‘दूध बिक्रीमा समस्या’
डेरी उद्योगीले दूध नपाएको गुनासो गरिरहँदा तराई मधेशको दूध बिक्री नभएर किसान भारत लगेर बेच्न बाध्य छन् । डेरी उद्योगीले दूधको अभाव देखाउँदै भारतबाट आयात गर्न पाउनुपर्छ भन्दै कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयमा निवेदन दिएका छन् तर अर्कोतिर किसान दूध बिक्री नभएको भन्दै भारत लगेर बेच्न बाध्य छन् ।
कृषि कर्मले फेरिएको बीनाकुमारीको दैनिकी
वि.सं. २०५६ मा रुपन्देहीको तिलोत्तमामा घरजम गर्नुभएकी बीनाकुमारी पुनले त्यसैबेला जीविकोपार्जनका लागि तीनवटा बङ्गुरपालन सुरु गर्नुभयो । दैनिक गुजारा चलाउन अप्ठ्यारो भएकाले उहाँले बङ्गुर पाल्नुभएको हो । बङ्गुरले उहाँलाई राम्रै आम्दानी दिन थालेपछि उहाँलाइ थप हौसला मिल्यो र जाँगर चल्यो ।
बिमा कम्पनीको चुक्ता पुँजी पुर्याउने समय थपियो
तोकिएको समयसीमाभित्र तोकिएको चुक्ता पुँजी पुर्याउन नसक्ने बिमा कम्पनीहरूका लागि समय थपिएको छ । अधिकांश बिमा कम्पनीहरूले तोकिएबमोजिमको चुक्ता पुँँजी पुर्याउन नसक्दा नियामक निकाय नेपाल बिमा प्राधिकरणले बिमा कम्पनीहरूको चुक्ता पुँजी वृद्धि गर्ने समय थप गरेको हो ।
कामका लागि युरोप जाने युवाको सङ्ख्या बढ्दो
चितवनका विमल कार्की साइप्रस गएको छ महिना भयो । श्रम स्वीकृति लिएर जानुभएका उहाँ त्यहाँको एउटा ‘प्याकिङ कम्पनी’मा काम गर्नुभयो । नेपालबाट जाँदा वैदेशिक रोजगार व्यवसायी (म्यानपावर) कम्पनीलाई करिब साढे चार लाख बुझाएर जानुभएको हो । अहिले उहाँको मासिक ९० हजार रुपियाँ तलब छ । खाने, बस्ने खर्च कम्पनीले नै बेहोर्ने भएकाले उहाँले कमाएको लगभग सबै बचत हुन्छ । उहाँजस्तै गरी पछिल्लो चैत महिनामा मात्रै साइप्रसका लागि ३६२ जनाले श्रम स्वीकृति लिएका छन् । नौ महिनाअगाडि रोमानियामा गएकी मधु अधिकारीको पनि राम्रै कमाइ छ ।
गुणस्तरीय मिनरल वाटर निर्यातका लागि तयार
नेपाल गुणस्तर तथा नापतौल विभागले मिनरल वाटरको राष्ट्रिय गुणस्तर तयार गरी निर्यातयोग्य भएको जनाएको छ । सो विभागले मिनरल वाटरको राष्ट्रिय गुणस्तर तयार गरी पारित गरेको हो । यसअघि बोतल र ड्रिङ्किङ वाटरको गुणस्तर मापदण्ड तयार भए पनि मिनरल वाटरको गुणस्तर निर्धारण र सोसम्बन्धी गुणस्तर मापदण्ड पारित भएको थिएन ।
फ्लाई दुबईका नेपाल प्रमुख र स्टेशन म्यानेजरको पास रोक्का
नेपाल उड्डयन प्राधिकरणले फ्लाई दुबईको जहाजको इन्जिनमा भएको आगलागीको घटनामा चरा ठोक्किएको भनी भ्रमपूर्ण सूचना फैलाएको भन्दै नेपाल प्रमुख र स्टेशन म्यानेजरलाई विमानस्थल प्रवेशमा रोक लगाएको छ ।
व्यवसायीले कर नतिर्दा राजस्व असुलीमा समस्या
ठूला व्यवसायीहरू वर्षौँदेखिको राज्यलाई बुझाउनु पर्ने कर नतिरेका कारण राजश्व (कर) सङ्कलनको लक्ष्य प्राप्तिमा समस्या उत्पन्न भएको छ ।
विदेश निर्यात हुने पानीको गुणस्तर पारित
गुणस्तर परिषद्को १०८औँ बैठकले विदेश निर्यात हुने मूलको पानीको गुणस्तर मापदण्ड पारित गरेको छ । नेपाल गुणस्तर तथा नापतौल विभागले तयार पारेको सो मापदण्डलाई उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री रमेश रिजालको अध्यक्षतामा आइतबार बसेको बैठकले पारित गरेको हो ।
हिमानदीकाे पुल भत्काएर बनाइने
जिल्लाको तिलागुफा नगरपालिका वडा नं १ नाग्म र जुम्ला जिल्लाको तिला गाउँपालिका जोड्ने हिमानदीको पुल भत्काउन थालिएको छ । पक्की पुलको ढलान पछि गत असोजमा आएको बाडीले पुलको बिच भाग चर्किएपछि उक्त पुल भत्काएर पुनर्निर्माण गरिने भएको हो । सम्पन्न हुनै लागेको पुल बिचै भागबाट चर्किएका कारणले पुनर्निर्माण गर्नका लागि भत्काउन थालिएको छ ।
लाइसेन्सका लागि सात कम्पनीको आवेदन
नयाँ स्टक एक्सचेन्ज र वस्तु विनिमय बजार (कमोडिटी मार्केट) सञ्चालनका लागि इजाजत लिन सातवटा इच्छुक कम्पनीले आवेदन दिएका छन् । नयाँ स्टक एक्सचेन्ज सञ्चालनका लागि तीन र वस्तु विनिमय बजार (कमोडिटी मार्केट) सञ्चालनका लागि इजाजत लिन चारवटा कम्पनीले आवेदन दिएको नेपाल धितोपत्र बोर्डले जनाएको छ ।
‘अख्तियारको नियमनले आर्थिक विस्तारमा असर पर्ने’
अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको अनुसन्धान क्षेत्राधिकारमा निजी क्षेत्रलाई पनि राख्न लागिएकोप्रति निजी क्षेत्रका छाता सङ्गठनहरूले गम्भीर ध्यानाकर्षण जनाएका छन् । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घ, नेपाल उद्योग परिसङ्घ र नेपाल चेम्बर अफ कमर्सले सोमबार संयुक्त विज्ञप्ति जारी गर्दै यसले निजी क्षेत्रको कामलाई प्रभावित पार्ने मात्र नभई समग्र आर्थिक विकास तथा विस्तारमा प्रतिकूल असर पु-याउने उल्लेख गरेका हुन् ।
नेपाली चिया अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा लोकप्रिय बन्दै
स्वदेशी चियाको गुणस्तर उच्च देखिएपछि अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा माग बढ्दै गएको छ । चीनमा भएको प्रतिस्पर्धामा नेपाली चियाको गुणस्तर उत्कृष्ट देखिएपछि लोकप्रिय बन्दै माग बढेर निर्यातमा वृद्धि भएको हो । गत असोज ४–५ गते (२०२२ सेप्टेम्बर २०–२१) चीनको फुचियान प्रान्तको फुआन सहरमा भएको ‘सेकेन्ड वल्र्ड ब्लाक टी क्वालिटी इभ्यालुसन कम्पिटिसन’मा नेपाली चिया उत्कृष्ट घोषणा गरिएको थियो । नेपाली चियाको गुणस्तर उच्च देखिपछि विश्व बजारमा मागसँगै निर्यातमा समेत वृद्धि भएको व्यवसायीको भनाइ छ ।
सेतीखोला जलविद्युत्मा डोल्माको लगानी
सेती हाइड्रोपावर प्रालिले कास्कीको मुसाटुँडातोडामा निर्माणाधीन २२ मेगावाटको सेती खोला जलविद्युत् आयोजनामा डोल्मा इम्प्याक्ट फन्ड–२ ले ४३ करोड रुपियाँभन्दा बढी स्वपुँजी लगानी गर्ने भएको छ । कुल पाँच अर्ब पाँच करोड लागतमध्ये ऋण ७५ प्रतिशत र स्वपुँजी २५ प्रतिशतमार्फत वित्तीय व्यवस्थापनको टुङ्गो लागेको सो आयोजनाको स्वपुँजीमा ४९ प्रतिशत हिस्सा हुने गरी डोल्माले करिब ४५ करोड रुपियाँ लगानी गर्ने गरी कम्पनीसँग सम्झौता गरेको छ ।
आर्थिक सङ्कटमा सागरनाथ वन विकास परियोजना
लामो समयदेखि तलब नपाउँदा सागरनाथ वन विकास परियोजनाका कर्मचारी बिचल्लीमा छन् । भदौ महिनादेखि परियोजनाको आर्थिक कारोबार ठप्पप्रायः छ । वैशाखसमेत जोड्दा नौ महिनादेखि तलब नपाएको कर्मचारीको भनाइ छ । यसबीच चाडबाड बिते, छोराछोरीको पढाइ प्रभावित भयो, उपचार र छाक टार्न ऋण लिनु परेकोजस्ता अनेक समस्या झेल्न बाध्य भएको पीडित कर्मचारीको दुखेसो छ । तलब नपाएकै कारण गुजारा चलाउन गाह्रो भएपछि ४० जना कर्मचारीले राजीनामा दिएर पेसा नै परिवर्तन गरिसकेका छन् । परियोजनामा २० वर्षदेखि सेवा दिँदै आएका चौकीदार कृष्णबहादुर तामाङले बाध्य भएर राजीनामा दिएको बताउनुभयो ।
नौ हजार ५९० ले बुझाएनन् सम्पत्ति विवरण
चालु आर्थिक वर्ष २०७९–८० मा नौ हजार ५९० जनाले आफ्नो सम्पत्ति विवरण अझ पेस गरेका छैनन् । राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्रले तयार पारेको आर्थिक वर्ष २०७९–८० को सम्पत्ति विवरणको तथ्याङ्कअनुसार ती व्यक्तिले सम्पत्ति विवरण पेस नगरेको देखिएको हो ।
शेयर बजारमा झिनो अङ्कको सुधार
यो साता पहिलो दिन कारोबार दोहोरो अङ्कको गिरावट देखिएको पुँजीबजारमा आज (सोमबार) दोस्रो दिन भने झिनो अङ्कको सुधार देखिएको छ ।
बैङ्कमा खराब कर्जा बढेसँगै मुलुकको अर्थतन्त्रमा थप चुनौती थपियो : उपाध्यक्ष कोइराला
नेपाल बैंकर्स सङ्घका उपाध्यक्ष तथा माछापुच्छ्रे बैङ्कका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सन्तोष कोइरालाले बैङ्कमा खराब कर्जा बढेकाले मुलुकको अर्थतन्त्रमा समेत थप चुनौती थपिएको बताउनुभएको छ ।
निजी क्षेत्रलाई अख्तियारको दायरामा ल्याउने व्यवस्था संविधान विपरीत : निजी क्षेत्र
अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग तेस्रो संशोधन विधेयक, २०७९ मा निजी क्षेत्रलाई पनि अख्तियारको दायरामा ल्याउने व्यवस्था संविधान विपरीत भएको भन्दै निजी क्षेत्रले विरोध जनाएका छन् ।
कोशी प्रदेशका औद्योगिक कोरिडोर : विद्युत् आपूर्ति कटौती
विद्युत् उत्पादनमा आएको उच्च गिरावट र आयातका लागि पनि अपर्याप्त पूर्वाधारका कारण पछिल्लो समय कोशी प्रदेशका केही औद्योगिक कोरिडोरको विद्युत् आपूर्तिमा आंशिक कटौती भएको नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले जनाएको छ । पूर्वी नेपालको औद्योगिक क्षेत्रमा विद्युत् आपूर्ति अवरुद्ध भएको भन्दै उद्योगी व्यवसायीले आइतबार विरोध सभा नै गरेका छन् तर प्राधिकरणले भने पिक आवरमा उद्योग सञ्चालन नगराएर लोड व्यवस्थापन गर्ने गरी विद्युत् आपूर्ति व्यवस्थापन गर्ने गरेको जनाएको छ ।
झन्डै आधा अर्बले घट्यो ग्यास आयात
भारतबाट नेपाल भित्रने खाना पकाउने एलपी ग्यासको आयात चालु आर्थिक वर्षको नौ महिनमा झन्डै आधा अर्बले घटेको छ । भन्सार विभागको तथ्याङ्कअनुसार चालु आर्थिक वर्षको नौ महिनामा (साउन–चैत) ग्यासको आयात ४९ करोड रुपियाँले कमी भएको हो । बजारमा ग्यासको खपत कम हुँदा आयातमा समेत कमी भएको हो ।
विमानस्थलको सञ्चारमा समस्या
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा रहेको टावर र जहाजको कटपिटबीचको सञ्चारमा समस्या दोहरिएपछि आइतबार पुनः उडान प्रभावित भएको छ । यसअघि गत मङ्गलबार पनि सञ्चारमा समस्या देखिँदा एक घण्टा आन्तरिक तथा अन्तर्राष्ट्रिय उडान प्रभावित भएको थियो । टावरमा रहेको रेडियो प्रणालीमार्फत एप्रोच कन्ट्रोल र एरिया पावर सप्लाई डाउन हुँदा आइतबार दिउँसो १२ बजेदेखि एक घण्टा एयर ट्राफिक कन्ट्रोलर (एटीसी) र पाइलटबीचको संवादमा समस्या आएको हो । विमानस्थल कार्यालयका प्रमुख प्रतावबाबु तिवारीले टावर र पाइलटबीचको सञ्चारमा सानो आवाज आउने समस्या देखिँदा उडानमा समस्या भएको बताउनुभयो ।
जिट्कोमार्फत जापान जान झन्झटिलो
जापान इन्टरनेसनल ट्रेनिङ को–अपरेसन अर्गनाइजेसन (जिट्को)मार्फत नेपालबाट प्रशिक्षार्थी श्रमिक पठाउने प्रक्रिया प्रभावकारी हुुन सकेको छैन । वैदेशिक रोजगार विभागले जिट्कोमार्फत नेपाली श्रमिक पठाउनका लागि प्रत्येक वर्ष दर्ता र नवीकरणका लागि म्यानपावर कम्पनीलाई आग्रह गर्दै आएको छ तर पछिल्लो पाँच वर्षमा जिट्कोमार्फत ९५९ जना मात्रै नेपाली प्रशिक्षार्थी श्रमिक पुग्नुले सफल हुन नसकेको स्पष्ट हुन्छ ।
दाङबाट जडीबुटी निर्यात बढ्दो
दाङको राष्ट्रिय तथा निजीबाट बितेको नौ महिनाको अवधिमा करिब दुई लाख किलोभन्दा बढी जडीबुटी निर्यात भएको छ । डिभिजन वन कार्यालय घोराहीका अनुसार चालु आर्थिक वर्ष २०७९/८० को फागुन महिनासम्म राष्ट्रिय र निजी वन क्षेत्रबाट दुई लाख २४ हजार ३६ किलो बराबरको विभिन्न प्रजातिका जडीबुटी निकासी भएको हो ।
कैलालीका १३ स्थानीय तहको बेरुजु दुई अर्ब ६८ करोड
कैलालीको स्थानीय तहमा अत्यधिक बेरुजु देखिएको छ । ऐन, कानुन विपरित वा प्रक्रिया पूरा नगरी बजेट खर्च गरिएका कारण स्थानीय तहमा बेरुजुको चाङ देखिएको हो । महालेखापरीक्षकको वार्षिक प्रतिवेदन २०७९ अनुसार यहाँ रहेको १३ वटा पालिकाको बेरुजु दुई अर्ब ६८ करोड २२ लाख ३० हजार रुपियाँ पुगेको छ । यो आर्थिक वर्ष २०७७–७८ सम्मको बेरुजु हो ।