गोरखापत्र
काँग्रेस निर्वाचन परिचालन समिति बैठक : केही उपसमिति गठन
काठमाडौं, वैशाख २ गते। सत्तारुढ दल नेपाली काँग्रेसको वैशाख ३० गते हुने स्थानीय निर्वाचन सम्बन्धमा निर्वाचन केन्द्रीय परिचालन समितिको शुक्रबार बसेको बैठकले विभिन्न उपसमिति गठन गरेको छ। समितिका संयोजक एवम् पार्टी उपसभापति पूर्णबहादुर खड्काको नेतृत्वमा केन्द्रीय कार्यालयमा बसेको बैठकले सातै प्रदेश र पालिका तहमा प्रतिनिधि पठाउने र आगामी दिनमा हुने चुनावी सभामा हुने आचारसंहिता कार्यान्वयन एवम् अनुगमन कसरी गर्ने भन्ने सन्दर्भमा छलफल भएको समितिका सदस्य नैनसिंह महरले बताउनुभयो। भातृ संघ समन्वय तथा परिचालन उपसमिति, जिल्ला समन्वय सम्पर्क समन्वय परिचालन उपसमिति, विदेशस्थित जनसम्पर्क समन्वय, अनुगमन, मूल्यांकन तथा सुपरिवेक्षक, निर्वाचन सुरक्षा निकाय, आचारसंहिता अनुगमन तथा निर्वाचन आयोग समन्वय उपसमिति गठन भएको उहाँले जानकारी दिनुभयो। ‘बैठकमा उपसभापति खड्काले गठबन्धनलाई थप प्रभावकारी बनाउने र यसैले नै हामी सबैको अस्तित्व जोगिने भन्ने कुरा आको छ’, महरले भन्नुभयो। यस सन्दर्भमा भातृ र शुभेच्छुक संस्थाको परिचालन कसरी गर्ने, सबै पालिकामा केन्द्रीय प्रतिनिधि पठाउन निर्देशन दिने लगायतका विषयमा बैठकमा छलफल भयो।सहमहामन्त्रीले प्रदेश र जिल्ला कमिटीबीचको समन्वय गर्छ, केन्द्रबाट ७७ जिल्लामा जाने केन्द्रीय प्रतिनिधिले जिल्लामा आएको समस्या त्यहाँको व्यवस्थापन र गठबन्धनबीच मिलाउने तथा समन्वय गर्ने काम गर्ने उहाँको भनाइ छ।
पूर्ण–कृष्ण स्मृति साहित्यिक पुरस्कार श्रेष्ठलाई
गोरखापत्र अनलाइनकाठमाडौं, वैशाख २ गते । पूर्ण–कृष्ण स्मृति राष्ट्रिय साहित्य पुरस्कार २०७७ बाट आख्यानकार भागिरथी श्रेष्ठ पुरस्कृत हुनुभएको छ । वरिष्ठ साहित्यकार श्रेष्ठ प्रिया पत्थरले आफ्नो आमाबाबुको स्मृतिमा सो पुरस्कारको स्थापना गर्नुभएको हो । साहित्यकार पत्थरले आज एक समारोहबीच सो पुरस्कार हस्तान्तरण गर्नुभएको हो ।कैलाली जनपुस्तकालयद्वारा सञ्चालित सो पुरस्कार शुक्रबार काठमाडौंमा साहित्यकार श्रेष्ठलाई हस्तान्तरण गरिएको वरिष्ठ साहित्यकार पत्थरले जानकारी दिनुभयो । सो अवसरमा साहित्यकार हेमन्ती जोशी, डा. पुष्करराज भट्ट, वरिष्ठ पत्रकार भैरव रिसाल, साहित्यकारहरु मञ्जुल, द्वारिका श्रेष्ठ, प्राज्ञ माया ठकुरी, जलेश्वरी श्रेष्ठ, सुलोचना मानन्धर, इल्या भट्टराई, सुस्मिता नेपाल, प्रभा बराल लगायतको सहभागिता थियो ।२०७७ मा तीन लाख रुपियाँको अक्षयकोष स्थापना गरी सो बापत आउने व्याजबाट सञ्चालित सो पुरस्कारको राशी नगद २५ हजार रुपियाँ र सम्मानपत्र रहेको छ ।
महाअभियोगविरुद्धको मुद्दामा कागजात झिकाउन सर्वोच्चको आदेश
काठमाडौं, वैशाख २ गते । सर्वोच्च अदालतले प्रधानन्यायाधीश चालेन्द्रशम्शेर जबरामाथिको महाभियोगविरुद्धको सुनुवाइ गर्दै कागजात झिकाउन आदेश दिएको छ । शुक्रबार कामु प्रधानन्यायाधीश दीपककुमार कार्की, न्यायाधीश ईश्वरप्रसाद खतिवडा, आनन्दमोहन भट्टराई, प्रकाशमान सिंह राउत र तेजबहादुर केसीको संवैधनिक इजलासले सो आदेश दिएको हो । सर्वोच्चका प्रवक्ता विमल पौडेलका अनुसार महाभियोगविरुद्ध परेको रिट निवेदनमाथि प्रारम्भिक सुनुवाइ गर्दै कागजात झिकाउन आदेश दिएको हो । अधिवक्ता डा. पुण्यप्रसाद खतिवडाले फागुन ११ गते प्रधानन्यायाधीश जबराविरुद्ध सर्वोच्चमा रिट निदेशन पेश गर्नुभएको थियो । खतिवडाको रिट निवेदनमाथि शुक्रबार सुरुवाती सुनुवाइ भएको हो । त्यस्तै, संवैधनिक इजलासले अधिवक्ता त्रिलोकबहादुर चन्दले पेश गर्नुभएको अर्को रिट निवेदनलाई साथै राख्ने आदेश दिएको छ । चन्दले फागुन १३ गते सर्वोच्चमा रिट निवेदन पेश गर्नुभएको थियो ।
आगलागी पीडित परिवारलाई राहत सामग्री हस्तान्तरण
दिपकप्रसाद गौतम वीरगञ्ज, बैशाख २ गते । पर्साको ठोरी गाउँपालिका १ का आगलागी पीडित जीतबहादुर विकको परिवारलाई राहत सामग्री हस्तान्तरण गरिएको छ । विहीबार मध्यान्ह १२ बजे आगलागी भई घर र गोठ जलेर नष्ट भएको पर्साको ठोरी गाउँपालिका १ का आगलागी पीडित विकको परिवारलाई ठोरी गाउँपालिका, नेपाली काँग्रेस ठोरी कमिटी र दलित विकास केन्द्रले बेग्लाबेग्लै राहत सामग्री हस्तान्तरण गरेको हो ।आगलागी पीडित परिवारलाई गाउँपालिका प्रमुख पदमलाल श्रेष्ठसहितको टोलीले दिउँसो आगो निभाउनेबित्तिकै अत्यावश्यक खाद्य सामग्री हस्तान्तरण गरेको थियो । विहीबार साँझ दलित विकास केन्द्रले आगलागीपीडित परिवारलाई खाद्यान्न वितरण गरेको थियो । त्यसैगरी नेपाली काँग्रेस ठोरी कमिटीले शुक्रबार बिहानै आगलागी पीडित परिवारलाई चामल, दाल, तेल, नुनलगायतका अति आवश्यक खाद्य सामग्री हस्तान्तरण गरेको थियो । काँग्रेस मधेश प्रदेशका महामन्त्री एवं काँग्रेसकातर्फबाट आगलागी पीडित विक परिवारलाई अति आवश्यक खाद्य सामग्री हस्तान्तरण गरिएको काँग्रेस ठोरीका सभापति सन्तोष श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो । ठोरी गाउँपालिका १ सरस्वतीनगर फायरलाइनमा आगलागी हुँदा विकको घर, गोठ र भान्साघर जलेर नष्ट भएको तथा आगलागीबाट १५ लाख रुपियाँ मूल्य बराबरको धनमाल जलेर नष्ट भएको ईलाका प्रहरी कार्यालय ठोरीले जनाएको छ । स्थानीय जगेन्द्र पौडेलकाअनुसार वीरगञ्ज र पोखरीयाबाट आएका वारुणयन्त्रको सहयोगमा सशस्त्र प्रहरी, नेपाल प्रहरी, नेपाली सेना एवं स्थानीयको सहयोगमा आगलागी नियन्त्रणमा लिइएको थियो । स्थानीय तहको निर्वाचन नजिकिएकाले आगलागी पीडितलाई राहत सामग्रीको ओईरो लागेको भनी सामाजिक सञ्जालमा टिक्काटिप्पणी हुन थालेको छ ।
डा. भुषालसहितको टोलीद्वारा सगरमाथा आरोहण सुरु
काठमाडौं, वैशाख २ गते । समसामयिक महत्वपूर्ण तीन सन्देशहरू सर्वोच्च शिखर सगरमाथामार्फत विश्वभर प्रवाह गर्न डा. प्रिती भुषालसहितको टोली शुक्रकार त्यसतर्फ लागेको छ । यात्राको पहिलो दिन डा. भुषालको टोली आज लुक्ला पुगेको छ । डा. भुषालले कोभिड-१९ को लडाइविरुद्ध अग्रपङ्तिमा रहेका चिकित्सक, फर्मासिष्ट, नर्स, अस्पताल प्रशासनका कर्मचारी, सरसफाइमा खटिने मजदुर, एम्बुलेन्स चालक, सामाजिक कार्यकर्तालगायतको योगदानको उच्च सम्मान गर्न सगरमाथा आरोहण गर्न लागेको बताउनुभयो ।त्यस्तै, उहाँले प्रकृतिमा जलवायु परिवर्तनको असर कम गर्नुको विकल्प नरहेको सन्देश दिनु आफ्नो सगरमाथा आरोहणको दोस्रो लक्ष्य रहेको बताउनुभयो । हिमालय क्षेत्रमा बढ्दो प्रदुषण रोकौं भन्ने सन्देश विश्वभर छर्नका लागि एक जिम्मेवारी पर्वतारोहीको रूपमा आफू सगरमाथा आरोहण गर्ने अभियानमा जुटेको उहाँको भनाइ छ । हिमालयन सेपर्ड–इको टुरिजमको व्यवस्थापनमा हुन लागेको आरोहणमा भुषालसँगै चर्चित पर्वतारोही पेम्बा दोर्जे शेर्पा र लाक्पा नुरु हुनुहुन्छ । अर्घाखाँची स्थायी घर भएकी भुषाल हाल मेडिकल अफिसरको रुपमा ग्रयाण्डी अन्तर्राष्ट्रिय अस्पतालमा कार्यरत हुनुहुन्छ । हिमाल आरोहणमा विशेष राख्ने भुषालले छ हजार ११९ मिटर अग्लो लोबुचे शिखरको सफल आरोहण गरिसक्नुभएको छ ।
२२ तस्बिरमा ललितकला प्रदर्शनी
तस्बिर: मनोजरत्न शाही काठमाडौं, वैशाख २ गते। नेपाल ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा शुक्रबारदेखि ‘राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी, २०७९’ सुरु भएको छ । उपराष्ट्रपति नन्दबहादुर पुन शुक्रबार प्रदर्शनीको उद्घाटन गर्नुभएको हो । उद्घाटन समारोहमा बोल्नुहुँदै उपराष्ट्रपति पुनले नेपाली कला विश्व कै चिनारी भएको बताउनुभएको छ। उहाँले नेपाल प्राकृतिक, सांस्कृतिक र कलाले समृद्ध रहेकाले विश्वकै लागि पहिचान भएको बताउनुभयो। नेपाली कलाको इतिहास दुई हजार वर्षदेखि कै रहेको र परम्परागत रुपमा धर्म, संस्कार र संस्कृतिका कला रहेकामा वर्तमानमा हरेक विधामा कला सिर्जना हुँदै आएकोे उहाँको भनाइ थियो। अन्य क्षेत्रमा जस्तै नेपाली ललितकलाको क्षेत्रले पनि समस्या र चुनौती भोगिरहेको तथा कलाकारलाई टिकाउनसमेत चुनौती रहेको उहाँले बताउनुभयो। ललितकलालाई बचाइ राख्न राज्यबाट आवश्यक सहयोगको खाँचो रहेको उपराष्ट्रपति पुनले औँल्याउनुभयो। समारोहमा नेपाल ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठानका कुलपति कान्छाकुमार कर्माचार्यले एक महिनासम्म चल्ने ललितकला प्रदर्शनी कला क्षेत्रकै लागि महोत्सव भएको बताउनुभयो। समारोहमा प्रतिष्ठानका उपकुलपति गोपाल चित्रकारले प्रदर्शनीमा ३६५ कलाकारका ४२६ चित्र समावेश गरिएको जानकारी दिनुभयो।
आगलागीमा परी सप्तरीमा बालकको मृत्यु
ललिता साहसप्तरी, वैशाख २ गते । आगलागीमा परी शुक्रबार सप्तरीमा एक बालकको मृत्यु भएको छ । सप्तरीको बोदेबर्साइन नगरपालिका–१० अमरैया टोलस्थित शत्रुधन यादवको घरमा आगलागी हुँदा उहाँका ८ वर्षीय छोरा शैलेशकुमार यादवको जलेर मृत्यु भएको हो । स्थानीय प्रत्यक्षदर्शी जितेन्द्र साहका अनुसार दिउँसो ३ बजे एक्कासि घरमा आगो लागेको र बालक घरभित्रै हुँदा उनको जलेर मृत्यु भएको हो । ‘फुसको गोठ हुँदै आगो चार कोठे पक्की घरमा पुगेको थियो । आगो नियन्त्रणमा लिन समय लाग्दा घर भित्र रहेको बालकको ज्यान गएको हो ।’ उहाँले भन्नुभयो । सप्तरी प्रहरी कार्यालयका प्रवक्ता माधवप्रसाद काफ्लेले घटनाको क्षतिबारे विवरण प्राप्त भइनसकेको जानकारी दिनुभयो । तर, आगलागीमा लाखौं रुपियाँ बराबरको धनमालको क्षति भएको उहाँको अनुमान छ ।
सुकेटारमा तीन सातापछि उडान सुचारु
चन्द्र पन्दाकताप्लेजुङ, बैशाख २ गते । ताप्लेजुङको सुकेटार विमानस्थलमा तीन सातापछि उडान सुचारु भएको छ । प्रतिकुल मौसमकाकारण अवरुद्ध बनेको उडान तीन सातापछि शुक्रबारदेखि सुचारु भएको हो । बाक्लो तुँवालो (हुस्सु) का कारण सुकेटार विमानस्थलमा पछिल्लो तीन सातायता लगातार उडान अवरुद्ध हुँदैआएको थियो । शुक्रबारदेखि मौसममा सुधार आएसँगै उडान सुरु भएको नेपाल वायु सेवा निगम ताप्लेजुङका स्टेशन इन्चार्ज लोकेन्द्र लिम्बूले बताउनुभयो । लामो समयसम्म अवरुद्ध बनेको उडान सुचारु भएसँगै शुक्रबार एकैदिन काठमाडौं–ताप्लेजुङ तीन उडान भएको लिम्बूले जानकारी दिनुभयो ।हालको पर्यटकीय मौसममा लगातार उडान अवरुद्ध हुदाँ विदेशी पर्यटकसहितका यात्रु मारमा पर्दै आएका थिए । क्रमिकरुपमा मौसममा सुधार आउन थालेकाले अब तालिकाअनुसार नियमित उडान हुने स्टेशन इन्चार्ज लिम्बूले बताउनुभयो । निगमकाअनुसार मौसम प्रतिकुल भएपछि आठ उडान अवरुद्ध हुन पुगेको थियो । करिव तीन सातासम्म उडान अवरुद्ध भएपछि काठमाडौंका लागि टिकट बुकिङ गरेका यात्रुहरु विमानस्थल पुग्दै फर्कनेगरेका छन् । हरेक दिन (उडान हुने दिन) यात्रु विमानस्थलमा पुगेर एक डेढ घण्टा जहाज पर्खंदै उडान रद्द भएको जानकारी लिँदै फर्कने गरेका थिए । उडान अवरुद्ध हुँदा कञ्चनजङ्घाको भ्रमणमा आएका विदेशी पर्यटकसमेत प्रभावित बनेका थिए । हाल पर्यटकीय मौसम भएकाले यात्रुको अत्यधिक चाप रहेको निगमले जनाएको छ । नेपाल वायुसेवा निगमले सुकेटर विमानस्थलमा प्रत्येक साताको सोमबार, बुधबार र शुक्रबार गरी तीन दिन काठमाडौं–ताप्लेजुङ सीधा उडान सञ्चालन गर्नेगरेको छ । सुकेटार विमानस्थल दुई हजार ४०० मिटरको उचाइमा रहेकाले हुस्सुसहित मौसम प्रतिकुल भएमा उडान प्रभावित हुनेगरेको छ ।
तस्बिरमा जिब्रो छेड्ने जात्रा
भक्तपुर, वैशाख २ गते। मध्यपुरथिमि नगरपालिका बोडेमा ‘जिब्रो छेड्ने जात्रा’ मा यस वर्ष बोडेका ४९ वर्षीय बुद्धकृष्ण वागं श्रेष्ठले जिब्रो छेडाउनु भएको छ। नेपाल कोरियामैत्री नगरपालिका अस्पतालमा लामो समयदेखि एम्बुलेन्स चालकका रुपमा कार्यरत बुद्धकृष्णले यस वर्ष नवौं पटक जिब्रो छेडाउनुभएको हो। आफूले अन्तिम पटक जिब्रो छेडेर जात्रालाई निरन्तरता दिन लागेको उहाँले बताउनुभएको छ।जिब्रो छेड्ने व्यक्तिले तीन दिनअघिदेखि केही नखाई व्रत बस्नुपर्छ। व्रत बसेदेखि जिब्रो नछेडेसम्म सुत्नसमेत नहुने र जिब्रो छेड्दा पीडा नहोस् भनेर सात दिनअघिदेखि नै नूनसमेत खान नखाने चलन छ। परापूर्वकालदेखि चल्दै आएको जिब्रो छेड्ने जात्रा सयौँ वर्षदेखि कोरोना सङ्क्रमणका कारण विसं २०७६ मा रोकिए पनि त्यसपछि फेरि जात्राले निरन्तरता पाउँदै आएको छ। तस्बिरः शेखर चौलागाईं
चीनबाट तातोपानी नाकामा भित्रिन थाले साझाका बस
चित्र मिजारसिन्धुपाल्चोक, बैशाख २ गते । चीनबाट तातोपानी नाका हुँदैं बिद्युतीय साझा बस भित्रन थालेका छन् । साझा यातयातले परीक्षणको रुपमा ल्याएको तीनवटा बिद्युतीय साझा बस तातोपानी भन्सार कार्यालयमा चेकजाँच गर्न थालिएको छ ।सो साझा बस परीक्षण सफल हुनासाथ बाँकी ३७ वटा साझा बस सोही नाकाबाट ल्याउने तयारी रहेको बताइएको छ । चीनको उकालो सडकमा बिजुली बसको ‘गे्रडबिलिटि टेष्ट’ (उकालो तान्ने क्षमता) परीक्षण गरेपछि नेपाल ल्याइएको आयात गर्ने ‘दी गो’ कम्पनीले जनाएको छ । सीएटचीसीएचओका बस नेपाल ‘दी गो’ ले आयात गरी बिक्री गर्न लागेको हो । सो कम्पनीले प्रतिबस ढेड करोड रुपियाँमा खरिद गरी ल्याएको हो । पहिलो चरणमा ९ मिटर लामो बस किन्ने र त्यसपछि १२ मिटर लामा र अन्तरप्रदेश चल्ने बिद्युतीय बसहरु पनि नेपाल भित्र्याउने कम्पनीले जनाएको छ । २५ सिटभन्दा बढी क्षमताका बसहरु ल्याइने भएका छन् । सो बसहरुमा वाइफाई, टिभी डिस्प्ले, सिसी क्यामेरा जडित छन् । अन्य सेवाहरु क्रमैसँग थप्दै जाने जनाइएको छ । सरकारले ९ पुस २०७५ मा तीनसय बिजुली बस सरकारी लागतमा खरिद गर्ने निर्णय गरेको थियो ।
थप १४ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि, ५५ सङ्क्रमण मुक्त
काठमाडौं, वैशाख २ गते । पछिल्लो २४ घण्टामा थप १४ जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार तीन हजार ३० जनामा एन्टीजेन परीक्षण गर्दा १४ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।यसैगरी, ८७३ जनाको एन्टीजेन परीक्षण गर्दा कसैमा पनि सङ्क्रमण नदेखिएको मन्त्रालयले जनाएको छ । कुल ३९ सय तीन परीक्षण गर्दा १४ जना सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो । २४ घण्टामा कोरोनाले मृत्यु हुनेको सङ्ख्या भने शून्यमा झरेको छ । मन्त्रालयका अनुसार २४ घण्टामा ५५ जना कोरोना मुक्त भएका छन् भने हाल देशभर ४३८ जना सक्रिय सङ्क्रमित रहेका छन् । त्यस्तै, पछिल्लो २४ घण्टामा ७८ सय ९४ जनाले कोरोनाविरुद्धको खोप लगाएका छन् ।
विसं २०७८ : खोप उपलब्धतामा उत्साहजनक प्रगति
काठमाडौं, वैशाख २ गते । खोप र भौतिक पूर्वाधारका दृष्टिकोणले २०७८ साल उत्साहजनक रह्यो । कोरोना भाइरस सङ्क्रमण रोकथाम तथा न्यूनीकरणका लागि खोप उपलब्धतामा नेपालले उत्साहजनक प्रगति हासिल गरेको हो । कोरोना भाइरस सङ्क्रमणको उच्च जोखिमका बीचमा स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले कोभिड–१९ विरुद्धको खोप र सङ्क्रमण न्यूनीकरणका लागि आवश्यक भौतिक पूर्वाधार निर्माणमा उल्लेखनीय प्रगति गरेको देखिन्छ । विसं २०७८ मा नै कोरोना भाइरस सङ्क्रमणको दोस्रो र तेस्रो लहर व्यहोर्नुपर्यो । कोरोना भाइरस सङ्क्रमणको दोस्रो लहरको रोकथाम र नियन्त्रणका लागि चुनौती थपिए पनि स्वास्थ्यकर्मीको अथक प्रयासले ठूलो क्षति हुन पाएन । दोस्रो लहरका बेला बनेका स्वास्थ्य संरचना र स्वास्थ्यकर्मीको सहयोगले तेस्रो लहरलाई सजिलै पराजित गर्न सफल भएको बताइएको छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयका सचिव डा रोशन पोखरेलले २०७८ साल मन्त्रालयका लागि चुनौती र अवसरको वर्षका रुपमा रहेको बताउनुभयो । “महामारीको दोस्रो र तेस्रो लहरको रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि हामीले ठूलो चुनौतीको सामना गर्नुपरेको थियो”, उहाँले भन्नुभयो, “तर हामीले हाम्रा स्वास्थ्यकर्मीको अथक प्रयासले दुवै लहरलाई नियन्त्रणमा लियौँ ।” उहाँले कोभिड–१९ को खोप प्रायः सबै नागरिकलाई लगायौँ र स्वास्थ्य क्षेत्रको भौतिक पूर्वाधारको विकासमा उल्लेखनीय प्रगति भएको बताउनुभयो । विसं २०७८ वैशाख १ गते कोरोना भाइरस सङ्क्रमणविरुद्धको खोप १८ लाख ७३ हजार ३७७ मात्रा लगाएको थियो भने २०७९ वैशाख १ गते चार करोड पाँच लाख १६ हजार २७९ मात्रा खोप लगाइएको मन्त्रालयले जनाएको छ । विसं २०७८ मा मात्र तीन करोड ८६ लाख ४२ हजार ९०२ मात्रा खोप लगाइएको छ भने २०७८ सालमा पाँच करोड एक लाख ३३ हजार ५७० मात्रा खोप प्राप्त भएको मन्त्रालयले जनाएको छ । मन्त्रालयका अनुसार, विसं २०७७ माघ १२ गतेदेखि नेपालमा कोरोना भाइरस सङ्क्रमण विरुद्धको खोप लगाउन थालिएको हो । अहिलेसम्म नेपालमा पाँच करोड ३३ लाख ८१ हजार ५७० मात्रा खोप आएको छ । नेपालमा कोभ्याक्स सुविधा, अनुदान र खरिद गरी खोप ल्याइएको छ । नेपालमा १२ वर्षदेखि माथिका सबैलाई खोप अभियान सञ्चालन गरिएको छ । अहिलेसम्म लक्षित जनसङ्ख्या (१८ वर्षभन्दामाथि) को ९४ प्रतिशतले पहिलो मात्रा र ८३.१ प्रतिशतले पूर्ण मात्रा खोप तथा कूल जनसङ्ख्याको ७५.९ प्रतिशतले पहिलो मात्रा र ६६.३ प्रतिशतले पूर्ण मात्राको खोप लगाएको छ । वैशाख महिनाभित्र लक्षित सबै नागरिकलाई खोप लगाइ सक्ने मन्त्रालयले जनाएको छ । यस्तै, १२ वर्षदेखि १७ वर्ष उमेर समूहका ९२ प्रतिशतले पहिलो मात्रा र ७५ प्रतिशतले पूर्ण मात्रा खोप लगाइसकेको छ । मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा समीरकुमार अधिकारीले २०७८ साल स्वास्थ्य क्षेत्रमा देखिएको चुनौतीलाई अवसरमा बदल्ने काम भएको बताउनुभयो । उहाँले २०७८ जस्तो भौतिक प्रगति कहिल्यै नै नभएको बताउनुभयो । “महामारीले स्वास्थ्य क्षेत्रको विकासमा ठूलो परिवर्तन ल्यायो”, उहाँले भन्नुभयो, “आधारभूत अस्पताल निर्माणदेखि श्यया, अक्सिजन प्लाट निर्माण गर्ने अवसर प्राप्त भयो ।”कोरोना भाइरस सङ्क्रमण नियन्त्रणका लागि सरकारले नै स्थानीय तहमा पाँच, १० र १५ श्ययाका अस्पताल निर्माणको सुरुआत गरिएको छ । मन्त्रालयले अस्पताल नभएका स्थानीय तहमा निर्माण सुरु गरेको हो । विसं २०७८ मा २५९ अस्पतालको निर्माण सुरु भएको छ । तीमध्ये ६६ वटा अस्पताल निर्माणका लागि बजेटसमेत निकास भइसकेको सहप्रवक्ता डा अधिकारीको भनाइ छ । यस्तै १६० अस्पताल प्रक्रियामा आएको, विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन ९डिपिआर० प्रक्रियामा रहेका १२२, डिपिआर तयार भएको ९० अस्पताल छन् । विसं २०७७ मा निर्माण सुरु गरिएका ३९६ अस्पतालमध्ये ३०० को सम्झौता भई निर्माण सुरु भएको छ । तीमध्ये २७८ अस्पतालको रकमसमेत निकासा गरिएको बताइएको छ । कोरोना भाइरस सङ्क्रमणको बढ्दो जोखिमका बीचमा मन्त्रालयले आइसोलेसन, साधारण श्यया, सघन उपचार कक्ष (आइसियु) र भेन्टिलेटरको क्षमता विस्तार गरेको छ । सहप्रवक्ता डा अधिकारीले कोरोना भाइरस सङ्क्रमण रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि नै तीन हजार २३४ हाई डिपेडेन्सी युनिट (एचडियु) बनाइएको जानकारी दिनुभयो । यसअघि एचडियु कक्ष निर्माण गरिएको थिएन । विसं २०७८ मा आइसियु ५२२ श्यया, भेन्टिलेटर १२२ र आइसोलेशन एक हजार ६६१ थपिएका छन् । सबैभन्दा बढी संरचना दोस्रो लहरपछि नै थपिएको उहाँको भनाइ छ । विसं २०७७ भदौमा ५२४ आइसियु श्यया रहेकामा अहिले दुई हजार ९४४ श्यया पुगेको छ । यस्तै २२२ भेन्टिलेटरबाट एक हजार ३६ र एचडियु तीन हजार २३४ पुगेको छ । यसैगरी मुलुकमा १०७ अस्पतलामा अक्सिजन प्लान्ट निर्माण र २५ मा अक्सिजन टङ्याक, ६९३ अक्सिजन कन्सन्ट्रेटर र १३ हजार ९३९ अक्सिजन सिलिण्डर रहेको मन्त्रालयले जनाएको छ । विसं २०७८ लाई फर्केर हेर्दा स्वास्थ्य क्षेत्रमा अहिलेसम्म नभएको भौतिक प्रगति सो वर्ष भएको पाइएको छ । कोरोना भाइरस सङ्क्रमण रोकथाम तथा न्यूनीकरणका लागि सरकारले स्वास्थ्य पूर्वाधारमा ठूलो लगानी गरेको छ ।
प्रदेश स्तरीय हाम्रो धरान भेट्रान फुटबल कप २०७९ हुने
निशा राईधरान, वैशाख २ गते । फुटबल विकासका लागि खेलप्रति आकर्षण बढाउन प्रदेशस्तरीय प्रथम हाम्रो धरान भेट्रान कप २०७९ आयोजना हुनेभएको छ । “हाम्रो धराने फुटबल विकासको लागि स्थानिय तहमा युवाहरुको सक्रियता” मुल नाराकोसाथ हाम्रो धरान भेट्रान फुटबल क्लबको आयोजना बैशाख ३ गतेदेखि १० गतेसम्म हुनेभएको छ । क्लबले पत्रकार सम्मेलन गर्दै धरानलाई खेलकुद हबको रुपमा विकास गर्ने उद्देश्यसाथ धरान उपमहानगरपालिकाद्वारा विभिन्न प्रतियोगितामा आर्थिक तथा भौतिकरुपमा सहयोग गर्दैआएको छ । फुटबलमा नै समर्पण गरी आफ्नो जिवन विताइरहेका खेलाडिहरुका लागि पनि यस क्लवले ३५ बर्ष कटेका भेट्रान खेलाडीलाई खेलको माध्यमबाट स्वास्थ राख्ने तथा सामाजिक विकृति हटाउने उद्देश्य पनि राखिएको क्लबका अध्यक्ष अशोककुमार राईले बताउनुभयो ।प्रतियोगितामा प्रदेश १ भरिका विभिन्न १२ टिमले सहभागिता जनाउनेछ । प्रतियोगितामा सहभागी हुने टिममा ३८ बर्षको ३ जना, ४० बर्षका ८ जना अनिवार्य खेलाडी हुनुपर्नेछ । प्रतियोगिता धरान १६ स्थित रंगशालामा हुने अध्यक्ष राईले जानकारी दिनुभयो ।प्रतियोगिताको विजेता हुने टिमले नगद ८० हजार, ट्रफी, मेडल र प्रमाणपत्र पाउनेछ भने दोस्रो हुने टिमले नगद ४० हजार, ट्रफी, मेडल र प्रमाणपत्र दिईने आयोजकले जनाएको छ । यस्तै, प्रतियोगिताका व्यक्तिगत विधामा समेत पुरस्कार दिइने आयोजकले जनाएको छ । प्रतियोगितामा कुल ६ लाख ५५ हजार रुपियाँ खर्च हुने आयोजकको अनुमान छ ।
भ्रष्टाचार आरोपितको निधन : अंशियारविरुद्ध ५४ लाखको मुद्दा
काठमाडौं, वैशाख २ गते। अख्तियार दुरुयोग अनुसन्धान आयोगले सार्वजनिक सम्पत्ति हानिनोक्सानी गरेको आरोपमा १४ जनाविरुद्ध मुद्दा दायर गरेको छ। आयोगले मोहन्याल गाउँपालिका, कैलालीका अध्यक्ष स्वर्गीय नवल सिहं रावल, उपाध्यक्ष पुजादेवी बुढामगर, वडा अध्यक्ष, प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत र निर्माण व्यवसायीसमेत १४ जना तथा एक निर्माण कम्पनी उपर राजस्व चुहावट गरी सार्वजनिक सम्पत्ति हानिनोक्सानी गरेको अभियोग लगाइएको छ। मूल्य अभिवृद्धि कर (भ्याट) बापतको रकम गरी जम्मा ५४ लाख १८ हजार ५६८ रुपियाँ सार्वजनिक सम्पत्तिको हानिनोक्सानी गरेको आरोप आयोगले लगाएको छ। आयोगका प्रवक्ता श्यामप्रसाद भण्डारीका अनुसार, आयोगले शुक्रबार विशेष अदालत, काठमाडौंमा आरोपपत्र दायर गरेको छ। मोहन्याल गाउँपालिका, कैलाली भएर बग्ने पथ्थरगढ, सेतो, सालघारी, गोडे, खण्डे, बादे, साउडे र कान्द्रा खोलाको नदीजन्य पदार्थको बिक्रीकर सङ्कलनसम्बन्धी बोलपत्र बिक्री भएकोमा मोहन्याल गाउँपालिकाका पदाधिकारी तथा कर्मचारी र न्यू वडिमालिका निर्माण सेवाका ठेकेदारबीच मिलेमतोमा सम्झौता भई भ्रष्टाचार भएको उजुरी परेपछि आयोगले छानबिन सुरु गरेको थियो। मोहन्याल गाउँपालिका कैलालीका तत्कालीन उपाध्यक्ष हाल कार्यबाहक अध्यक्ष पुजादेवी बुढा मगर, वडा नं. २ का वडा अध्यक्ष देवीदत्त उपाध्याय, वडा नं. १ का वडा अध्यक्ष नविन पुन मगर, वडा नं. ७ का वडा अध्यक्ष खर प्रसाद अधिकारीमाथि छानबिन गरिएको थियो।यसैगरी, वडा नं. ५ का वडा अध्यक्ष छविलाल हौजाली मगर, वडा नं. ४ का वडा अध्यक्ष टेकबहादुर बोगटी, वडा नं. ६ का वडा अध्यक्ष टीकाराम भण्डारी, वडा नं. ३ का वडा अध्यक्ष नन्दराम गिरी, गाउँकार्यपालिका सदस्य राधिका दमाई, तारा शर्मा र विशालकुमार पहराईसमेतले गाउँकार्यपालिकाबाट मिनाहाको निर्णय गरी ठेकदारलाई मिनाहा गरेको आयोगको ठहर छ। आयोगले घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालय धनगढी कैलालीमा दर्ता भएको न्यू वडिमालिका निर्माण सेवा र सोका प्रोप्राइटर मकरबहादुर शाहसमेतले पहिलो किस्ता बापतको कबोल अङ्क रकम शर्तबमोजिम सम्झौताका बखत जम्मा नगरी सम्झौता गरेको, प्रमाणित राजस्व रसिद प्रयोग नगरी नदीजन्य पदार्थ संकलन गरेको र मिनाहाको माग गरी गाउँकार्यपालिकाबाट निर्णयसमेत गराई मिनाहा गराएको आयोगले जनाएको छ। शाहविरुद्ध ५६ लाख ३४८ रुपियाँ सार्वजनिक सम्पत्ति हिनामिना गरेको आरोप लागेको छ। यस्तै, मोहन्याल गाउँपालिका कैलालीका अध्यक्ष स्वर्गीय नवल सिंह रावलसमेतले गाउँ कार्यपालिकाबाट मिनाहाको निर्णय गरी ठेकेदारलाई मिनाहा गरेको रकम र सो रकमको मूल्य अभिवृद्धि कर (भ्याट) बापतको रकम गरी जम्मा ५४ लाख १८ हजार ५६८ रुपियाँ भ्रष्टाचार गरेको आरोप लगाइएको छ। रावलको निधन भए पनि निजको हक खाने अंशियारबाट बिगो ५४ लाख १८ हजार ५६८ बिगो कायम गरेर असुल उपरका लागि मुद्दा दायर गरिएको आयोगले जनाएको छ। साथै, मोहन्याल गाउँपालिका, कैलालीका तत्कालीन प्रमुख प्रशाकीय अधिकृत गणेशदत्त ओझाले पहिलो किस्ताबापतको कबोल अंक रकम, ठेकेदारबाट शर्तबमोजिम सम्झौताका बखत नगद जम्मा गर्न नलगाई सम्झौता गरेको र दोस्रो र तेस्रो किस्ता बापतको कार्यसम्पादन जमानतबापत राखिएको रकम फुकुवा गरी गाउँ कार्यपालिकाबाट निर्णय भएपछि मिनाहा गरिएको आरोप आयोगको छ। ओझाले सोबापतको भ्याट रकम र गाउँपालिकामा पहिलो किस्ताबापतको (रकम नलिई सम्झौता गरेको) मानी ढिलो गरी बुझाएको रोयल्टी बापतको रकम, आन्तरिक राजस्व कार्यालयमा बुझाउनुपर्नेमा नबुझाएको पाइयो। आयोगले ओझाविरुद्ध ५६ लाख ३४८ रुपियाँ बिगो कायम गर्दै मुद्दा दायर गरिएको छ।
पाँच वर्षमा २७ वटा वडा कार्यालय भवन निर्माण
राजन रावतहुुम्ला, बैशाख २ गते । पाँच वर्षको अबधिमा जिल्लाका सातवटा गाउँपालिकामध्ये छ वटाका २७ वटा वडाहरुको आफ्नै भवन बनेर कार्यालय सञ्चालनमा आएका छन् । नयाँ भवन बनेका वडालाई कार्यालय सञ्चालनमा सहजता आएको छ भने बाँकी वडाहरु अहिले पनि भाडाकै भवनमा काम गर्दैआएका छन् । नाम्खा गाउँपालिकाका अध्यक्ष बिष्णुुबहादुर लामाले छ वटै वडाका नयाँ भवन बनेर सञ्चालनमा आएको बताउनुुभयो । आफुु निर्वाचित भएपछि सबै वडाका आफ्नै भवन बनाउने भनेअनुुसारको कार्य पुुरा भएको उहाँले बताउनुुभयो । वडा १, २, ३ र ६ को भवन बनेर सञ्चालनमा आइसकेको र बाँकी ४ र ५ नम्बर वडाको भवन निर्माण कार्य अन्तिम चरणमा पुुगेको उहाँले बताउनुभयो । जेठ महिनासम्म काम सम्पन्न भएर सञ्चालनमा आउने उहाँको भनाई छ । यता सदरमुुकाम रहेको सिमकोट गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत उजिर रोकायाले आठवटा वडामध्ये २, ६ र ८ को मात्रै आफ्नै भवन निर्माण भएको र बाँकीको हुुन नसकेको बताउनुुभयो । यी वडाको आफ्नै नाममा जग्गा नभएको कारण पनि भवन निर्माणमा समस्या भएको हो । यता खार्पुनाथ गाउँपालिकाका अध्यक्ष कर्णबहादुर रावलले पाँचवटै वडाका नयाँ भवन निर्माण गरेर सञ्चालनमा आएको बताउनुुभयो । त्यसैगरी मध्यक्षेत्रको सर्केगार्ड गाउँपालिकाका आठवटा वडामध्य वडा नम्बर २ बाहेक अन्य सबैको आफ्नै भवन निर्माण भएर सञ्चालनमा आएका छन् । त्यसैगरी अदानचुली गाउँपालिकाको पनि वडा २, ३ र ४ को भवन निर्माण भएका छन् । त्यस्तै, वडा १, ५ र ६ को भने नयाँ भवन निर्माण हुन बाँकी छ । बाजुुरा जिल्लासँग सिमाना जोडिएको ताँजाकोट गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत लालप्रसाद ढकालकाअनुसार पाँचवटै वडाका आफ्नै भवन निर्माण भएर सञ्चालनमा आएका छन् । यी भवनहरुमध्ये अधिकांश गाउँपालिकाले निर्माण गरेका हुुन भने केही मिलान कोष साझेदारीमा र केही अन्य सहयोगी निकायको सहयोगमा निर्माण गरिएका हुन । गाउँपालिकाले जनाएअनुसार बाँकी १७ वटा वडाका भवन वडाको नाममा जग्गा नभएका कारण भवन निर्माण हुन नसकेका हुन ।
