गोरखापत्र अनलाइन
सुदूरपश्चिममा सबैभन्दा कम उत्तीर्ण
यस वर्षको माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई) को नतिजा अनुसार सात वटै प्रदेशमध्ये सुदूरपश्चिममा सबैभन्दा कम परीक्षार्थी उत्तीर्ण भएका छन् । सुदूरपश्चिमबाट ५३ हजार ४४६ विद्यार्थीले एसइई दिएका थिए, जसमध्ये १७ हजार ३६ विद्यार्थी मात्र उत्तीर्ण भएका छन् । यस्तै ३६ हजार ४१० अर्थात् ६८.१२ प्रतिशत ननग्रेडिङ भएका छन् । यीमध्ये १६ हजार ३७२ छात्र र २० हजार ३८ छात्रा छन् । सुदूरपश्चिमभरिमा ७९० विद्यार्थीले उत्कृष्ट नतिजा ३.६० देखि ४ जिपिए ल्याउन सफल भएका छन् ।
पहिरोले मध्यपहाडी राजमार्गको रुकुमखण्ड अवरुद्ध
मध्यपहाडी राजमार्गको रुकुमखण्ड अवरुद्ध भएको छ । बिहीबार बेलुका रुकुमपश्चिमको मुसिकोट नगरपालिका ८ किटनीमा पहिरो जाँदा बाटो अवरुद्ध भएको हो ।
गाउँका एक्ला अर्गानिक कृषक एमकुमार
उत्पादन बढाउन र रोग किरा नियन्त्रण गर्न भन्दै कृषिजन्य उत्पादनमा विषादीको प्रयोग बर्सेनि बढ्दो छ । मानव स्वास्थ्यमा प्रत्यक्ष असर पार्ने विषादी निरुत्साहित गर्न पटक पटक आवाज उठ्ने गरे पनि विषादीको प्रयोग घट्न सकेको छैन । धनकुटाको सहिदभूमि गाउँपालिकाका कृषक एमकुमार राई भने विगत तीन वर्षदेखि अर्गानिक खेतीको अभियानमा लाग्नुभएको छ ।
विपतमा सावधानी
यस वर्षको मनसुनी वर्षाको प्रारम्भमै बाढी, पहिरो, चट्याङलगायतका विपत्मा परेर जनधनको क्षति भएका घटना सार्वजनिक भएका छन् । अघिल्ला वर्षभन्दा यो पटक बढी वर्षा हुने पूर्वानुमान मौसमविद्हरूले पहिले नै गरिसकेका हुँदा क्षतिको मात्रा अझै बढ्ने अनुमान हुन्छ । एकाएक आइपर्ने प्राकृतिक विपत्तिलाई टारौँ भनेर टार्न सकिँदैन तर बेलैमा
समावेशीकरणको दिशामा एउटा फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित बज्जिका भाषा
समावेशीकरणको दिशामा एउटा फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित बज्जिका भाषा
चुरे क्षेत्रको संरक्षण
जैविक विविधताको संरक्षण र पारिस्थितिकीय सेवाको उपलब्धता, आर्थिक तथा सामाजिक उन्नतिको आधार, जलवायु परिवर्तनले निम्त्याउने जोखिम न्यूनीकरण, स्थानीय समुदाय तथा इकोसिस्टमको जलवायु उत्थानशीलता, तराई क्षेत्रको आर्थिक, सामाजिक तथा वातावरणीय उन्नयन जस्ता पक्षबाट केलाउँदा चुरे क्षेत्र संवेदनशील भूमि हो । चुरेको विषयमा लामो समयदेखि बहस र छलफल भएको छ । विसं २०२७ मा ल्याइएको चौथो आवधिक योजनादेखि चुरेको विषयमा केही न केही भनिएको र गरिएको
समावेशीकरणको दिशामा एउटा फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित कुमाल भाषा
समावेशीकरणको दिशामा एउटा फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित कुमाल भाषा
आर्थिक समृद्धिको ‘बेन्चमार्क’
आर्थिक स्तरोन्नति कुनै पनि मुलुकको सपना र दीर्घकालीन लक्ष्य मानिन्छ । आर्थिक स्तरोन्नतिका निश्चित अन्तर्वस्तु हुन्छन् । अथवा धेरै चिजको तारतम्यमा मात्र आर्थिक स्तरोन्नतिको मूल फुट्न सक्छ । मुलुकको भौगोलिक बनावट, प्राकृतिक स्रोतसाधनको उपलब्धता, नेता, नेतृत्व, राज्यको कार्यसंस्कृति, शान्ति सुरक्षाको स्थिति, ऐन, नियमको परिपालना अवस्था आदि तìवले आर्थिक स्तरोन्नतिको स्तर निर्धारण गर्छ । आर्थिक स्तरोन्नतिको गति तीव्र पार्न तपसिलका अन्तर्वस्तु सबल हुनु वाञ्छनीय हुन्छ ।
अरुण तेस्रोको सफलता
अरुण तेस्रो जलविद्युत् परियोजनाको करिब १२ किमी लामो मुख्य सुरुङ खन्ने कार्य सम्पन्न भएको छ । २०८१ जेठ २२ गते सो सुरुङ छिचोलिएको हो । यससँगै परियोजनाको करिब ७५ प्रतिशत निर्माण कार्य सम्पन्न भएको र आगामी वर्ष सन् २०२५ भित्र उत्पादन सुरु गर्ने तयारी भइरहेको छ । मित्रराष्ट्र भारतको आर्थिक लगानीमा निर्माण भइरहेको नौ सय मेगावाट क्षमताको यस परियोजनालाई नेपालको जलविद्युत् विकासको सन्दर्भमा महìवपूर्ण उपलब्धिको रूपमा लिइएको छ ।
जेसिबी दुर्घटनामा हुँदा चालक घाइते
गोरखामा जेसिबी दुर्घटना हुँदा एक जना घाइते भएका छन् । गोरखा नगरपालिका – ११ रान्डी खोलामा भएको दुर्घटनामा जेसिबी चालक गोरखा नगरपालिका – १३ देउराली घर भएका वर्ष २४ का ईश्वर भट्टराई घाइते भएका जिल्ला प्रहरी कार्यालय गोरखाका प्रहरी नायब उपरीक्षक रमेश कुमार श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो ।
संस्थागत जिम्मेवारीमा कमी
बाटोघाटो, पानीपँधेरो, मठमन्दिर, चौतारो, खेतबारी आदिमा बिरुवा रोपी हुर्काउने हाम्रो परम्परा रहेको छ । गोर्खाका राजा रामशाहले राज्य सञ्चालन गर्न २६ वटा थिति बाँधेका थिए । तीमध्ये १३ औँ थितिमा बाटो छेउ रुख रोप्नुपर्ने र काट्नेलाई दण्डजरिबाना गर्ने व्यवस्था थियो । नेपालमा वृक्षरोपण गर्ने कार्य धेरै पहिलेदेखि चलिआएको भए पनि योजनाबद्ध तरिकाले र व्यापक रूपमा भने २०१० सालको दशकबाट सुरु भयो । देशका विभिन्न भागमा वन नर्सरी स्थापना गरी करोडौँका सङ्ख्यामा बिरुवा उत्पादन गरी सरकारी र निजी गरी हजारौँ हेक्टर क्षेत्रफलमा वृक्षरोपण गरिसकिएको छ । हुन त उपयुक्त हावापानी र मलिलो माटोका कारण देशका अधिकांश ठाउँमा प्राकृतिक रूपमै बिरुवा उम्री हुर्केका छन् तर यो सबै ठाउँमा सम्भव हुँदैन । चाहेको ठाउँमा चाहेको प्रजातिको छिटो उत्पाद
हलमा नेपालीसँगै भारतीय दर्शकको आकर्षण
नेपाल–भारत सिमानासँग जोडिएको नेपालगन्ज सहरमा सञ्चालनमा रहेका अत्याधुनिक सिनेमा हल (चलचित्र भवन) ले ठुलो सङ्ख्यामा भारतीय दर्शकलाई आकर्षित गरिरहेका छन् । नेपाली र भारतीय दुवै दर्शकलाई लक्षित गरेर नेपालगन्जमा ठुलो लगानीमा निर्माण गरिएका चलचित्र भवन सीमापारिका विभिन्न जिल्लाका भारतीय दर्शकका लागि मनोरञ्जनको प्रमुख स्थान बन्दै गएको छ । नेपालगन्जमा सञ्चालनमा रहेका वागेश्वरी क्युएफएक्स र सिने रोयलले नेपालीसँगै ठुलो सङ्ख्यामा भारतीय नागरिकलाई तान्न सफल भएको वागेश्वरी क्युएफएक्स सिनेमा हलका सञ्चालक राजेश श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
हालसम्म ९.८ प्रतिशत रोपाइँ, राष्ट्रिय धान दिवस चितवनमा
असार १२ सम्म देशभरि ९.८ प्रतिशत धान रोपाइँ भएको छ । कृषि विभागका अनुसार सबभन्दा बढी सुदूरपश्चिम प्रदेशमा २५ प्रतिशत धान रोपाइँ भएको छ भने सबभन्दा कम मधेश प्रदेशमा २.९ प्रतिशत मात्र भएको छ । गत वर्ष असार १० सम्म सुदूरपश्चिम प्रदेशमा २२.६ प्रतिशत मात्र रोपाइँ भएको थियो भने मधेश प्रदेशमा २.९ प्रतिशत रोपाइँ भएको थियो । यस वर्ष कर्णाली प्रदेशमा २३.९ प्रतिशत रोपाइँ भएको छ भने बागमती प्रदेशमा १८.३ प्रतिशत रोपाइँ भएको छ । लुम्बिनी प्रदेशमा ८.८ प्रतिशत र गण्डकी प्रदेशमा ८.३ प्रतिशत रोपाइँ भएको छ । कोशीमा ५.६ प्रतिशत रोपाइँ सम्पन्न भएको विभागले जनाएको छ ।
मनसुन सक्रिय आइतबारसम्म देशभर पानी पर्ने, सतर्कता अपनाउन आग्रह
जल तथा मौसम विज्ञान विभाग, मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले आज (शुक्रवार)देखि मनसुन थप सक्रिय हुने जनाएको छ ।
विषादी छर्केर जुनार जोगाउँदै किसान
सिन्धुलीका जु्नार किसान ‘प्रोटिन बेट’ नामक विषादी छिटेर औँसा किरा नियन्त्रण गरी जुनारलाई सुरक्षित गर्ने अभियानमा जुटेका छन् । पालिका, प्रधानमन्त्री जुनार सुपरजोन परियोजना र किसानको सहभागितामा ‘प्रोटिन बेट’ नामक विषादी छिटेर जुनारलाई सुरक्षित गर्ने अभियान सुरु गरिएको हो । गत वैशाख महिनाको अन्तिम हप्तादेखि जुनार बगैँचामा उक्त विषादी छिट्न सुरु गरिएको र १० देखि १२ हप्तासम्म छिट्नुपर्ने परियोजनाले जनाएको छ । परियोजनाका अनुसार जुनारको फल जोगाउन उक्त विषादी प्रभावकारी देखिएपछि विगत पाँच वर्षदेखि प्रत्येक वर्ष जुनारको चिचिला लाग्ने सिजनमा किसानको समेत लगानीमा उक्त विषादी छिट्ने कार्य हुँदै आएको छ ।
