मनसुन सुरु भएसँगै सम्भावित बाढीपहिरो र डुबानबाट हुन सक्ने जनधनको क्षति न्यूनीकरण तथा उद्धारका लागि नेपाली सेना तयारी अवस्थामा रहेको छ । गृह मन्त्रालयले मनसुन पूर्वतयारी तथा प्रतिकार्य राष्ट्रिय कार्ययोजना–२०७९ पारित गरी उद्धार, पुनस्र्थापना तथा राहतमा नेपाली सेनाको नेतृत्वमा अन्य तीनवटा सुरक्षा निकायलाई परिचालन गर्ने निर्णय गरेको छ ।
कतिपय रोग लाग्नबाट बच्न हामीले खोप लगाउनुपर्छ । लागत प्रभावकारिताको हिसाबले पिउने पानी पछिको दोस्रो नम्बरमा खोपलाई विश्व समुदायले लिने गर्दछ । खोपलाई एक उत्तम खरिद वस्तु मानिन्छ । विश्वबाट हालसम्म उन्मूलन भएको एक मात्र रोग बिफर खोपले गर्दा नै सम्भव भएको थियो । पोलियो रोगलाई चाँडै उन्मूलन गर्ने अभियान चलिरहेको छ ।
पूर्वी नवलपरासीको गैँडाकोटमा सञ्चालन भएको त्यस बेलाको मुलुककै सबैभन्दा ठूलो कागज कारखाना भृकुटी कागज कारखाना अहिले बन्द छ । बन्द भएको १२ वर्ष भइसकेकाले अहिले कारखानाका संरचना खण्डहरमा परिणत भएका छन् ।
जर्मनीलाई भोगचलनका आधारमा चार क्षेत्रमा विभाजित गर्ने अस्थायी उपाय अन्ततः शीतयुद्धमा एक राष्ट्र विभाजनको कारण बन्यो । जतिबेला सन् १९४५ मे ८ मा मित्रराष्ट्रहरू युरोपमा जितको विजय दिवस मनाइरहेका थिए बेलायती सैनिक कमान्डर बर्नार्ड ल मन्टगोमरीले आफ्ना सैनिकलाई सचेत गराउँदै भने, “हामीले जर्मनीसँगको युद्ध जितेका छौँ । अब हामीले शान्ति हासिल गरौँ ।”
सिन्धुलीको दुधौली नगरपालिका–७ पोखरेका मुसहर समुदाय खानेपानीका लागि वर्षाको मौसममा समेत सास्ती व्यहोर्न बाध्य छन् ।चालीस घरपरिवार गाउँको बीचमा रहेको एउटा खानेपानीको धाराबाट दैनिक गुजारा टार्नुपर्ने अवस्था रहेको छ । स्थानीय गङ्गा सदाले ४० घरपरिवारका लागि एउटा मात्र धारो हुँदा कहिलेकाहीँ खानेपानीका लागि स्थानीय बासिन्दाबीच झगडासमेत हुने गरेको सुनाउनुहुन्छ ।
घरको छतबाट खसेर महोत्तरीको गौशालामा एक महिलाको मृत्यु भएको छ । गौशाला नगरपालिका– ५ एक घरमा डेरा गरि वस्दै आएका जलेश्वर नगरपालिका–४ सुगा घर भएको २६ वर्षीया पुनम महतोको मृत्यु भएको इलाका प्रहरी कार्यालय गौशालाका प्रहरी निरीक्षक रञ्जन मिश्रले जानकारी दिनुभयो ।
मानिसको जीवनमा शिक्षाले धेरै महत्त्व राखेको हुन्छ । शिक्षा भनेको नयाँ कुरा सिक्ने र जीवन जिउने कलाको विकास गर्ने माध्यम हो । शिक्षाले हामीलाई यस कठिन संसारमा कसरी आफ्ना लागि ठाउँ बनाएर बाँच्ने भन्ने कला सिकाउँछ । यसले जीवन कसरी सहज हुन्छ भन्नेबारेमा सिकाउँछ । शिक्षा भनेको विद्यालयमा गएर मात्र पाउने होइन । घरमा खाना पकाउनु, लुगा धुनु, आफ्नो काम आफैँ गर्नुभनेको पनि शिक्षा लिनु हो । अहिले शैक्षिक जगत्मा धेरै कुरा सुधार हुँदै आएका छन् । पहिलेको समयमा धेरै विद्यालय थिएनन् । भएका विद्यालयमा पनि केटाहरू मात्र पढ्न पाउँथे । विभेदले जरा गाडेको थियो । केटी मान्छेले पढ्नु हुँदैन भन्ने मान्यताले प्रश्रय पाएको थियो । अहिले समय बदलिँदै आएको छ । छोराछोरी दुवै विद्यालय जान पाउँछन् । शिक्षाकै कारण समाजमा मानिसको घृणादायक र नराम्रो सोचमा केही मात्रामा परिवर्तन आएको छ ।
नाम्खा गाउँपालिका–१, हेक्पा गाउँका युवाले व्यावसायिक रूपमा स्याउ र ओखर खेती सुरु गरेका छन् । सानासाना टुक्रा जग्गामा बिरुवा लगाउनुभन्दा जग्गाको चक्लाबन्दी गरेर धेरै क्षेत्रफलका एक साथ व्यावसायिक खेती गर्नु लाभदायक हुने भएकाले युवा त्यसतर्फ लागेका हुन् । हे
भौगोलिक हिसाबले विकट रहेका सर्लाहीको चुरे क्षेत्रका बस्तीमा गाडी चल्न छाडेपछि बिरामी बोक्नका लागि झोलुङ्गोको प्रयोग गर्न थालिएको छ । बाढी आएर खोलाको बाटोमा गाडी नचल्दा यहाँका स्थानीय बिरामी पर्दा अस्पतालसम्म आउनका लागि झोलुङ्गोको भर पर्न बाध्य भएका हुन् । जिल्लाको ईश्वरपुर, लालबन्दी, हरिवन र बागमती नगरपालिकाको चुरे भेगका बस्तीमा यस्तो समस्या छ ।
उताबाट नाच्दै आए गण्डकीका छाल यताबाट त्रिशूलीले ग¥यो अङ्कमाल दुवै बने नारायणी भाका मीठो हाले पानीमाथि घाम–जुन पौडी खेल्न थाले
मनसुन भित्रिएसँगै एकसाता देखि निरन्तर परेको पानी रोकिन सकेको छैन । आइतबार पनि बिहानैदेखि देशभर पानी परिरहेको मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले जनाएको छ। मनसुन सक्रिय भएसँगै देशका धेरै ठाउँमा अहिले पनि पानी परिरहेको हो।
भारतले चिनी निर्यातमा रोक लगाएसँगै दैनिक रूपमा अवैध चिनी नेपालगञ्जमा भित्रिने गरेको पाइएको छ । राजस्व छली गरी नेपाल–भारत सीमा नाकाबाट चिनी तस्करी अत्यधिक बढेको पुष्टि भएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय बाँकेले भारतबाट अवैध रूपमा भित्रिँदै गरेको ठूलो मात्राको चिनी र दाल नेपालगञ्जबाट बरामद गरेको छ ।
सुर्खेत जिल्लाका नौवटा पालिकाले आर्थिक वर्ष २०७९/८० को बजेट ल्याएका छन् । बजेट आकारका हिसाबले वीरेन्द्रनगर नगरपालिकाले सबैभन्दा ठूलो झन्डै दुई अर्बको बजेट ल्याएको छ । चिङ्गाड गाउँपालिकाले सबैभन्दा कम ३९ करोड ३८ लाखको बजेट सार्वजनिक गरेको छ । प्रायः पालिकाले पूर्वाधार विकास, स्वास्थ्य, शिक्षा, कृषि, विद्युतीकरणलाई प्राथमिकतामा राखी बजेट विनियोजन गरेका छन् ।
धेरै पानी पर्ने मध्येको एक मानिने कास्कीको लुम्ले क्षेत्रमा शनिबार राती देखिनै भारी वर्षा परी रहेको छ । वर्षाका कारण बढी पहिरो जानसक्ने भन्दै उच्च सर्तकता अपनाउन वाढी पुर्वनुमान महाशाखाले आग्रह गरेको छ ।
नेपाली सेनाको सैनिक कल्याणकारी कोषमार्फत सञ्चालित देशभरका पेट्रोलपम्पहरू अबदेखि बिदाका दिन पनि सञ्चालन हुने भएका छन् ।