बिहीबार स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्री प्रदीप पौडेलले राष्ट्रिय प्रयोगशालामा उच्च सङ्क्रामक रोग नियन्त्रण प्रयोगशाला एकाइ स्थापना गर्नु भएको हो। प्रयोगशालाका उपप्रमुख तथा सूचना अधिकृत सन्तोष सुवेदीले उक्त एकाइबाट रोगको नमुना संकलन तथा परीक्षण गर्न सहयोग पुग्ने बताउनुभयो।
सरकारले छरिएका सबै स्वास्थ्य सेवालाई एकीकृत गर्ने घोषणा गरेको छ । शुक्रबार सङ्घीय संसदको संयुक्त बैठकमा २०८२/८३ को नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्नुहुँदै राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले यस्तो घोषण गर्नुभएको हो ।
सरकारले समयमै खरिद गर्न नसक्दा अस्थायी परिवार नियोजनका साधनको अभाव देखिएको छ । परिवार कल्याण महाशाखाका अनुसार पिल्स, कण्डम, तीन महिने सङ्गीनी सुई (डिपो) कपर–टी, नरप्लान्ट जस्ता अस्थायी परिवार नियोजनका साधनको देशका विभिन्न ठाउँमा अभाव भएको हो ।
सरकारले गर्भवती, सुत्केरी लक्षित गर्दै निःशुल्क वितरण गर्दै आएको आइरन चक्की अभाव भएको छ । केही सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तहमा दुई महिनादेखि आइरन चक्की अभाव भएको हो ।
सरकारले सन् २०२६ सम्ममा स्थानीय औलोका बिरामीको सङ्ख्यालाई शून्यमा पुर्याउने र सो स्थितिलाई कायम राख्ने लक्ष्य लिएको भए पनि यसको जोखिम कायम नै छ। इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाको तथ्यांक अनुसार आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा ७९१ जनामा औलो पुष्टि भएको छ।
स्वास्थ्य सेवाका विभिन्न तत्त्वमध्ये औषधी पनि एक हो । औषधी विभिन्न रसायन मिलेर बनेको हुन्छ । यदि औषधीको सही प्रयोग गरियो भने गम्भीर बिरामीको पनि जीवन बचाएर समान्य अवस्थामा फर्काउन सकिन्छ भने यदि औषधीको मात्रा गलत पर्न गएमा समान्य मानिसहरु पनि विभिन्न रोगको सिकार हुन्छन् ।
पहिलाका वर्षको तुलनामा यो वर्ष कम बिक्री भएकाले दुई महिनादेखि डेढ करोड बराबरको सिटामोल र जीवनजल स्टक रहेको लिमिटेडका महाप्रबन्धक कैलाश पनेरुले जानकारी दिनुभयो ।
धेरैले मुख स्वास्थ्यलाई बेवास्ता गर्दै आएका छन् । मुख स्वास्थ्यलाई रोकथाम गर्न सकिने भए पनि हेलचेक्र्याइँ गर्दा धेरै मानिस मुखसम्बन्धी रोगबाट प्रभावित हुने गरेकको चिकित्सकको भनाइ छ ।
२०८१ सालमा स्वास्थ्य क्षेत्रमा केही परिवर्तन हुने अपेक्षा गरिएको भए पनि सोचेजस्तो प्रगति हुन सकेको छैन । स्वास्थ्य क्षेत्रमा नियमित बाहेक खासै उपलब्धिमूलक काम हुन नसकेकाले २०८१ साललाई औसत वर्ष रहेको छ ।
पछिल्लो समय वायु प्रदूषणका कारणले गर्दा जनजिवन प्रभावित बन्दै गएको छ । वायु प्रदूषणले शरीरका सम्पूर्ण अङ्गमा असर गरेपनि विशेषगरी, आँखा र श्वासप्रश्वासमा बढी प्रभाव पार्ने चिकित्सक बताउछन् ।
विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका (डब्लुएचओ) अनुसार पछिल्लो समय वायु प्रदूषण संसारकै सबै भन्दा ठुलो वातावरणीय स्वास्थ्य समस्याका रूपमा देखापरेको छ ।
भाइबहिनीहरू, पछिल्ला समयमा क्यान्सरका बिरामी बढ्दै गइरहेका छन् ।
सुर्तीजन्य प्रदार्थको सेवाले मुख, घाँटी, खाना नली, फोक्सा, कोलोन क्यान्सर, पेट लगायतका क्यान्सर बनाउने जोखिम बढाउँछ ।
नेपालमा क्षयरोग प्रमुख जनस्वास्थ्य समस्याका रुपमा रहेको छ । राष्ट्रिय क्षेयरोग केन्द्रका निर्देशक डा. श्रीराम तिवारीका अनुसार नेपालमा मृत्युको कारणमध्ये क्षयरोग १० औँ नम्बरमा पर्छ ।
आँखा क्यान्सर विशेषज्ञ डा.पूर्णिमा राजकर्णिकारले बालबालिकाको आँखा टेढो भएमा तथा आँखाको कालो भागमा सेतो दाग देखिएमा क्यान्सरको लक्षण हुन सक्ने भन्दै सचेत रहन आग्रह गर्नुभयो ।