मेरो देश नेपाल
नेपाल मेरो जन्मभूमि र कर्मभूमि हो । मेरो देशको उत्तरमा सेतो हिउँले ढाकिएको हिमाल छ जसमा अग्लाअग्ला हिमालहरू छन् । मध्यमा हरियो वनको पछ्यौरा ओडेका पहाडहरू छन् भने दक्षिणमा पहेँलो फूलहरू फुलेका फराकिला फाँट छन् । यहाँ मेची, कोसी, कर्णाली, गण्डकी, महाकाली आदिजस्ता ठूल्ठूला नदीहरू हिमालबाट उफ्रँदै तराईतिर बगेका छन् । विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथा मेरै देशमा छ । मेरो प्यारो देश संसारकै श्रीपेच बनेर दक्षिण एसियामा मुसुक्क हाँसेर बसेको छ ।
ज्येष्ठ नागरिकको कनिष्ठ सेवक
‘भो भो भो, पुग्यो पुग्यो पुग्यो’ भन्नुुहुन्न । अरू थोकमा होइन दूध, दही, मोही दिँदा त्यसो भन्नु हुँदैन । गौमाता रिसाएर बेलुकैदेखि दूध दिन कम गर्न पनि बेर छैन सबैले त्यसो भन्न थाल्यो भने, आखिरमा त्यस घरले दही, दूध देख्न पनि अर्काको आश गर्नुपर्ने हुँदो रहेछ । हामीलाई पहिले पहिले मतलव २००४/०५ सालतिर हजुरआमाले त्यसरी सुझाव दिएर सिकाउनु हुन्थ्यो ।
बालबालिकाका प्रेरणा डा. रुइत
भाइबहिनीहरू, तिमीहरूले डा. सन्दुक रुइतको नाम सुनेका छौ होला । कसैले त देखेको पनि होला । अझ कसैले त उहाँसँग आँखाको उपचार पनि गराएको होला । तिलगङ्गा आँखा केन्द्रका निर्देशक डा. रुइत नेत्र चिकित्सा क्षेत्रमा चम्किला व्यक्ति हुनुहुन्छ । मोतीबिन्दुका कारण ज्योति गुमाउँदा अन्धकारमय जीवन बिताउन विवश लाखौँ नेपालीको आँखा देखाइदिनुभएका उहाँले विश्वका अन्य मुलुकमा पनि गएर सेवा गर्नुभएको छ ।
जाडोयाम ‘स्वास्थ्य समस्या कस्ता ?’
नेपालमा मङ्सिर, पुस लागेदेखि जाडो हुने, तापक्रम चिसिने क्रम निरन्तर हुन्छ । जाडोयाममा बालबालिकालाई विशेष गरी श्वासप्रश्वास, छाला जनेन्द्रिय एवं पोल्ने समस्याले सताउने गरेको छ ।
रुहानाको कला
समाजमा साना बालबालिकाले गरेका सानो राम्रो कामले पनि सकारात्मक सन्देश दिन सकिन्छ । यस्तै कुरा हाम्री सानी नानी रुहाना रुपाखेतीले गरेकोे कामबाट पनि सिक्न सक्छौँ । उनले यस्तै सिर्जनात्मक काम गरेर देखाएकी छिन् । उनले पढेर खेर जाने पत्रपत्रिकाबाट नयाँ नयाँ डिजाइनको ड्रेस बनाएकी छन् । उनले कुनै पनि सामान पुनः प्रयोग गर्न सकिन्छ भन्ने सन्देश प्रवाह नै उनको लक्ष्य हो । उनले पत्रपत्रिकाको प्रयोग गरेर विभिन्न खालका सामान बनाएकी छन् । उनले यस्तै खेर जाने सामानबाट विभिन्न सामान बनाएर प्रदर्शनमा पनि राखेकी थिइन् । यस्तै उद्देश्य राखेर गरिएको सामग्री बनाउने प्रदर्शनीमा रुहानाले दोस्रो स्थान पनि प्राप्त गरिन् । उनको चाहना छ, यस्ता खेर जाने सामग्रीबाट उपयोगी सामग्री बनाउन
इन्टरनेट यसरी बनाउ सुरक्षित
हरेक फेब्रुअरी महिनाको दोस्रो हप्ता विश्वभर सुरक्षित इन्टरनेट दिवस मनाइन्छ । विश्वभर नै इन्टरनेट चलाउनेको सङ्ख्या बढ्दै गएपछि त्यसको कसरी सुरक्षित प्रयोग गर्न सकिन्छ भन्ने चेतना जगाउने उद्देश्यसहित यो मनाउन थालिएको हो । यस दिन विश्वका धेरै देशले इन्टरनेट प्रयोग गर्दा भएका कठिनाइ, समस्या र असुरक्षाका विषयमा विभिन्न किसिमका कार्यक्रम आयोजना गर्छन् । इन्टरनेट सुरक्षासँग सम्बन्धित रहेर मानिसलाई सचेत बनाउने विभिन्न किसिमका सामग्री पनि प्रस्तुत गर्छन् । नेपालमा प
पहिचानको खोजी
अस्ट्रेलिया, युरोप, अमेरिकामा अस्तित्व खोज्ने हामी नेपाली, खै त नेपालमा ?
चिचीपापा किन्दा (कथा)
अशोक ए अशोक आमाले भित्रबाट मायालु स्वरले बोलाउनुभयो । अशोक भने आफ्नो कोठामा पढेर बसेको थियो । ऊ कुद्दै आमाको छेउमा गयो । आमाले भन्नुभयो, “अशोक घरमा भिनाजु आउनुभएको छ । हेर न आज बुवा पनि अफिस गइसक्नुभयो । के खुवाउने होला ? जाऊ त मासु पसलबाट एक किलो मासु लिएर आऊ ।”
बिग्रिँदै होली ! (कविता)
रङको पर्व होलीलाई कसैले फागु पनि भन्छन् खुसी मनाउने नाममा यहाँ रङ किनेर पैसा सक्छन् काम लाग्ने कपडा पनि
सात बार (कविता)
आइतबार सूर्यलाई नमस्कार गरुँ सोमबार चन्द्रमाको शीतल छाया भरुँ । मङ्गलबार जय गणेश पूजा गर्ने बार बुधबार रमाइलोसँग नाच्ने गर ।
नीलमको सपना (कथा)
आज बाबाले घर छाडेर गएको तीन दिन बितिसक्दा पनि नीलमको ओठमा हाँसो देखिँदैनथ्यो । आमा नभएकी नीलमको दुःख मनको इच्छा आकाङ्क्षा बुझ्ने बुवा नै प्रदेश गएपछि नीलमको सौतेनी आमा नीलमलाई दुःख दिन्थिन् । नीलमको स्याहारसुसार गर्न नीलमका बुवाले सौतेनी आमा भित्र्याएका थिए । खेतीपाती गरेर घर खर्च धान्न नसकेपछि नीलमको बुवा परदेश गएका थिए । सौतेनी आमाबाट एक छोरी र एक छोरा भए पनि नीलम घरको सबै काम गर्थिन् । चाडपर्वमा पनि सौतेनी आमा नीलमलाई आफूसँग आफ्नो माइतघर लैजान्न थिइन् । आमा म पनि जान्छु भन्दाभन्दै पनि सौतेनी आमा भएर होला ऊप्रति अलि रुष्ट व्यवहार गर्थिन् ।
आमाबुबा (कविता)
आमाले हुन् कोखबाट, जन्माएकी हामीलाई बुबाले हुन् पैसा कमाई, हुर्काएका हामीलाई । घरको पिलर बलियो जग, हुन है पिता उनी तिम्रै छोरा हुन पाउ, पिता जुनी जुनी ।।
पुस्तक प्रदर्शनीमा जाँदा
तेस्रो त्रैमासिक परीक्षा सकिएयो । परीक्षापछि पुस १३ देखि माघ १ गतेसम्म जाडो बिदा भयो । जाडो बिदामा के के गर्ने भनेर मैले योजना बनाएँ । त्यहीअनुसार गृहकार्य र योजना तयार गरेँ । एक दिन बाबा, आमा र दादाहरूसँग त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा घुम्न गएँ । त्यहाँ क्रिकेट र ब्याडमिन्टन खेलेर रमाइलो गरियो ।
होलीको रमाइलो
भाइबहिनीहरू, फागु पर्व अर्थात् होली फागुन शुक्ल अष्टमीका दिन काठमाडौँको हनुमानढोका दरबारस्थित वसन्तपुरमा विधिवत् रूपमा चीर गाडेपछि सुरु भएको मानिन्छ । होली पर्व सांस्कृतिक महोत्सवका रूपमा मनाइने र शिशिर ऋतुको समाप्तिपछि वसन्त ऋतुको आगमनमा मानिसको मनभित्र उकुसमुकुस भएर रहेका कुरालाई बाहिर उजागर गराएर शीतलता अनुभव गर्ने मनोकाङ्क्षाका रूपमा पनि लिने गरिन्छ ।
जीवनको लडाइँ (कविता)
कलियुग हो यो विश्वास थोरैलाई गर्नु । खुट्टा तान्ने धेरै हुन्छन् आफ्नो पाइला मजबुत पार्नु ।।