ग्लोबल आइएमईलाई पुनः युरो मनी अवार्ड
ग्लोबल आइएमई बैङ्क लिमिडेट ‘युरो मनी अवार्ड फर एक्सलेन्स २०२५’ को बेस्ट बैङ्क अवार्डबाट सम्मानित भएको छ । सन् १९९२ मा युरो मनी म्यागजिनद्वारा स्थापित यो अवार्ड बैङ्किङ क्षेत्रको एक प्रतिष्ठित अवार्ड हो ।
प्राङ्गारिक मल उत्पादन प्राथमिकतामा : मुख्यमन्त्री
लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री चेतनारायण आचार्यले प्रदेश सरकारले प्राङ्गारिक (अर्गानिक) कृषि उत्पादनलाई उच्च प्राथमिकतामा राखेको बताउनुभएको छ ।
राजस्व तिर्दैनन् क्रसर उद्योग
दोलखाका क्रसर उद्योग राज्यले तोकेको मापदण्ड र करको दायरामा आएका छैनन् । सरकारले क्रसर उद्योग सञ्चालनलाई व्यवस्थित गर्न नयाँ मापदण्डसहित कम्पनी रजिस्ट्रारको कार्यालयमा दर्ता भएर सञ्चालन गर्न भने पनि जिल्लामा सञ्चालन भएका उद्योग नयाँ मापदण्ड अनुसार दर्ता प्रक्रियामा नआएका हुन् । आन्तरिक करदाता सेवा कार्यालय, चरीकोटको तथ्याङ्क अनुसार दोलखामा २२ वटा क्रसर उद्योग छन् । तीमध्ये अधिकांश नवीकरण नै नगरी सञ्चालन भइरहेका छन् ।
खुम्चियो प्राधिकरणको नाफा
नेपाल विद्युत् प्राधिकरणको नाफा घटेको छ । गत आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा प्राधिकरणको नाफा ३७.३२ प्रतिशतले घटेको हो । प्राधिकरणको ४० औँ वार्षिकोत्सव समारोहमा सार्वजनिक गरिएको वित्तीय विवरण अनुसार प्राधिकरणले गत आवमा कर चुक्तापूर्व नौ अर्ब छ करोड रुपियाँ खुद नाफा आर्जन गरेको छ ।
असी हजार हेक्टर खेत बाँझै
यस वर्ष मुलुकभर खेतीयोग्य जमिनेमध्ये ८० हजार हेक्टर जमिन बाँझै रहने देखिएको छ । मुलुकभर १३ लाख ७६ हजार ४७७ हेक्टर क्षेत्रफल धान रोपाइँ हुने जमिन रहेकोमा हालसम्म १२ लाख ९५ हजार ८८७ हेक्टरमा धान रोपाइँ भएको बाली विकास तथा जैविक विविधता संरक्षण केन्द्रले जनाएको छ ।
एलपी ग्यास किन्न पाँच वर्षमा बाहिरियो चार खर्ब
पछिल्लो पाँच वर्षमा मुलुकमा खाना पकाउने एलपी ग्यास आयातका लागि चार खर्ब रुपियाँ बाहिरिएको छ । नेपाल आयल निगमका अनुसार आर्थिक वर्ष २०७७/७८ देखि आव २०८१/८२ सम्म चार खर्ब पाँच करोड रुपियाँ बराबरको २५ लाख ९३ हजार मेट्रिक टन ग्यास आयात भएको छ । बजारमा खपत बढेसँगै ग्यासको आयातसमेत बढ्दै गएको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
मितेरी सहकारी बचत हिनामिना : झन्डै अठार करोड बिगो, आठ जना प्रतिवादी
ललितपुरको महालक्ष्मीस्थानको मितेरी बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाको बचत रकम हिनामिनामा झन्डै १८ करोड बिगो दाबीसहित आठ जनाविरुद्ध मुद्दा दायर भएको छ । आरोपितलाई ठगी, सङ्गठित अपराध, हुन्डी र अभौतिक मुद्रा (क्रिप्टो) कारोबारसमेतको कसुरमा जिल्ला अदालत ललितपुरमा मुद्दा दायर भएको हो । मुद्दामा ज्योतिबहादुर भण्डारी, सुवास खत्री, सुरेश अधिकारीलाई विपक्षी बनाइएको छ । यस्तै फरार रहेका ज्योति गुरुङ, कुम्भराज गुरुङ, विजयकुमार राई, अर्जुन अराम र प्रितम अधिकारीलाई पनि विपक्षी बनाइएको छ ।
नेप्से परिसूचक २७ अङ्कले घट्यो
यो साता कारोबारको पहिलो दिन नेपाल स्टक एक्सचेञ्ज (नेप्से) परिसूचक २७ दमशलव १४ अङ्कले घटेको छ। शून्य दशमलव ९७ प्रतिशतको गिरावट पछि आज नेप्से परिसूचक दुई हजार ७६१ दशमलव २२ को बिन्दुमा कायम भएको हो।
झार मार्नसमेत विषादी !
किरा र रोगबाट बचाउन किसानले विषादीको प्रयोग गर्ने गरेको त छँदैछ तर केही वर्षयता खेतबारी, घरआँगन, बाटो, सडक किनार, चौरलगायतका स्थानमा झार मार्न पनि विषादीको प्रयोग बढ्दो छ । त्यसले बोटबिरुवालाई गर्ने हानि त छँदैछ मानव स्वास्थ्यमा समेत प्रतिकूल प्रभाव पर्न थालेको छ ।
प्रभावकारी बन्दै उत्पादनमा आधारित अनुदान
किसानलाई दिइने उत्पादनमा आधारित प्रोत्साहन कार्यक्रम सल्यानमा प्रभावकारी बन्दै गएको पाइएको छ । दुध र मासु उत्पादनका हिसाबले सल्यान कर्णाली प्रदेशकै अग्रणी जिल्लामा पर्छ । पछिल्लो समय उत्पादनका आधारमा दिइने प्रोत्साहन अनुदानले व्यावसायिक पशुपालनमा लागेका ग्रामीण किसानलाई ठुलो राहत दिएको छ ।
आधा घट्यो टेलिकमको नाफा
सरकारी स्वामित्वको नेपाल दूरसञ्चार कम्पनी लिमिटेड (नेपाल टेलिकम) को नाफा ओरालो लाग्ने क्रम गत आर्थिक वर्षमा निरन्तर रहेको छ । कम्पनीले शनिबार सार्वजनिक गरेको गत आव २०८१/८२ को वित्तीय विवरण अनुसार खुद नाफा ५७.२१ प्रतिशतले घटेर दुई अर्ब ६६ करोड ८१ लाख ९२ हजार रुपियाँ पुगेको छ ।
कर्णालीमा पहिलो पटक कृषिमा आयकर
कर्णाली प्रदेश स्थापना भएको आठ वर्षपछि कर्णाली प्रदेश सरकारले पहिलो पटक कृषिमा आयकर लगाउन थालेको छ । संविधानको अनुसूची ६ ले प्रदेश सरकारलाई कृषिमा आयकर लगाउने एकल अधिकार दिएको हो ।
अर्बौं लगानीका विमानस्थल सुनसान
धार्मिक पर्यटनलक्षित सञ्चालनमा ल्याइएको भैरहवास्थित गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल पाँच महिनादेखि अन्तर्राष्ट्रिय उडानविहीन बनेको छ । अन्तर्राष्ट्रिय उडान नहुँदा सुनसान जस्तै बनेको टर्मिनल, खाली धावनमार्ग र सुस्त व्यापारिक गतिविधिले यहाँको पर्यटन उद्योग मात्र होइन, लगानीकर्ताको मनोबल पनि खस्किएको छ ।
फेरि घट्यो ब्याजदर
सञ्चालनमा रहेका वाणिज्य बैङ्कले साउनको तुलनामा भदौको ब्याजदर घटाएका छन् ।
विद्युत् निर्यात दोब्बर बनाइने
गत आर्थिक वर्षमा १७ अर्ब ४५ करोड रुपियाँको विद्युत् निर्यात गरेकोमा चालु आर्थिक वर्ष (२०८२/८३) को अन्त्यसम्ममा दोब्बर बनाइने नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले जनाएको छ । इन्डियन इनर्जी एक्सचेन्ज, भारतमै मध्यमकालीन सम्झौता र बङ्गलादेश निर्यातसमेत गरी करिब ३५ अर्ब रुपियाँ बराबरको विद्युत् निर्यात गर्ने योजना अनुसार गृहकार्य भइरहेको प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक हितेन्द्रदेव शाक्यले जानकारी दिनुभयो ।
फर्पिङ जलविद्युत् केन्द्र: बन्न सक्छ विश्वकै अध्ययन स्थल
नेपालको पहिलो र दक्षिण एसियाकै दोस्रो जलविद्युत् परियोजना फर्पिङ जलविद्युत् केन्द्र २०७२ सालको महाभूकम्पपछि सञ्चालन भएको छैन । नेपालको जलविद्युत् परियोजना विकासको प्रस्थानविन्दु फर्पिङ जलविद्युत् केन्द्रमा रहेका विद्युत् उत्पादन उपकरणमा पनि खिया लाग्न थालेको छ ।
चालु आवको पहिलो महिनाः सरकारको आम्दानी ८५ अर्ब, खर्च ४६ अर्ब
चालु आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को पहिलो महिना सरकारले ८५ अर्ब १९ करोड आम्दानी गर्दा ४६ अर्ब ३० करोड खर्च गरेको छ।
सहकारीका समस्या समाधानमा सरकारको सक्रियताः छ हजार सात सय जनाको बचत फिर्ता
भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारणमन्त्री बलराम अधिकारीले सहकारी समस्या समाधानमा सरकार सक्रिय रहेको बताउँदै हालसम्म छ हजार ७०० जनाको बचत फिर्ता भएको जानकारी दिनुभएको छ।
चाड आए तरकारी महँगो
चाडपर्व नजिकिएसँगै उपत्यकाका बजारमा दैनिक उपभोग्य तरकारीको भाउ महँगिएको छ । पछिल्लो एक महिनामा हरियो तरकारीको भाउ ४३७ प्रतिशतसम्म बढेको हो । पछिल्ला दिनमा अधिकांश तरकारीको भाउ थोकमै महँगिएको छ भने खुद्रा त झन् छोइसक्नु छैन ।
दुध दुहुनेलाई सधैँ दुःख : बिक्री भएको दुधको भुक्तानी नपाउँदा किसान समस्यामा
दुधको भुक्तानी नपाएर देशभरका किसान दुःखमा छन् । तथापि उनीहरूको यो दुःख अहिलको होइन । हरेक वर्ष बर्खाका बेला उनीहरूको यस्तो पीडा झन् बल्झिन्छ ।
साउदी अरबमा नेपाली श्रमिकको वैधानिकीकरण सुरु
सरकारले श्रम स्वीकृति नलिई साउदी अरबमा कार्यरत नेपाली श्रमिकलाई वैधानिकीकरण गर्ने कार्य सुरु गरेको छ । साउदी अरबस्थित नेपाली दूतावास रियादले शुक्रबार आठ वर्षदेखि रियादमा कार्यरत अजय दङ्गालको बायोमेट्रिक लिई श्रम वैधानिकीकरणलाई औपचारिकता दिएको हो ।
देशभरका उखु किसान काठमाडौँमा
उखुको अनुदानलाई निरन्तरता दिन माग गर्दै देशभरका अगुवा उखु किसान सङ्घीय राजधानी काठमाडौँ पुगेका छन् । सरकारले चालु आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को बजेटमा उखुको अनुदानका लागि बजेट विनियोजन नगरेपछि उखु किसान असन्तुष्ट छन् । किसानले दुई साताअघि आआफ्नो जिल्लाका प्रमुख जिल्ला अधिकारीमार्फत सरकारलाई ज्ञापनपत्र बुझाउँदै साउन महिनाभित्र अनुदान रकमबारे निर्णय गर्न समय दिएका थिए ।
पर्यटकको खर्च र बसाइमा भएन सुधार
नेपाल भ्रमण गर्ने विदेशी पर्यटकको औसत दैनिक खर्च र बसाइमा आसलाग्दो सुधार हुन सकेको छैन । पर्यटन विभागले सार्वजनिक गरेको आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को प्रतिवेदन अनुसार नेपाल भ्रमण गर्ने पर्यटकको औसत दैनिक खर्च ४०.८ अमेरिकी डलरमा झरेको छ । जुन अघिल्लो आर्थिक वर्षमा ४१ डलर रहेको थियो ।
खर्पन र साइकलमा सागको व्यापार (फोटो फिचर)
भक्तपुरको नगदेशमा बजारमा लान ठिक्क पारेको हरियो तरकारी। हरेक दिन उपत्यकाका विभिन्न बजारमा तरकारी पुर्याउनका लागि यो ठाउँका किसानले रातिनै भारी तयार गर्छन् ।
अर्थमन्त्री र सचिवबीच कार्यसम्पादन सम्झौता
अर्थ मन्त्रालयमा आयोजित कार्यक्रममा अर्थमन्त्री पौडेल र अर्थ सचिव घनश्याम उपाध्याय, राजस्व सचिव दिनेशकुमार घिमिरे र महालेखा नियन्त्रक शोभाकान्त पौडेलबीच छुट्टाछ्ट्टै कार्यसम्पादन सम्झौता भएको हो।
