सल्लेरीका ९० परिवारलाई खानेपानी कै पिडा
फाकफोकथुम गाउँपालिका–३ सल्लेरी गाउँका पृथ्वीप्रसाद भण्डारीको सपना आँगनमा पानीको धारो बनाउने छ । “भालेको डाँकोसँगै उठेर डोको नबोके पानीको व्यवस्था गर्न सकिँँदैन । पानीको जोहोमै बित्छ बिहान”, उहाँले भन्नुभयो, “जुरुक्क उठेर डोको बोक्यो, पानी खोज्न हिँड्यो । बिहान अरु काम गर्न भ्याइँदैन । सरकारले कहिले ठूलो आयोजना ल्याइदेला र आँगनमा धारा बनाउँ जस्तो भएको छ ।”
विकासका लागि उत्तरदायी नेतृत्व
नेपालमा युवापुस्ताले राजनीतिलाई राम्रो मान्दैनन् ।
व्यावसायिक प्याज खेतीमा जुट्दै किसान
नवलपरासी, पुस १४ गते । नवलपरासी ९बर्दघाट सुस्तापूर्व० को कावासोती नगरपालिका–१५ गोडारका किसान सामूहिक प्याजखेतीमा जुटेका छन् । शिवशक्ति कृषक समूह गठन गरी स्थानीय ३१ किसानले व्यावसायिक रूपमा प्याजखेती सुरु गरेका हुन् । दुई बिघाा १० कट्ठा जमिन भाडामा लिएर प्याजखेती गरिएको शिवशक्ति कृषक समूहका अध्यक्ष पुष्पराज बरालले बताउनुभयो । “व्यावसायिक खेती गर्ने सल्लाहबमोजिम प्याज रोपिएको हो”, उहाँले भन्नुभयो, “प्याजमा परनिर्भरता कम गर्ने उद्देश्य हो ।”पाँच कट्ठा जमिनमा प्याजको नर्सरी बनाएर १२ किलो बीउ लगाइएकामा रोपेर बाँकी रहेको बेच्दा रु ३१ हजार आम्दानी भएको अध्यक्ष बरालले जानकारी दिनुभयो । प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनामार्फत मल, बीउ, कृषि सामग्रीलगायतमा रु एक लाख ४४ हजार बराबरको सहयोग प्राप्त भएपछि खेती गर्न थप हौसला मिलेको उहाँले बताउनुभयो ।“समूहका किसानले दैनिक श्रमदान गरी प्याज रोपेका छन्, अब समयअनुसार सिँचाइ र गोडमेल गर्नुपर्छ”, अध्यक्ष बरालले भन्नुभयो, “बीउ उमारेर नेपाली र भारतीय प्रजातिको प्याजको बिरुवा रोपेका छौँ, बाँकी बिरुवा अन्य किसानले खरिद गरेका छन् ।”प्रतिकट्ठा न्यूनतम ६ क्विन्टलका दरले रु १२ लाख मूल्य बराबरको प्याज उत्पादन हुने अनुमान गरिएको अध्यक्ष बरालले बताउनुभयो । उत्पादन लागत रु पाँच लाख रहेकामा यसबाट कम्तीमा रु सात लाख बचत हुने उहाँले बताउनुभयो । यसअघि व्यक्तिगतरूपमा खेती गर्ने गरिएको थियो । समूहमा खेती गर्दा काम गर्न सहज हुनुका साथै बिक्री र आम्दानी गर्न सकिने अध्यक्ष बरालको भनाइ छ । सरकारी निकायले प्रदान गर्ने कृषि अनुदान कार्यक्रममा समावेश हुन समूह दर्ता गरी खेती सुरु गरिएको शिवशक्ति कृषक समूहका उपाध्यक्ष एवं कावासोती नगरपालिका–१५ का वडासदस्य शिवप्रसाद काफ्लेले बताउनुभयो । सरकारी कार्यालयले कृषिमा धेरै बजेट विनियोजन गर्ने गरे पनि समूह दर्तालगायत प्रक्रियाका बारेमा जानकारी नहुँदा बजेट खेर जाने गरेको छ । गाउँमा बढ्दो बेरोजगारी र परनिर्भरता अन्त्य गर्न सामूहिक रूपमा प्रयास गरिएको उपाध्यक्ष काफ्लेले बताउनुभयो । “गाउँमा बेरोजगारी बढेपछि सल्लाह गर्दा सामूहिकरुपमा कृषि कार्य गर्ने उपाय आयो । त्यसमा पनि प्याजखेती गर्ने सबैको सल्लाहअनुसार अगाडि बढेका हौँ”, उहाँले भन्नुभयो, “श्रम गर्न सक्ने जनशक्ति खाली बस्नुपर्ने हुँदा सामूहिक श्रम गर्दै खेतीमा जुटेका हौँ ।”प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजना, परियोजना कार्यान्वयन एकाइ नवलपुरले व्यावसायिक प्याजखेतीका लागि कार्यक्रम सञ्चालन गरेपछि यस वर्ष जिल्लामा शिवशक्ति कृषक समूहजस्तै २५ समूह व्यावसायिक प्याजखेतीमा जुटेका छन् । परियोजना कार्यान्वयन एकाइका प्रमुख सुनिलकुमार सिंहका अनुसार जिल्लामा २० बिघा जमिनमा प्याजखेती गर्ने योजनासहित रु १७ लाख बजेट विनियोजन गरिएको छ । नासिक रेड–५३ र रेड क्रियोल जातका प्याजको बीउ कृषक समूहलाई निःशुल्क वितरण गरिएको छ ।
चिया बेचेरै विरसले छोराछोरीलाई स्नातकोत्तर पढाइन
दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिका–१३ नुनथलाकी ४७ वर्षीया विरस तामाङले चिया बिक्री गर्न थाल्नुभएको २७ वर्ष पूरा भयो । मध्यपहाडी लोकमार्गअन्तर्गत दिक्तेल–हलेसी सडकखण्डको नुनथलाडाँडामा चिया पसल स्थापना गरेर २०५४ सालदेखि चिया बेच्न थाल्नुभएकी उहाँले अहिले खर्च कटाएर मासिक रु ५० हजारभन्दा बढी बचत गर्दै आउनुभएको छ ।
साहित्यमा प्रतिष्ठाको प्रभाव
साहित्य मानव चेतना, भावना र समाजको यथार्थ उजागर गर्ने साधन हो ।
कालिकोटको ओडानाकु केन्द्रबिन्दु भएर ३.६ म्याग्निच्युडको भूकम्प
कालिकोटको ओडानाकु केन्द्रबिन्दु भएर आज बिहान ३.६ म्याग्निच्युडको भूकम्प गएको छ। राष्ट्रिय भूकम्प मापन तथा अनुसन्धान केन्द्रका अनुसार भूकम्प बिहान ५ः०९ बजे गएको हो।
देशभरको मौसम सफा रहने पूर्वानुमान
हाल देशमा पश्चिमी न्यूनचापीय प्रणालीको आंशिक प्रभाव रहेको तथा कोशी प्रदेशलगायत पहाडी भागमा आंशिकदेखि साधारणतया बदली रही बाँकी भागमा मौसम सफा रहेको छ ।
अर्थतन्त्र सुधार्न पहल
मुलुकको अर्थतन्त्रमा सुधारका एजेन्डासहित असारमा गठन भएकोे गठबन्धन सरकार आफ्नो कार्य योजनामा उत्साहप्रद देखिन्छ । नयाँ सरकार गठनसँगै देशमा राजनीतिक स्थिरता कायम भई आर्थिक अवस्थामा सुधार आउने अपेक्षा सर्वत्र गरिएको छ । आर्थिक अवस्था सुधारमा सरकार केन्द्रित पनि छ ।
पुरस्कार प्रदान
तामाङ जनप्रतिनिधिका बारेमा लेखिएको पुस्तक लोकार्पण गरिएको छ ।
खुला नाचघर सञ्चालनमा ढिलाइ
लुम्बिनी प्रदेश सरकारले हस्तान्तरण गरेको श्रीनगर सांस्कृतिक डबली (खुला नाचघर) हालसम्म पनि सञ्चालन हुन सकेको छैन ।
कार्साङको प्रेमिल गीत ‘सात भन्ज्याङ’
चलचित्र ‘कार्साङ’ को गीत सार्वजनिक भएको छ ।
‘नरसिंहाः अवतार’ मा हमालको अभिनय
चलचित्र ‘नरसिंहाः अवतार’ नयाँ वर्षको अवसर पारेर चैत २९ गते प्रदर्शनमा आउने भएको छ ।
सौराहामा हात्तीलाई वनभोज
चितवनको पर्यटकीय नगरी सौराहामा जारी हात्ती तथा पर्यटन महोत्सवमा हात्तीलाई भोज खुवाइएको छ ।
सिमी र अदुवा युरोप निर्यातको तयारी
जिल्लामा उत्पादित सिमी र काँचो अदुवा युरोप निर्यातको तयारी भएको छ ।
चिसापानीमा केबुलकार निर्माण हुँदै
सातै प्रदेशमा केबुलकार संरचना पुर्याउने घोषणा गरेको आइएमई समूहले कैलाली जिल्लाको कर्णाली चिसापानीमा निर्माण हुने जालपादेवी केबुलकार निर्माण सुरु गरेको छ ।
गोरखापत्र सहकारीमा एक करोड बहत्तर लाख निक्षेप
गोरखापत्र कर्मचारी बहुउद्देश्यीय सहकारी संस्था लिमिटेडले आफ्नो १८ औँ वार्षिक साधारण सभा सम्पन्न गरेको छ ।
बजार नपाएपछि कुहिन थाल्यो किवी
जिल्लाका ग्रामीण बस्तीमा किसानले लगाएका किवीका फल बारीमै कुहिन थालेका छन् ।
होटेलले पाउन छाडे पाहुना
बाह्य पर्यटकको कम आवागमन र होटेलको उपलब्धता धेरै भएपछि ठुला होटेलहरूले विदेशी पाहुना पाउन छाडेका छन् ।
धानचामलको अवैध आयात रोकियो
खुला सीमानाका हुँदै धान र चामल तस्करी पूर्ण रूपमा नियन्त्रण भएको छ ।
जीवनबिमा कम्पनीको व्यापार बढ्यो
अर्थतन्त्रका बाह्य सूचकहरूमा सुधार आउँदै गर्दा मुलुकमा सञ्चालनमा रहेका जीवनबिमा कम्पनीहरूको व्यापारले पनि लय समाउन थालेको छ ।
उच्च र जिल्ला न्यायाधीशको सरुवा
न्यायपरिषद्ले उच्च र जिल्ला अदालतका २५ न्यायाधीशको सरुवा र काज पदस्थापन गरेको छ ।
द्रुतमार्गमा देखिएका समस्या लम्बिन नदिइने
भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री देवेन्द्र दाहालले काठमाडौँ–तराई/मधेश द्रुतमार्ग निर्माणमा देखिएका समस्या लम्बिन नदिने बताउनुभएको छ ।
स्थानीय तहका विकृति नियन्त्रण गर्न कानुन बनाइँदै
सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले स्थानीय तहमा देखिएका विविध समस्या समाधान गर्न र स्थानीय तहको कामलाई प्रभावकारी रूपमा कार्यान्वयन गराउन दुई वटा नमुना कानुन निर्माण गरी स्थानीय तहलाई पठाउने तयारी गरेको छ ।
क्यान्सर अस्पतालका कर्मचारी स्वतः स्थायी
भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालमा कार्यरत १७० कर्मचारी स्वतः स्थायी भएका छन् ।
‘कुलिङ पिरियड’ राख्न सुझाव
निजामती सेवाबाट अवकाश पाएका राजपत्राङ्कित प्रथम श्रेणीभन्दा माथिल्लो तहका कर्मचारीले राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय गैरसरकारी संस्थाको सेवामा जान निश्चित अवधि पार गर्नुपर्ने (कुलिङ पिरियड) कानुन व्यवस्था गर्न दबाब बढेको छ ।
