सिर्जना खत्री
नयाँ कोरोना भाइरस कति खतरनाक छ ?
भारत लगायतका देशमा तीव्र गतिमा फैलिएको भाइरस हालसम्म नेपालमा भने पुष्टि नभए पनि कोरोनाले पुनः भयावहको अवस्था त आउने होइन भनेर धेरैमा मनमा त्रास छ ।
स्वास्थ्यको बजेट :स्वास्थ्य बिमा सुधारदेखि विशिष्टिकृत सेवा विस्तारसम्म
सङ्घीय संसद्को संयुक्त बैठकमा आगामी आर्थिक वर्ष २०८२ /८३ को बजेट भाषण गर्दै अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले प्रस्तुत गरेको बजेटमा गत आर्थिक वर्षको तुलनामा नौ अर्ब ५७ करोड रुपियाँले स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयको बजेट विनियोजनमा वृद्धि भएको हो ।
नेपालमा सात जनामा कोरोना पुष्टि
इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखा (इडिसिडी)का निर्देशक डा. चन्द्रभाल झाले नियमित परीक्षण गर्दा सात जनामा कोरोना पुष्टि भएको जानकारी दिनुभयो ।
दुई हप्तामा डेंगु सङ्क्रमण बढ्ने
नेपालमा पछिल्लो केही वर्षयता डेंगु सङ्क्रमण जनस्वास्थ्य समस्याका रुपमा देखा पर्दै गइरहेको छ । सन् २०१९ देखि देशका विभिन्न स्थानमा डेंगु सङ्क्रमण महामारीका रुपमा देखा पर्दै आइरहेको छ ।
‘गर्भावस्थामा थाइराइडको औषधी खाए बच्चा फुर्तिला’
नेपालमा पछिल्लो समयमा थाइराइडका बिरामी बढ्दै गएका छन् । एकिन तथ्याङ्क नभए पनि जनजङ्ख्याको १० देखि १५ प्रतिशतमा थाइराइडको समस्या भएको अनुमान गरिएको छ । पछिल्लो सयम अत्याधिक नुन, तनाव, असान्य जीवनशैलीको कारणले गर्दा थाइराइडको समस्या बढ्दै गएको चिकित्सक बताउछन् ।
कान दुख्ने समस्या र समाधानका उपाय
कानमा विभिन्न समस्या निम्तने गर्छन् । कान दुख्ने, चिलाउने, पिप जम्ने कानमा देखिने मुख्य समस्या हुन । वीर अस्पतालका नाक कान घाँटी रोग विशेषज्ञ डा. दिपेन्द्र श्रेष्ठले अस्पतालमा कान चिलाउने समस्या लिएर बिरामी आउने बताउनुहुन्छ ।
उच्च सङ्क्रामक रोग नियन्त्रण प्रयोगशाला एकाइ स्थापना
बिहीबार स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्री प्रदीप पौडेलले राष्ट्रिय प्रयोगशालामा उच्च सङ्क्रामक रोग नियन्त्रण प्रयोगशाला एकाइ स्थापना गर्नु भएको हो। प्रयोगशालाका उपप्रमुख तथा सूचना अधिकृत सन्तोष सुवेदीले उक्त एकाइबाट रोगको नमुना संकलन तथा परीक्षण गर्न सहयोग पुग्ने बताउनुभयो।
नीति तथा कार्यक्रम : सबै स्वास्थ्य सेवालाई एकीकृत गर्ने सरकारको घोषणा
सरकारले छरिएका सबै स्वास्थ्य सेवालाई एकीकृत गर्ने घोषणा गरेको छ । शुक्रबार सङ्घीय संसदको संयुक्त बैठकमा २०८२/८३ को नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्नुहुँदै राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले यस्तो घोषण गर्नुभएको हो ।
देशभर अस्थायी परिवार नियोजनका साधनको अभाव
सरकारले समयमै खरिद गर्न नसक्दा अस्थायी परिवार नियोजनका साधनको अभाव देखिएको छ । परिवार कल्याण महाशाखाका अनुसार पिल्स, कण्डम, तीन महिने सङ्गीनी सुई (डिपो) कपर–टी, नरप्लान्ट जस्ता अस्थायी परिवार नियोजनका साधनको देशका विभिन्न ठाउँमा अभाव भएको हो ।
गर्भवतीलाई निःशुल्क दिइने आइरन चक्कीको अभाव
सरकारले गर्भवती, सुत्केरी लक्षित गर्दै निःशुल्क वितरण गर्दै आएको आइरन चक्की अभाव भएको छ । केही सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तहमा दुई महिनादेखि आइरन चक्की अभाव भएको हो ।
एक वर्षमा थपिए ७९१ जना औलोका बिरामी
सरकारले सन् २०२६ सम्ममा स्थानीय औलोका बिरामीको सङ्ख्यालाई शून्यमा पुर्याउने र सो स्थितिलाई कायम राख्ने लक्ष्य लिएको भए पनि यसको जोखिम कायम नै छ। इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाको तथ्यांक अनुसार आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा ७९१ जनामा औलो पुष्टि भएको छ।
‘मोर्फिनको अत्यधिक प्रयोगले बिरामीको मृत्यु समेत हुनसक्छ’
स्वास्थ्य सेवाका विभिन्न तत्त्वमध्ये औषधी पनि एक हो । औषधी विभिन्न रसायन मिलेर बनेको हुन्छ । यदि औषधीको सही प्रयोग गरियो भने गम्भीर बिरामीको पनि जीवन बचाएर समान्य अवस्थामा फर्काउन सकिन्छ भने यदि औषधीको मात्रा गलत पर्न गएमा समान्य मानिसहरु पनि विभिन्न रोगको सिकार हुन्छन् ।
डेढ करोड बराबरको सिटामोल र जीवनजल बिक्री नहुँदा दुई महिनादेखि उत्पादन बन्द
पहिलाका वर्षको तुलनामा यो वर्ष कम बिक्री भएकाले दुई महिनादेखि डेढ करोड बराबरको सिटामोल र जीवनजल स्टक रहेको लिमिटेडका महाप्रबन्धक कैलाश पनेरुले जानकारी दिनुभयो ।
‘मुख स्वास्थ्यलाई हेलचेक्र्याइँ गर्दा पूरै शरीरमा असर पुग्छ’
धेरैले मुख स्वास्थ्यलाई बेवास्ता गर्दै आएका छन् । मुख स्वास्थ्यलाई रोकथाम गर्न सकिने भए पनि हेलचेक्र्याइँ गर्दा धेरै मानिस मुखसम्बन्धी रोगबाट प्रभावित हुने गरेकको चिकित्सकको भनाइ छ ।
-original-thumb.jpg)
कस्तो रहयो २०८१ सालमा स्वास्थ्य क्षेत्र
२०८१ सालमा स्वास्थ्य क्षेत्रमा केही परिवर्तन हुने अपेक्षा गरिएको भए पनि सोचेजस्तो प्रगति हुन सकेको छैन । स्वास्थ्य क्षेत्रमा नियमित बाहेक खासै उपलब्धिमूलक काम हुन नसकेकाले २०८१ साललाई औसत वर्ष रहेको छ ।
