जन्मेको छ एक अराजक प्राणी संसारमा जसको समयचर्या छ – सूर्य नपुगेको ठाउँबाट बटुलेर मनभरि भावना सँगालेर आँखाभरि ज्योतिपुञ्ज
ढुङ्गाको पूजा गर्दागर्दै मानिस आफैँ ढुङ्गा भइरहेछ फरक यत्ति हो, ढुङ्गा बोल्दैन मानिस बोल्छ, अति बोल्छ, जे पनि बोल्छ ।
म एक सदा पाना हूँ अक्षरहरू पोखिरन्छ ममाथि फगत साहु तमसुक लेख्छ विद्यार्थी नोट बनाउँछ शिक्षक बासी पुराण सार्छ उजुरवाला उजुर लेख्छ
साना साना कोपिलामा, भविष्य छ फूलको सागरसम्मै बग्नुपर्छ, पानी चोखो मूलको।
तनहुँको व्यास नगरपालिका–१ स्थित गल्बुबेंसीस्थित एक निजी विद्यालयका शिक्षकले कुट्दा विद्यार्थीको कानको जाली फुटेको छ ।
भाइबहिनीहरू कुनै पनि कुरा सिक्न र पढ्न शिक्षा हासिल गर्न उमेर कहिल्यै बाधक हुँदैन है । ७० वर्षीया आमाले पनि ११ कक्षाका किशोरकिशोरीसँगै पढेर ज्ञान हासिल गरिरहेकी छिन् ।
‘कए हाथके धोती पहिरै, कए हाथ लपेटा, कए धारके पानी पिया, कए बापके बेटा, जोगिरा सररर ... जोगिरा सररर’ । ‘हे डम्फाके चोट महल बिच पहुचए, सुतलि गोरिया चहकि उठय एहि फागुनमे... ., परदेशियाके चिट्ठीया लिखैए गोरिया एहि फागुनमे... ’ । ‘जोगिरा सर..र...र कौन तालपर ढोलक बाजे कौन ताल मृदंङ ... कौन तालपर गोरिया नाचे कौन तालपर हम जोगिरा सररररररर।’
त्रिभुवन विश्वविद्यालय (त्रिवि)मा हुने स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन (स्ववियु) निर्वाचनका लागि आज विद्यार्थी सङ्गठनले दर्ता गराउँँदैछन् ।
मधेश प्रदेशका जिल्लाहरूमा फलफूलको राजा मानिने आँपको फल नलाग्दै मञ्जरी (फूल/मजुरा)को खरिद–बिक्री भइरहेको छ। मधेश आँपको राजधानीका रूपमा परिचित छ। यहाँका सिरहा, सप्तरी र सर्लाहीमा यतिखेर आँपको मञ्जरी खरिद–बिक्री गर्न व्यापारीहरू आँपको बगैँचामा नै पुग्ने गरेको छन्। आँपको बोटमा लागेको मञ्जरीअनुसार व्यापारीहरूले मूल्य तोक्ने गरेका छन्। आँपको बगैँचामा भएको बोटले दिनसक्ने फलको आधारमा मोलतोल गरेर मौखिक रूपमा मञ्जरीको खरिद–बिक्री भइरहेका छन्। मधेशका अन्य जिल्लाभन्दा सप्तरी, सिरहा, सर्लाहीमा मञ्जरीको खरिद–बिक्री व्यापक मात्रामा भइरहेको छ।
नेपाली समाजमा एउटा उखान चर्चित छ, ‘काल बाजा बजाएर आउँदैन’ । यस्तो अवस्थामा बाजा नबजाई आएको कालसँग आत्मसमर्पण गर्नुबाहेक विकल्प नै छैन। विपत्का विभिन्न घटनामध्ये आगलागी पनि गम्भीर र चुनौतीपूर्ण छ। यस्तो विपत्ति भएको खण्डमा पूर्वतयारीस्वरूप चाहिने अत्यावश्यक दमकल यस जिल्लाका पाँचवटै स्थानीय तहसँग छैन।
साँघुरो तथा घुम्तीका कारण जोखिममा रहेको पुतलीबजार नगरपालिका–४ र फेदीखोला–१ स्थित सिद्धार्थ राजमार्गअन्तर्गतको भालुपहाड सडकखण्ड चौडा र कालोपत्रे गरिएको छ। सडक साँघुरो र छेउमा बार नभएका कारण पटक–पटक सडक दुर्घटना हुने भएकाले सडक डिभिजन कार्यालय पोखराले सो सडक चौडा र कालोपत्रेसँगै घेराबार गरेको हो।
बाँकेको जानकी गाउँपालिका वडा नं. ४ मा सञ्चालित कर्णाली डिस्टिलरी प्रालिबाट निस्कने फोहोरको उचित व्यवस्थापन नहुँदा मानव जीवनसँगै कृषि उत्पादनमा समेत प्रतिकूल असर पारेको छ। सो फोहोरबाट आउने दुर्गन्ध र फोहोरका कारण डिस्टिलरी आसपासको बस्तीमा बस्न, खान र आवागमन गर्नसमेत समस्या भएको छ। किसानले लगाएको कृषि बालीलाई पनि क्षति गरेको छ। मदिरा उद्योगबाट निस्कने फोहर सिधै किरण नालामा खसाउँदा सो क्षेत्रको वातावरण नै प्रदूषित बनेको खजुरा गाउँपालिका–४ का स्थानीय तिलकवीर सुनारले बताउनुभयो।
घोराही उपमहानगरपालिका–१६, गरुवा गाउँ निवासी पृथ्वीपाल चौधरीले बायोग्यासका लागि घरमा पाइपबाट चुलो जोडेको करिब एक महिना हुन लाग्यो तर नियमित रूपमा फोहोरबाट उत्पादित बायोग्यासबाट खाना पकाउन पाउनुभएको छैन। परीक्षणका लागि फोहोरबाट उत्पादन भएको ग्यास प्रयोग गर्ने अवसर प्राप्त गरे पनि नियमित रूपमा नआउने गरेको उहाँले बताउनुभयो। जसको मुख्य कारण ग्यास प्लान्टमा आवश्यक मात्रामा फोहोर सङ्कलन हुन नसक्नु मुख्य कारण रहेको छ।
विक्रम संवत् २०४४ देखि नेपाल विद्यार्थी सङ्घबाट राजनीतिमा प्रवेश गर्नुभएका कमलबहादुर शाह अहिले सुदूरपश्चिम प्रदेशको मुख्यमन्त्री बन्नुभएको छ। पछिल्लो निर्वाचनमा कुनै पनि दलको बहुमत नआएपछि सुरुमा नेपालको संविधानको धारा १६८ (२) अनुसार नेकपा एमाले संसदीय दलका नेता राजेन्द्रसिंह रावल मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त भए पनि प्रदेश सभामा विश्वासको मतमा असफल भएपछि उहाँ बाहिरिनुभएको थियो । त्यसपछि संविधानको धारा १६८ (३) बमोजिम प्रदेश सभामा सबैभन्दा ठूलो दल नेपाली कांग्रेस संसदीय दलका नेता शाह मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त हुनुभयो । मुख्यमन्त्री शाहसँग सुदूरपश्चिम प्रदेशको विकास तथा अन्य सवालमा गोरखापत्र दैनिकका लागि सुदूरपश्चिम प्रदेशका समाचार संयोजक प्रकाशविक्रम शाहले गर्नुभएको अन्तर्वार्ताको सारसंक्षेप :