वार्षिक ३० हजार मेट्रिक टन विषादीको प्रयोग
खाद्यान्न र तरकारी बाली उत्पादनका लागि उर्वरभूमि मानिने सुनसरी जिल्लामा पछिल्लो समय तरकारी, धान, मकै, गहुँ लगायतका अन्न बालीमा विषादीको प्रयोग बढी हुनेगरेको छ ।
गाउँबाट लोप हुँदैछ स्थानीय घैया धान
केही वर्ष पहिलेसम्म तनहुँको अधिकांश पाखोबारीमा लगाइने घैया धान लोप हुने अवस्थामा पुगेको छ । घैया धानको खेती कृषकले गर्न छोडेपछि बीउ नै मासिएर लोप हुन लागेको हो ।
कृषकहरुले मुलामा पाए राम्रो मूल्य
एक महिना अघिसम्म मूल्य नपाएको गुनासो गर्दैआएका मकवानपुरको थाहा नगरपालिका ७ र ८ का किसानले अहिले मुलामा राम्रो मूल्य पाएपछि दंग परेका छन् ।
अलैँचीको बोट सुकेपछि लाखौं रुपियाँको क्षति
हिजोआज अलैँचीले राम्रो मुल्य पाएको खबर सुन्दा निस्दी गाउँपालिका –३ खादरका अगुवा कृषक तुलबहादुर बयम्बु झस्किनुहुन्छ । खडेरीअघि हरियो बोटसहित टमक्क भरिएको अलैँची उत्पादन लिने समयमा अहिले सुकेर असरल्ल छ ।
अलैंची खेतीतर्फ आकर्षित हुँदै किसान
गोलन्जोर गाउँपालिका –५ हिर्दिङ निवासी किसान डम्बरबहादुर बस्नेतले पाँच बर्षभन्दा बढी समयदेखि व्यावसायिक रुपमा अलैची खेती गर्दै आउनुभएको छ । यतिखेर उहाँको नौ रोपनी जमिन अलैची खेतीले ढाकेको छ ।
वडाले सिस्नो प्रशोधन गर्ने
दोलखाको तामाकोशी गाउँपालिका ४ मालुमा सिस्नो प्रशोधन गरिने भएको छ ।
दुई अर्ब ९३ करोडको तरकारी तथा फलफूल निकासी
धनकुटा जिल्लाबाट बितेको आर्थिक वर्षमा २ अर्ब ९३ करोड ३६ लाख ८४ हजार रुपियाँको तरकारी तथा फलफूल जिल्ला बाहिर निकासी भएको छ ।
नार्कको पुनर्संरचना गर्ने प्रतिवेदन तयार
नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद् (नार्क) लाई पुनर्संरचनाका लागि अध्ययन गर्न बनेको उपसमितिले आफ्नो प्रतिवेदन तयार गरेको छ । कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री डा. वेदुराम भुसालको उपस्थितिमा नार्कमा बुधबार आयोजित कार्यक्रममा उपसमितिका संयोजक डा. टेकबहादुर गुरुङले आफ्नो अध्ययन प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्नुभयो । नार्कलाई कसरी सुधार गर्न सकिन्छ, त्यसलाई पुनर्संरचना गर्नका लागि के के गर्नु पर्छ, त्यसका बारेमा अध्ययन गर्नका लागि कृषिमन्त्री भुसालले तीन सदस्यीय उपसमिति गठन गर्नुभएको थियो ।
पशुको पञ्जीकरण गर्ने योजना
सरकारले हरेक पशुको विवरण राख्ने गरी पशु पञ्जीकरणको योजना अघि सारेको छ। कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयका सचिव डा. गोविन्दप्रसाद शर्माले सङ्घीय, प्रदेश र स्थानीय तहबिच समन्वय तथा सहकार्यमा पशुको पञ्जीकरणको योजना अघि सारेको जानकारी दिनुभयो। उहाँले पशु कल्याण विधेयक नै बनाएर पशुले पाउने आधारभूत अधिकारसँगै पशुको परिचयका लागि पञ्जीकरणको योजना अघि सारिएको बताउनुभयो। यो व्यवस्थासँगै आमउपभोक्ताले आफूले उपभोग गर्ने दुग्ध तथा मासुजन्य उत्पादन दिने पशुपन्छीको वास्तविक परिचय थाहा पाउने छन्। मन्त्रालयले सम्बन्धित क्षेत्रका विज्ञसँगको परामर्शमा पशुकल्याण विधेयकको मस्यौदा तयार पारिरहेको छ। अब केही समयमै विधेयक मस्यौदालाई सम्बन्धित निकायमा बुझाउने तयारी मन्त्रालयको छ।
च्याउ खेतीको आकर्षण : लगानी थोरै, आम्दानी धेरै
पूर्बी नवलपरासीमा व्यावसायिक च्याउ खेतीतर्फ कृषकको आर्कषण बढ्दो छ । च्याउ खेती गर्ने कृषक मेहनत गरेमा आफ्नै ठाउँमा मनग्य आम्दानी गर्न सकिन्छ भन्ने उदाहरण बन्नेगरेका छन् ।
धानखेत मास्दै ड्रयागन खेतीतर्फ कृषक आकर्षित
मोरङका पथरी शनिश्चरे र सुनवर्सी नगरपालिकाका किसानहरु धानखेत मास्दै सिउँडी प्रजातिको फल (ड्रयागन फ्रुट) लगाउन थालेका छन् ।
मुस्ताङको स्याउ असोजअघि टिप्न नपाइने
स्याउ चाँडै टिपेर बजार पठाउँदा मुस्ताङको स्याउको गुणस्तर र स्वाद नहुने भएकाले असोज लागेपछि मात्रै स्याउ बजार पठाउने निर्णय भएको जिल्ला समन्वय समिति मुस्ताङका उपप्रमुख आइतलाल थकालीले बताउनुभयो ।
नार्कको पाँच सय हेक्टर जमिन बाँझो
देशको कृषि तथा पशुपन्छीलगायत क्षेत्रमा अध्ययन, अनुसन्धान गर्दै आएको नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद् (नार्क) अन्तर्गत रहेको जमिनमध्ये पाँच सय हेक्टर जमिन बाँझो भेटिएको छ । नार्कसँग अनुसन्धान गर्न देशैभर करिब १२ सय हेक्टर जमिन रहेको छ, त्यसमध्ये पाँच सय हेक्टर जमिन बाँझो भएको नार्कले जनाएको छ ।
रोग लागेपछि उत्तरी मोरङमा घट्यो अलैँची उत्पादन
उत्तरी मोरङका किसानलाई यतिबेला अलैँची भित्र्याउने चटारो छ । गत वर्षभन्दा यो वर्ष दोब्बर मूल्य बढे पनि उत्पादन स्थिर रहँदा किसानको मुहार खासै उज्यालो छैन ।
बाँदरले हैरान पारेपछि तनहुँमा घाँस खेती प्रवर्द्धन कार्यक्रम
कृषकले दुःख गरेर लगाएको खेती भित्र्याउन नपाउँदै बाँदरले खाने तथा नष्ट गरिदिने गरेपछि हैरानी भएर जमिन बाँझो राख्ने क्रम बढेपछि तनहुँमा पशुपालनमा प्रोत्साहन गर्न थालिएको छ ।
हाटबजारमा मही सेवन गर्ने अभियान
रैथाने हाटबजारमा निःशुल्क मही सेवन गराउन नेपाल डेरी एसोसिएसन र रैथाने एग्री प्रडक्टस् नेपाल प्रालिबिच सम्झौता भएको छ । प्रमुख अतिथि पूर्वसंस्कृति तथा पर्यटन प्रदेशमन्त्री याङ्किला शेर्पाको उपस्थितिमा भएको कार्यक्रममा एसोसिएसनका अध्यक्ष प्रह्लाद दाहाल र रैथाने एग्रीका अध्यक्ष तिलक ढकालबिच सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर भएको हो ।
-original-thumb.jpg)
किसानको भुक्तानी गर्न डेरी उद्योगीलाई पत्र
राष्ट्रिय दुध विकास बोर्डले प्रत्येक १५–१५ दिनमा किसानलाई भुक्तानी गर्न आग्रह गर्दै सरोकारवालालाई पत्र पठाएको छ । किसानबाट दुध खरिद गरेका डेरी उद्योगीले समयमा भुक्तानी नगरेको गुनासो आएपछि बोर्डले त्यस्तो निर्देशन दिएको हो । बोर्डले दुग्ध विकास संस्थान (डिडिसी), डेरी उद्योगीको साझा सङ्गठन नेपाल डेरी एसोसिएसन र नेपाली डेरी उद्योग सङ्घलाई पत्र पठाएको हो । डिडिसीले किसानलाई तीन महिनादेखि भुक्तानी दिएको छैन । करिब ५० करोड रुपियाँ भुक्तानी गर्न बाँकी छ । बोर्डले डिडिसीलाई तीन महिनाभन्दा बढी समयको भुक्तानी नगरेको सम्बन्धमा यथासम्भव चाँडो भुक्तानी गर्न बोर्डले आग्रह गरेको छ ।
आलु विकास केन्द्रमा आलुको बीउ तयार
इलामको उत्तर पूर्वी सिमाना जौवारिमा रहेको आलु विकास केन्द्रले नयाँ आलु खन्न थालेको छ । अहिले खन्न थालिएको आलुलाई केन्द्रले बीउका रूपमा किसानहरूलाई उपलब्ध गराउने गरेको छ ।
‘पानामा’ रोगबारे अध्ययन गर्न कार्यदल गठन
कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले नेपालमा पहिलो पटक देखा परेको ‘पानामा’ रोग (टिआर–४) बारेमा थप अध्ययन गर्नका लागि छ सदस्यीय एक कार्यदल गठन गरेको छ । नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद् (नार्क) अन्तर्गतका राष्ट्रिय बाली रोग विज्ञान अनुसन्धान केन्द्रका वैज्ञानिक डा. रामबहादुर खड्काको संयोजकत्वमा छ सदस्यीय कार्यदल गठन भएको कृषि विभागका महानिर्देशक डा. हरिबहादुर केसीले बताउनुभयो । कार्यदलले यो रोगबाट बच्नका लागि के कस्ता उपाय अपनाउनु पर्छ, त्यसबारेमा पालिका, कृषि ज्ञान केन्द्र तथा किसानलाई जानकारी दिने जानकारीमूलक सन्देश तयार गर्ने छ ।
ताप्लेजुङमा ९८ प्रतिशत रोपाइँ
हिमाली जिल्ला ताप्लेजुङमा यस वर्ष ९८ प्रतिशत धान रोपाइँ भएको छ । जिल्लास्थित कृषि ज्ञान केन्द्रको तथ्याङ्कअनुसार धान खेती लगाउने मौसम सकिँदा अर्थात् साउन मसान्तसम्ममा ९८ प्रतिशत रोपाइँ भएको हो ।
धनकुटामा पनि घोङ्घी उत्पादन सुरु
अन्तर्राष्ट्रिय जगतमा सिफुड र तराईमा थारु समुदायको सांस्कृतिक खानपानको रुपमा पहिचान बनाएको परिकार घोङ्घी अब धनकुटामै व्यावसायिक उत्पादन सुरु भएको छ ।
डुडुवा गाउँपालिकाले ९० टन बीउ उत्पादन गर्दै
बाँकेका किसानले बीउका लागि सधैं समस्या भोग्नु परेकाले सो समस्या समाधानका लागि जिल्लाको एक पालिकाले यस आर्थिक वर्षमा ९० टन धानको बीउ उत्पादन गर्नेभएको छ ।
-original-thumb.jpg)
केरामा फेला पर्यो ‘पानामा टीआरफोर’ रोग
केरा ओइलाउने (पानामा) रोगको नयाँ प्रजाति ट्रोपिकल रेस ४ (टीआरफोर) पहिलो पटक नेपालमा फेला परेको छ । नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद् (नार्क) र सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालय कृषि विज्ञान सङ्कायले गरेको अनुसन्धानले टीकापुरका केरा बगैँचामा पानामा टीआरफोर रोग लागेको फेला परेको हो ।
व्यावसायिक सुन्तला खेतीतर्फ बढ्दो आकर्षण
पूर्वी नवलपरासीमा पछिल्लो समय सुन्तला खेतीतर्फको आकर्षण बढ्न थालेको छ । पराम्परागत कृषि खेतीभन्दा राम्रो आम्दानी हुने भएपछि व्यवसायिक रुपमा सुन्तला खेतीतर्फको आर्कषण बढ्न थालेको हो ।
केरामा फेला पर्यो ‘पानामा’ रोग
नेपालमा पहिलो पटक केरामा ‘पानामा’ रोग (टिआर–४) फेला परेको हो । केराका लागि यो रोगलाई निकै खतरनाक मानिन्छ । यसअघि टिआर–१ मात्र फेला परेको थियो तर पहिलो पटक कैलालीको टीकापुर क्षेत्रमा यो रोग फेला परेको पुष्टि भएको नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद् (नार्क) ले जानकारी गराएको छ ।
