संघीय संसद, प्रतिनिधि सभाका सभामुख अग्निप्रसाद सापकोटा आज स्वदेश फर्कंदै हुनुहुन्छ । अजरबैजानको राजधानी बाकुमा सम्पन्न ‘असंलग्न आन्दोलनको संसदीय सञ्जाल’को सम्मेलनमा सहभागी भएर सभामुख सापकोटा नेतृत्वको नेपाली संसदीय प्रतिनिधि मण्डल स्वदेश फर्कन लागेको हो ।
अर्थतन्त्र सङ्कटतर्फ अग्रसर भइरहेकाले सरकारले गम्भीरतापूर्वक सोच्नुपर्ने बेला आएको अर्थविद्हरूले बताएका छन् । मदन भण्डारी बौद्धिक मञ्चले शनिबार राजधानीमा आयोजना गरेको ‘मुलुकको सङ्कट उन्मुख अर्थतन्त्र र आव २०७९/८० को राष्ट्रिय बजेट’ विषयक अन्तक्र्रियामा अर्थविद्हरूले सो धारणा व्यक्त गर्नुभएको हो ।
कोटेश्वर महादेव मन्दिरको पश्चिमी वाग्मती किनारमा सफाइ गरी शनिबार करिब तीन मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन गरिएको छ ।
दूधमा आत्मनिर्भर बनाउने उद्देश्यका साथ पर्वतको मोदी गाउँपालिकाले दूध उत्पादनमा अनुदान सुरु गरेको छ । चालू आर्थिक वर्षदेखि कृषकहरूलाई प्रतिलिटर तीन रुपियाँ अनुदान दिन लागेको हो । दूध र मासुमा आत्मनिर्भर मनाउने रणनीति सो गाउँपालिकाले लिएको छ । यही नीतिअनुरूप पहिलो पटक दूधमा अनुदान दिन सुरु गरिएको गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत किसानबहादुर क्षेत्रीले बताउनुभयो ।
व्यवस्थापिका संसद्अन्तर्गतको कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक स्रोत समितिले म्याग्दीखोला र कालीगण्डकी नदीमा निर्माणाधीन तटबन्धको स्थलगत अनुगमन तथा निरीक्षण गरेको छ । म्याग्दीबाट प्रत्यक्षतर्फ निर्वाचित प्रतिनिधि सभा सदस्य भूपेन्द्रबहादुर थापाको संयोजकत्वमा समितिका सदस्यहरू घनश्याम खतिवडा, राजबहादुर बुढा क्षत्री, पोल्देनछोपाङ गुरुङ र लालकाजी गुरुङसहितको अनुगमन टोली केही दिनअघि म्याग्दी आएको हो ।
सरकारले घोषणा गरेको कोरोना जोखिम भत्ताको माग गर्दै रुपन्देहीको भैरहवास्थित भीम अस्पतालका स्वास्थ्यकर्मी आन्दोलनमा उत्रिएका छन् । जोखिम भत्ता नपाएको र दिनुपर्ने माग गर्दै आएका स्वास्थ्यकर्मीले शुक्रबार दुई घण्टा अस्पतालको ओपीडी सेवासमेत बन्द गराएका छन् । उनीहरूले बिहान ९ देखि ११ बजेसम्म प्लेकार्ड बोकेर अस्पतालअगाडि धर्ना दिँदै ओपीडी सेवा बन्द गरेका हुन् ।
भारतमा कोरोना सङ्क्रमण बढ्दै गएपछि भारतका ठूला सहरबाट फर्किने नेपालीमा पनि सङ्क्रमण देखिने क्रम बढ्दै गएको छ । भारतबाट आउनेमा फेरि कोरोना देखिन थालेपछि यहाँस्थित जमुनाह नाकामा आवागमन गर्नेमाथि फेरि कडा निगरानी सुरु गरिएको छ ।
दमकमा सामान्य वर्षाको समयमा समेत बजार क्षेत्रलगायतका विभिन्न व्यस्त ठाउँहरू एकै क्षणमा जलाम्य बन्ने गरेको छ । पानीको उचित निकास नभएका कारण यो अवस्था आएको हो । सामान्य वर्षा हुँनासाथ सडकमा भेल बग्न थाल्ने र व्यवसायीहरूलाई पसलको सामान जोगाउन मुश्किल पर्ने व्यवसायीको साझा गुनासो छ ।
चुरे क्षेत्रको खहरेमा तटबन्ध निर्माणपछि वर्षाको बाढीसँगै बगेर जाने गिट्टी, बालुवा र माटो चुरे क्षेत्रमै रोकिएको छ । चुरे संरक्षण अभियन्ताका अनुसार भूमिगत जल भण्डारमा पनि वृद्धि भइरहेको छ । ‘चुरेको माटो चुरेलाई, सफा पानी सबैलाई’ मूल नाराका साथ चुरे संरक्षण अभियानअन्तर्गत चुरे क्षेत्रमा खहरे तथा गल्छी नियन्त्रण गर्न निर्माण गरिएको भौतिक तथा जैविक तटबन्ध प्रभावकारी बन्दै गएको छ । राष्ट्रपति चुरे तराई मधेश संरक्षण विकास समिति एकाइ कार्यालय जनकपुर र सामुदायिक सुधार केन्द्र धनुषाले धनुषाको मिथिला नगरपालिका–१०, लालगढस्थित बडहरी खोलाको सिरान तथा चुरे क्षेत्रको खहरेमा दुई वर्षअघि तटबन्ध निर्माण गरेपछि माटो र बालुवा बग्न रोकिएको छ ।
लहान नगरपालिका–१, मटिअर्वामा वर्षाको पानी सुत्ने कोठामा पसेपछि बिरामी ७० वर्षीया एकल दलित महिला सावित्रीदेवी दास समस्यामा पर्नुभएको शुक्रबार राति आँगनमा जम्मा भएको पानी सुत्ने कोठामा पसेपछि बिरामी परेकी सावित्रीदेवी कोठाबाट निस्कन पाउनुभएको छैन । घरआँगनमा दुई फिटभन्दा बढी पानी जम्मा भएर जलमग्न भएको छ ।
धरान उपमहानगरपालिकाले फोहोरलाई प्रशोधन गरेर बायो ग्यास उत्पादन गरी हाल ग्यासबाट छवटा सवारीसाधन (अटो) सञ्चालनमा ल्याएको छ । फोहोर प्रशोधन गरेर उत्पादित बायो ग्यासबाट अटो सञ्चालन भइरहेको हो ।
तनहुँ, असार १९ गते । जिल्ला खेलकुद विकास समिति तनहुँद्धारा १३ औं जिल्लास्तरीय राष्ट्रपति रनिङ्गशिल्ड खेलकुद प्रतियोगिता सुरु भएको छ । प्रतियोगितामा जिल्लाको १० वटै पालिकाका विद्यालयवाट विद्यार्थीहरुले भाग लिएको समितीका अध्यक्ष अनिल पाण्डेले जानकारी दिनुभयो । प्रतियोगितमा भलिवल, एथेलिटिक्स, कवडी, कराते, ताईगन्डो, उशु मा प्रतियोगिता हुने उहाँले जानकारी दिनुभयो । प्रतियोगितामा नेकपा एमालेका नेता तथा प्रतिनिधी सभा सदस्य केदार सिग्देलले शनिबार उद्घाटन गर्नुुभएको थियो । कार्यक्रमलाई उद्घाटन गर्दे प्रमुख अतिथी सिग्देलले खेलकुद मानव जीवनको अङ्ग भएको वताउनुभयो । देशलाई चिनाउने मूख्य माध्यम भनेको पनि खेलकुद भएको उल्लेख गर्दै सांसद सिग्देलले शरिर मात्र हैन मस्तिष्क पनि ताजा वनाउन मद्धत पुग्ने बताउनुभयो । ताजा मस्तिष्क र शरिरले नै जीवनमा परिवर्तन गर्ने हुदाँ खेलकुदको महत्व खेलकुद हरेकको जीवनमा अपरिहार्य भएको समेत उहाँले वताउनुभयो । खेलकुदको विविध आयाम विद्यार्थी जीवनवाट नै शुरु हुने र खेलकुदको माध्यामवाट समाज र देशको पहिचानमा पनि महत्वपुर्ण भुमिका खेल्ने हुदाँ विद्यार्थी जीवन देखी नै यसको प्रयोग हुुनुपर्ने सिग्देलको भनाई थियो ।
ग्रामीण उद्यम तथा विप्रेषण आयोजना (समृद्धि) कार्यान्वयनपछि मोहनपुर सुकुम्बासी बस्तीका महिला आर्थिक रूपमा सशक्त हँुदै गएका छन् । तीन सय घरधुरीको यो बस्तीको जीविकोपार्जनको सहारा बनेको समृद्धिले आर्थिक स्थिति सबल बनाएको छ भन्ने पाँच सयभन्दा बढी बालबालिकाको जीवनमा शिक्षाको उज्यालो छाएको छ । हिजोसम्म अभाव, गरिबी र हिंसाको चपेटमा रहेको समृद्धि आयोजनाले मोहनपुरका महिलाको फेरिएको जीवनशैलीे जिल्लाकै उदाहरणीय बनेको छ । एउटा गाई पाल्ने हैसियत नभएका परिवारले समृद्धिको साथ पाएर पाँचदेखि १० वटा गाईभैँसी पालन गरेर यस भेगलाई दुग्ध उत्पादनको पकेट क्षेत्रका रूपमा चिनाएका छन् । मोहनपुरको दूध उत्पादन समूहमा ९० प्रतिशत १८ देखि ४० वर्ष उमेर समूहका युवा महिला रहेका छन् ।
पछिल्लो तीन दिनदेखि पहिरोका कारण कालीगण्डकी कोरिडोर अवरुद्ध भएको छ । जिल्लाको कालीगण्डकी गाउँपालिकाको अर्बेनीदेखी पुर्तिघाट सडकखण्डको कनौटामा सडकमाथिबाट ठूलो पहिरो खसेका कारण सडक अवरुद्ध भएको हो । असार १६ गतेदेखि सडकमाथिबाट ठूलो पहिरो खसेका कारण सडक अवरुद्ध भएको स्थानीयवासीले बताएका छन् । असार १५ गतेदेखि अविरल वर्षाका कारण सडकमाथिबाट पहिरो खस्न नरोकिएकोले समस्या भएको कालीगण्डकी गाउँपालिकाका अध्यक्ष वेदबहादुर थापाले जानकारी दिनुभयो ।
कर्णाली लोकमार्गको यात्रा भन्ने बित्तिकै हिउँदमा धूलो र वर्षामा हिलोको कष्ट नै यात्रुको दिमागमा आउँछ । सुर्खेतको वाङ्गेसिमलबाट जुम्लासम्म २३२ किलोमिटर सडक छ । कालीकोट सदरमुकाम मान्मसम्म १४७ किलोमिटर सडक पर्दछ । बाँकी ८५ किलोमिटर सडक कालीकोटबाट जुम्लासम्म हो । कर्णाली लोकमार्गमा सबैभन्दा डर लाग्दो दैलेख खण्डको सियाला, पादुका, साङगे बजार, राकम क्षेत्रमा पर्दछ । कालीकोटको गगनेखोला, सेरीघाट, मेग्रखोला, तल्लो माथिल्लो सुनारखोला, पिली टाकुल्ला खोलामा दैनिक नागरिकले दुःख पाउँदै आएका छन् । लोकमार्गका दुई दर्जनभन्दा बढी स्थानमा वर्षात्को समयमा सडक अवरोध हुने गरेको छ ।