बजेट सक्न मारामार
असार २३ गते बिहीबार बिहान घोराहीमा ‘कानुन कार्यान्वयन सम्बन्धमा राजनीतिक दल, पत्रकार, न्यायिक समिति तथा सरोकारवालाबीच छलफल’ कार्यक्रम राखियो । ब्यानरमा राजनीतिक दललगायतको सहभागिता हुने कार्यक्रम भनिए पनि प्रमुख राजनीतिक दलका प्रतिनिधिको सहभागिता थिएन ।
तरकारीले बजार नपाउँदा लाखौँ रुपियाँको तरकारी बोटमै कुहिए
सुनवल नगरपालिकाको घैयाबारीमा किसानले उत्पादन गरेको तरकारीले बजार नपाउँदा तरकारी बोटमै कुहिएर गएको छ । सुनवल नगरपालिकाको वार्ड नम्बर ४ स्थित घैयाबारीमा तेजबहादुर सुनारी, तिलबहादुर सुनारीलगायका किसानहरुले गरेको व्यवसायिक तरकारी खेतीले बजार नपाउँदा १५ कठ्ठामा लगाइएको तरकारी बोटमा नै कुहिएर फालिएको छ ।
गाउँपालिका पुग्न दुई जिल्लाको बाटो
गुल्मी जिल्लाको कालीगण्डकी गाउँपालिकाको केन्द्रमा पुग्न कतिपय स्थानीयलाई दुईवटा जिल्ला पार गर्नुपर्ने बाध्यता छ । अर्बेनीदेखि पुर्तिघाट सडकखण्डको कनौटा सडक अवरुद्ध हुँदा स्थानीयले यस्तो सास्ती भोग्नुपरेको हो ।यही असार १६ गतेदेखि माथिबाट खसेको ठूलो ढुङ्गोका कारण सडक अवरुद्ध भएको छ । गाउँपालिका केन्द्र पुर्तिघाट पुग्न स्याङ्जाको सेतीबेनी र पर्वतको बिहादी गाउँपालिका हुँदै जानुपर्ने हुन्छ ।
गुल्मी कारागारमा तेब्बर कैदीबन्दी, दरबन्दी भए पनि स्वास्थ्यकर्मी छैन
२५ जनाको क्षमता रहेको जिल्ला कारागार गुल्मीमा झन्डै तेब्बर कैदी बन्दीहरु बस्न बाध्य छन् । २५ जनाको क्षमता रहेको (ङ) वर्गको कारागारमा अहिले ७३ जना कैदीबन्दीहरु रहेको जिल्ला कारागार गुल्मीका जेलर अर्जुनबहादुर थापाले जानकारी दिनुभयो ।
६१ वर्षीय रिमबहादुर कक्षा ५ मा पढ्दै !
कक्षामा वरिपरि नातिनातिना उमेरका सहपाठी छन् । उनीहरुकै बीचमा पाका व्यक्ति पनि ध्यान दिएर पढिरहेका हुन्छन् । कपाल सेताम्य भएका ती व्यक्ति कक्षा कहिल्यै छुटाउँदैनन् । अरु विद्यार्थी सरह उहाँको पनि पढाइमै ध्यान केन्द्रित हुन्छ ।
मन्त्रीको जिल्लामा करिब दुई सय योजना
नेपाल सरकारका युवा तथा खेलकुदमन्त्री महेश्वर गहतराजको गृह जिल्ला बाँकेमा १७६ वटा योजना छनोट भएका छन् । आर्थिक वर्ष २०७९/८० को बजेटमार्फत विभिन्न मन्त्रालयका योजनाहरू जिल्लामा परेका छन् ।
भारत सरकारको सहयोगमा दुई विद्यालय बने
छिमेकी राष्ट्र भारत सरकारको सहयोगमा कपिलवस्तुमा निर्मित दुई विद्यालय भवनहरुको उद्घाटन भएको छ ।
छत ढलान गर्ने क्रममा करेन्ट लागेर मृत्यु
कपिलवस्तुमा करेन्ट लागेर एक जनाको मृत्यु भएको छ । मृत्यु हुनेमा महाराजगञ्ज नगरपालिका–३ बर्गदा बस्ने २२ वर्षीय मुस्तकिम तेली रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय कपिलबस्तुका प्रहरी नायब उपरीक्षक जेशी शाहले बताउनुभयो ।
लुम्बिनी प्रदेशको बजेट खर्च ५६ प्रतिशत
चालू आर्थिक वर्ष पूरा हुन अब १० दिन मात्र बाँकी रहँदा लुम्बिनी प्रदेश सरकारको बजेट खर्च ५६ प्रतिशत मात्र छ । प्रदेश सरकारले आव २०७८÷७९ को जेठ मसान्तसम्म कुल बजेटको ४५.३३ प्रतिशत बजेट खर्च गरेको थियो ।
‘ढाकाको राजधानी पाल्पा मात्रै’
पाल्पा जिल्लालाई ढाका पोसाक उत्पादनको एकल राजधानी घोषणा गरिएको छ । लुम्बिनी प्रदेशका कानुन, महिला बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिकमन्त्री रमा घर्ती र उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयका सहसचिव नारायणप्रसाद दुवाडीले पाल्पालाई ढाकाको राजधानी घोषणा गर्नुभएको थियो । पाल्पा भन्नासाथ ढाका कपडा र करुवाले चिनिने भएका कारण यहाँको महìव र पहिचानका लागि ढाकाको राजधानी बनाउनुुपर्ने तानसेन नगरपालिकाका उपमेयर प्रतीक्षा गाहा सिंजालीले माग गर्नुभयो ।
मुसिकोटलाई १२औं राष्ट्रपति रनिङ्ग शिल्ड उपाधि
गुल्मीको मुसिकोट नगरपालिकाले १२औं राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड प्रतियोगिताको उपाधि उचालेको छ । तीन दिनसम्म सदरमुकाम तम्घासमा सञ्चालन भएको राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड प्रतियोगितामा १६ स्वर्ण, सात रजत र आठ कास्य सहित कुल ३१ पदकसहित मुसिकोट नगरपालिका च्याम्पियन बनेको हो ।
चिकित्सकलाई कारबाही सिफारिस
सामान्यतया सरकारी कर्मचारीले कार्यालय प्रवेश गरेपछि कार्यालय समयमा दैनिक हाजिर गर्छन् तर भेरी अस्पताल नेपालगञ्जका एक जना वरिष्ठ चिकित्सकले भने एक सातापछिसम्मको हाजिर गरेको पाइएको छ । अस्पताल विकास समितिका स
दाङका आठ पालिका पूर्ण खोप सुनिश्चित घोषणा
दाङका आठ पालिकालाई पूर्ण खोप सुनिश्चित घोषणा गरिएको छ । जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख अंगदबहादुर शाहीका अनुसार तुलसीपुर उपमहानगरपालिका, लमही नगरपालिकासहित दङ्गीशरण, राप्ती, राजपुर, गढवा, बङ्गलाचुली र शान्ति नगरपालिकालाई पूर्ण खोप सुनिश्चित पालिका घोषणा गरिएको हो । चाँडै घोराही उपमहानगरपालिका र बबई गाउँपालिकालाई पनि पूर्ण खोप सुनिश्चित घोषणा गर्न लागिएको उहाँले जानकारी दिनुभयो ।
बाँकेमा चौध वटा पक्की पुल निर्माण हुँदै
बाँकेमा लुम्विनी प्रदेश सरकारले एकसाथ १४ वटा ठूला पक्की पुलको निर्माण हुनेभएको छ । सडक पूर्वाधार विकास कार्यालय बाँकेका निमित्त कार्यालय प्रमुख सरदकुमार अधिकारीका अनुसार तीमध्ये दुईवटा पुलको निर्माण कार्य चालु आर्थिक वर्ष २०७८–७९ मा सम्पन्न भएको छ । सातवटा पुलको निर्माण कार्य जारी छ । थप पाँचवटा पुल निर्माणका लागि डीपीआरको काम भइरहेको छ ।
पर्यटक आकर्षित गर्न सफल : ‘पाल्पा दरबार सङ्ग्रहालय’ (फोटो फिचर)
पाल्पा दरबार सङ्ग्रहालयको अवलोकन गर्न आउने आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको सङ्ख्यामा वृद्धि हुँदै गएको छ । छिमेकी देश भारत, चीन, जापानसहित देशका विभिन्न स्थानबाट समेत दरबार सङ्ग्रहालयको अवलोकन गर्न आउने पर्यटकको सङ्ख्यामा वृद्धि भएको हो ।
पहिलो पटक गाउँमा बिजुली, स्थानीय बासिन्दा खुसी
जिल्लाको पूर्वी भेगस्थित निस्दी–६, अर्चलेमा पहिलो पटक बिजुली बत्ती बलेको छ । सामुदायिक विद्युतीकरणका लागि रकम बुझाएको डेढ दशकपछि अर्चलेको रनगुवा गाउँमा पहिलो पटक बिजुली बत्ती बलेको हो ।
व्यायामशालाप्रति आकर्षण बढ्यो
रुपन्देही जिल्लाको बुटवल, सैनामैनालगायत विभिन्न १० स्थानमा स्थापना भएका खुला व्यायामशालाहरू शारीरिक तन्दुरुस्ती कायम राख्नेहरूका लागि आकर्षक गन्तव्य बनेका छन् । बुटवल उपमहानगरपालिकाले सात र सैनामैना नगरपालिकाले तीन स्थानमा खुल्ला व्यायामशाला निर्माण गरेपछि स्थानीय युवा तथा व्यायामप्रेमीहरूको आकर्षण बढेको हो । ती क्षेत्रमा घुमफिरसँगै कसरत गर्ने र व्यायाम गर्नेहरूको चाप बढ्दै गएको छ ।
ई–रिक्सा व्यवस्थापन गरिँदै
नेपालगञ्ज बजारक्षेत्रलगायत आसपास कतिवटा ई–रिक्सा सञ्चालनमा छन्, स्पष्ट तथ्याङ्क कुनै पनि निकायसँग छैन । सो क्षेत्रमा करिब १५ हजारको हाराहारीमा ई–रिक्सा सञ्चालनमा रहेको अनुमान गरिए पनि स्पष्ट तथ्याङ्क नहुँदा व्यवस्थापनमा समस्या देखिएको छ ।
‘पाल्पा नै हो ढाकाको राजधानी’
बिन्दु थापा तानसेन, असार २१ गते । पाल्पालाई देशकै ढाकाको एकमात्र राजधानी बनाउनुपर्ने पाल्पाका स्थानीयबासीले जोड दिएका छन् । लुम्बिनी प्रदेशका कानुन, महिला बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिकमन्त्री रमा घर्र्ती र उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयका सहसचिव नारायणप्रसाद दुवाडीले पाल्पालाई ढाकाको राजधानी घोषणा गर्नुभएको थियो । पाल्पा भन्नसाथ ढाका कपडा र करुवाले चिनिने भएका कारण पाल्पाको महत्व र पहिचान बढ्दै गएको छ यो पहिचान र इतिहास कसैले मेटाउन सक्दैन तानसेन नगरपालिकाका उपमेयर प्रतिक्षा गाहा सिंजालीले भनुभयो ।२०५५ सालसम्म टोपी र चोलोमा सीमित पाल्पाली ढाकाले बच्चादेखि वृद्धवृद्धासम्मको मन जितेको छ । स्वदेश र विदेशमा पाल्पाली ढाकाको चर्चा पपरिचर्चा भएको कारण अन्य जिल्लाले पाल्पाको उत्पादनलाई लगेर बिक्रि वितरण गर्दा त्यो जिल्लाको गरीमा बढ्ने छ सिंजालीले बताउनुभयो ।तानसेन नगरपालिकाका प्रवक्ता यादव सिंह कार्कीले इतिहास बिर्सेर सामाजिक संजालमा तस्बिर राख्दैमा पाल्पाली ढाकाको पहिचान नगुम्ने बताउँदै उहाँले भन्नुभयो, ‘‘पाल्पामा ढाका टोपी र चोलो उत्पादन हुँदा काठमाडौमा बंगलादेशको राजधानी ढाकाबाट ढाका बुट्टेदार कपडा आउँथ्यो ।’’ सोही कपडाको टोपी बनाई धनी साहुमहाजनले लगाउने प्रचलन चलेको थियो । सोही समयमा एउटा टोपीको मूल्य १० रुपियाँदेखि २५ रुपियाँसम्म पर्दथ्यो । टोपीको मूल््य महँगो भएका कारण सर्वसाधारणको पहुँचमा थिएन । ढाकाको जस्तै बुट्टा भएको कपडा पाल्पाको स्वदेशी वस्त्रालयमा पनि उत्पादन हुने थालेपछि पाल्पाको कपडालाई आम रूपमा पाल्पाली ढाका भन्न थालिएको होे । २०१५ सालदेखि सुरु भएको पाल्पाली ढाका कपडा उद्योगले अहिले राष्ट्रिय गहनाका रूपमा पहिचान बनाएकाले पाल्पालाई ढाकाको राजधानी गराउनुपर्ने पाल्पा उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष राजु महर्जनले बताउनुभयो । ढाका उत्पादनले परिचित बनेको पाल्पालाई २०७८ चैत १२ गते ढाकाको राजधानी घोषणा गरिएको हो । २०७९ असार २० गते ढाकाको राजधानी तेह्रथुम घोषणा गरिएको समाचार सामाजिक संजालमा आएसँगै पाल्पा उद्योग वाणिज्य संघको ध्यान केन्द्रित भएको र पाल्पालाई नै ढाकाको राजधानी गराउनुपर्नेमा दुईमत नरहेको पाल्पा उद्योग वाणिज्य संघ पाल्पाका महासचिव शैलेन्द्र भट्टराईले बताउनुभयो । ढाका सङ्घका अध्यक्ष पूर्णमाया महर्जनका श्रीमान स्व गणेशमान महर्जनले भारतमा ढाका बुन्ने सीप सिकेर आएपछि विसं २०१५ मा पाल्पामा ढाका कपडाको व्यवसाय सुरु भएको थियो । अहिले यसले देश तथा विदेशमा राम्रो पहिचान बनाउन सफल भएको छ । त्यतिबेला गणेशमानले पाल्पा कारागारमा रहेका थुनुवाहरूबाट कपडा बुन्ने काम गराउँदा बन्दीलाई आम्दानीको राम्रो माध्यम बनेको पूर्णमाया मर्हजनले बताउनुभयो । स्व गणेशमानले सुरु गरेको व्यवसाय अहिले पनि निरन्तर चलिरहेको छ । पाल्पामा पूर्वबाट पश्चिमसम्मका तथा विभिन्न मुलुकबाट पनि सामान खरिद गर्न आउने गर्दछन् । पाल्पाली ढाकाबाट साडी, कुर्ता, टोपी, पछ्यौरा, पर्स, झोलालगायतका गरी ५० बढी थरिका सामान उत्पादन हुने गर्दछ । पाल्पा जिल्लामा करिब तीन दर्जनको हाराहारीमा ढाका कपडा व्यापारी छन् । पाल्पाको सदरमुकाम तानसेनसँगै ग्रामीण भेग कसेनी, मदनपोखरा, कुुसुमखोला, चिर्तुङ्धारा, बन्दीपोखरा, अर्गलीमा ढाका कपडा बुनिँदै आएको छ । कार्की ढाका उद्योग, सरस्वती ढाका कपडा, पौडेल ढाका कपडा उद्योग, नेपाल कपडा उद्योग, बाँस्टारी ढाका कपडा उद्योग, मंगलचन्द ढाका कपडा उद्योगलगायतका उद्योग सञ्चालनमा छन् ।
तानसेनलाई १३औं राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड उपाधि
१३औं जिल्ला स्तरीय राष्ट्रपति रनिङ शिल्ड प्रतियोगिताको उपाधि तानसेन नगरपालिकाल् जितेको छ । पाल्पाको दमकडामा भएको प्रतियोगितामा तानसेन १९ स्वर्ण पदकसहित पहिलो भएको हो । सात वटा स्वर्ण पदकसहित रम्भा गाउँपालिका दोस्रा र पाँच स्वर्ण पदकसहित तिनाउ गाउँपालिका तेस्रो भएको छ ।
रिडी नदीमा डुबेर एक बालकको मृत्यु
रैनादेवी छहरा–३, छचुवाका एक बालकको रिडी नदीमा डुबेर मृत्यु भएको छ । गुल्मी जिल्लाको छत्रकोट गाउँपालिका–६, अर्चलेस्थित रिडी खोलामा डुबेर रैनादेवी छहरा–३, बस्ने पूर्णबहादुर कुमालको तीन वर्षका छोरा मानिस कुमालको नदीमा डुबेर सोमबार बेलुका मृत्यु भएको हो ।
कर्साघाटमा पुल निर्माण
बुटवल उपमहानगरपालिका–१५ र सैनामैना नगरपालिका–१ जोड्ने गरी १२७ मिटर लामो कर्साघाट (दानव नदी) पुल निर्माण सम्पन्न भएको छ । करिब ११ मिटर चौडाइको सो पुल तीनवटा स्ल्याबमा पाइल फाउन्डेसन प्रविधिमा निर्माण गरिएको हो ।
लुम्बिनी प्रदेशको आर्थिक विवरण : बैंकमा पैसा राख्नेमा रुपन्देहीका नागरिक अगाडि
बैंक तथा वित्तीय संस्थामा सबैभन्दा कम निक्षेप राख्ने जिल्लाका रुपमा रुकुमपूर्व देखिएको छ । आर्थिक विकासमा पछाडि परेको कान्छो जिल्लाका रुपमा रहेको सो जिल्लाको कूल निक्षेप ०.२३ प्रतिशत मात्रै रहेको छ । रुपन्देहीको हिस्सा सबैभन्दा बढी ४४.४८ प्रतिशत रहेको छ ।
बाँकेमा प्रदेश सरकारको ‘हरित सडक’ बनाउने अभियान शुरु
लुम्बिनी प्रदेश सरकारले शुरु गरेको ‘हरित सडक’ बनाउने अभियान अन्तर्गत बाँकेमा पनि सडकको किनार र डिभाइडरमा वृक्षारोपण गर्ने कार्य शुरु गरिएको छ ।
फोहोरबाट जैविक मल
जिल्लाका दुई पालिकाले फोहोर व्यवस्थापनमा नयाँ अभ्यासको सुरु गरेका छन् । घोराही उपमहानगरपालिकाले सड्ने फोहोरबाट बायो ग्यास र जैविक मल उत्पादन सुरु गरेको छ भने तुलसीपुर उपमहानगरपालिकाले जैविक मल उत्पादनका लागि परीक्षणमा रहेको छ ।
