जङ्गली हात्तीको हिन्दु परम्पराअनुसार अन्त्येष्टि
कञ्चनपुरको मध्यवर्ती क्षेत्रमा मरेको जङ्गली हात्तीको हिन्दु परम्पराअनुसार बिहीबार अन्त्येष्टि गरिएको छ । शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्जले हात्तीको अन्त्येष्टि गरेको हो ।
अचार उत्पादनबाट मनग्य आम्दानी
कैलालीको टीकापुरमा व्यावसायिकरूपमा मस्यौरा र गुन्द्रुक उत्पादन गर्दै आएका महिला उद्यमीले अचारसमेत उत्पादन थालेका छन् । उनीहरुले यसपटक आँपको अचार साढे सात क्विन्टल र गल्का एक क्विन्टल उत्पादन गरेका छन् । यसका साथै उनीहरु तामा, निउरो, हरियो खुर्सानी, करेला, मेथी, कुखुरा र सिद्राको अचार उत्पादनमा व्यवस्त छन् ।
धनगढीगाउँ–जुगेडा जोड्ने सडक नाजुक
कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिका–८ को धनगढी गाउँदेखि वडा नम्बर १० जुगेडा सिगाउँसम्म जोड्ने सडकको अवस्था नाजुक बनेको छ। छ/सात वर्षदेखि बिग्रेको यो सडक अहिलेसम्म नबनाउँदा यस्तो अवस्था बनेको हो। स्थानीय तहको पहिलो निर्वाचनका बेला यही सडक चुनावी मुद्दा पनि बन्ने गरेको थियो तर धनगढीगाउँ–जुगेडा सडक बन्न सकेको छैन। धनगढी गाउँको भगत चोकदेखि जुगेडा सिगाउँसम्म सडकमा खाल्टाखुल्टी परेको छ।
लोप हुँदै निगालोको डोको
बाजुरामा निगालोको चोयाबाट डोको बुन्ने सिप तथा व्यवसाय लोप हुँदै गएको छ। जङ्गलबाट घाँसदाउरा र हाटबजारबाट चामल, नुन तेललगायतका दैनिक खाद्य सामग्री बोक्न डोको प्रयोग हुने गर्छ। गाउँ गाउँमा गाडी गुड्न थालेपछि डोको व्यवसाय बिस्तारै लोप हुँदै गएको हो। खप्तड छेडेदह गाउँपालिका–६, बुडाबाडाका डम्मबहादुर बुढाले डोकोमा बोक्ने सामान गाडीले नै बोक्न थालेपछि डोको बुन्ने व्यवसाय बिस्तारै लोप हुँदै गएको बताउनुभयो।“पहिला गाउँ नजिक बजार थिएनन्। दैनिक खाद्यान्नका लागि दुई/चार दिन पैदल हिँड्नु पथ्र्याे। त्यसका लागि डोको आवश्यक हुन्थ्यो। अहिले गाउँबस्तीमा गाडी पुगेपछि डोकोसँगै डोको बुन्ने सिप लोप हुँदै गएको छ,” उहाँले भन्नुभयो। यसै गरी पहिले गाउँमा सबैले अर्गानिक खेती गर्थे।
छ वर्ष बित्दा पनि दैजी–बुडर सडक अधुरै
सुदूरपश्चिमका सात पहाडी जिल्ला जोड्ने भीमदत्त राजमार्गको विकल्पका रूपमा निर्माण भइरहेको दैजी–जोगबुडा–बुडर सडकखण्डको निर्माण सुरु भएको छ वर्ष बित्दा पनि अधुरो रहेको छ। यस सडकखण्डको ३८ किलोमिटरमध्ये २८.५ किलोमिटर कालोपत्रेका लागि राजेन्द्र निर्माण सेवा र नागार्जुन निर्माण कम्पनीलाई छुट्टाछुट्टै ठेक्का दिइएको छ।
सेफ्टी ट्याङ्कीमा परेर जङ्गली हात्तीको मृत्यु
यहाँको शुक्लाफाँटा नगरपालिका–७ स्थित वातावरण मध्यवर्ती साुमदायिक वन कार्यालय परिसरमा रहेको शौचालयको सेफ्टी ट्याङ्कीमा परेर एक जङ्गली हात्तीको मृत्यु भएको शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्जका प्रमुख संरक्षण अधिकृत किशोरकुमार मेहताले जानकारी दिनुभयो ।
-original-thumb.jpg)
मासुभन्दा महँगो भयो जङ्गली च्याउ
कैलालीमा खान योग्य जङ्गली च्याउ (बेम्टी) मासुभन्दा महँगोमा बिक्री भइरहेको छ । स्थानीयले जङ्गलबाट खोजेर ल्याएको च्याउ प्रतिकेजी एक हजार ६०० रुपियाँमा बिक्री भइरहेको हो ।
कृषकबाट घुस मागेको आरोप लागेका अधिकृतले दिए राजीनामा
कैलालीको गोदावरी नगरपालिकाका कृषि अधिकृतले राजीनामा दिनुभएको छ । सेवाग्राहीसँग घुस मागेको आरोप लागेका कृषि अधिकृत गोकुल भट्टले राजीनामा दिनुभएको हो ।
पाँच गर्भवतीको हवाईमार्गबाट उद्धार
जिल्ला प्रशासन कार्यालय मुगुको पहलमा आर्थिक वर्ष ०७९/०८० मा जिल्लाका पाँच जना गर्भवती महिलालाई हवाई मार्गबाट उपचारका लागि जिल्ला बाहिर पठाइएको छ ।
बाढी प्रभावित क्षेत्रमा जनजीवन सहज बन्दै
कैलालीको बाढी प्रभावित क्षेत्रमा जनजीवन सहज बन्न थालेको छ । डुबानका कारण विस्थापितहरू घर फर्कने वातावरण बनेसँगै जनजीवन सहज बन्न थालेको हो ।
एक महिनादेखि सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालयमा तालाबन्दी
राप्रपा निकट राष्ट्रिय प्रजातान्त्रिक विद्यार्थी सङ्गठनले पदाधिकारी र प्राध्यापक नियुक्तिमा राजनीतिक भागबन्डा अन्त्य गर्नुपर्ने माग राख्दै विश्वविद्यालयको केन्द्रीय कार्यालयमा तालाबन्दी गरेपछि विश्वविद्यालयको कामकाज प्रभावित बनेको छ ।
खाद्यान्नमा आत्मनिर्भर हुने लक्ष्य छ
भजनी नगरपालिका कैलाली जिल्लाका अन्य पालिकाभन्दा फरक र छुट्टै विशेषता भएको पालिका हो। पूर्वमा पथरैया, पश्चिममा कान्द्रा, बिच भागमा काँडा नदी रहेका छन्। यी नदीहरू दक्षिणको मोहना नदी हुँदै कर्णालीमा मिल्छन् । कर्णाली नदी बढेमा मोहना नदी थुनिन्छ । मोहना थुनिएपछि पथरैया, काँडा र कान्द्राले पालिकाका सबै वडालाई डुबाउँछ । भजनी यस जिल्लाको पञ्चायतकालीन केन्द्र भए पनि अहिले भने अन्य सहरको तुलनामा ओझेलमा परेको छ । जिल्लाका अरू सहरी क्षेत्रले विकास
कैलालीमा बढ्यो मुद्दा फर्स्योट दर
कैलाली जिल्ला अदालतले एक वर्षमा एक हजार ९७९ मुद्दा फर्स्योट गरेको छ। गत आर्थिक वर्षमा नयाँ दर्ता भएको र जिम्मेवारी सरेको गरी जम्मा तीन हजार ५९१ मुद्दा रहेको थियो। सो अदालतका अनुसार एक हजार ६१२ मुद्दा फर्स्योट हुन सकेन। त्यसको जिम्मेवारी चालु आर्थिक वर्षमा सरेको छ। नयाँ दर्ता भएको दुई हजार २०१ र अघिल्लो आवको जिम्मेवारी सरेर आएको पुरानो एक हजार ३९० मुद्दा गरेर गत आवमा साढे तीन हजारभन्दा बढी मुद्दा अदालतमा रहेका थिए।
गर्मीले सास्ती, १६ दिनदेखि बिजुली छैन
कैलालीमा एकातिर गर्मी छ भने अर्कोतिर बाढीको त्रास छ । वर्षा हुनेबित्तिकै यहाँ बाढी आउने त्रासले नागरिकलाई सताउँछ । गर्मी, बर्खाको समयमा सर्प, किरा फट्याङ्ग्राको डर रहेका बेला बिजुली नहुँदा नागरिकलाई कस्तो समस्या होला रु सहजै अनुमान गर्न सकिन्छ ।
गौरा पर्व भदौ ७ गते, प्रदेश सरकारले दियो दुई दिन बिदा
सुदूरपश्चिम प्रदेश अन्तर्गतका देव–देवालयहरूमा विशेष हर्षोल्लासकासाथ मनाइने गौरा पर्व भदौ ७ गते मनाइने भएको छ ।
बाढीपहिरो पीडितलाई राहत वितरण
बाजुराको त्रिवेणी नगरपालिकाले बाढीपहिरो पीडितलाई राहत सामग्री वितरण कार्य सुरु गरेको छ । यही साउनको पहिलो सातादेखि बाजुरामा लगातार परेको अविरल वर्षाका कारण प्रभावित भएका बस्तीमा नगरपालिकाले राहात सामग्री वितरण कार्य सुरु गरेको हो ।
कर्णाली र महाकालीको जलस्तर बढ्यो
लगातारको वर्षाका कारण सुदूरपश्चिम प्रदेश अस्तव्यस्त बनेको छ । तराई–पहाड जोड्ने भीमदत्त राजमार्ग अवरुद्ध भएसँगै पहाडी जिल्लाको जनजीवन प्रभावित भएको हो । सात जिल्ला जोड्ने यस राजमार्गको गोदावरी नगरपालिका–४ स्थित भावर सडकखण्ड क्षेत्र केही दिनदेखि अवरुद्ध छ । केही दिनपहिले सडक खुलाइए पनि वर्षाका कारण पुनः अवरुद्ध भएको छ । त्यस्तै महाकाली र कर्णाली नदीको जलस्तर बढेपछि नदी किनारा तथा तटीय क्षेत्रका बस्तीहरूमा उच्च सतर्कता अपनाउन आग्रह गरिएको छ । स्थानीयवासीले नदीमा पानीको बहाव बढेसँगै बाढीले मानव बस्ती तथा जमिन कटान गर्न थालेकाले ढुवानको समस्या देखिएको बताएका छन् ।
गौरा पर्व मनाउन परदेशी घर फर्किंदै
सुदूरपश्चिम प्रदेशका विभिन्न जिल्लामा धुमधामसँग मनाइने गौरा पर्वका लागि परदेश गएकाहरू घर फर्किन थालेका छन् । रोजगारीका लागि भारत पसेकाहरू झुलाघाट सीमा नाकाबाट घर फर्कन थालेका हुन् । यो वर्ष अगस्तोदयका कारण कतै भदौ ७ गते त कतै भदौ २१ गते गौरा मनाउने तयारी भइरहेको छ । नेपाल पञ्चाङ्ग निर्णायक समितिले भदौ ७ गते गौरा पर्व मनाउन उपयुक्त रहेको जनाएको छ ।
परराष्ट्रमन्त्री साउदद्वारा लिङ्गेश्वर धामको अवलोकन
परराष्ट्रमन्त्री नारायणप्रकाश साउदले बेदकोट नगरपालिकाको धार्मिक पर्यटकीय क्षेत्र लिङ्गेश्वर धाम संरक्षणका लागि तत्काल पहल गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभएको छ ।
कर्णाली नदीमा पानीको सतह घट्दै
कर्णाली नदीमा चेतावनी तह नजिक पुगेको पानीको सतह घट्न थालेको छ ।
भीमदत्त राजमार्ग अवरुद्ध हुँदा आकासियो तरकारीको भाउ
सुदूरपश्चिमका सात पहाडी जिल्ला जोड्ने भीमदत्त राजमार्ग एक सातादेखि अवरुद्ध हुँदा कञ्चनपुरमा तरकारीको भाउ आकासिएको छ ।
दुवै मिर्गौला फेल भएका राजु बादीको प्रत्यारोपणमा आर्थिक समस्या
दुवै मिर्गौला फेल भएका एक युवकको आर्थिक अभावका कारण मिर्गौला प्रत्यारोपणमा समस्या आएको छ ।
पहिरोको जोखिममा बाजुराका स्थानीयवासी
बर्खा लागेसँगै बाजुराका अधिकांश गाउँबस्तीका स्थानीयवासी त्रसित बन्दै गएका छन् । बर्खाको समय थोरै पानी परेसँगै गाउँबस्तीको तल माथिबाट पहिरो जान सुरु भएपछि त्यहाँका स्थानीयवासी पहिरोमा पर्ने डरले त्रसित बन्दै गएका हुन् ।
डोटीमा लोप हुँदै कोदो
कोदोको महत्वका बारेमा थाहा नहुँदा यसको खेतीप्रति किसानको आकर्षण घट्दै जाँदा लोप हुँदै गएको हो । व्यावसायिक रूपमा खेती गर्ने किसानको सङ्ख्या कमी हुँदै गएपछि परम्परागत मुख्य खाद्यान्नबालीका रूपमा स्थापित कोदोखेती लोप हुने अवस्थामा पुगेको हो ।
‘दलित सशक्तीकरण ऐन कार्यान्वयनमा सरकार कटिबद्ध’ : मन्त्री साउद
सुदूरपश्चिम प्रदेशका सामाजिक विकासमन्त्री झपटबहादुर साउदले दलित सशक्तीकरण ऐन कार्यान्वयन गर्न प्रदेश सरकार कटिबद्ध रहेको बताउनुभएको छ ।
