सामूहिक काममा थारु महिलाको अग्रसरता
चुल्होमा दनदनी आगो बलिरहँदा सनम (सखी) हरू भात पकाउन, भाँडा धुन व्यस्त हुनुहुन्थ्यो । उहाँहरूलाई काममा सघाउन थपिनुभयो, पानफूलाहरु । दुना–टपरी गाँस्ने, तरकारी केलाउने काममा उहाँहरू कस्सिनुभयो ।
-original-thumb.jpg)
दुर्गाथलीमा पानीका स्रोत सुक्दै
बझाङ सदरमुकाम चैनपुरमा केन्द्रबिन्दु भएर गत असोज १६ गते गएको भूकम्पका कारण जिल्लाको दुर्गम क्षेत्र दुर्गाथली गाउँपालिकाका अधिकांश खानेपानीका मुहान सुक्न थालेका छन् ।
तेक्वान्दोका चार खेलाडीलाई ब्ल्याक बेल्ट
राष्ट्रिय तेक्वान्दो सङ्घ नेपालले धनगढीका चार जना खेलाडीलाई ब्ल्याक बेल्ट प्रदान गरेको छ । खेल प्रशिक्षण सुरु गरेको तीन वर्षपछि धनगढीका सृजना गुरुङ, आर्यन डगौरा, प्रभात जोशी र प्रशंसा अधिकारीले ब्ल्याक बेल्टको प्रमाणपत्र पाएका हुन् ।
हुर्किंदै चैते धानको बिउ
भजनी नगरपालिका–७, हिम्मतपुरका किसान चैते धानको बिउ हुर्काइरहेका छन् । समयमै रोपेर मनसुन सुरु हुनुभन्दाअगाडि नै बाली उठाउन माघमै बिउ उमार्नु पर्छ । यतिबेला बिउ अङ्कुराउन आवश्यक पर्नेभन्दा तापक्रम कम हुने भएकाले धानको बिउ उमार्नु त कठिन छ नै बिउ जोगाउनु पनि कठिन भएको छ । मनसुन सुरु हुनुभन्दा पहिले नै धान काटिसक्नुपर्ने भएकाले फागुनको अन्तिम साता वा चैतको पहिलो हप्तामै धान रोपिसक्नु पर्छ यसका लागि माघमै बिउ उमार्नु पर्छ । माघमा शीतलहर चल्ने र तापक्रम घट्ने भएकाले बिउ उमार्न मेहनत गर्नुपर्ने किसान बताउँछन् ।
ड्रागन खेतीतर्फ कृषकको बढ्दो आकर्षण
पछिल्लो समय बाजुराका अधिकांश कृषकको ड्रागन खेतीमा आकर्षण बढ्दैगएको छ । पहिला स्याउ सुन्तला अमिलो कागती ओखरलगायतका फलफुल उत्पादन गर्दैआएका यहाँका किसानलाई ढुवानीमा बाटोको समस्या भएको थियो ।
उद्योग, पर्यटन मन्त्रालयद्वारा वार्षिक प्रगति सार्वजनिक
सुदूरपश्चिम प्रदेशको उद्योग, पर्यटन, वन तथा वातावरण मन्त्रालयले एक वर्षको कार्य प्रगति विवरण सार्वजनिक गरेको छ ।
देउता रिसाउने कुप्रथाले कृषकलाई दुध बेच्न गाह्रो
दुध बेचेमा देउता रिसाउने कुप्रथाको डरले बैतडीका ग्रामीण क्षेत्रका अधिकांश किसान दुध बेच्दैनन् । पशु पालेर गाउँमा दुध बेच्नुभन्दा भारतमा ज्याला मजदुरी गर्न सजिलो मानेर काममा जान्छन् ।
बझाङको परकाट्ने केन्द्रबिन्दु भएर भूकम्पको धक्का
बझाङको थलारा गाउँपालिका स्थित परकाट्ने केन्द्रबिन्दु भएर भूकम्प गएको छ । राष्ट्रिय भूकम्प मापन तथा अनुसन्धान केन्द्र लैनचौरका अनुसार आज बिहान ९ बजेर ३२ मिनेट जाँदा परकाट्ने आसपास केन्द्रविन्दु भएर चार दशमलव चार रेक्टरस्केलको भूकम्प गएको हो ।
घुमन्ते राउटे कृषि व्यवसायमा
आफूलाई जङ्गलको राजा भनेर चिनाउँदै आएका राउटे समुदाय पछिल्लो समय गाउँमै बसेर कृषि व्यवसायमा लाग्न थालेका छन् । घुमन्ते शैलीमा जङ्गली जीवन बिताइरहेका राउटे समुदायले तरकारी खेती गर्न थालेपछि परशुराम नगरपालिका–१२, आमपानीमा सोलार लिफ्ट सिँचाइ योजना निर्माण गरिएको थियो ।
बस्ती स्थानान्तरणमा सकस
बाढीपहिरोबाट विस्थापित बस्तीलाई स्थानान्तरणमा सकस भएको छ । विपत्को दृष्टिकोणले असुरक्षित ती बस्ती स्थानान्तरणका लागि बजेट नहुँदा यस्तो समस्या आएको हो । त्यस्तै बस्ती स्थापनाका लागि उपयुक्त जमिन फेला नपरेकाले स्थानीय तह, प्रदेश र सङ्घीय सरकारलाई सकस भएको हो । स्वामिकार्तिक–१, मुक्तिकोटका नरे लुहारले सुरक्षित बासका लागि सरकारसँग माग राख्दै आएको बताउनुहुन्छ तर बस्ती स्थानान्तरणका लागि कुनै पनि सरकारले चासो नदिएको भनाइ उहाँको छ । उहाँले भन्नुभयो, “गत वर्ष जमिन सबै पहिरोले लग्यो । अहिले घर पनि पहिरोको जोखिममा छ । अब बर्खा लागेपछि कता गएर बस्ने हो चिन्ता छ ।”
महिनावारी भएकालाई बाटो हिँड्न प्रतिबन्ध
बाजुराका अधिकांश स्थानमा महिनावारी हुँदा महिलालाई सार्वजनिक बाटो हिँड्न बन्द हुने गरेको छ । महिलालाई देवी देउताको थान र मठमन्दिर भएर हिँड्ने बाटो बन्द हुने गरेको छ । मठमन्दिर नजिकमा रहेका बाटोमा हिँडेपछि अनिष्ट हुन्छ भन्दै धामीझाँक्री रिसाउन थालेपछि महिनावारी भएका महिलाका लागि बाटो बन्द हुने गरेको बुढीगङ्गा नगरपालिका–१०, तिमाडाका स्थानीय नाम (परिवर्तन) राधिका विकले बताउनुभयो ।
सुरक्षित आवासको पर्खाइमा मुक्त हलिया
डेढ दशकअघि हलियाबाट मुक्त भएका वैशाखा शिविरमा बस्दै आएका ५० वर्षीय हजारी लुहार सुरक्षित आवास पाउने आशमा बीस बढी पटक शुक्लाफाँटा नगरपालिका कार्यालय धाउनुभएको छ ।
बझाङ जिप दुर्घटनाः एकको मृत्यु, दुईजना घाइते
बझाङको तलकोटबाट चैनपुर आइरहेको से१ज ८६८ नंको जिप तल्कोट गाउँपालिकाको साइलाबगड नजिक दुर्घटना हुँदा एकजनाको मृत्युभएको छ भने दुईजना घाइते भएका छन् ।
पूर्व प्रधानमन्त्री चन्दलाई नागरिक अभिनन्दन
पूर्व प्रधानमन्त्री लोकेन्द्रबहादुर चन्दलाई आज धनगढीमा नागरिक अभिनन्दन गरिएको छ । नागरिक अभिनन्दन मूल समारोह समितिले आज धनगढीमा उहाँलाई नागरिक अभिनन्दन गरेको हो ।
एमाले कैलालीमा नेतृत्वका लागि उम्मेदवारी प्रस्तुत
नेकपा (एमाले), कैलालीको नवौँ अधिवेशन सुरु हुनुअघि नै विभिन्न पाँच पदका लागि दाबेदारी प्रस्तुत भएको छ । फागुन ६ र ७ गते सुख्खडमा हुने जिल्ला अधिवेशनबाट अध्यक्षमा चयन हुन अहिलेका कार्यवाहक अध्यक्ष दुर्गाप्रसाद जोशी, सचिव डेजी पाण्डेय र यज्ञराज ढुङ्गानाले बिहीबार उम्मेदवारी प्रस्तुत गर्नुभएको हो ।
अछाम बहुमुखी क्याम्पसलाई ‘क्युएए’ प्रमाणपत्र
विश्वविद्यालय अनुदान आयोगले गुणस्तर सुनिश्चितता तथा प्रत्यायन (क्युएए) प्रक्रिया पूरा गरेर शैक्षिक गुणस्तर सुनिश्चितता तथा प्रत्यायन परिषद्को सिफारिसमा क्याम्पसलाई 'क्युएए' प्राप्त भएको हो ।
पक्की पुलमा एक पटक एउटा गाडी
बाजुराको साँफे–मार्तडी राजमार्ग अन्तर्गत पर्ने गुइगाड खोलामा निर्माण भएको नयाँ पक्की पुलमा एक पटकमा एउटा मात्र गाडी आउजाउ गर्ने साइनबोर्ड टाँस गरिएको छ । दुई वर्षअघि बनेको ६० मिटर लम्बाइ भएको सो पुलका लागि पाँच करोड ९६ लाख १२ हजार १३० रुपियाँ लगानीमा रोजेन्द्र थेगिम जेभी कैलालीले निर्माणको जिम्मा लिएको थियो ।
विकास बजेट खर्च न्यून
चालु आर्थिक वर्षको आधाभन्दा बढी समय गुज्रिँदासम्म प्रदेशको विकास बजेट (पुँजीगत बजेट) खर्च प्रगति न्यून देखिएको छ । कुल १७ अर्ब एक करोड ५१ लाख रुपियाँ बजेट विनियोजन गरेको प्रदेश सरकारले माघ मसान्तसम्म दुई अर्ब ५१ करोड २१ लाख (१४.८२ प्रतिशत) रुपियाँ बजेट मात्रै खर्च गरेको छ । प्रदेश लेखा नियन्त्रक कार्यालयका अनुसार यही अवधिमा चालु खर्च भने तीन अर्ब १६ करोड आठ लाख रुपियाँ (२६.५०) पुगेको छ । चालु आवमा पाँच अर्ब ६८ करोड ३० लाख रुपियाँ (१९.४३ प्रतिशत) खर्च गरेको छ ।
सडक सञ्जालमा जोडिँदै गाउँबस्ती
बाजुराको पूर्वीउत्तर क्षेत्रमा रहेको स्वामिकार्तिक गाउँपालिकाका सबै गाउँबस्ती तथा वडा सडक सञ्जालमा जोडिएका छन् । सडक सञ्जालका कारण दैनिक उपभोग्य सामग्री घरमै ढुवानी गर्न सहज भएको छ । गाउँपालिकाले पनि सडक निर्माणलाई पहिलो प्राथमिकता राखेर काम गर्दै आएको बताइएको छ । दैनिक उपभोग्य सामग्री ल्याउन एक महिना लाग्थ्यो । अहिले घरछेउबाटै सडक निर्माण भएपछि व्यापार व्यवसाय गर्न निकै सहज भएको स्वामिकार्तिक गाउँपालिका–१ का अनोज धामीले बताउनुभयो ।
मन्दिरै मन्दिरको गाउँ पिठातोला
तीर्थस्थल र पर्यटकीयस्थलमा बझाङ धनीमध्येएक जिल्ला पर्छ । बझाङमा सयौँ त्यस्ता तीर्थस्थल र पर्यटकीयस्थल छन्, जहाँ पुग्दा हरेक मानिसले नयाँपन महसुस गर्छन् । त्यसैमध्ये एउटा सानो टोल छ, पिठातोला । जहाँ प्रशस्त मठमन्दिर र पाटी पौवा भेटिन्छन् ।
विद्युत सर्ट भइ आगलागी हुँदा क्षति
कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका –३ चटकपुरस्थित एक घरमा आगलागी हुँदा क्षति भएको छ ।
मेडिकल कलेजमा बिएलएमटीको पढाइ
जिल्ला सदरमुकाम अमरगढी नगरपालिका –५ सुंगरखालमा रहेको डडेल्धुरा अस्पतालमा स्थापना गरिएको डडेल्धुरा मेडिकल कलेजमा बिएमएलटी (व्याचलर्स इन मेडिकल ल्याब टेक्नोलोजी) पढाइ सुरु भएको छ ।
आगलागीबाट घर जलेर नष्ट
गौमुल गाउँपालिका वडा –१ माडीमा आगलागीबाट एक घर जलेर पूर्ण रुपमा नष्ट भएको छ । हिजो बेलुका ८ः३० बजेको समयमा घरमा सुतिरहेको अवस्थामा आगलागी भएको थियो ।
विस्थापित बस्तीलाई स्थानान्तरणमा सकस
बाजुराका बाढीपहिरोबाट विस्थापित बस्तीलाई स्थानान्तरणमा सकस भएको छ ।
कृषि बीमामा किसानको आकर्षण बढेन
सुदूरपश्चिममा कृषि बीमातर्फ किसानको आकर्षण बढ्न सकेको छैन । कृषि बीमासम्बन्धी सचेतना अभिवृद्धि हुन नसक्दा यसतर्फ किसानको आकर्षण बढ्न नसकेको हो ।
