आन्दोलनमा उत्रिए मजदुर, काम ठप्प
राष्ट्रिय गौरवको सुनकोसी–मरिण डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजनाका मजदुर आन्दोलनमा उत्रिएका छन् । कमलामाई नगरपालिका–२, कुसुमटारमा सुरुङ मार्गको प्रवेशद्वार निर्माणमा संलग्न छ सयभन्दा बढी मजदुर, ठेकेदार, चिनियाँ कम्पनीका कर्मचारीले दुव्र्यवहार गरेको भन्दै दुई दिनदेखि आन्दोलनमा उत्रिएका हुन् ।
खोला ओगट्ने प्रवृत्ति निस्तेज पारिने
विद्युत् आयोजना बनाउने भन्दै विद्युत् खरिद बिक्री सम्झौतासमेत गर्ने तर आयोजना नबनाउने प्रवृत्तिविरुद्ध सरकार कठोर बन्ने भएको छ । ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री पम्फा भुसालले खोला ओगटेर बस्ने यस्तो प्रवृत्ति निस्तेज पारिने बताउनुभएको हो ।
आर्थिक वृद्धिदर ४.१ प्रतिशत मात्रै
आव २०७८/७९ मा नेपालको आर्थिक वृद्धिदर ४.१ प्रतिशत मात्र पुग्ने सरकारले जनाएको छ । आर्थिक वृद्धिको अघिल्लो लक्ष्यमा संशोधन गर्दै अर्थ मन्त्रालयले वृद्धिदर ४.१ प्रतिशतमा मात्र सिमित राखेको हो । यसअघि वैशाखमा केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागले आर्थिक वृद्धिदर ५.८४ प्रतिशत पुग्ने प्रक्षेपण गरेको थियो तर त्यसमा पनि संशोधन गर्दै वृद्धिदरमा १.७४ प्रतिशतको सङ्कुचन हुने प्रक्षेपण मन्त्रालयले गरेको हो ।
‘मोडालिटी’ तयार
प्रधानमन्त्री नेपाली उत्पादन तथा उपभोग अभिवृद्धि कार्यक्रमको मोडालिटी तयार गर्न लागिएको छ । आव २०७९/८० को बजेटमा भएको उत्पादन वृद्धि, रोजगारी सिर्जना र निर्यात लक्षित व्यापार अभिवृद्धिका लागि प्रधानमन्त्री नेपाली उत्पादन एवं उपभोग अभिवृद्धि कार्यक्रमको मोडालिटी तयार गर्न लागिएको हो ।
श्रमिक अस्पताल निर्माणको प्रक्रिया अगाडि बढाउन सुझाव
श्रमिक अस्पताल निर्माण सम्भाव्यता अध्ययन कार्यदलले श्रम रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षामन्त्री शेरबहादुर कुँवरसमक्ष आफ्नो प्रतिवेदन बुझाएको छ । श्रम मन्त्रालयका सहसचिव दीपक काफ्ले नेतृत्वको अध्ययन कार्यदलले देशका विभिन्न ठाउँमा श्रम अस्पताल निर्माणका लागि आवश्यक पर्ने स्रोतसाधनबारे गरेको अध्ययनको प्रतिवेदन आइतबार मन्त्री कुँवरलाई बुझाएको हो ।
श्रीलंकाको अर्थतन्त्र छिट्टै सहज हुन्छ : चेम्बर अफ कमर्स
नेपाल चेम्बर अफ कमर्सका पदाधिकारी र श्रीलंकाका लागि नेपाली राजदूत वासुदेव मिश्रबीच आज भेटवार्ता भएको छ । श्रीलंकामा कार्यभार सम्हाल्न जानुअघि राजदूत मिश्रले जमलस्थित भवनमा चेम्बरका पदाधिकारीसँग भेटवार्ता गर्नुभएको हो ।
नेप्से परिसूचक ५४.५८ अंकले वृद्धि
साताको पहिलो कारोबारको दिन आइतबार नेप्से परिसूचक उच्च अंकले वृद्धि भएको छ।
जनार्दन शर्मा अर्थमन्त्री नियुक्त : केही बेरमा शपथ हुँदै
राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाको सिफारिसमा जनार्दन शर्मालाई अर्थमन्त्री पदमा नियुक्त गर्नुभएको छ ।
ग्लोबल आईएमईको काउन्टर
ग्लोबल आईएमई बैङ्कले लमजुङको मध्यनेपाल नगरपालिका–३, सोतीपसलमा नयाँ एक्सटेन्सन काउन्टर सञ्चालनमा ल्याएको छ । बैङ्कले सेवाग्राहीको बढ्दो चाप र विस्तारित बैङ्किङ सेवाको आवश्यकतालाई मध्यनजर गर्दै भोर्लेटार शाखाको मातहतमा रहने गरी उक्त एक्सटेन्सन काउन्टर सञ्चालनमा ल्याएको हो ।
‘इन्धन कारोबार निजी क्षेत्रलाई खुला गरिँदैन’
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूूर्तिमन्त्री दिलेन्द्रप्रसाद बडूले पेट्रोलियम पदार्थको कारोबार निजी क्षेत्रलाई दिने गरी कुनै तयारी नभएको बताउनुुभएको छ । नेपाल एलपी ग्यास उद्योग सङ्घको २७औँ वार्षिक साधारण सभामा शनिबार मन्त्री बडूले पेट्रोलियम पदार्थको आपूर्ति निजी क्षेत्रको सहभागितामा भइरहेकाले निजीकरण हुने विषय हल्ला मात्र भएको बताउनुुभएको हो । “नेपाल आयल निगमले गर्दै आएको कारोबारलाई हस्तक्षेप गरेर निजी क्षेत्रलाई खुला गरिँदैन । यस क्षेत्रलाई देखिएका समस्यालाई सुधार गर्दै जानुपर्छ,” मन्त्री बडूले भन्नुुभयो ।
सौर्य विद्युत् उत्पादन
हिमाली सोलार मिनी ग्रिड कार्यक्रमबाट एउटै गाउँपालिकाका चारवटा बस्तीमा १२५ किलोवाट विद्युुत् उत्पादन भएको छ । नेपाल सरकारको वैकल्पिक ऊर्जा कार्यक्रम र कर्णाली प्रदेश सरकारको लागत साझेदारीमा सौर्य विद्युत् उत्पादन गरिएको हो ।
उडान बढाउने पहल गर्न आग्रह
भैरहवास्थित गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन नहुँदा पर्यटन व्यवसायीमा निराशा छाएको छ । अर्बाैं लगानी गरेर होटल खोलेका व्यवसायी पूर्ण क्षमतामा विमानस्थल सञ्चालन नहुँदा निराश देखिएका हुन् । भैरहवामा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनमा आएपछि पर्यटक आवागमन बढ्ने र व्यवसाय फस्टाउने उनीहरूको अपेक्षा थियो ।
ठगीविरुद्ध सूक्ष्म अध्ययन
श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले वैदेशिक रोजगारीमा जाने नाममा हुने ठगी बढेकाबारे सूक्ष्म रूपमा अध्ययन थालेको छ । मन्त्रालयले वैदेशिक रोजगार व्यवसायी (म्यानपावर) कम्पनीहरूले तोकेकोभन्दा बढी शुल्क लिएर वा फर्जी कागजात बनाएर वैदेशिक रोजगारीमा पठाउने क्रम नरोकिएको गुुनासो बढेपछि सम्बन्धित म्यानपावरको सूक्ष्म अध्ययन थालेको जनाएको हो ।
वैदेशिक रोजगारीमा उजुरी बढे, आफन्त र एजेन्टबाटै ठगी
वैदेशिक रोजगारीमा जाने अधिकांश युवा दाजुभाइ, दिदीबहिनी, आफन्त र वैदेशिक रोजगार कम्पनी, ट्राभल एजेन्सी, एजुकेसन कन्सल्टेन्सीबाट ठगिने गरेका छन्, यो क्रममा बढ्दो छ । वैदेशिक रोजागर विभागका अनुसार आव २०७८/७९ मा वैदेशिक रोजगारीका क्रममा ठगी भएका एक हजार ७४२ वटा उजुरी परेका छन् । अघिल्लो आर्थिक यस्तै प्रकृतिका ७८० वटा उजुरी परेका थिए । पछिल्लो दुई वर्षको तथ्याङ्क हेर्दा उजुरीको सङ्ख्या दोब्बरभन्दा बढी भएको हो ।
देशैभर जोडियो निःशुल्क इन्टरनेट
देशैभर उच्च गतिको इन्टरनेट पु-याउने परियोजना सम्पन्न भएको छ । ग्रामीण दूरसञ्चार विकास कोषको रकम उपयोग गरी सुरु गरिएको यो परियोजनाअनुसार असार मसान्तसम्म देशैभर सार्वजनिक निकायमा इन्टरनेट जडान सम्पन्न भएको नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणले जनाएको छ ।
नेपाल बैङ्कको डबल धमाका मुद्दती खाता
नेपाल बैङ्क लिमिटडले नेपाल बैङ्क डबल धमाका मुद्दती खाता सञ्चालनमा ल्याएको छ । व्यक्तिले यो मुद्दती खातामा लगानी गरेको रकम छ वर्ष चार महिना २० दिनमा दुई गुणा हुनेछ भने संस्थाको हकमा सात वर्ष तीन महिनामा दुई गुणा हुने बैङ्कले जनाएको छ ।
प्राविधिक त्रुटि नरहेको दाबी
चन्द्रागिरि हिल्स प्रालिले गत असार २२ गते एक्कासि बन्द भएर केबलकारमा सयौँ यात्रु अड्किएको घटना केबलकारको प्राविधिक त्रुटिका कारण नभएको दाबी गरेको छ । शुक्रबार चन्द्रागिरि हिल्सले आयोजना गरेको पत्रकार सम्मेलनमा कम्पनीका अध्यक्ष चन्द्रप्रसाद ढकालले विद्युत् आपूर्तिमा समस्या हुँदा केबलकार रोकिएको बताउँदै केबलकारमा कुनै पनि प्राविधिक समस्या नभएको बताउनुभयो ।
अलैँची प्रवद्र्धन अभियान
नेपाल अलैँची व्यवसायी महासङ्घले अलैँची उत्पादन प्रवद्र्धनका लागि ‘वाह ! अलैँची’ अभियान सुरु गरेको छ । प्रदेश १ सरकारको कृषि मन्त्रालय तथा स्विस सरकार विकास सहयोग (एसडीसी)को सहयोग र होटल एसोसिएसन अफ नेपालसँगको सहकार्यमा महासङ्घले सुरु गरेको अभियानको ब्रान्ड एम्बेसडर बीबीसी मास्टर सेफ सन्तोष साह रहनुभएको महासङ्घले जनाएको छ ।
‘लजिस्टिक पोलिसी’ मस्यौदा तयार
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री दिलेन्द्रप्रसाद बडूले सरकार कार्गो व्यवसायमा देखिएका समस्या समाधान गर्न प्रतिबद्ध रहेको बताउनुभएको छ । २८औँ कार्गो दिवसका अवसरमा नेपाल फ्रेट फरवार्डर्स एसोसिएसनले शुक्रबार राजधानीमा आयोजना गरेको कार्यक्रममा मन्त्री बडूले नेपालको कार्गो व्यवसायमा देखिएका समस्या समाधान गर्न ‘लजिस्टिक पोलिसी’को मस्यौदा मन्त्रिपरिषद्मा पुगिसकेको जानकारी दिनुभयो ।
अर्थतन्त्रमा झिनो सुधारको प्रक्षेपण
विश्व अर्थतन्त्र नै जोखिम उन्मुख रहेको प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आईएमएफ)ले नेपालको आर्थिक वृद्धिदरमा भने सुधार हुने प्रक्षेपण सार्वजनिक गरेको छ । आईएमएफको ‘वल्र्ड इकोनोमिक आउटलुक’ प्रतिवेदनको जुलाई संस्करणमा नेपालले सन् २०२२ मा ४.२ प्रतिशतको आर्थिक वृद्धिदर हासिल गर्ने उल्लेख छ । सन् २०२१ को तुलनामा यो वृद्धिदर स्थिर भए पनि आईएमएफकै अप्रिल संस्करणको सोही नामको प्रतिवेदनको तुलनामा झिनो सुधार हो । अप्रिलमा आईएमएफले नेपालको वृद्धिदर ४.१ प्रतिशत रहने प्रक्षेपण गरेको थियो ।
नाम्चेभन्दा माथि पर्यटक एक्लै हिँड्न नपाउने
खुम्बुको नाम्चेभन्दा माथिको क्षेत्रमा पर्यटक एक्लै हिँडडुल गर्न नपाउने भएका छन् । गाइड तथा साथीबिना भ्रमणमा आएका स्वदेशी तथा विदेशी पर्यटक बेपत्ता हुने क्रम बढेकाले एक्लै हिँडडुल गर्न कडाइ गरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय सोलुखुम्बुले जनाएको छ । उच्च हिमाली क्षेत्रमा पुगेपछि लेक लाग्ने, बिरामी हुने र विभिन्न विपत्ति आइलाग्ने भएकाले नाम्चेको प्रहरी चौकीभन्दा माथिको क्षेत्र भ्रमणका लागि साथी अनिवार्य गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय सोलुखुम्बुका प्रहरी नायब उपरीक्षक सुनीलजङ्ग शाहले जानकारी दिनुभयो । उक्त निर्णय पूर्ण रूपमा कार्यान्वयन गराउन आफूले मन्त्रालयमा पनि परिपत्र गरिसकेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी अनिल खनालले बताउनुभयो ।
मूल्य बढ्दा राजस्व बढ्यो
अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य वृद्धिले उपभोक्ता मारमा परेका भए पनि सरकारले प्राप्त गरेको राजस्व भने बढेको छ । पेट्रोलियम पदार्थको मूल्यका आधारमा लिइने विभिन्न कर, महसुल र शुल्क लिने भएकाले सरकारको राजस्व सङ्कलन बढेको हो । आव २०७८/७९ मा सरकारले पेट्रोलियम पदार्थको आयातबाट एक खर्ब २० अर्ब छ करोड रुपियाँ राजस्व प्राप्त गरेको छ । यो अहिलेसम्मकै धेरै हो ।
उद्योग पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन गर्न आग्रह
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री दिलेन्द्रप्रसाद बडूले राष्ट्रिय उत्पादन बढाउन उद्योग पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन गर्नुपर्ने बताउनुभएको छ । बिहीबार हेटौँडा आइपुग्नुभएका उद्योगमन्त्री बडूले उद्योगी व्यवसायीसँगको भेटमा उक्त कुरा बताउनुभएको हो । उद्योगी व्यवसायीसँग मन्त्री बडूले देशको अर्थतन्त्र सहज नभएको भन्दै बढ्दो आयात र अपेक्षाअनुसार निर्यात नहुँदा व्यापार घाटा बढेको बताउनुभयो ।
लाख नाघे ‘नमस्ते पे’ प्रयोगकर्ता
सरकारी लगानी रहेको भुक्तानी सेवा प्रदायक ‘नमस्ते पे’का प्रयोगकर्ता एक लाख नाघेका छन् । नेपाल टेलिकम र राष्ट्रिय वाणिज्य बैङ्कको संयुक्त लगानीमा सञ्चालित नेपाल डिजिटल पेमेन्ट कम्पनीअन्तर्गत नमस्ते पे सञ्चालनमा छ । कोभिड–१९ ले सिर्जना गरेको जटिल परिस्थितिकै अवस्थामा कम्पनी सुरु गरे पनि पछिल्लो समय यसका प्रयोगकर्ताको आकर्षण बढिरहेको प्रमुख कार्यकारी अधिकृत कृष्णप्रसाद भण्डारीले जानकारी दिनुभयो । “समयमै उपकरण आपूर्ति नहुनेजस्ता समस्या हुँदाहुँदै पनि यहाँसम्म आइपुग्नु सकारात्मक कुरा हो,” उहाँले भन्नुभयो ।
कृषि मन्त्रालयलाई थप दस अर्ब रुपियाँ
कृषिमा उत्पादन वृद्धि गरी आत्मनिर्भर बन्ने कार्यक्रम सञ्चालनका लागि कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले १० अर्ब रुपियाँ पाएको छ । यो चालू आर्थिक वर्षको नियमित बजेटबाहेकको रकम भएको मन्त्रालयले जनाएको छ । तीनदेखि पाँच वर्षभित्र कृषिमा आत्मनिर्भर हुने लक्ष्यसहित कृषि मन्त्रालयले विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन गर्दै आइरहेको छ । यिनै कार्यक्रम सञ्चालनका लागि अर्थ मन्त्रालयले यस पटक आत्मनिर्भर शीर्षकमै १० अर्ब रुपियाँ दिएको हो ।
