सर्पदंशबाट बालकको मृत्यु
कैलालीमा सर्पदंशबाट आइतबार राती एक बालकको ज्यान गएको छ । घरमा सुतिरहेको अवस्थामा विषालु सर्पको टोकाइबाट धनगढी उपमहानगरपालिका–९ वनदेवी टोलका माया विकको पाँच वर्षीय छोरा अरुणको ज्यान गएको हो ।
भावर बने सहर, इजर बने उजाड
इजरिया भावरिया काँधमा बौसिया कर्महारा गरिबको मन भने हौसिया ! कुनै बेला पहाडमा कोदालो (‘इजरिया’ बौँसो) ले पाखोबारी खन्दा पनि वर्ष दिन खान नपुग्ने गरिब घरपरिवार तराई (भावर) झर्थे । पछिल्लो समय भावर बसाइँ सर्नेमा मध्यम वर्गदेखि नेता, जनप्रतिनिधि र निजामती कर्मचारीको सङ्ख्या बढेको छ । पहाडका इजर (पाखोबारी) भने बाँझो हुँदै गएका छन् । बसाइँसराइका कारण पहाडी जिल्ला बैतडीको जनसङ्ख्या हरेक वर्ष ऋणात्मक हुँदै गएको छ । २०६८ सालको जनगणना अनुसार यहाँको जनसङ्ख्या दुई लाख ५० हजार ८९८ रहेको थियो । २०७८ को जनगणना हुँदा छ हजार ४९८ जनसङ्ख्या घटेर दुई लाख ४४ हजार चार सयमा झरेको छ । तथ्याङ्क अनुसार पहाडी जिल्ला बैतडीको वार्षिक जनसङ्ख्याको ह्रास दर ऋणात्मक (–०.२५ प्रतिशत) छ ।
झाडा पखालाबाट बाँकेमा एकै दिन चारजनाको मृत्यु
बाँकेको नरैनापुरमा झाडा पखालाका कारण आइतबार ४ जनाको मृत्यु भएको छ ।
समिट एयरले पहाडी जिल्लामा उडान नियमित गर्ने
समिट एयरले सुदूरपश्चिम प्रदेशको दुई जिल्लामा भोलिदेखि उडान नियमित गर्ने भएको छ । सो एयरले धनगढी विमानस्थललाई केन्द्र बनाएर बझाङ र अछामको साँफेमा उडान नियमित गर्ने धनगढी विमानस्थल कार्यालयले जनाएको छ ।
दुर्घटनामा चालकको मृत्यु
कैलालीमा रोकेर राखेको ट्रकमा गए राति मोटरसाइकल ठोक्किँदा एक जनाको मृत्यु भएको छ । गोदावरी नगरपालिका –१ स्थित ६ लेन सडकमा रोकिएको ना ४ ख ९६३ नम्बरको ट्रकमा से ५ प ५८२७ नम्बरको मोटरसाइकल ठोक्किएर दुर्घटना भएको हो ।
ग्रामीण सडक मर्मत नहुँदा सास्ती
बर्खाका बेला ग्रामीण सडक मर्मत नहुँदा स्थानीयले सास्ती खेप्नु परेको छ । अविरल वर्षाका कारण असारदेखि अवरुद्ध सडक सञ्चालनमा आउन सकेका छैनन् । लामो समयदेखि सडक मर्मत नहुँदा स्थानीयलाई आउजाउ तथा सामान ढुवानीमा समस्या भएको छ । हिउँदमा नियमित सुचारु हुँदै आएका ग्रामीण सडक बर्खाको समयमा अवरुद्ध बन्ने गरेका छन् । सडक मर्मत तथा सफाइ गरी सञ्चालनमा ल्याउने प्रयास भने गरेको देखिँदैन । सडक नहुँदा दैनिक उपभोग्य सामग्री ढुवानी गर्न निकै समस्या हुने गरेको खप्तड छेडेदह गाउँपालिका–१, काँडाका स्थानीय प्रेम सार्कीले बताउनुभयो ।
थारू समुदायद्वारा हरेरी पूजा गरिँदै
खेतीपातीमा रोग कीरा नलागोस् भनेर कञ्चनपुरका थारू समुदायले हरेरी पूजा गर्न थालेका छन् । थारू समुदायको बसोबास रहेको गाउँबस्तीमा धान रोपाइँ गरिएपछि सामूहिक रूपमा हरेरी पूजा गर्ने चलन छ ।
बिचल्लीमा बाढीपहिरोपीडित
दार्चुलाको मार्मा गाउँपालिकाका बाढीपहिरोपीडित परिवार समस्यामा परेका छन् । मार्मामा साउनमा आएको बाढीपहिरोबाट ३६ परिवार प्रभावित भएका छन् । मार्मा गाउँपालिका–४, मर्मतीका २३ परिवार; वडा नं. ५ गन्याडीका छ परिवार र मुरैका दुई परिवार, वडा नं. ६ का तीन परिवार र वडा नं. ३ का दुई परिवार गरी ३६ परिवार यो वर्ष बाढीपहिरोको चपेटामा परेको मार्मा गाउँपालिका अध्यक्ष जमनसिंह धामीले बताउनुभयो ।
बिरेखोला झरना आकर्षक गन्तव्य
बाजुराको बडीमालिका नगरपालिका–८ र ६ को सिमानामा रहेको बिरेखोला झरना पर्यटकका लागि आकर्षक गन्तव्य बनेको छ । लामो समयदेखि सामाजिक सञ्जालमा चर्चामा रहेको यो झरना पछिल्लो समय आन्तरिक पर्यटकका लागि आकर्षक बन्दै गएको हो । प्राकृतिक वरदानको नमुना बिरेखोला झरना प्राचीनकालदेखि नै यसरी बग्ने गरेको बताइएको छ । उचित प्रचारप्रसारको अभावका कारण ओझेलमा परेको झरना केही वर्षयता सामाजिक सञ्जालमा चर्चित छ । करिब तीन सय मिटर अग्लो बिरेखोला झरना हेर्न प्रत्येक दिन आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको घुइँचो लाग्ने गरेको छ । एक दिनमा करिब दुई सय पर्यटक झरनामा रमाउन आउने गरेको वडाध्यक्ष कृष्ण खड्काले बताउनुभयो ।
स्वामित्व हस्तान्तरण नहुँदा ‘धनगढी सभागृह’ प्रयोगविहीन
धनगढी उपमहानगरपालिका–८ धनगढीगाउँमा निर्माण गरिएको ‘धनगढी सभागृह’ स्वामित्व हस्तान्तरण नहुँदा प्रयोगविहीन बनेको छ । सहरी विकास मन्त्रालयअन्तर्गत सङ्घीय आयोजना कार्यान्वयन एकाइ धनगढीमार्फत निर्माण गरिएको सो सभागृहको स्वामित्व हस्तान्तरण नहुँदा प्रयोगविहीन भएको हो ।
आस्थाको केन्द्र घोडाघोडी
सुदूरपश्चिम प्रदेश कला संस्कृति र रीतिरिवाजमा विविधता भएको प्रदेश हो । भौगोलिक हिसाबले तराई, पहाड र हिमाली क्षेत्र यस प्रदेशमा पर्दछ । सुदूरपश्चिम प्रदेशमा स्वदेशी तथा
दुर्लभ गिद्धका एक सय सतचालिस गुँड
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा डङ्गर, सानो खैरोलगायत दुर्लभ गिद्धका १४७ वटा गुँड अखिलेख गरिएको छ । पछिल्लो अध्ययनका क्रममा विभिन्न जिल्लामा गरी सो सङ्ख्यामा गिद्धको गुँड अभिलेख गरिएको हो । अध्ययन अनुसार दुर्लभ डङ्गर गिद्धको १३२, हिमाली गिद्धको नौ, सानो खैरो र हाडफोर गिद्धको तीन/तीन वटा गुँड फेला परेका छन् । जसमध्ये सबैभन्दा बढी कञ्चनपुरमा १२० वटा गुँड रहेको जनाइएको छ ।
सरकारको अनुदानबाट बनेको हाटबजार सञ्चालनमा ल्याउन निर्देशन
सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारको अनुदान सहयोगमा कैलालीमा बनेका कृषि हाट बजार तीन महिनाभित्रै सञ्चालनमा ल्याउन प्रदेश सभा अन्तर्गतको सार्वजनिक लेखा समितिले सम्बन्धितलाई निर्देशन दिएको छ।
पहिरोको उच्च जोखिममा विद्यालय
बाजुराको बडिमालिका नगरपालिका-७ जिल्लास्थित लक्ष्मी मा.वि पहिरोको उच्च जोखिममा छ । बर्खाको समय सो विद्यालयको तलमाथि तथा वरपरबाट पहिरो लाग्न थालेपछि विद्यालय पहिरोको उच्च जोखिममा रहेको हो ।
बाढी प्रभावितलाई राहत वितरण
बाढी प्रभावित २१९ परिवारलाई राहत वितरण गरिएको छ । कैलारी गाउँपालिकाका बाढी प्रभावित परिवारलाई राहतस्वरुप गैरखाद्य सामग्री दिइएको हो।
आचार्य कृष्णलाई सम्मान थाप्न भ्याइनभ्याइ
आचार्य कृष्ण दमाईंलाई स्थानीय सरकारको सम्मान थाप्न भ्याइनभ्याइ हुने गरेको छ । सामाजिक विभेदसँग लड्दै संस्कृतमा आचार्य उत्तीर्ण उहाँलाई सुदूरपश्चिमका विभिन्न स्थानीय तहले सम्मान गरेका हुन् । धनगढी उपमहानगरपालिकाले आचार्य दमाईंलाई नगदसहित दोसल्ला ओढाएर सम्मान गरेको छ । नगरप्रमुख गोपाल हमालले आचार्य दमाईंलाई आवश्यकता अनुसारको रोजगारी दिने घोषणासमेत गर्नुभएको छ । त्यस्तै बुधबार कञ्चनपुरको बेलडाँडी गाउँपालिकाले पनि नगदसहित दोसल्ला ओढाएर सम्मान गरेको छ । उहाँलाई विभिन्न दलित संस्थाले पनि सम्मान गरेको छ ।
हराउँदै तिजको मौलिकता
हिन्दु महिलाले मनाउने तिज पर्व मनाउने तरिकामा सहरदेखि गाउँसम्म परिवर्तन देखिएका छन् । तिज आउनु हप्तौँअघि नै मन मिल्ने समूह बनाउने र होटेलमा दर खाने कार्यक्रम सुरु भइसकेको छ । भड्किलो बन्दै गएको तिज सामान्य महिलाका लागि ‘मन अमिलो’ बन्ने पर्व हुन थालेको छ । तिज पर्व भड्किलो र विकृति भित्रिँदै गएको भन्दै कैलालीको घोडाघोडी नगरपालिकाका महिलाले गौरा तथा तिज मिलन कार्यक्रम आयोजना गरी पर्वको मौलिकतामा जोड दिएका छन् ।
बझाङमा भूकम्पको धक्का
बझाङ जिल्लाको मसदेव आसपास क्षेत्रमा बिहीबार स्थानीय समय अनुसार ७ बजेर ३७ मिनेट जाँदा ४.३ रेक्टर स्केलको भूकम्प गएको छ ।
कर्णाली पुलबाट नदीमा हाम फालेर महिला बेपत्ता
कैलालीको लम्कीचुहा नगरपालिका–३ चिसापानीस्थित कर्णाली पुलबाट आज कर्णाली नदीमा हाम फालेर एक महिला बेपत्ता भएकी छन्।
माओवादी केन्द्रको परामर्श बैठक : सुदूरपश्चिमका ६३ नेताले दिए सुझाव
नेकपा (माओवादी केन्द्र) को सुदूरपश्चिम प्रदशस्तरीय दुई दिने परामर्श बैठक बिहीबार सकिएको छ ।
देशलाई विकास र समृद्धिको मार्गमा डोर्याउन वर्तमान सरकार गठन भएको हो : मन्त्री राणा
परराष्ट्रमन्त्री डा. आरजु राणा देउवाले देशलाई विकास र समृद्धिको मार्गमा डोर्याउन वर्तमान सरकार गठन भएको बताउनुभएको छ ।
क्षमता अनुसार भण्डारण नहुँदा सङ्कटमा शीतभण्डार
विसं. २०७७ फागुनदेखि सुदूरपश्चिम मोहन्याल कृषी तथा पशुपालन व्यवसाय प्रालिले सञ्चालनमा ल्याएको घोडाघोडी नगरपालिका १० पहलमानपुरमा रहेको शीतभण्डार क्षमता अनुसारको कृषी उपज भण्डारण नभएपछि सञ्चालनमा समस्या आएको छ ।
संशोधित बजेट ल्याउने तयारीमा सरकार
प्रदेश सरकार संशोधित बजेट ल्याउने तयारीमा जुटेको छ । डेढ महिनादेखि बजेटविहीनको अवस्था अन्त्य गर्न असार १ गते सदनमा पेस भएको बजेटलाई नै आंशिक रूपमा संशोधन गरेर चालु आर्थिक वर्षका लागि बजेट ल्याउने तयारीमा प्रदेश सरकार जुटेको हो । सरकार मातहतका मन्त्रालय बजेटको सिलिङ बनाइरहेका छन् । प्रदेश आर्थिक मामिला मन्त्रालयले सरकारको प्राथमिकता अनुसार बजेट तयार पार्न सम्पूर्ण मन्त्रालयलाई परिपत्र गरेको थियो । बजेट पुनर्लेखन नगरी आंशिक संशोधन गरेर बजेट ल्याउने तयारी भइरहेको आर्थिक मामिला मन्त्रालयका सचिव झलकराम अधिकारीले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “यो बजेटको पुनर्लेखन र साबिकमा पेस भएको विधेयकको प्रतिस्थापन होइन, भइरहेको कार्यक्रमको आंशिक संशोधन मात्रै हो ।”
व्यावसायिक फलफूल खेतीमा किसान
बाजुराका अधिकांश किसानले पछिल्लो समय फलफूल खेतीलाई व्यावसायिक रूपमा अँगाल्न थालेका छन् । यहाँ उत्पादित स्याउ, सुन्तला, किवी, आँप, ओखर, कागतीलगायतका फलफूल आयआर्जनको मुख्य स्रोत बन्ने सम्भावना बढेको छ । मुलुक सङ्घीय संरचनामा रूपान्तरण भएसँगै स्थानीय तहको निर्माण र ग्रामीण बस्ती सडक सञ्जालसँग जोडिएकाले पछिल्लो समय फलफूल खेतीप्रति आकर्षण बढेको हो । स्थानीयले फलफूल खेतीलाई आयआर्जन व्यवसायकै रूपमा लिन थालेका हुन् । स्याउ खेतीका लागि यहाँको माटो र हावापानी राम्रो रहेकाले पछिल्लो समय धेरै किसान फलफूल खेतीतर्फ आकर्षित बन्दै गएका कृषि ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ ।
‘जहाँ हाटबजारमा पनि डेउडा गुञ्जिन्छन्’
कैलालीको घोडाघोडी नगरपालिका–१ की ६० वर्षीया पद्मादेवी धामी शनिबार कहिले आउँदा भनेर औँला गन्दै बस्ने गर्नुहुन्छ । शनिबार आयो कि आफूले गर्न सक्ने काम छिटोछिटो भ्याएर नजिकैको सुख्खड बजारमा जाने हतारो हुन्छ उहाँलाई । त्यसको कारण हो डेउडा खेल्नु ।
