काठमाडौँ, फागुन ४ गते । बहुचर्चित ललिता निवास जग्गा प्रकरणको निर्णय प्रक्रियामा संलग्न भएका तत्कालीन राजनीतिक नेतृत्वले विशेष अदालतबाट सफाइ पाएका छन् । मन्त्रीपरिषद्को नीतिगत निर्णय भएको भन्दै यही प्रकरणको दोस्रो चरणको अनुसन्धानमा पूर्वप्रधानमन्त्रीहरूलाई सरकारी साक्षी बनाइँदा जग्गा हिनामिनामा संलग्न रहेको आरोपमा मुद्दा चलाइएका तत्कालीन तीन मन्त्रीले विशेषबाट सफाइ पाएका हुन् । मन्त्रीहरूले सफाइ पाए पनि प्रशासनिक नेतृत्व सम्हालेका दुई पूर्वसचिव उक्त प्रकरणमा दोषी ठहर भएका छन् ।
विशेष अदालतका न्यायाधीशहरू खुसीप्रसाद थारू, रामबहादुर थापा र रीतेन्द्र थापाको इजलासले लगातार एक महिनाको सुनुवाइपछि ललिता निवास प्रकरणमा बिहीबार फैसला गरेको हो । इजलासले उक्त प्रकरणमा अभियोग लागेका पूर्वमन्त्री विजयकुमार गच्छदार, डम्बर श्रेष्ठ र चन्द्रदेव जोशीलाई सफाइ दिएको छ ।
अदालतले अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगका पूर्वप्रमुख आयुक्त एवं पूर्वसचिव दीप बस्न्यातलाई उक्त प्रकरणमा दोषी ठहर गरेको छ । यस्तै २०७० को चुनावी सरकारका मन्त्री एवं पूर्वसचिव छविराज पन्तलाई पनि जग्गा हिनामिना प्रकरणमा संलग्न रहेको भन्दै दोषी ठहर गरेको छ । अदालतले बस्न्यातलाई ८० लाख ४८ हजार जरिबाना र दुई वर्ष कैद सजाय सुनाएको छ । यस्तै पन्तलाई पनि अदालतले ८० लाख ४८ हजार जरिबाना र दुई वर्ष कैद सजायको फैसला गरेको छ । पन्तलाई तत्कालीन सचिवको हैसियतमा गरेको कार्यसम्पादनका लागि मुद्दा चलाइएको थियो । उक्त प्रकरणमा आरोपित पूर्वसचिव दिनेशहरि अधिकारीले पनि अभियोगबाट सफाइ पाउनुभएको छ ।
अदालतले मुख्य आरोपित शोभाकान्त ढकाल, रामकुमार सुवेदीलाई दोषी ठहर गरेको छ । यस्तै उक्त प्रकरणमा आरोपित व्यवसायी मीनबहादुर गुरुङ पनि दोषी ठहर हुनुभएको छ । अदालतले ढकाल, सुवेदी र गुरुङलाई जनही दुई वर्ष कैद र ८० लाख ४८ हजार रुपियाँ जरिबानाको फैसला गरेको छ ।
अदालतले अख्तियारको दाबी अनुसार नै ६५ जनाको नाममा रहेको जग्गा जफत हुने फैसला गरेको छ । ६५ जना प्रतिवादीकै जग्गा जफतको फैसला विशेषले गरेको छ । जग्गा किनेका व्यक्तिले नामसारी गर्दा कायम गरेको थैली अनुसारको रकम असुलका लागि कपाली सरहको दाबी किन्ने पक्षले गर्न पाउने गरी अदालतले फैसला गरेको हो । भ्रष्टाचार निवारण ऐनको व्यवस्था अनुसार देवानी हक कायम हुने गरी अदालतले फैसला गरेको हो ।
नक्कली मोहीसमेत खडा गरी सरकारी जग्गा व्यक्तिका नाममा दर्ता गरेको आरोपमा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले २०७६ माघ २२ गते विशेष अदालतमा मुद्दा दायर गरेको थियो । जसमा १६५ संलग्न भएको देखिएपछि ६० जनालाई प्रत्यक्ष संलग्न भएकोमा मुद्दा चलाइएको थियो । जग्गाधनी र मोही ३२ जना, जग्गा कमिसनमा लिने १८ लाई विपक्षी बनाइएको थियो । जग्गा जफतको हकमा मात्र कम्पनी र व्यक्ति गरेर ६५ जनालाई विपक्षी बनाइएको थियो । मुद्दा दर्ता भएको चार वर्षपछि अदालतले फैसला गरेको हो । अदालतले मृत्यु भइसकेका प्रतिवादीको हकमा लगत कट्टाको फैसला गरेको छ । विशेषको यो फैसलामा चित्त नबुझ्ने पक्षले अब सर्वोच्चमा पुनरावेदन गर्ने कानुनी सुविधा पाउने छन् ।
कैद, जरिबाना र जग्गा जफत
- प्रमुख मालपोत अधिकृत कलाधर देउजा : दुई वर्ष कैद र ७५ लाख रुपियाँ जरिबाना
- भूमि सुधार तथा व्यवस्थापन विभागका तत्कालीन महानिर्देशक मुकुन्दप्रसाद आचार्य : दुई वर्ष कैद र ७५ लाख रुपियाँ जरिबाना
- तत्कालीन मालपोत अधिकृत सुरेशमान कपाली : दुई वर्ष कैद र ७५ लाख रुपियाँ जरिबाना
- मालपोत कार्यालय डिल्लीबजारका तत्कालीन नायब सुब्बा जगतप्रसाद पुडासैनी : दुई वर्ष कैद र ७५ लाख रुपियाँ जरिबाना
- मालपोतकै तत्कालीन खरिदार युक्तप्रसाद श्रेष्ठ : दुई वर्ष कैद र ७५ लाख रुपियाँ जरिबाना
- मालपोत कार्यालय डिल्लीबजारका तत्कालीन अधिकृत टिकाराम घिमिरे : सात लाख जरिबाना र ६ महिना कैद
- नापी कार्यालय काठमाडौँका तत्कालीन नापी अधिकृत मोहम्मद साबिर हुसैन : सात लाख जरिबाना र ६ महिना कैद
- मालपोत कार्यालय डिल्लीबजारका तत्कालीन नायब सुब्बा श्रीहरि पुडासैनी : सात लाख जरिबाना र ६ महिना कैद
- मालपोतका पूर्वखरिदार श्यामकुमार खत्री : सात लाख जरिबाना र ६ महिना कैद
- मालपोत कार्यालय डिल्लीबजारका मालपोत अधिकृत हरिकृष्ण तिमल्सिना : ८० लाख ४८ हजार र दुई वर्ष कैद
- मालपोत कार्यालय डिल्लीबजारका तत्कालीन अधिकृत परशुराम पोखरेल : ८० लाख ४८ हजार र दुई वर्ष कैद
- मालपोतका तत्कालीन अधिकृत कृष्णप्रसाद पौडेल : ८० लाख ४८ हजार र दुई वर्ष कैद
- मालपोतका तत्कालीन नायब सुब्बा प्रकाश नारायण भट्ट : ८० लाख ४८ हजार र दुई वर्ष कैद
- मालपोतका तत्कालीन नायब सुब्बा टङ्कनाथ पौडेल : ८० लाख ४८ हजार र दुई वर्ष कैद
- मालपोतका तत्कालीन अधिकृत प्रेमबहादुर खापुङ : जरिबाना ८० लाख ४८ हजार र दुई वर्ष कैद
- मालपोतका तत्कालीन नायब सुब्बा अर्जुन खतिवडा : ८० लाख ४८ हजार र दुई वर्ष कैद
- भूमि सुधार कार्यालय काठमाडौँका तत्कालीन भूमि सुधार अधिकारी शङ्करप्रसाद सुवेदी : ८० लाख ४८ हजार र दुई वर्ष कैद
- भूमि सुधारका तत्कालीन नायब सुब्बा अङ्गुर सिग्देल : ८० लाख ४८ हजार र दुई वर्ष कैद
- भूमि सुधारका तत्कालीन नायब सुब्बा केदारप्रसाद श्रेष्ठ : ८० लाख ४८ हजार र दुई वर्ष कैद
- भूमि सुधारका तत्कालीन उपसचिव हुपेन्द्रमणि केसी : सात लाख जरिबाना र ६ महिना कैद
- भूमि सुधार मन्त्रालयका तत्कालीन सचिव एवं पूर्वमन्त्री छविराज पन्त : ८० लाख ४८ हजार जरिबाना र दुई वर्ष कैद
- भौतिक योजना तथा निर्माण मन्त्रालयका तत्कालीन सचिव दीप बस्न्यात : ८० लाख ४८ हजार जरिबाना र दुई वर्ष कैद
- गुठी संस्थानका तत्कालीन मुख्य अधिकृत हरिबोल आचार्य : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- गुठी संस्थानकै तत्कालीन वरिष्ठ सहायक रामेश्वर बिडारी : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- गुठी संस्थानकै तत्कालीन प्रशासक सेमन्तराज चापागाईं : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- गुठी संस्थानका तत्कालीन सहप्रशासक हेमराज सुवेदी : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- भूमि सुधार मन्त्रालयका तत्कालीन सहसचिव तेजराज पाण्डे : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- गुठी संस्थानका तत्कालीन सहायक प्रशासक तुलसी पोखरेल : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- गुठी संस्थानका तत्कालीन उपप्रशासक हरिप्रसाद जोशी : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- गुठी संस्थानका तत्कालीन प्रशासक बलिरामप्रसाद तेली : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- गुठी संस्थानका तत्कालीन कामु प्रशासक दिलिपकुमार भट्ट : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- गुठी संस्थानका तत्कालीन सहायक नवराज पौडेल : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- गुठी संस्थानका तत्कालीन सहायक प्रशासक शैलेन्द्र पौडेल : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- गुठी संस्थानका तत्कालीन उपप्रशासक जयप्रसाद रेग्मी : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- मालपोतका तत्कालीन नायब सुब्बा फणीन्द्रप्रसाद दाहाल : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- मालपोतका तत्कालीन नायब सुब्बा मणिकुमार राना : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- मालपोत कार्यालयका तत्कालीन शाखा अधिकृत बद्रीबहादुर कार्की : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- मालपोत कार्यालयका तत्कालीन उपसचिव लक्ष्मीनारायण उप्रेती : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- मालपोतका तत्कालीन अधिकृत निदेशप्रसाद शर्मा : एक वर्ष कैद र ४१ लाख ६७ हजार ५२९ रुपियाँ जरिबाना
- रुक्म शमशेर जबरा : दुई वर्ष कैद र ७५ लाख रुपियाँ जरिबाना
- हाटक शमशेर जबरा : दुई वर्ष कैद र ७५ लाख रुपियाँ जरिबाना
- हेमन शमशेर जबरा : दुई वर्ष कैद र ७५ लाख रुपियाँ जरिबाना
- सुनिती राणा : दुई वर्ष कैद र ७५ लाख रुपियाँ जरिबाना र दोस्रोमा सात लाख जरिबाना र ६ महिना कैद
- शैलजा राणा : दुई वर्ष कैद र ७५ लाख रुपियाँ जरिबाना
- हर्ष महर्जन : दुई वर्ष कैद र ४४ लाख ८० हजार जरिबाना
- डिएलएफ डेम्लपर्स : जग्गा जफत
- भाटभटेनी सुपरमार्केट : जग्गा जफत
- श्रीकृष्ण महर्जन : दुई वर्ष कैद र एक करोड ९० लाख ४० हजार
- चमेली श्रेष्ठ : जग्गा जफत अन्यमा सफाइ
- कान्छा महर्जन : दुई वर्ष कैद र ५२ लाख ८० हजार जरिबाना
- देवनारायण महर्जन : दुई वर्ष कैद र दुई करोड ९७ लाख ६० हजार जरिबाना
- तीर्थमाया महर्जन : दुई वर्ष कैद र ६७ लाख २० हजार जरिबाना
- रेना गुरुङ : दुई वर्ष कैद र दुई करोड २७ लाख २० हजार जरिबाना
- बाबुराजा महर्जन : दुई वर्ष कैद र तीन करोड ४४ लाख जरिबाना
- मचानानी महर्जन : दुई वर्ष कैद र एक करोड ५५ लाख २० हजार जरिबाना
- ग्वाराभाइ महर्जन : दुई वर्ष कैद र एक करोड ८८ लाख ८० हजार जरिबाना
- रजनी पनेरू : जग्गा जफत अन्यमा सफाइ
- बाबा कार्की : जग्गा जफत अन्यमा सफाइ
- अगम ढुङ्गाना : जग्गा जफत अन्यमा सफाइ
- खेमलाल खरेल तीन : जग्गा जफत अन्यमा सफाइ
- लक्ष्मी ढकाल : जग्गा जफत अन्यमा सफाइ
- तीर्थमाया महर्जन : दुई वर्ष कैद र तीन करोड ९० लाख ४० हजार जरिबाना
- देवनारायण महर्जन : दुई वर्ष कैद र तीन करोड ६ लाख ७२ हजार जरिबाना
- इन्द्रबहादुर थापा क्षेत्री : दुई वर्ष कैद र ६ लाख २३ हजार ५०० जरिबाना
- शान्ति मल्ल प्रधानाङ्ग : दुई वर्ष कैद र ६ लाख २३ हजार ५०० जरिबाना
- मिठुदेवी चापागाईं : दुई वर्ष कैद र ६ लाख २३ हजार ५०० जरिबाना
- सरस्वतीकुमारी श्रेष्ठ : दुई वर्ष कैद र ६ लाख २३ हजार ५०० जरिबाना
- निर्मलादेवी श्रेष्ठ : दुई वर्ष कैद र दुई लाख ७१ हजार ९०० जरिबाना
- मोहनप्रसाद भट्टराई : दुई वर्ष कैद र चार लाख ६४ हजार २००
- वैकुण्ठ शर्मा रेग्मी : दुई वर्ष कैद र एक लाख ५० हजार
- खिमादेवी आङबुहाङ : दुई वर्ष कैद र दुई लाख ८६ हजार
- शशीकला सुब्बा : दुई वर्ष कैद र एक लाख ७८ हजार २००
- विद्या पौडेल गौतम : दुई वर्ष कैद र एक लाख ३१ हजार ३००
- सोदाकुमारी चापागाईं : दुई वर्ष कैद र ९३ हजार ७५०
- भुवनकुमारी चौलागाईं : दुई वर्ष कैद र सात लाख ५९ हजार ४००
- उर्मिला शाह : दुई वर्ष कैद र दुई लाख ८६ हजार
- रामनाथ घिमिरे : एक लाख ७८ हजार २००
- रामकल्याण अधिकारी : दुई वर्ष कैद र सात लाख ५९ हजार ४००
- शोभाकान्त ढकाल : दुई वर्ष कैद र ८० लाख ४८ हजार रुपियाँ जरिबाना
- रामकुमार सुवेदी : दुई वर्ष कैद र ८० लाख ४८ हजार रुपियाँ जरिबाना
- मीनबहादुर गुरुङ : दुई वर्ष कैद र ८० लाख ४८ हजार रुपियाँ जरिबाना
जग्गा जफत ठहर भएका
- कल्पना तुलाधार
- शर्मिला शाका वज्राचार्य
- प्रगति कंसाकार
- गैरआवासीय नेपाली सङ्घ
- कामना गुरुङ
- कल्याण गुरुङ
- सज्जनकुमार चाचान
- देवान्सी गोयल
- सरस्वती घले गुरुङ
- सरला घले
- मनोजकुमार केडिया
- मनोजकुमार गौतम
- मन्ती गोर्खाली
- निर्मलादेवी गोयल
- निकिता तुलाधार
- अभिताम्भ तुलाधार
- उमा प्रसाईं
- युरिशोभा तुलाधार
- रेणुका वज्राचार्य
- सुविस्ता तुलाधार
- अञ्जना तुलाधार ताम्राकार
- चन्द्रिका कंसाकार तुलाधार
- सानुछोरी वज्राचार्य
- सिपिका खेतान
- सुष्मा वज्राचार्य
- सन्ध्या शाका
- सङ्गीता राखेचा/काठोरी बोथरा
- नुतन श्रेष्ठ
- धर्मशोभा शाक्य
- डिम्पल वंशल
- सरिता मानन्धर श्रेष्ठ
- गीता गौतम खनाल
- नितु गुरुङ
- रीता ओझा गौतम
- रत्नहिरा वज्राचार्य
- प्रतिभा वैद्य
- प्रतिमा वैद्य प्रधान
- प्रवीण ताम्राकार
- विजय ताम्राकार
- माया शेर्पा गौचन
- महेशराजा तुलाधार
- द्वारिकादेवी श्रेष्ठ
- इन्द्रदेव गुरुङ
- इन्दु शर्मा
- सन्दीप ढकाल
- भवानी जोशी
- भारती पाण्डे
- विवेककुमार सुवेदी
- केशव तुलाधार
- अनितादेवी कंसाकार
- ओम वीरमान ताम्राकार
- अनिलमान ताम्राकार
- गोविन्दलाल सङ्घाई
- गायत्री श्रेष्ठ कंसाकार
- पञ्चनारायण महर्जन
- राधा सिग्देल आचार्य
- मचाबाबु प्रजापति
- रुपेशकुमार सेवेदी
- सरोज ढकाल
- पहलमान गुरुङ
- पुरुषोत्तम पौडेल
- प्रमोद शेरचन
- कनक हर्बल
- अच्युतराज श्रेष्ठ
- विजेन्द्र जोशी
- द्रीलक्ष्मी श्रेष्ठ
सफाइ पाएका
- भौतिक योजनाकै पूर्वमन्त्री विजयकुमार गच्छदार
- पूर्वमन्त्री डम्बर श्रेष्ठ
- पूर्वमन्त्री चन्द्रदेव जोशी
- भूमि सुधारका तत्कालीन सचिव दिनेशहरि अधिकारी
- भवन निर्माणकै इन्जिनियर सुरेशराज राजकर्णिकार
- भूमि सुधार तथा व्यवस्थापन विभागका तत्कालीन अधिकृत प्रसाद गौतम
- भूमि सुधार तथा व्यवस्था विभागका तत्कालीन महानिर्देशक रुद्रकुमार श्रेष्ठ
- विभागकै पूर्वनिर्देशक पुष्पराज उपाध्याय
- विभागका शाखा अधिकृत इन्द्रप्रसाद ढुङ्गाना
- मापलोत कार्यालयका तत्कालीन खरिदार जीवनाथ पोखरेल
- समरजङ्ग कम्पनीका तत्कालीन नायब सुब्बा अर्जुन भण्डारी
- नापी कार्यालय डिल्लीबजारका तत्कालीन नापी अधिकृत कमल घिमिरे
- नापीका तत्कालीन सर्वेक्षक देवबहादुर लामिछाने
- नापीका तत्कालीन अमिन भरतचन्द्र अर्याल
- नापीका तत्कालीन अधिकृत जनकबहादुर भण्डारी
- सहरी विकास तथा भवन निर्माण विभागका तत्कालीन महानिर्देशक अशोकनाथ उप्रेती
- भवन निर्माण सम्भार डिभिजनका तत्कालीन इन्जिनियर राजेन्द्रमान श्रेष्ठ
- भवन निर्माणकै तत्कालीन सिनियर डिभिजन इन्जिनियर बालकृष्ण श्रेष्ठ
- हेमाद्री शमशेर जबरा
- माधवी सुवेदी : जग्गा जफत अन्य कसुरमा सफाइ
- उमाकुमारी ढकाल्नी : जग्गा जफत अन्यमा सफाइ