दागबत्ती प्रकरण : पीडित पक्षलाई पुनः धम्की
छोरा नभएका मृतक परिवारसँग दागबत्तीका लागि पाँच लाख रुपियाँ माग्नेले पीडित पक्षलाई पुनः धम्क्याएको छ । घटना सार्वजनिक गरेको भन्दै काजकिरियाको भोजभातमा आफूहरू सहभागी नहुने जानकारी गराएको पीडितले आरोप लगाएका छन् ।
राष्ट्रपतिको कदमप्रति दलहरूको फरक फरक प्रतिक्रिया
राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले नागरिकता ऐन, २०६३ लाई संशोधन गर्न बनेको विधेयकलाई पुनर्विचार गर्न प्रतिनिधि सभामा फिर्ता पठाउनुभएको छ । सङ्घीय संसद्का दुवै सदनबाट पारित भई सभामुखले प्रमाणित गरेर पठाउनुभएको विधेयकमा १५ बुँदे सन्देशसहित पुनर्विचारका लागि फिर्ता पठाउनुभएको हो ।
प्रचार अवधि घटाउने पक्षमा आयोग
उम्मेदवारको चुनावी खर्चलाई कटौती गराउने उद्देश्यले प्रचार गर्न पाउने दिन घटाउने पक्षमा निर्वाचन आयोग सहमत रहेको छ । आयोगले आइतबार आयोजना गरेको सम्पादकहरूसँगको अन्तक्र्रियामा प्रमुख निर्वाचन आयुक्त दिनेशकुमार थपलियाले भन्नुभयो, “निर्वाचन खर्च कम गर्न १५ दिन मात्र प्रचार गर्न पाइने कानुनी व्यवस्था गर्न दलहरूसँग छलफल गर्ने तयारीमा छौँ ।”
सहरी यातायात व्यवस्थापन गर्न छुट्टै प्राधिकरण
सहरी क्षेत्रको सार्वजनिक यातायात व्यवस्थापन प्राधिकरणमार्फत गर्नेगरी सङ्घीय संसद्ले विधेयक पारित गरेको छ । अघिल्लो बैठकमा गणपूरक सङ्ख्या अभावमा रोकिएको विधेयक प्रतिनिधि सभाले आइतबार पारित गरेको हो । राष्ट्रिय सभाले विधेयक २०७६ चैत २ गते पारित गरेको थियो । प्रमाणीकरणको ३१औँ दिनबाट कार्यान्वयनमा आउने व्यवस्था विधेयकमा छ । सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तहको संयुक्त जिम्मेवारीमा सवारी व्यवस्थापनको व्यवस्थासहित विधेयक दुवै सदनबाट पारित भएको हो । राष्ट्रिय सभामा पेस भएको विधेयक सम्बद्ध समितिले करिब पुनर्लेखन नै गरेको छ । सरकारले उपत्यकाको सवारी व्यवस्थापनका लागि ल्याएको विधेयकलाई सदनले सम्पूर्ण सहरी क्षेत्रसँग जोडेर विधेयकको नामसमेत परिमार्जन गरेको छ ।
घुस लिएको आरोपमा मोहन्याल गाउँपालिकामा कार्यरत अधिकृतविरुद्ध मुद्दा
कैलालीको मोहन्याल गाउँपालिका अधिकृत दीपेन्द्र बुढाक्षेत्रीमाथि ४४ हजार रुपियाँ घुस लिएको आरोप लागेको छ।
मुगुका प्रजिअ महत सम्मानित
विकट हिमाली जिल्ला मुगुमा कार्यरत प्रमुख जिल्ला अधिकारी रोमबहादुर महत सम्मानित हुनुभएको छ ।
निर्वाचनपछि विशेष महाधिवेशन
नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले पार्टीको विशेष महाधिवेशन आह्वान गर्ने बताउनुभएको छ। पार्टी केन्द्रीय कार्यालय पेरिसडाँडामा शनिबार आयोजित पोष्टबहादुर बोगटीको सातौँ स्मृति दिवसका अवसरमा आगामी निर्वाचनपछि विशेष महाधिवेशन बोलाइने बताउनुभएको हो।
नौ वर्षपछि ‘बास्सा नाच’
शनिबार यहाँ निकालिएको बास्सा नाचमा प्रस्तुत शोकगीतको अंश हो, यो । बुवा सूर्यप्रसाद श्रेष्ठ ‘मिलन’ को स्मृतिमा छोरा सिद्धार्थ मिलनले यसलाई रच्नुभएको हो । गीतमा गायक शुभराम भारी, गायिका रेखा थापालगायतले स्वर दिएका छन् ।
निहारिकाको माग सम्बोधन हुन्छ : गृह
राष्ट्रपति भवन शीतल निवास अगाडि आत्मदाहको प्रयास गर्नुभएकी ‘कुमारी आमा’ निहारिका राजपूतका माग सम्बोधनका लागि सरकारले पहल गरेको छ। गत असार ४ गते सरकारका तर्फबाट गृहमन्त्री बालकृष्ण खाणले आमरण अनसनरत निहारिकासँग पाँच बुँदे सम्झौता गर्नुभएको थियो तर सरकारले आफूसँग गरेका प्रतिबद्धता पूरा नगरेको भन्दै निहारिकाले शुक्रबार आत्मदाहको प्रयास गर्नुभएको थियो।
उपत्यकाका मुख्य क्षेत्र डुबानमा
शनिबारको वर्षाका कारण काठमाडौँ, ललितपुर र भक्तपुरका तटीय क्षेत्रसहित मुख्य सहर डुबानमा परेका छन्। काठमाडौँका माइतीघर मण्डला, नयाँ सडक, पुतली सडक, कोटेश्वरसहित सहरका मुख्य भागमा भेल बगेको थियो। त्यसैगरी उत्तरी क्षेत्रका बूढानीलकण्ठको कपन, कागेश्वरी मनोहरा र गोकर्णेश्वर नगरपालिकाका केही क्षेत्रमा पनि बाढी आएर तटीय क्षेत्रमा डुबान भएको छ।
उपत्यकाको फोहोर सडकमा छरपस्ट
उपत्यकामा शनिबार दिनभरि बेलाबेला गरी तीन पटक पानी प-यो। जति पटक पानी पर्दै गयो, त्यति नै पटक फोहोर सडकमा छरपस्ट भयो। यो क्रम शनिबारको मात्र होइन, एक महिनायता काठमाडौँ उपत्यकामा जुन दिन पानी पर्छ, यस्तो दृश्य सधैँ देखिँदै आएको छ। उपत्यकामा हरेक सडक र चोकमा फोहोरको डुङ्गुर लागेको छ। फोहोर सडेर आएको दुर्गन्धले वरपर घरका झ्याल, ढोका थुन्नुपर्ने अवस्था सिर्जना भएको छ। फोहोर कहिले उठ्ने हो, अझै टुङ्गो छैन।
नेपाली साहित्यलाई विश्व साहित्यको स्तरमा पुुर्याउन आग्रह
प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले नेपाली साहित्यमा महिलाको उपस्थिति दिनप्रतिदिन बढ्दै जानु नेपाली साहित्य, कला, संस्कृति विकासका लागि सुखद भएको बताउनुभएको छ। राजनीतिज्ञ प्रतिभा राणाद्वारा लिखित ‘गहिराइ’ र अङ्ग्रेजी संस्करणको ‘कर्टन अफ माया’ शीर्षकका दुई कृतिको शनिबार काठमाडौँमा विमोचन गर्नुहुँदै उहाँले नारी साहित्यकारको गतिलो उपस्थितिले नेपाली भाषा, साहित्य र कलाको जग बलियो हुने बताउनुभयो। उहाँले कथा, कविता, उपन्यासलगायतका साहित्यिक कृतिले समाज रूपान्तरणमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने गरेको बताउनुभयो। उहाँले नेपाली साहित्यलाई विश्वसाहित्यको स्तरमा पुर्याउन सबैलाई लाग्न आग्रह गर्नुभयो।
सङ्घीयता कार्यान्वयनमा समस्या
सङ्घीयता कार्यान्वयनमा अझै पनि व्यावहारिक अप्ठेरा र समस्या देखिएका छन्। सङ्घीयता कार्यान्वयनका सन्दर्भमा नीतिगत तथा कानुनी असहजता, वित्तीय अनुशासन पालना र संरचनागत समस्या रहेको पाइएको हो। सङ्घीयता कार्यान्वयनकै सन्दर्भमा सङ्घीय संसद्मा पनि प्रदेश र स्थानीय सरकारको भूमिकाका सम्बन्धमा पटक–पटक प्रश्न उठ्ने गरेको छ। प्रदेश सरकारहरूले पनि आफ्नो अधिकार र भूमिका कमजोर बनाइएको गुनासो गर्ने गरेका छन्।
बास नपाएर परीक्षार्थी अलपत्र
निम्न माध्यमिक तहको अध्यापन अनुमतिपत्रको लिखित परीक्षामा सहभागी हुन सर्लाही आइपुगेका परीक्षार्थीले बास नपाएर कष्टसाथ रात बिताउनुप-यो। शिक्षक सेवा आयोगले शनिबार सञ्चालन गरेको परीक्षामा सम्मिलित हुन विभिन्न जिल्लाबाट शुक्रबार परीक्षार्थी हरिवन पुगेका थिए। भएजति होटल परीक्षार्थीले भरिभराउ भए। आउनेक्रम थपिँदै जाँदा होटल नपाएपछि थुप्रै परीक्षार्थी शुक्रबार राति १० बजेसम्म सडकमै अलपत्र परे।
काठमाडौं उपत्यकासहित विभिन्न ठाउँमा मध्यम वर्षा
अहिले काठमाडौं उपत्यकासहित देशका विभिन्न ठाउँमा हल्कादेखि मध्यम बर्षा भएको छ । जल तथा मौसम विज्ञान विभाग, मौसम पूर्वानुमान महाशाखाका मौसमविद् हिरा भट्टराईका अनुसार काठमाडौं उपत्यकामा अहिले २६.२ मिलीमिटर पानी परेको छ । काठमाडौं उपत्यकामा परिरहेको पानी अबको केही बेर रोकिएर राती फेरि पर्ने उहाँको भनाइ छ ।
मोरङमा नेपाली नागरिकता परित्याग गर्नेको सङ्ख्या बढ्दै
विराटनगर, साउन २८ गते। जिल्ला प्रशासन कार्यालय मोरङमा नागरिकता परित्याग गर्न माग गर्दै निवेदन दर्ता गर्नेको सङ्ख्या बढेको छ। वैवाहिक वा अन्य कारणले देश छोडेर अर्को मुलुकमा जानेको सङ्ख्या बढेका कारण नागरिकता परित्याग गर्नेको सङ्ख्या बढेको हो। जिल्ला प्रशासन कार्यालय मोरङमा आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा नेपाली नागरिकता परित्याग गर्न माग गर्दै निवेदन दिनेको सङ्ख्या सात जना थियो। गत आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा ११ जनाले नागरिकता परित्याग गरेका छन्। चालु आर्थिक वर्षको साउन महिनामा मात्र पाँच जनाले नेपाली नागरिकता परित्याग गरिसकेका छन्। जिल्ला प्रशासन कार्यालय मोरङका अनुसार १३ महिनाको अवधिमा १६ जना नेपालीले नेपाली नागरिकता परित्याग गरेका छन्। नेपाली नागरिकता परित्याग गर्नेमध्ये धेरैजसोले भारतीय नागरिकता लिनुपर्ने भएकोले नेपाली नागरिकता परित्याग गर्छु भन्ने विवरणको निवेदन दिएका छन्। नेपाली नगरिकता परित्याग गरेका १६ जनामध्ये ३ जनाबाहेक सबैले भारतको नागरिकता लिनका लागि नेपाली नागरिकता खारेज गर्न निवेदन दिएका छन्। नागरिकता परित्याग गर्नेमा १० जना महिला छन् भने पुरुष छ जना छन्। मोरङ पथरी शनिश्चरेस्थित हसन्दहका उमेशबहादुर थापाले भारतमा बसोबास गर्नुपरेकोले नेपाली नागरिकता परित्याग गरेको उल्लेख गरेर निवेदन दिनुभएको थियो। यस्तै सुन्दरहरैंचा नगरपालिका ३ का विमल लिम्बूले वैदेशिक नागरिकता लिनका लागि भन्दै नेपाली नागरिकता परित्याग गर्नुभयो। पछिल्लो १३ महिनाको अवधिमा दुईवटा नागरिकता बनाउनुभएका सुमन लिम्बूले भूलवश दुई वटा नागरिकता बनाएको भन्दै पछिल्लो पटक बनाएको नागरिकता खारेज गर्न निवेदन दिनुभएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय मोरङले जानकारी दिएको छ। जिल्ला प्रशासन कार्यालय मोरङबाट आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा १ हजार ३१३ जनाले वैवाहिक अङ्गीकृत नागरिकता प्राप्त गरेका छन्। वैवाहिक अंगिकृत नागरिकता लिनेमा अधिकांश नेपालमा विवाह गरेर आएका विदेशी महिला छन्। त्यसरी विवाह गरेर आउनेमा भारतीय महिला बढी छन्। नेपाली महिलाले भारतीय पुरुषसँग विवाहको सात वर्षपछि मात्र भारतको नागरिकता लिन पाउने कानुनका कारण नेपालबाट विवाह गरेर गएका धेरैले ढिला गरेर मात्र नेपाली नागरिकता परित्याग गर्ने गरेका छन्। आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा जिल्ला प्रशासन कार्यालय मोरङले वंशजको आधारमा ३५ हजार ६८९ वटा नागरिकता प्रमाणपत्र जारी गरेको थियो। यस अवधिमा अंगिकृत नागरिकता कसैलाई नदिएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय मोरङले जानकारी दियो।
यूनिक अस्पतालबाट बिरामी ठगिदै
सप्तरीको एक निजी अस्पतालले बिरामीको उपचार तथा जाँच नगरी शुल्क लिनेगरेको पाइएको छ । रुपनी राजविराज सडकखण्डको चारकिलो रुपनी गाउँपालिका २ मा पर्ने युनिक अस्पताल प्रालि. अस्पतालमा उपचाका लागि आएको विरामीहरुको जाँच र इलाजविना नै मोटो रकमको विल तिराउँदैआएको सेवाग्राहीको गुनासो छ ।
परीक्षा दिन आउने परीक्षार्थीलाई बस्ने समस्या
शिक्षकको अध्यापन अनुमतिपत्र (लाइसेन्स) का लागि परीक्षा दिन कपिलवस्तु आएका परीक्षार्थीलाई कपिलबस्तुमा बास बस्न समस्या भएको छ । विभिन्न जिल्लाबाट लाइसेन्स परीक्षा दिन आएका अधिकांश परीक्षार्थीले सो समस्या भोग्नुपरेको हो ।
घरमै गएर घटना दर्ता गर्दै नगरपालिका
जिल्लाको रेसुङगा नगरपालिकाले घरमै गएर ब्यक्तिगत घटना दर्ता गर्ने अभियान चलाएको छ । नगरपालिकाले यस आर्थिक वर्षमा लिएको नीति तथा कार्यक्रमअनुसार नागरिकको घरमै गएर ब्यक्तिगत घटना दर्ता गर्ने कार्यक्रमलाई अभियानकै रुपमा चलाएको नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत भक्तिराम मरासिनीले जानकारी दिनुभयो ।
जिकिर एकातिर तथ्य अर्कातिर
उच्च अदालतको न्यायाधीशबाट हालै बर्खास्त हुनुभएकी रेणुका शाहले पुनर्बहालीका लागि कानुनी बाटो अवलम्बन गरेसँगै थप नयाँ तथ्य देखिएका छन् । शाहले रिटमा लिनुभएका जिकिर, न्याय परिषद्मा पेस गरेको स्पष्टीकरण, प्राविधिक शिक्षा तथा व्यावसायिक तालिम परिषद् (सीटीईभीटी)ले परिषद्लाई गरेको पत्राचारलगायतमा नयाँ तथ्य देखिएका छन् । शाहले कानुन व्यवसायमा निरन्तर रहेको जिकिरलाई सीटीईभीटीको पत्राचारले खण्डित गरेको छ । पहिलो पटक शाहविरुद्ध परेको रिट खारेजीमा पनि सर्वोच्चले तथ्य खोजभन्दा ‘आरोपमुक्त’को विधि खोजी गरेको फैसलामा पाइएको छ ।
कोइराला आदर्शवादी नेता
नेपाली कांग्रेसका पूर्वसभापति सुशील कोइरालाको ८३ औँ जन्मजयन्ती शुक्रबार विभिन्न कार्यक्रम आयोजना गरी मनाइएको छ । पूूर्वप्रधानमन्त्रीसमेत रहनुभएका कोइराला १९९७ साल साउन २७ गते जन्मनुभएको हो । उहाँकै नेतृत्वमा २०७२ साल असोज ३ गते संविधान सभाबाट संविधान जारी भएको थियो । सुशील कोइराला मेमोरियल फाउन्डेसनले एक विज्ञप्ति जारी गरी कोइराला राजनीतिमा निष्ठा, आदर्श र सिद्धान्तवादी नेता भएको उल्लेख गरेको छ ।
तामाको बास्ना हाटबजारदेखि भान्सासम्म
‘आलु काटी तामा हजुर छेपारोलाई जामा, भ्यागुतोलाई इस्टकोट...’ साढे चार दशकअघि रेडियो नेपालबाट घन्किएको यो कालजयी गीत अहिले पनि हाटबजारदेखि भान्सासम्म उत्तिकै सान्दर्भिक बनेको छ । असार लागेदेखि नै गाउँघरमा तामाको बास्नाले यो लोकगीतलाई पनि स्मरण गराएको छ । तामा नेपाली संस्कृतिको द्योतक पनि हो । यसको स्वाद र सम्झनाले मात्र पनि मन दङ्ग हुन्छ । मीठो, स्वादिलो र औषधिजन्य गुणले भरिभराउ भएकाले नेपाली भान्साको लोकप्रिय परिकारमा पर्छ । शुभ कार्यदेखि पितृ कार्यसम्म यसको प्रयोग उत्तिकै हुने गरेको छ ।
फेला पर्दै दोहोरो नागरिकता
राहदानी लिने क्रममा दोहोरो नेपाली नागरिकता लिने व्यक्ति धमाधम फेला पर्न थालेका छन् । राहदानी विभागमा राहदानी लिन गएका सेवाग्राहीको व्यक्तिगत तथ्याङ्क विश्लेषण गर्दा दोहोरो नागरिकता लिने व्यक्ति फेला परेका हुन् । विभागका महानिर्देशक सुरेन्द्रकुमार यादवका अनुसार विद्युतीय राहदानी लिनेको विवरण सही वा गलत हो भनेर परीक्षण गर्ने क्रममा दोहोरो नागरिकता लिने व्यक्ति भेटिएका हुन् । हालसम्म करिब एक सय जनाको दोहोरो नागरिकता फेला पारिएको छ ।
अब सबै फोहोरको वर्गीकरण
सहरी क्षेत्रमा फोहोर व्यवस्थापन प्रमुख चुनौती बनिरहेका बेला अबदेखि सबै स्थानमा उत्पादन हुने फोहोरमैलाको प्रकृतिअनुसार फोहोर उत्पादन हुने क्षेत्रमा नै वर्गीकरण गर्नुपर्ने भएको छ । उत्पादन हुने क्षेत्रमा नै फोहोर वर्गीकरण नगरे फोहोर गर्नेले शुल्क तिर्नुपर्ने छ ।