गोरखापत्र अनलाइन
माग पूरा गर्न सक्दैन सरकारी केन्द्रले
माछाको भुरा उत्पादन गर्ने चितवनको एक मात्र सरकारी मत्स्य विकास केन्द्र, भण्डाराले जिल्लाको ४० प्रतिशत मात्र माग पूरा गर्दै आएको छ । माछापालन गर्ने किसानको सङ्ख्या वृद्धि भएसँगै यो केन्द्रले स्थानीय मागसमेत पूरा गर्न नसकेको हो । भण्डारामा रहेको मत्स्य विकास केन्द्रबाहेक पूर्वी चितवनमा चारवटा, पश्चिम चितावनमा दुईवटा र माडीमा दुईवटा माछाका भुरा उत्पादन गर्ने ह्याचरी छन् ।
साढे सात लाख किसान घरपरिवार सूचीकृत
कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले किसान परिचयपत्र वितरणको गृहकार्य सुरु गरेको छ । सूचीकरण भइसकेका किसानलाई वर्गीकरण गरी त्यसलाई परिचयपत्र दिने र त्यसैको आधारमा सेवा सुविधा वितरण गर्ने तयारी भइरहेको कृषि मन्त्रालयले जनाएको छ । कृषि मन्त्रालयले देशभरि साढे सात लाख किसान घरपरिवारलाई सूचीकरण गरिसकेको छ । सूचीकरण गर्ने कार्य अझै जारी छ । सूचीकृत भइसकेका किसानलाई वर्गीकरण गरी किसान परिचयपत्र वितरण गर्ने मन्त्रालयका सहसचिव डा. राजेन्द्र मिश्रले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “साढे सात लाख किसान घरपरिवार सूचीकरण भइसकेका छन्, सूचीकरण जारी राख्नुको साथसाथै सूचीकरण भइसकेका किसानका वर्गीकरण गरी परिचयपत्र पनि लागू गर्ने तयारी भइरहेको छ ।”
नागरिकता विधेयकको अन्तर्य
लामो समयदेखि सङ्घीय संसद्को तल्लो सदन प्रतिनिधि सभामा दर्ता भएर थाती रहेको नागरिकता ऐनको संशोधन विधेयक बहुमतबाट पारित भएको छ। अब संसद्को माथिल्लो सदन राष्ट्रिय सभामा पठाएर त्यहाँ पनि पारित भएमा यो कानुन बन्ने प्रक्रियामा जानेछ। यसबाट वर्षौंदेखि मुलुकमा देखिएको नागरिकतासम्बन्धी विभिन्न विषयवस्तुको समाधान हुने अपेक्षा गर्न सकिन्छ। विगत सात वर्षदेखि संसद्मा दर्ता भएर थाती रहँदा नागरिकताबारे विभिन्न समस्या सिर्जना भएका र यस सम्बन्धमा कुनै निचोडमा नपुग्दा एक किसिमको अन्योलको अवस्था थियो। फलतः वास्तविक नेपाली नागरिक पनि नागरिकता पाउनबाट वञ्चित थिए, यसबाट उनीहरूको दैनिक जीवनका क्रियाकलाप प्रत्यक्ष रूपमा प्रभावित हुने अवस्था उत्पन्न भएको थियो। रोजगारी, उच्च शिक्षा हासिल गर्न, बैङ्कमा खाता खोल्नेजस्ता आधारभूत कार्यका निम्ति नागरिकता प्रमाणपत्र अनिवार्य नै हुन्छ। नागरिकता ऐन संशोधन विधेयक पारित भएसँगै विगतमा देखापरेका कैयौँ समस्याको सम्बोधन हुनेछ। यसबाट जन्मसिद्ध नागरिकका सन्तानले नागरिकता प्राप्त गर्ने मार्गप्रशस्त भएको छ। नेपालमा झन्डै दुई लाख व्यक्ति जन्मसिद्ध नागरिकताधारी छन् र यसबाट उनीहरूका सन्तानलाई वंशजका आधारमा नागरिकता प्राप्त गर्न सहज हुनेछ।
सिमाना व्यवस्थापनमा तारबार
प्रधानसेनापति प्रभुराम शर्माको असार २३ गतेको एक मन्तव्यले एक प्रकारको तरङ्ग ल्याएको सङ्केत भोलिपल्ट, पर्सिपल्टका छापा र अन्य केही सञ्चारमाध्यमले दिएका हुन्। त्यसयता यो चर्चा बाक्लिएको छ । सीमा व्यवस्थापन दिनानुदिन टड्कारो चुनौती हुँदै आएको परिप्रेक्ष्यमा यो विषय बहसमा आउनु अनौठो होइन । “गतिलो बारबन्देजले असल छिमेकी बनाउँछ,” भन्ने महारथी शर्माको कथन अङ्ग्रेजीमा प्रचलित एक अभिव्यक्ति हो, ‘गुड फेन्सेस मेक गुड नेवर्स ।’ महारथी शर्माले यसै क्रममा थपेको देखियो, “यसो भए तापनि अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धहरूको परिदृश्यमा अन्तर्राष्ट्रिय सीमाका आआफ्नै विशिष्टता र जटिलता रहने गरेको सर्वविदितै छ ।”
नेपाली कम्युनिस्टका गुरु
पुष्पलालको जन्म १९८१ असार १५ गते काठमाडौँमा भएको थियो। वंशका दाजु गङ्गालाल राणाशाहीविरोधी आन्दोलनमा १९८८ देखि लाग्नुभएको थियो। १९९७ सालमा राणाविरोधी आन्दोलनमा लागेका चार जना गङ्गालाल, धर्मभक्त, दशरथ चन्द र शुक्रराजलाई मृत्युदण्ड दिएपछि पुष्पलाल राणा शासन समाप्त नभएसम्म आजीवन लाग्ने प्रतिज्ञा गर्नुभयो। २००३ (१९४७ जनवरी २५) सालमा भारतको कलकत्तामा राणाविरोधी नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेस गठन भयो। पुष्पलाल राष्ट्रिय कांग्रेसको कार्यालय सचिव भएर काम गर्न थाल्नुभयो। १४ अप्रिल १९४७ मा राष्ट्रिय कांग्रेसले सत्याग्रह गर्ने निर्णय ग-यो। त्यसमा पुष्पलालसहित २७ जनाले भाग लिएका थिए। राणाहरूले दमन गरे। आन्दोलनमा नलागेमा छोड्ने सर्तमा सबैलाई छोडे। राष्ट्रिय कांग्रेसभित्र दुई धार देखियो, डिल्लीरमण रेग्मी र बीपी कोइरालाबीच। कांग्रेसमा विवाद भएपछि पुष्पलाल पार्टी छोडेर कलकत्तातिर लाग्नुभयो।
बीपी र पुष्पलालको त्यो बाटो
नेपाली राजनीतिका शिखर पुरुष बीपी कोइरालाको साउन ६ गते र कम्युनिस्ट नेता पुष्पलालको ७ गते स्मृति दिवस मनाइयो। राजनीतिज्ञ, नेता, बुद्धिजीवी, कार्यकर्ता सबैले आआफ्नै तरिकाले यी दुई महापुरुषलाई सम्झिए। नेपाली कांग्रेसले आफ्ना संस्थापक बीपीलाई स्मरण ग-यो भने पुष्पलाललाई विभिन्न चिरामा विभक्त नेपालका अनेकौँ कम्युनिस्ट दलले शीर्ष पुरुषका रूपमा सम्मान प्रकट गरे। सालिकमा ढोगे, माला चढाए, मानौँ उहाँहरूले देखाएको पथमा नै नेपालको राजनीति चलिरहेको छ। यी दुई राजनेताका स्मरणमा अहिलेका नेताले खर्चिएका शब्द सुन्दा वर्तमानका नेता सिद्धान्त, आदर्श र व्यवहारका दृष्टिले अनुकरणीय छन्, प्रशंसनीय छन् र चरित्रका दृष्टिले सम्माननीय छन् भन्ने सबैलाई लाग्दथ्यो। बीपी र पुष्पलालबाट कोही टाढा पुगेजस्तो लाग्दैनथ्यो। जनताको चाहना त्यही नै हो तर वास्तविकता त्यस्तो नहुँदा भने सर्वत्र चिन्ता छाएको पाइन्छ।
भुइँमा फालिएका सालिक
नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीका संस्थापक महासचिव पुष्पलाल श्रेष्ठको जन्म रामेछाप नगरपालिका–८ भङ्गेरीमा भएको हो। वि.सं. १९८१ असार १५ गते भक्तलाल र तुलसीकुमारीको माहिला छोराका रूपमा पुष्पलालको भङ्गेरीमा जन्म भएको थियो।
‘भूमिगत विद्युत् तारको समस्या समाधान गर्छु’
वन तथा वातावरणमन्त्री प्रदीप यादवले भरतपुरबाट माडी लैजाने विद्युत्को दोस्रो सर्किट तार बिछ्याउन आवश्यक पहल गर्ने बताउनुभएको छ। चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जका कारण पारि माडी नगरपालिकामा परेको समस्याका विषयमा निरीक्षण गर्न चितवन आउनुभएका मन्त्री यादवले सो प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभएको हो।
भर्याङभरि भगवान्का तस्बिर
बाराका सरकारी कार्यालयका पर्खाल र भर्याङभरि भगवान्का तस्बिर टाँसिएको देख्न पाइन्छ । धर्म प्रचार वा आस्थाका कारण ती तस्बिर टाँसिएका होइनन् । सेवाग्राहीले पान, गुट्खा आदि खाएर जथाभावी थुक्न थालेपछि त्यसलाई रोक्न अन्तिम उपायस्वरूप भगवान्का तस्बिर भित्तामा टाँस्नुपरेको हो । मालपोत कार्यालय, नापी कार्यालय, नगरपालिका, विभिन्न सरकारी बैङ्कलगायतका कार्यालयका भर्याङ, पर्खाल र भित्ताका कुनामा तस्बिर टाँसिएका छन् ।
पच्चीस स्रष्टालाई नइ पुरस्कार : ४१० लाई नइ रजत महोत्सव पदक
नइ प्रकाशनले शनिबार राजधानी काठमाडौँमा २५ जना स्रष्टालाई २०७८ सालको नइ पुरस्कार समपर्ण गरेको छ ।
मङ्कीपक्स : विश्वव्यापी स्वास्थ्य आपत्काल घोषणा, विश्वभर १६ हजारभन्दा धेरै सङ्क्रमित पुष्टि
विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्ल्यूएचओ) ले ७५ देशमा फैलिएपछि मङ्कीपक्सलाई विश्वव्यापी स्वास्थ्य आपत्काल घोषणा गरेको छ ।
‘पूँजीवादीको चाकडी नत्यागेसम्म समाजवादको यात्रा सफल हुँदैन’
सहरी विकासमन्त्री मेटमणि चौधरीले अहिलेको समाजले हरेक क्षेत्रमा असल नेतृत्व खोजिरहेको बताउनुभएको छ।
नागरिकता विषयमा मधेशका जनतासँग गरेको प्रतिवद्धता पूरा भयो : अध्यक्ष दाहाल
मलंगवा, साउन ७ गते। नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष एवं पूर्वप्रधानमन्त्री पुष्पकमल दहालले आफूले नागरिकताका विषयमा तराई मधेसका जनतासँग गरेको प्रतिवद्धता पूरा गरेको बताउनुभएको छ। उहाँले भन्नुभयो “लामो समयदेखि नागरिकताविहीन नागरिकको समस्या समाधान गर्ने विषयमा मैले पटक/पटक प्रतिबद्धता जनाएको थिएँ। अब यो व्यवहारिक रूपमा कार्यान्वयन भएको छ।”सर्लाहीको बागमती नगरपालिका सोल्टीबजारस्थित एकीकृत अखिल नेपाल शिक्षक सङ्गठनद्वारा आयोजित कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै उहाँले शुक्रबार पारित नागरिकता विधेयक माओवादीकै कारण सम्भव भएको दाबी गर्नुभयो। “तपाईँहरूले माओवादी पार्टीलाई बलियो बनाएर आउने दिनमा यहाँका जनताको हकअधिकार, पहिचान र विकास समृद्धि र समाजवादका निम्ति योगदान गर्नुहुनेछ”, उहाँले भन्नुभयो, “नेपालको राष्ट्रिय एकतालाई बलियो पार्नका लागि छिमेकी देश चीन र भारतसँग सन्तुलित राम्रो सम्बन्ध बनाउनुपर्छ।” मधेसी जनताको चाहनाअनुरुप यहाँको शिक्षा, स्वास्थ्य, सडक संरचना माओवादी केन्द्रको अगुवाइमा विकासका काम हुने उहाँले दाबी गर्नुभयो। “चीन सरकारको एउटा टोलीसँग र भारतीय जनता पार्टीका केन्द्रीय अध्यक्षको निम्तोमा भारतमा गएर सरकारका प्रतिनिधि र पार्टीका प्रतिनिधिसँग स्पष्ट छलफल भएको छ”, पूर्वप्रधानमन्त्री दाहालले भन्नुभयो, “नेपालको राष्ट्रिय हितका निम्ति, नेपाली जनतको विकास र समृद्धिका निम्ति मैले दुवै छिमेकीबाट त्रिदेशीय सम्झदारी बनाउने, दुवैबाट सहयोग जुटाउने कोसिस पार्टीले गरिरहेको छ।” अध्यक्ष दाहालले सङ्घीयतालाई बदनाम र कमजोर पार्ने काम भइरहेकाले यहाँको जनता सजग भएर संविधानको रक्षाका निम्ति माओवादी केन्द्रलाई आगामी चुनावमा मत दिनुपर्ने बताउनुभयो। कार्यक्रममा पार्टीका वरिष्ठ नेता नारायणकाजी श्रेष्ठ, नेता प्रल्हाद बुढाथोकीलगायतले जनताका बीचमा गएर पार्टी गतिविधिका बारेमा प्रचार/प्रसार गर्न नेता तथा कार्यकर्तालाई आग्रह गर्नुभयो। रासस
स्वास्थ्यमन्त्री खापुङ अस्पताल भर्ना
काठमाडौं, साउन ७ गते। स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्यामन्त्री भवानीप्रसाद खापुङ अस्वथ हुनुभएको छ। मधुमेह बढेपछि उपचारका लागि उहाँलाई वीर अस्पतालमा भर्ना गरिएको मन्त्रीका स्वीकय सचिव मनोज लिम्बूले जानकारी दिनुभयो।वीर अस्पतालका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकारी डा. भूपेन्द्र बस्नेतले चक्कर र बान्ता आएपछि उपचारका लागि स्वास्थ्यमन्त्री खापुङ अस्पताल भर्ना हुनुभएको जानकारी दिनुभयो।उहाँका अनुसार मन्त्री खापुङको अहिले वीर अस्पतालको इमर्जेन्सी वार्डमा उपचार भइरहेको छ। “उहाँको प्रारम्भिक जाँच गरिएको छ। स्वास्थ्य अवस्था पनि राम्रो छ”, डा बस्नेतले भन्नुभयो, “जाँचको रिर्पोट आएपछि के रहेछ भन्ने थाहा हुन्छ।” रासस
-original-thumb.jpg)
भग्नावशेष बन्दै राणाकालीन भवन (फोटोफिचर)
२०७२ साल वैशाख १२ गते विनाशकारी भूकम्प गयो। भूकम्पले ठूलो जनधनको क्षति गर्यो। ऐतिहासिक, पुरातात्त्विक सम्पदा ध्वस्त भए। नौ हजार भन्दा बढी मानिसको ज्यान लिएको उक्त भूकम्पपछि पुनर्निर्माण गर्नुपर्ने अवस्था आइलाग्यो।
