’ यस पङ्क्तिलाई चलचित्र ‘सितारे जमिन पर’ ले सुन्दर ढङ्गले प्रस्तुत गरेको छ । च
आफूले बिर्सिसकेको मनभित्रको घाउ फेरि बल्झिँदा एउटी नारीको जीवनमा अनेक पीडा थपिन्छ । उनीभित्र सहन गर्न सक्ने कुनै बाटो हुँदैन । चर्चित नाटक ‘डेथ एन्ड दी मेडन’ मा आधारित ‘मञ्जिरा : दी म्युटेड मेलोडी’ ले एउटी पीडा बोकेकी नारीको सङ्घर्षको कथा बताउँछ ।
बिदेसिनु रहर होइन, बाध्यता हो । कोही पारिवारिक कारणले त कोही आर्थिक अवस्था सुधार्न बिदेसिएका छन् । बिदेसिने रोग सर्वसाधारणमा मात्र होइन, नाम चलेका स्थापित कलाकारमा रहेको छ । चलचित्रमा खासै लोभलाग्दो सफलता पाउन नसकेपछि केही नेपाली कलाकार बिदेसिएका छन् ।
नेपाली कलाबारे सार्वसाधारणमा जनचेतना र चासो बढ्दै गइरहेको छ । बर्सेनि नेपाल ललितकला प्रतिष्ठानले गर्दै आएको ‘राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी’ ले कलालाई चिनाउने काम मात्र गरेको छैन यसले नयाँ नयाँ कलाकारलाई कलामार्फत पहिचान गराउन मद्दत पनि गरेको छ । कुनैबेला प्रदर्शनीका लागि सबै प्रदेश वा जिल्लाका कलाकारका कलाको सहभागिता हुन्थ्यो ।
चलचित्र ‘उनको स्वेटर’ र ‘नरसिंहा : अवतार’ ले दर्शकलाई हलसम्म डो¥याइरहेको बेला गत शुक्रबारबाट प्रदर्शनमा आएको चलचित्र ‘जन्तेबाख्रो’ ले दर्शकलाई निराश बनाउँदैन भन्न सकिन्न । उही पुरानौ शैलीको प्रेमकथा र हास्यरस भरिएको चलचित्र हो ‘जन्ते बाख्रो’ ।
पछिल्लो समय नेपाली रङ्गमञ्चको गतिविधि सुस्ताएको जस्तो देखिएको छ ।
कुनै समय हलमा दर्शक खोज्नुपर्ने अवस्थाबाट गुज्रिएको नेपाली चलचित्र क्षेत्र पछिल्लो समयमा लोकप्रियताको उकालोतर्फ बढ्दै गएको देखिन्छ ।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले वरिष्ठ चित्रकार हरिप्रसाद शर्माका चित्रमा इतिहास झल्किएको बताउनुभएको छ ।