जहाँ एकै दिन सुरु गरिन्छ मार्सी धान रोपाइँ
कालीकोट जिल्लाको तिलागुफा नगरपालिका–९ को जिउलामा मार्सी धान रोपाइँ सुरु भएको छ । कर्णालीकै राम्रो मार्सी धान उत्पादन हुने चिल्खायाको जिउलामा सोमबारदेखि रोपाइँ सुरु भएको हो । वर्षमा एउटा बाली मार्सी धान मात्र लगाउने चिल्खायाको खेतमा सबै किसानले एकै साथ धान रोपाइँ सुरु गरेका छन् । वडा नं ९ का वडाध्यक्ष नरेन्द्रबहादुर रोकायाले अन्य गाउँका नागरिकको सहयोगमा सबै घरपरिवारका सदस्यले एकै दिन मार्सी रोप्न सुरु गरेको बताउनुभयो । अध्यक्ष रोकायाले आज एक जनाले भोलि अर्को एक जना गर्दै पालैपालो धान रोपाइँ गर्दा एकैनासको उत्पादन नहुने परम्परागत विश्वास रहेकाले एकै दिन रोपाइँ गर्ने चलन रहेको बताउनुभयो ।
छ हजार सात सय पाँच जनाले सम्पत्ति विवरण बुझाएनन्
सार्वजनिक पद धारणा गरेका छ हजार सात सय पाँच जनाले गत आर्थिक वर्ष २०७९÷८० मा आफ्नो सम्पत्ति विवरण नबुझाएको पाइएको छ ।
आज नीति तथा कार्यक्रम सार्वजनिक हुँदै
सरकारको आगामी आर्थिक वर्ष २०८१-८२ को वार्षिक नीति तथा कार्यक्रम आज सार्वजनिक हुँदैछ । राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले आज सङ्घीय संसद्का दुवै सदनको संयुक्त बैठकलाई सम्बोधन गर्नुहुँदै नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्नुहुनेछ ।
व्यापार मेलामा साढे सात करोडको कारोबार
घरेलु तथा साना उद्योग महासङ्घको आयोजनामा राजधानीको भृकुटीमण्डपमा सुरु भएको १७ औँ औद्योगिक व्यापार मेलामा सात करोड ६५ लाख रुपियाँको कारोबार भएको हो । पाँच दिनसम्म चलेको औद्योगिक व्यापार मेला तथा घरेलु उद्योग महोत्सव सम्पन्न भएको छ । आइतबार सम्पन्न भएको मेलालाई दुई लाख ५३ हजारले अवलोकन गरेका थिए । महासङ्घका अध्यक्ष उमेशप्रसाद सिंहले मेला सोचेभन्दा सफल भएको जानकारी दिनुभयो । मेलामा प्रत्यक्ष/अप्रत्यक्ष, अडर, बुकिङसमेत गरी समग्रमा सात करोड ६५ रुपियाँ बराबरको कारोबार भएको उहाँले जानकारी दिनुभयो ।
केयरगिभरमा इजरायल जान अन्ठाउन्न जनाको भिसा जारी
इजरायलमा दीर्घकालीन स्याहार केन्द्रका लागि नेपाली सहायक श्रमिकका रूपमा केयरगिभरमा जान स्वास्थ्य परीक्षण गरेका ४२५ युवामध्ये ५८ जनाको भिसा जारी भएको छ । दीर्घकालीन स्याहार केन्द्रका लागि नेपाली सहायक श्रमिकका लागि इजरायल दूतावासले ५८ जना युवा जेठको दोस्रो साताभित्र इजरायल उडान गर्ने गरी भिसा जारी भएको हो ।
सुशासनका पक्षमा उभिएकाले राजश्व बढाउन सफल भयौँ : मन्त्री शर्मा
सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री रेखा शर्माले सुशासनका पक्षमा दृढतापूर्वक उभिएकाले आफ्नो मन्त्रालयले अघिल्लो आर्थिक वर्षको भन्दा चालु आर्थिक वर्षमा राजश्व वृद्धि गरेको बताउनुभएको छ ।
तोलामा तीन सयले घट्यो सुनको मूल्य
स्थानीय बजारमा पहेँलो धातुको मूल्यमा सामान्य गिरावट आएको छ । नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासङ्घका अनुसार छापावाला सुन आइतबार प्रतितोला रु एक लाख ३८ हजार चार सयमा कारोबार भएकामा आजका लागि भने रु एक लाख ३८ हजार एक सय निर्धारण भएको छ ।
अशुद्ध पानी वितरण गर्ने पानी उद्योगमा सिल, एक लाख ९० हजार जरिवाना
नेपालगन्जका विभिन्न उद्योग तथा फर्म व्यवसायमा अनुगमन गरिएको छ । अनुगमनका क्रममा कैफियत पाइएका विभिन्न उद्योग तथा फर्मलाई कारबाही गरिएको छ । अनुगमनका क्रममा कैफियत पाइएका दुई वटा उद्योग सिल गरिएको छ भने विभिन्न चार वटा उद्योगलाई कारबाही गरी एक लाख ९० हजार रुपियाँ जरिवाना गरिएको छ ।
बाख्रापालनबाट मनग्गे आम्दानी
इच्छाशक्ति र केही गरेर देखाउने सोच भए गाउँघरमै बसेर राम्रो पैसा कमाउन सकिन्छ भन्ने उदाहरण प्रस्तुत गर्नुभएको छ, बाँकेको राप्ती सोनारी गाउँपालिका–७ की सीता दमाईंले । उहाँले घरमै बाख्रापालन गरेर अहिले वार्षिक तीन लाख रुपियाँ चोखो आम्दानी गरिरहनुभएको छ । राप्ती सोनारी गाउँपालिका–७, निबुवाटार बस्ने दमाईंले दुई बाख्राबाट सुरु गर्नुभएको व्यावसायबाट अहिले खोर नै भरिभराउ छ । सिलाइकटाइबाट जीवनयापन गर्दै आएको दमाईं परिवारले एउटा बाख्रो र पाठी उपहार पाएपछि सुरु गरेको व्यावसायबाट अहिले ३० वटा खसी बाख्रा उहाँको खोरमा छन् ।
केन्द्रीय बैङ्कको तथ्याङ्कमा बजारभाउ घट्यो,उपभोक्ता भने महँगो तिर्न बाध्य
चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को चैत महिनामा सेवा र वस्तुको महँगी घटेको तथ्य सार्वजनिक भएको छ । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदन अनुसार गत आव २०७९/८० को चैत महिनाको तुलनामा चालु आवको चैत महिनामा वस्तु र सेवाको महँगी झन्डै आधाले घटेको हो । केन्द्रीय बैङ्कको प्रतिवेदन अनुसार गत आवको चैत महिनामा ७.७६ प्रतिशत रहेको महँगी चालु आवको चैतमा घटेर ४.६४ प्रतिशतमा सीमित रहेको छ । खाद्य तथा पेय पदार्थको महँगी पनि गत वर्षको चैतको तुलनामा घटेको छ । गत आवको चैतमा ६.९३ प्रतिशत रहेको महँगी चालु आवको चैतमा ५.२१ प्रतिशतमा सीमित रहेको देखिएको छ ।
दुध खरिद सुनिश्चित दैनिक सात हजार लिटर खरिद गरिने
मकवानपुरका दुग्ध उत्पादक किसानले उत्पादन गर्दै आएको दुध मिल्क होलिडे, उचित मूल्य नपाउनेलगायतका समस्या झेलिरहेको समयमा पूर्वी मकवानपुरको बकैया गाउँपालिकाका किसानले उत्पादन गरेको दुध बिक्री सुनिश्चित भएको छ । बकैया गाउँपालिकाभित्र उत्पादन हुने दुध १० वर्षसम्म खरिद बिक्री गर्ने गरी गाउँपालिका र डेरी उद्योगबिच सम्झौता भएको हो । बकैया गाउँपालिका कार्यालय र भक्तपुरको चाँगुनारायण नगरपालिका–५, खरिपाटीस्थित शिवपुरी फ्रेसडे डेरी उद्योगबिच बकैया गाउँपालिकामा उत्पादित दुध खरिदसम्बन्धी १० बर्से सम्झौता गरिएको हो ।
नौ महिनामा साढे छ अर्ब भित्रियो विदेशी लगानी
मुलुकमा नौ महिना साढे छ अर्ब प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी (एफडिआर्ई) भित्रिएको छ । नेपाल राष्ट्र बैङ्कको तथ्याङ्क अनुसार चालु आर्थिक वर्षको साउनदेखि चैत महिनासम्म छ अर्ब ४८ करोड रुपियाँ भित्रिएको छ । गत वर्ष सो अवधिमा दुई अर्ब ६२ करोड रुपियाँ भित्रिएको हो । गत वर्षको तुलनामा चार अर्ब १४ करोड रुपियाँले बढी भत्रिएको हो । सो अवधिमा मुलुकबाट पुँजीगत ट्रान्सफर १९.२ प्रतिशतले कमी आएर चार अर्ब ७८ करोड कायम भएको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा पुँजीगत ट्रान्सफर पाँच अर्ब ९१ करोड कायम भएको थियो । नीतिगत सुधारसँग मुलकमा भित्रिने विदेशी लगानीमा सुधार आएको हो ।
किसानलाई परिचयपत्र वितरण गरिने
कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले अगामी आर्थिक वर्षदेखि किसानलाई परिचयपत्र वितरण गर्ने भएको छ । १६ लाखभन्दा बढी किसान सूचीकृत भइसकेका र तिनलाई वर्गीकरण गरी परिचयपत्र वितरण गरिने कृषि मन्त्रालयका सहसचिव एवं प्रवक्ता सवनव शिवाकोटीले बताउनुभयो ।
चौध अर्ब छत्तिस करोड डलर सञ्चिति
आन्तरिक रूपमा शिथिलताको सामना गरिरहेको मुलुकको अर्थतन्त्रको बाह्य क्षेत्र भने अत्यन्त सबल अवस्थामा रहेको पाइएको छ । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले सार्वजनिक गरेको चालु आर्थक वर्ष २०८०/८१ को नौ महिनासम्म (साउन–चैत) को आर्थिक तथा वित्तीय स्थिति सम्बन्धी प्रतिवेदन अनुसार बाह्य क्षेत्रसँग सम्बन्धित अधिकतम सूचक सुदृढ अवस्थामा देखिएको हो । प्रतिवेदन अनुसार मुलुकको बैङ्किङ क्षेत्रसँग १४ अर्ब ३६ करोड अमेरिकी डलर सञ्चिति रहेको छ । जुन गत असारको तुलनामा २२.७ प्रतिशतले बढी हो । यस्तो सञ्चिति नेपालको एक वर्षको वस्तु तथा सेवा आयात धान्न पर्याप्त हुने प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
सत्तरी जना सगरमाथा शिखरमा
एकै दिन ७० आरोहीले सगरमाथाको सफल आरोहण गरेका छन् । आइतबार आरोही र सहयोगी शेर्पा गरेर ७० जना सगरमाथाको चुचुरोमा पुगेका हुन् । आरोहण गर्नेमा कामिरिता शेर्पा पनि हुनुहुन्छ । उहाँले यसअघिको आफ्नै रेकर्ड भङ्ग गर्दै २९ औँ पटक सगरमाथा आरोहण गर्नुभएको हो । पर्यटन विभागको साहसिक पर्यटन तथा पर्वतारोहण शाखाका निर्देशक राकेश गुरुङले भन्नुभयो, “बाटो तयार भएसँगै चुचुरोतर्फ लागेका आरोहीमध्ये आइतबार बेलुकासम्म ७० आरोही र सहयोगीले चुचुरो टेकेका छन् । आधार शिविरमा रहेको पर्वतारोहण अनुगमन फिल्ड कार्यालयले दिएको जानकारी अनुसार मौसमले साथ दिएका कारण आधार शिविरमा रहेका आरोही उत्साही हुँदै चुचुरोतर्फ लाग्ने क्रम जारी छ ।”
चैतसम्मको आर्थिक अवस्था : नियन्त्रित मुद्रास्फीति, शोधनान्तर र चालुखाता बचतमा
चालु आर्थिक वर्षको चैत मसान्तसम्ममा मुलुकको अधिकांश आर्थिक तथा वित्तीय सूचकहरू सकारात्मक देखिएका छन् ।
सुनको मूल्य बढ्यो
स्थानीय बजारमा पहेँलो धातुको मूल्य तोलामा रु. पाँच सयले वृद्धि भएको छ । नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासङ्घका अनुसार शुक्रबार प्रतितोला रु एक लाख ३७ हजार नौ सयमा कारोबार भएको छापावाला सुन आजका लागि भने रु एक लाख ३८ हजार चार सय निर्धारण भएको छ ।
किसानलाई मौरीसहितको घार अनुदानमा
बन्दीपुर गाउँपालिका वडा–५ ले वडाका ९२ जना किसानलाई अनुदानमा मौरीसहितका घार वितरण गरेको छ । उनीहरू आय बढाउन वडाले मौरीसहितका घार वितरण गरेको हो ।
सबस्टेसन सञ्चालनमा
चितवनको भरतपुर महानगरपालिका–६ देवनगरमा ३३/११ केभी सबस्टेसन सञ्चालनमा आएको छ । २४ एमभिए क्षमताको पावर ट्रान्सफर्मर जडित विद्युत् वितरणतर्फको देवनगर सबस्टेसन निर्माण सम्पन्न गरी चार्ज गरिएको नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले जनाएको छ । भरतपुर महानगरपालिका–११ स्थित १३२ केभी बसेनी सबस्टेसनबाट गएको ३३ केभी लाइनलाई गोन्द्राङमा ट्यापिङ गरी देवनगर सबस्टेसनसम्म पुर्याइएको छ ।
विकास आयोजनाका लागि गहन अध्ययन आवश्यक
नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगनकुमार थापाले विकास निर्माणका काम निकै सुस्त तथा अनावश्यक कार्यमा लगानी गरेको आफूले पाएको बताउनुभयो । तराई मधेशको हुलाकी राजमार्गमा संवाद यात्रा गर्दा आफूले त्यस्तो अवस्था पाएको उहाँले बताउनुभयो । सेन्टर फर डमोक्रेटिक इन्जिनियर्स नेपाल (सिडेन) ले ‘तराई मधेशको सन्दर्भमा विकासको भविष्य’ विषयमा आयोजना गरेको कार्यक्रममा महामन्त्री थापाले कतिपय विकास निर्माणका लागि थोरै रकम दिएपछि पूरा हुने खालको छ भने कतिपय विकास निर्माण अनावश्यक तरिकाले तयार गरेर राखिए पनि प्रयोगमा नआएको बताउनुभयो । पालिका पालिकामा अस्पतालका लागि भवन बनेका छन् तर प्रयोगमा नआएका कारण कतिपय ठाउँमा त्यो खण्डहरको अवस्थामा पुगेको बताउँदै उहाँले विकासको योजना बनाउँदा त्यसका सान्दर्भिकता र आवश्यकतालाई हेरेर तय गर्नुपर्ने कुरामा जोड दिनुभयो ।
घरेलु उत्पादनमा आकर्षण बढ्दै
खेर जाने भोगटेको बोक्राबाट बनाइएको क्यान्डीमा ग्राहकको आकर्षण बढ्दै गएको छ । काठमाडौँको भृकुटीमण्डपमा सुरु भएको १७ औँ औद्योगिक व्यापार मेलामा भोगटेको ब्रोकाबाट बनाएको क्यान्डी उपभोक्ताको रोजाइमा पर्ने गरेको छ । अन्य स्टलमा ग्राहक फाट्टफुट्ट गए पनि त्यस स्टलमा भने जतिबेला पनि सामान खरिद गर्ने ग्राहक भिडभाड लाग्ने गरेको देखिन्थ्यो । जमला कृषि फर्म तथा लघु उद्योगकी सञ्चालक कमला लामाले स्वादिलो र नयाँ उत्पादन भएर पनि ग्राहकको रोजाइमा परेको र चार दिनमा एक, डेढ लाख रुपियाँको कारोबार भएको बताउनुभयो ।
टेलिकमलाई मोबाइल सेवाको अनुमति
नेपाल टेलिकमले मोबाइल सेवा सञ्चालनका लागि नयाँ अनुमतिपत्र प्राप्त गरेको छ । नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणको बोर्ड बैठकले टेलिकमलाई पाँच वर्षका लागि मोबाइल सेवाको अनुमतिपत्र प्रदान गर्ने निर्णय गरेको हो । अनुमतिपत्रबापत २१ करोड रुपियाँ दस्तुर लिएर टेलिकमलाई अनुमतिपत्र उपलब्ध गराइएको प्राधिकरणले जनाएको छ ।
सहकारीमा बेथिति : पति अध्यक्ष, जग्गा र कम्पनीमा पत्नीको हालीमुहाली
भक्तपुरको शिवशिखर बहुद्देश्यीय सहकारी संस्था लिमिटेडका निवर्तमान अध्यक्ष र मोरङको तुलसी बहुमुखी सहकारी संस्था लिमिटेडका अध्यक्ष केदारनाथ शर्माले पत्नीका नाममा जग्गा कारोबारको साम्राज्य खडा गरेका छन् । सहकारीमा बचतकर्ताले राखेको बचत रकम अध्यक्ष शर्माले पत्नी गीता शर्माका नाम खडा गरिएका कम्पनी र जग्गामा लगानी गरेका हुन् । शिवशिखरका वर्तमान अध्यक्ष सुशीलचन्द्र बानियाँ हुन् ।
‘घरजग्गा खरिदबिक्री नहुँदा अर्थतन्त्र कमजोर’
नेपाल जग्गा तथा आवास विकास महासङ्घका केन्द्रीय अध्यक्ष भेषराज लोहनीले देशको अर्थतन्त्र कमजोर हुनुमा घरजग्गा कारोबारको प्रतिकूल अवस्था पनि एक भएको बताउनुभएको छ ।