गोरखापत्र
‘दोख’ असारमा
रङ्गकर्मी अनुप बरालको निर्देशन रहेको चलचित्र ‘दोख’ असार २४ बाट प्रदर्शनमा आउने भएको छ । निर्माण युनिटले चलचित्रको पोस्टरसहित प्रदर्शन मिति सार्वजनिक गरेको हो । दुईवटा गाउँबीचको किचलोलाई मुख्य कथा बनाएर निर्माण गरिएको चलचित्रलाई शैलेन्द्र डी कार्कीले छायाङ्कन र निमेष श्रेष्ठले सम्पादन गर्नुभएको छ । चलचित्रलाई राजन कटैतले लेख्नुभएको हो ।
कोसी कोरिडोरले सडक स्तरोन्नति गर्ने
ताप्लेजुङको ढुङ्गेसाँघुस्थित दोभान–तिरतिरे–तेल्लाबुङ सडक खण्ड कोसी कोरिडोरले स्तरोन्नति गरिदिने भएको छ । निर्माणाधीन कोसी कोरिडोरको सव स्टेसनले प्रभाव पार्ने उक्त सडक खण्डको स्तरोन्नति कोसी कोरिडोर आयोजनाले गरी दिनेभएको हो ।
दस महिनामा आधा खर्च
आगामी आर्थिक वर्षको बजेट तर्जुमा गरिरहेको प्रदेश १ सरकारले चालू आर्थिक वर्षको दस महिनामा ५० दशमलव १५ प्रतिशत खर्च गरेको छ । आव २०७८/७९ का लागि ३२ अर्ब ९८ करोड ७० लाख रुपियाँको बजेट ल्याएको प्रदेश सरकारले वैशाख मसान्तसम्ममा १७ अर्ब ३२ करोड १५ लाख रुपियाँ खर्च गरेको हो । कुल बजेटमा सङ्घको ससर्त अनुदान दुई अर्ब सात करोड २१ लाख रुपियाँसमेत समावेश छ ।
कुनै गोप्य सम्झौता भएको छैन
२०५९ साल असोज १८ गते । तत्कालीन राजा ज्ञानेन्द्र शाहबाट असंवैधानिक कदम चालियो । निर्वाचित प्रधानमन्त्रीलाई थुनामा राख्ने र राजनीतिक दलका नेताहरूलाई राजनीतिक कार्यक्रमबाट निषेध गर्ने प्रतिगामी कदम सुरु भयो । त्यसविरुद्ध आन्दोलन सुरु भयो । आन्दोलनको विकसित रूप जनआन्दोलन हुँदै गणतन्त्रमा पुगेको हो । आन्दोलनको तेजबाट संसद् पुनर्बहाली भयो । संसद् पुनर्बहाली भएको पहिलो दिनबाटै राजाको कुर्सी हटाएर गणतन्त्रको अभ्यास प्रारम्भ भयो । त्यसबेला प्रतिनिधि सभाभित्र राजाको कुर्सी रहने व्यवस्था थियो ।
गणतन्त्र दिवस मूल समारोहमा राष्ट्रपति
राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी १५औँ गणतन्त्र दिवसका अवसरमा आज सैनिक मञ्च टुँडिखेलमा आयोजना गरेको कार्यक्रममा सरिक हुनुभयो ।
सामाजिक रूपान्तरणमा सङ्ख्यात्मक उपलब्धि
नेपालले लोकतान्त्रिक गणतन्त्रात्मक शासन प्रणालीको अभ्यास गरेको १४ वर्ष पूरा भएको छ । व्यवस्था परिवर्तन केवल राजनीतिक मुद्दा मात्रै होइन, यो समाजको रूपान्तरणसँग पनि सम्बन्धित हुन्छ । सामाजिक विभेद, विविधता र असमानता नेपाली समाजको चरित्र हो । राजनीतिक परिवर्तनले यो वा त्यो नाममा समाजभित्र रहेका विभेद, असमानता र असमावेशीकरणको अन्त्य गर्दै समतामूलक समाज निर्माण र सामाजिक न्यायका लागि सामाजिक रूपान्तरणका विषयलाई सम्बोधन गर्न सक्नुपर्छ । गणतन्त्रका चौधवर्षे अभ्यास र अनुभवका आधारमा समाजमा महिला, पिछडिएका वर्ग र सामाजिक विभेदमा पारिएका समुदायको उत्थानका लागि भए गरेका व्यवस्था, प्रयास र क्रियाकलाप पर्याप्त छन् वा छैनन् भनेर समीक्षा गर्ने बेला भएको छ । सामाजिक विभेदमा पारिएका समुदाय भनेर ‘दलित’ समुदायलाई इङ्गित गरिएको हो । ‘दलित’ शब्द आफैँमा विभेदकारी छ, यो प्रयुक्त शब्द होइन ।
नाला त बन्यो, जोखिम अरु बढ्यो
काठमाडौँ बूढानीलकण्ठ नगरपालिका–१२ कपनको मिलनचोकस्थित तरकारी बजारमा ठेलामा व्यापार गर्दै आउनुभएकी सविना तामाङलाई पानी पर्नासाथ आफ्नो सरसामान पोको पार्ने हतारो हुन्छ । सडकको दुर्दशा र एकैछिनमा सडकमा खोलो बग्ने भएकाले वर्षायाम सुरु हुनासाथ उहाँको दिनचर्या नै बदलिन्छ । उहाँले भन्नुभयो, “जुनसुकै बेला पानी पर्छ । पानी परेपछि बाढी आइहाल्छ । सडकमा भेल बग्न थालेपछि सामान थन्क्याएर भाग्नुको विकल्प छैन ।”तामाङले यहाँ व्यापार गर्न थाले
‘संविधानको स्वीकार्यतालाई अझै फराकिलो र विश्वसनीय बनाऔँ’: प्रमुख शेरचन
लुम्बिनी प्रदेशका प्रदेश प्रमुख अमिक शेरचनले गणतान्त्रिक संविधानको स्वीकार्यतालाई अझै फराकिलो र विश्वसनीय बनाउन स्वरोजगारको व्यावहारिक सुनिश्चितता गर्न सकिए मात्र संविधानको सही कार्यान्वयन हुनसक्ने बताउनुभएको छ ।
दैलेखमा एक दर्जन झोलुङ्गे पुल निर्माण
दैलेख जिल्लामा एक दर्जन झोलुङ्गे पुल निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको छ । दुर्गम बस्ती जोड्ने झोलुङ्गे पुल निर्माणपछि स्थानीयलाई आवत–जावतमा सुविधा पुग्ने छ ।दुल्लु नगरपालिका र ठाँटिकाँध गाउँपालिका बाहेक अन्य नौ स्थानीय तहका १२ स्थानमा झोलुङ्गे पुल निर्माण गरिएका हुन् ।
हरित हाइड्रोजनमा सहकार्य
नेपालमा हरित हाइड्रोजन उत्पादन प्रवद्र्धनमा नेपाल विद्युत्् प्राधिकरणले औपचारिक प्रयास आरम्भ गरेको छ । शुक्रबार नेपाल विद्युत् प्राधिकरण र काठमाडौँ विश्वविद्यालय (केयू)ले हरित हाइड्रोजन प्रविधिको प्रवद्र्धनमा सहकार्य गर्ने समझदारी गरेका छन् ।
हुम्लाको बन्द स्वास्थ्य चौकी छ महिनापछि सञ्चालनमा
गत मङ्सिरबाट बन्द हुुँदै आएको नाम्खा गाउँपालिका– ६ हिमालपारीको गाउँ लिमीको स्वास्थ्य चौकी खुुल्ला भएको छ । लिमी जाने नाकामा जमेको हिउ पग्लिएपछि स्वाथ्यकर्मी लिमी पुुग्दा बन्द रहँदै आएको स्वास्थ्य चौकी सञ्चालनमा आएको हो ।
अतिक्रमण रोक्न तारजाली
धनुषाको मिथिला नगरपालिका–११, सिकारी डाँडा वन क्षेत्रमा अतिक्रमण बढेपछि वन अतिक्रमण रोक्न काँडे तारले घेराबेरा गर्न थालिएको छ । सवडिभिजन वन कार्यालय लालगढ धनुषाले वन अतिक्रमण रोकथाम गर्न वन क्षेत्रमा आरसीसी पोल तथा काँडे तारले घेराबेरा लगाउन थालेको हो ।
नेपाल र टिमोर लिस्टेको बराबरी
एएफसी एसियन कप छनोटको तयारीका लागि कतारमा रहेको नेपाली राष्ट्रिय फुटबल टोलीले टिमोर लिस्टेको यू–२३ टोलीसँग बराबरी खेलेको छ । दोहामा शनिबार राति भएको मैत्रीपूर्ण अभ्यास खेलमा नेपालले टिमोर लिस्टेसँग २–२ गोलको बराबरी खेलेको हो ।
गणतान्त्रिक चेत
आज गणतन्त्र घोषणा भएको दिन । यो गणतन्त्र त्यसै आएको होइन । लामो सङ्घर्षको प्रतिफल हो । यो अचानक प्रकट भएको पनि होइन । नेपालीजनको वर्षौंको स्वप्न थियो । २०६२/०६३ को आन्दोलनको अन्तिम दिन नेपालको प्रमुख ऐतिहासिक सहर वीरगन्जका आन्दोलनकारीहरूले सडकबाटै राष्ट्रपति घोषणा गरेका थिए । यो घटनाले दर्शाउँछ गणतन्त्र नेपालको सपना नेपाली मानसमा पुरानो हो । हाम्रो गणतन्त्र आयातित होइन । यो त नेपाली समाजको स्वाभाविक विकासक्रमको उपज हो । हामीले लोकतान्त्रिक गणतन्त्र ल्याएका छौँ । कतै गणतन्त्र पद्धति भएर पनि लोकतन्त्र नहुन सक्छ । हामीले लोकतान्त्रिक व्यवस्था आत्मसात् गर्ने क्रममा एकात्मक शासनलाई हटायौँ । केन्द्रीय वर्चस्वशाली पद्धतिलाई समाप्त ग-यौँ । आधुनिक नेपालमा भएका सबै क्रान्तिले जनतालाई बलियो बनाउँदै आएको छ । प्रत्येक आन्दोलन अर्को आन्दोलनको पूरक हो वा यसो भनौँ प्रत्येक आन्दोलनले परिवर्तनलाई गति दिएको छ । गणतन्त्र नेपालको आकाङ्क्षा ००७ सालदेखि नै रहे पनि त्यो ०६३ को आन्दोलनपछि मात्र सम्भव भयो । गणतन्त्र र सङ्घीयता एकअर्कालाई पोषण दिन्छ । हामीले गणतन्त्रसँगै प्रादेशिक संरचनामा जाने सङ्कल्प राख्यौँ ।
एक महिनाभित्र समन्वय समिति
स्थानीय तह निर्वाचन गर्न बाँकी दुई स्थानबाहेक ७५१ स्थानीय तहको नतिजा आइसकेको छ । यससँगै स्थानीय कार्यपालिकाको निर्वाचन पनि भइरहेको छ । कार्यपालिकाको निर्वाचनसँगसँगै ७७ जिल्लामा स्थानीय तहको जिल्ला समन्वय समिति पनि गठन भइसक्नेछ ।
