उद्योगमा अर्बौंको लगानी
दाङमा एक वर्षको अवधिमा घरेलु तथा साना उद्योगमा साढे तीन अर्ब लगानी थपिएको छ । आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा जिल्लामा तीन अर्ब ५२ करोड ९३ लाख लगानी थपिएको हो । यो घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालय दाङमा एक वर्षको अवधिमा दर्ता भएका घरेलु तथा साना उद्योगको लगानी हो ।
मौद्रिक नीतिले तरलतामा दबाब सिर्जना गर्ने
नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घले मौद्रिक नीतिले आठ महिनादेखि बजारमा देखिएको तरलता अवस्थामा थप दबाब सिर्जना गर्ने देखिएको बताएको छ । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले गत शुक्रबार सार्वजनिक गरेको मौद्रिक नीतिले गत वर्षभन्दा करिब ७ प्रतिशत बिन्दुले कम कर्जा प्रवाह हुने प्रक्षेपण गरेको बजारबाट तरलता प्रशोचन गर्ने र उपभोग न्यूनीकरण गरी कर्जाको ब्याजदर बढाउने नीति लिएको महासङ्घको धारणा छ ।
११२ किलोवाट विद्युुत् उत्पादन सुुरु
ताँजाकोट गाउँपालिकास्थित कर्पुखोला लघुु जलविद्युुत्बाट ११२ किलोवाट क्षमताको विद्युत् उत्पादन भएको छ । निर्माणका लागि सम्झौता भएर छोटो समयममै काम सम्पन्न हुँदा उपभोक्ताले विद्युत् उपभोग गर्न पाएका छन् ।
सिद्धार्थ बैङ्क सम्मानित
सिद्धार्थ बैङ्क लिमिटेड बैङ्किङ क्षेत्रको ‘उत्कृष्ट वार्षिक वित्तीय प्रतिवेदन २०२१’ अवार्डबाट सम्मानित भएको छ । नेपाल चार्टर्ड एकाउन्टेन्ट्स संस्था (आइक्यान)ले आर्थिक वर्ष सन् २०२०÷२१ मा प्रकाशित वार्षिक प्रतिवेदनका आधारमा संस्थाको वित्तीय पारदर्शिता, जवाफदेहिता र सुशासनका लागि सो अवार्ड प्रदान गरेको हो ।
सूचीकरणको प्रतीक्षामा किसान पेन्सन परियोजना
कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले किसान पेन्सन परियोजनाका लागि प्रक्रिया सुरु गरेको छ । चालू आर्थिक वर्षदेखि नै किसानलाई पेन्सन दिने गरी प्रक्रिया अगाडि बढेको कृषि मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. प्रकाश सञ्जेलले बताउनुभयो ।
विश्वकप फुटबलका लागि मौसमी श्रमिक पठाइँदै
नेपाल सरकारले कतारमा हुने विश्वकप फुटबल प्रतियोगिताका लागि नेपालबाट श्रमिक लैजान अनुमति दिएको छ । श्रम रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले प्रतियोगिता अवधिभर कतारका विभिन्न कम्पनीले छोटो अवधिका लागि नेपाली श्रमिक लिन चाहेकाले अनुमति दिएको हो । कतारमा सन् २०२२ को नोभेम्बर २१ (मङ्सिर ५ गते)देखि विश्वकप फुटबल प्रतियोगिता हुन गइरहेको छ ।
बजेटकै हाराहारीमा व्यापार घाटा
देशमा एक वर्षको अवधिमा आयात र निर्यात दुवै बढेर नयाँ रेकर्ड कायम गरेको छ । भन्सार विभागले सार्वजनिक गरेको तथ्याङ्कअनुसार आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा १९ खर्ब २० अर्ब ४४ करोड ८३ लाख ४९ हजार रुपियाँ बराबरको वस्तु तथा सेवा आयात भएको छ । यो वर्ष २४.७२ प्रतिशतले आयातमा वृद्धि भएको हो । अघिल्लो वर्ष १५ खर्ब ३९ अर्ब ८३ करोड ७० लाख ६८ हजार रुपियाँको आयात भएको थियो ।
हाइड्रोजन र युरिया उत्पादन सम्भव
सरकारले नीतिगत व्यवस्थापन र अख्तियारी प्रदान गर्ने हो भने नेपालमै तीन वर्षभित्र युरिया उत्पादन थाल्न सम्भव हुने देखिएको छ । नेपालकै बिजुली प्रयोग गरेर नेपालमा हाइड्रोजन र रासायनिक मल उत्पादनबारे अध्ययन गर्न गठित समितिले अध्ययन प्रतिवेदनमा यो सम्भव देखाएको हो ।
बाल श्रमिकबाट उद्योग सञ्चालक भएका मौर्या
कपिलवस्तु शिवराज नगरपालिका –४ का सोमनाथ मौर्या १३ वर्षको उमेरमा झोला उद्योगका श्रमिक हुनुहुन्थ्यो । विपन्न परिवारका मौर्या रोजगारको सिलसिलामा बाल श्रमिक बन्न भारत पुग्नुभएको थियो । अहिले आफ्नै उद्योगको मालिक बन्न सफल हुनुभएको छ ।
कृषि क्षेत्रलाई उद्योगको रुपमा विकास गर्नुपर्छ : महेश बस्नेत
नेकपा (एमाले) का नेता तथा सांसद महेश बस्नेतले कृषि क्षेत्रलाई उद्योगको रुपमा विकास गर्न युवा पुस्ताले लगानी गर्नुपर्ने बताउनुभएको छ ।
मौद्रिक नीतिले आर्थिक गतिविधि घटाउँछ : चेम्बर
नेपाल चेम्बर अफ कमर्शले नेपाल राष्ट्र बैंकद्वारा गतहप्ता जारी मौद्रिक नीतिले मुलुकको समग्र आर्थिक गतिविधि घटाउने जनाएको छ । संस्थाद्वारा आइतबार विज्ञप्ति जारी गरी कर्जा विस्तारको लक्ष्यसमेत घटाउँदा अर्थतन्त्र नै सङ्कुचनमा पर्ने बताएको हो ।
राष्ट्रिय प्राङ्गारिक भेला हुने
प्राङ्गारिक खेतीलाई प्रवद्र्धन गर्ने उद्देश्यले राष्ट्रिय प्राङ्गारिक भेला आयोजना हुने भएको छ । त्यसको तयारीका लागि १९ सदस्यीय राष्ट्रिय प्राङ्गारिक भेला तयारी समिति गठन गरिएको छ । अर्गानिक सर्टिफिकेसन नेपालले एक कार्यक्रमको आयोजना गरी सो समिति गठन गरेको सर्टिफिकेसन नेपालका अध्यक्ष वसन्त रानाभाटले जानकारी दिनुभयो । प्राङ्गारिक कृषिमा संलग्न सम्पूर्ण सरोकारवालाको राष्ट्रिय सञ्जालको आवश्यकता महसुस गर्दै यो भेला आयोजना गर्न लागिएको उहाँले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “राष्ट्रिय प्राङ्गारिक भेला दुई महिनाभित्र गर्ने योजना छ । यसको तयारी समितिले गर्नेछ ।”
विद्युत्को बक्यौता रकम बहत्तर करोड
नेपाल विद्युत् प्राधिकरण विराटनगर वितरण केन्द्रको विद्युत् बक्यौता ७२ करोड २८ लाख रुपियाँ पुगेको छ । अघिल्लो आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा ६५ करोड रहेकामा गत आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा सात करोड बक्यौता थपिएको हो । विद्युत् बक्यौता घटाउने लक्ष्य राखिए पनि बर्सेनि बढ्दै गएको छ । विराटनगर महानगरपालिका, कटहरी, जहदा, ग्रामथान र बूढीगङ्गा गाउँपालिका सेवा क्षेत्र रहेको कार्यालय मातहत ७७ हजार ७७७ ग्राहक रहेका छन् ।
दराज महाबचत बजार
दराज कम्पनीले आफ्नो वार्षिक अभियान दराज महाबचत बजार सुरु भएकोे घोषणा गरेको छ । ग्राहकलाई दराजमा किनमेल गर्दा ६० प्रतिशतसम्म छुट र अनलाइन प्री पेमेन्टमा एक हजार पाँच सय छुटको व्यवस्था गरेको छ । सो सेवा आइतबारदेखि सुरु भएको कम्पनीले जनाएको छ । डेबिट कार्डबाट प्री पेमेन्ट गरेमा १० प्रतिशत र क्रेडिट कार्डबाट प्री पेमेन्ट गरेमा १२ प्रतिशतसम्म छुट प्राप्त गर्ने कम्पनीले जनाएको छ ।
लोकोन्याभ बजारमा
सिप्रदी ट्रेडिङ प्रालिले लोकोन्याभ नेपाली बजारमा बिक्री वितरण सुरु गरेको छ । लोकोन्याभ उत्कृष्ट फ्लिट म्यानेजमेन्ट सोलुसन हो, जसले गाडीलाई प्रभावकारी रूपले व्यवस्थापन गर्न मद्दत पु-याउने गरेको प्रालिका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत राजनबाबु श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
रेल सञ्चालन गर्न भारतीय पक्ष तयार
भारतको बथनाहा–कटहरी रेलवे विस्तार योजनाअन्तर्गत विराटनगरसम्म कार्गो रेल सञ्चालन गर्न भारतीय पक्ष तयार देखिएको छ । नेपालले प्रशासनिक प्रक्रिया पूरा गरे सम्झौताअनुसार सम्पन्न सात किलोमिटर दूरीमा कार्गो रेल ल्याउन सकिने भारतीय पक्षले जनाएको हो ।
जमिन उपयोग गर्नेमा धनकुटा पहिलो जिल्ला
प्रदेश १ मा सबैभन्दा धेरै खेतीयोग्य जग्गाको उपयोग गर्ने जिल्लामा धनकुटा रहेको पाइएको छ । प्रदेश १ कृषि मन्त्रालयको तथ्यांक अनुसार धनकुटामा कूल खेतीयोग्य जग्गा ९८ प्रतिशत उपयोग गरेको छ भने सबैभन्दा कम भने ओखलढुंगाले ४०.४१ प्रतिशत मात्रै उपयोग गरिरहेको छ ।
बीमा कम्पनीको आवश्यक सङ्ख्या अध्ययन हुँदै
मुलुुकमा कतिवटा बीमा कम्पनी आवश्यक छ भन्ने विषयमा नियामक निकाय बीमा समितिले अध्ययन सुरु गर्ने भएको छ । अहिले देशमा कतिवटा बीमा कम्पनीको आवश्यकता छ । कतिवटा कम्पनी हुँदा पुग्छन् भनी कुनै अध्ययन छैन । चालू आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा नेपालमा कति बीमा कम्पनीको आवश्यकता छ भन्ने विषयमा अध्ययन गर्न लागेको समितिका अध्यक्ष सूर्यप्रसाद सिलवालले बताउनुभयो । पछिल्लो समय बीमा कम्पनीहरू मर्जरमा गइरहँदा के कति कम्पनी आवश्यक हुन्छ भन्ने चर्चा चलेपछि सो अध्ययन सुरु हुने भएको छ ।
सुनको मूल्य ९४ हजार पाँच सय
सुनचाँदी बजारमा आइतबार छापावाल सुनको मूल्य प्रतितोला ९४ हजार पाँच सय रुपियाँ तोकिएको छ । अघिल्लो दिन प्रतितोला ९४ हजारमा कारोबार भएको उक्त सुन आज प्रतितोला पाँच सय रुपियाँले बढेको हो ।
कृषिमा लगानी न्यून
कृषि उत्पादनका क्षेत्रमा वित्तीय संस्था अनुदार देखिएका छन् । आव २०७९/८० का लागि नेपाल राष्ट्र बैङ्कले हालै सार्वजनिक गरेको मौद्रिक नीतिमा उक्त विषय उल्लेख छ । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले वित्तीय संस्थालाई लगानीयोग्य रकमको १५ प्रतिशत कृषि क्षेत्रमा लगानी गर्न भनेकामा उनीहरूले १२.२८ प्रतिशत लगानी गरेका छन् । “एकातिर कृषिको आयात चुलिएको छ । अर्कातिर वित्तीय संस्था लगानीमा अनुदार देखिएपछि कृषिको परनिर्भरता तत्काल घट्ने देखिँदैन,” अर्थशास्त्रका जानकार भवानी खनालले भन्नुभयो । गत आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्ममा वित्तीय संस्थाले कृषि क्षेत्रमा चार खर्ब ९० अर्ब १५ करोड रुपियाँ लगानी गरेका थिए । यो लक्ष्यभन्दा झन्डै तीन प्रतिशतले कम हो । सोही अवधिमा गत जेठ मसान्तसम्मको तथ्याङ्कअनुसार सहुलियतपूर्ण कृषि कर्जा लिने कृषकको सङ्ख्या ६० हजार ६१८ रहेको छ ।
एसबीआई र हेफरबीच सम्झौता
नेपाल एसबीआई बैङ्क र हेफर इन्टरनेसनल नेपालबीच महिला उद्यमी तथा साना किसानलाई सुलभ वित्तीय कर्जा उपलब्ध गराउन सम्झौता भएको छ । बैङ्कका नायव प्रमुख कार्यकारी अधिकृत मोहम्मद रिजवान आलम र हेफर नेपालका राष्ट्रिय निर्देशक डा. शुभनारायण महतोले यससम्बन्धी सम्झौता पत्रमा हस्ताक्षर गरेको बैङ्कले जनाएको छ ।
मेगा बैङ्क १३औँ वर्षमा
मेगा बैङ्क नेपाल लिमिटेड १३औँ वर्षमा प्रवेश गरेको छ । वार्षिकोत्सवका अवसरमा काठमाडौँमा आयोजित कार्यक्रममा मेगा बैङ्क नेपाल लिमिटेडका अध्यक्ष भोजबहादुर शाहले मेगा बैङ्कले तर्जुमा गरेका रणनीतिक पञ्चवर्षीय योजना, बजेटको सही प्रक्षेपण र कार्यान्वयनले छोटो समयमै कतिपय बिधामा अग्रणी बैङ्कका रूपमा स्थापित हुन पुगेको बताउनुभयो । उहाँले साना तथा मझौला उद्योग तथा व्यवसायअन्तर्गत कृषि, लघुवित्त, महिला उद्यम कर्जा, विपन्न क्षेत्र कर्जासँग सम्बन्धित विधामा महìवपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेको बताउनुभयो ।
मौद्रिक नीतिबारे विराटनगरका उद्यमीको प्रतिक्रिया, सम्भावित सङ्कट रोकिने
विराटनगरका उद्योगी–व्यवसायीले मौद्रिक नीतिले विदेशी मुद्रा सञ्चितिको चापलाई सुधार गर्नसक्ने प्रतिक्रिया दिएका छन् । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले शुक्रबार सार्वजनिक गरेको आव २०७९÷८० को मौद्रिक नीति सम्भावित आर्थिक सङ्कट रोक्न सहयोगी बन्ने उहाँहरूले बताउनुभयो । तर, मौद्रिक नीतिले तरलता अभावको समस्या सम्बोधन, ब्याजदर घटाउने, लगानी बढाउनेलगायतमा भने सहयोगी बन्नेमा उद्योगी–व्यवसायीको आशङ्का छ ।
तातोपानी नाकाबाट २३३ प्रतिशतले राजश्व संकलन बृद्धि
आर्थिक बर्ष २०७८÷०७९ मा तातोपानी नाकाबाट लक्ष्यभन्दा दोब्बर राजश्व संकलन भएको छ । एक अर्ब ४६ करोड लक्ष्य राखिएकोमा तीन अर्ब ४२ करोड राजश्व संकलन भएको तातोपानी सुख्खा बन्दरगाह भन्सार कार्यालयका प्रमुख नारद गौतमले जानकारी दिनुभयो ।
माग पूरा गर्न सक्दैन सरकारी केन्द्रले
माछाको भुरा उत्पादन गर्ने चितवनको एक मात्र सरकारी मत्स्य विकास केन्द्र, भण्डाराले जिल्लाको ४० प्रतिशत मात्र माग पूरा गर्दै आएको छ । माछापालन गर्ने किसानको सङ्ख्या वृद्धि भएसँगै यो केन्द्रले स्थानीय मागसमेत पूरा गर्न नसकेको हो । भण्डारामा रहेको मत्स्य विकास केन्द्रबाहेक पूर्वी चितवनमा चारवटा, पश्चिम चितावनमा दुईवटा र माडीमा दुईवटा माछाका भुरा उत्पादन गर्ने ह्याचरी छन् ।
