गोरखापत्र अनलाइन
भूमिगत विद्युत् प्रसारणमा समस्या
दुईवटा सर्किट नहुँदा चितवनको माडी लैजाने भूमिगत विद्युत् प्रसारण लाइनमा सधैँ समस्या आउने गरेको छ । पाँच वर्षअगाडिदेखि भरतपुरबाट चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जको बाटो हुँदै माडीमा भूमिगत तार ओछ्याएर लगिएको थियो । निकुञ्जभित्रको स्थानमा आउने समस्याका कारण माडीमा हरेक महिना केही दिन अन्धकार हुँदै आएको छ । यस वर्ष असार लागेदेखि नै समस्या आउँदा उपभोक्ता हैरानीमा परेका छन् । पश्चिमचितवनको चनौली विद्युत् वितरण केन्द्रका प्रमुख शिशिर लम्सालले भन्नुभयो, “यो प्रसारण क्षेत्रमा दुईवटा सर्किट नहुँदा धेरै समस्या आएको छ ।”
पहिराले मालढुंगा–बेनी सडक अवरुद्ध
कालीगण्डकी करिडोरअन्तर्गत पर्वतको मालढुङ्गादेखि म्याग्दीको बेनी जोड्ने मालढुङ्गा–बेनी सडक गए रातिदेखि अवरुद्ध बनेको छ ।
सानो लगानीमा राम्रो आम्दानी
गाउँघरमा श्रमिकका रूपमा ज्याला मजदुरी गर्ने धनबहादुर मस्र्याङ्गीको अहिले परिचय बदलिएको छ । वराहताल गाउँपालिका–५, रचाका मस्र्याङ्गी अहिले व्यावसायिक कृषक बन्नुभएको छ । परम्परागत खेतीसँगै व्यावसायिक तरकारी खेतीमा जोडिएपछि उहाँको दैनिकी फेरिएको हो । मस्र्याङ्गीले अहिले छ रोपनी जग्गामा खेती गर्नुभएको छ ।
नयाँ माध्यम र सामाजिक सञ्जाल
‘नयाँ माध्यम’ (न्यू मिडिया) शब्दावलीमा आएको ‘नयाँ’ शब्दको अर्थ सन्दर्भअनुसार लगाउनु पर्ने हुन्छ । कुनै जमानामा छपाइ मेसिन (मुद्रण यन्त्र) पनि नयाँ थियो । रेडियो तथा टेलिभिजन पनि जुन बेला सुरु भएका थिए, त्यतिबेला नयाँ नै थिए तर आजको सन्दर्भमा पुरानो प्रविधिबाट सञ्चालन हुने पत्रपत्रिका, रेडियो तथा टेलिभिजन माध्यमहरू पुराना माध्यम मानिन्छन् किनभने तीभन्दा झन् नयाँ माध्यम आइसकेको छ ।
जीर्ण पुल टिकटक स्थल
सुदूरपश्चिमको गोदावरी नगरपालिका कैलाली जिल्लाको मध्यपश्चिम भागमा अवस्थित छ । २०७३ फागुन २८ गते राजपत्रका आधारमा कैलाली जिल्लाको अत्तरिया नगरपालिकामा गोदावरी गाउँ विकास समितिलाई समेत मिलाएर अत्तरिया नगरपालिका वडा नं. ९, १०, र ११ लाई छोडी गोदावरी नगरपालिका निर्माण गरियो । हिन्दु धर्मावलम्बीहरूले गोदावरी क्षेत्रलाई पवित्र धार्मिक महत्त्व क्षेत्र मान्दै आएका छन् ।
बलात्कार मुद्दामा हदम्याद
बलात्कार र अन्य अपराधमा के फरक छ भने बलात्कार जघन्य हुनुका अतिरिक्त जटिल पनि छ । स्वेच्छाको यौनाचारलाई समाजले मान्यता दिएको छ तर अरू प्रकारको हिंसा नभए तापनि सहमतिबिनाको करणी आफैँमा हिंसा हो र यो दण्डनीय हुन्छ । करणीका धेरै पीडित अपराधबारे कहिल्यै खुलेर कुरा गर्दैनन्, कतै उजुरी पनि दिँदैनन् । अथवा दिन, महिना, वर्ष वा दशकौँ यसबारे केही नबोली चुपचाप सहेर बस्छन् । खासगरेर त्यस्तो कुकर्मी चिनेजानेको वा समाजको प्रभुत्वशाली छ भने उसका विरुद्ध खुलेर आउन सक्दैनन् ।
सङ्कटमा रेसाजन्य बिरुवा
जंगलमा यत्तिकै खेर गइरहेका रेशाजन्य बिरूवाका बोक्रालाई सङ्कलन, प्रशोधन र तयारी वस्तु अन्तराष्ट्रिय बजारमा समेत पुर्याउँदै आएका बाजुराका खड्गसिंह बोगटीलाई पछिल्लो समय कच्चा पदार्थकै चिन्ता छ । प्राकृतिक रेशाजन्य बिरूवाका बोक्रालाई प्रशोधन गरी बनाइएका वस्तुमा भविष्य खोज्दै झण्डै तीन दशक अघि यो क्षेत्रमा प्रवेश गरेका बोगटीलाई यो क्षेत्रकै सफल उद्योगी भनेर चिनिन्छ । न खेती गर्नुपर्यो, नत सिंचाई, मलखाद र खडेरीकै चिन्ता । गाउँका भीरपाखा, वनजंगलमा सजिलै उपलब्ध हुने रेशाजन्य बिरूवाका लोक्ता प्रशोधन गरेर बनेको धागोबाट आम्दानी हुन थालेपछि यसमा लाग्ने बोगटी जस्तै सयौं व्यवसायीलाई पनि अहिले आएर कच्चा पदार्थ अभाव होला कि भन्ने चिन्ता छ ।
-original-thumb.jpg)
डोटी बोगटान फुडसिल गाउँपालिका गगुडाको सुन्दर बस्ती
डोटीको बोगटान फुडसिल गाउँपालिकामा– ६ गगुडामा रहेको सुन्दर बस्ती । गाउँपालिकाले खरको छानामुक्त अभियान अन्तर्गत स्थानीयलाई घर छाउन जस्तापाता बितरण गरेसँगै स्थानीयको बर्सेनि खर काट्न भिर धाउनु पर्ने र आगलागीको डर हटेको छ । तस्बिर : डिलबहादुर सिंह/डोटी ।
आबेको निधनप्रति प्रधानमन्त्रीद्वारा दुःख व्यक्त
प्रधानमन्त्री एवम् नेपाली काँग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले जापानका पूर्व प्रधानमन्त्री शिन्जो आबेको निधनको खबर सुनेर गहिरो दुःख लागेको बताउनु भएको छ ।
संसदीय निर्वाचनमा गठबन्धन गरेरै जानुपर्छ : कांग्रेस उपसभापति खड्का
रमेश पौडेलपोखरा, असार २४ गत । नेपाली कांग्रेसका उपसभापति एवम् पूर्व गृहमन्त्री पूर्णबहादुर खड्काले संघ र प्रदेशको निर्वाचनका लागि तयार रहन कार्यकर्तालाई निर्देशन दिनुभएको छ । स्थानीय तहको निर्वाचनले पार्टीमा थप ऊर्जा प्राप्त भएको बताउँदै उहाँले आगामी निर्वाचनमा पनि नेपाली कांग्रेस पहिलो पार्टी बनाउने जिम्मेवारी कार्यकर्तामा रहेको धारणा राख्नुभयो । नेपाली कांग्रेस गण्डकी प्रदेश समितिको आज पोखरामा भएको बैठकलाई सम्बोधन गर्नुहुँदै उपसभापति खड्काले वर्तमान सरकार बन्नुभन्दा अघि संविधान, नियम कानुन सबै मिचिंदै गएपछि तत्कालीन बाध्यात्मक परिस्थितिले गर्दा वर्तमान गठबन्धन बन्नपुगेको स्पष्ट पार्नुभयो । गठबन्धनको चुरोलाई सबै कार्यकर्ताले मनन गरी आगामी निर्वाचनमा पनि गठबन्धनलाई कायमै राखेर अगाडि बढ्नुपर्ने बाध्यता रहेको बताउनुभयो । उहाँले थप्नुभयो, ‘‘संसदीय निर्वाचनमा गठबन्धन हुने नहुने कुरा पार्टीले निर्णय गर्नेछ तर मेरो विचारमा गठबन्धन गरेरै जानुपर्छ र संविधानलाई सही मार्गमा ल्याई शान्ति प्रक्रियालाई पूरा गर्नुपर्छ ।’’ कार्यकर्ताहरुको गुनासोलाई सम्बोधन गर्दै नेता खड्काले स्थानीय तहको निर्वाचनमा टिकट बाँड्दा केही कमीकमजोरी भएका छन् । मैले पनि त्यसको जसअपजस लिनुपर्छ । अब हुने निर्वाचनमा यस्ता कमीकमजोरी सुधार गरी जाने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो । उहाँले जोड्नुभयो, ‘‘गत स्थानीय निर्वाचनमा भएका कमीकमजोरीले गर्दा एकसय भन्दा बढी स्थानका पालिकामा पार्टीले हार ब्योहोर्नु परेको छ । सबै कमजोर पक्षलाई समीक्षा गर्दै नेपाली कांग्रेस पार्टीलाई जिताउन केन्द्रित हुनुहोस् ।’’ नेता खड्काले निर्वाचनमा टिकट वितरण गर्दा गुटका आधारमा नभई त्याग, योगदान र लोकप्रियतालाई आधार बनाएर मूल्याङ्कन हुनुपर्ने जिकिर गर्दै कांग्रेसलाई युगानुकूल रुपान्तरण गरी नयाँ पुस्तालाई समेटेर अघि बढ्न आग्रह गर्नुभयो । उहाँले थप्नुभयो, मुलुकलाई रुपान्तरण गर्ने पनि कांग्रेस भएकाले अब कुरा होइन काम गर्ने समय आएको छ । पाटीभित्रको अनुशासनका बारेमा बोल्दै उहाँले निर्वाचनमा घात र अन्तर्घात मात्रै होइन पार्टीको नीति र सिद्धान्त विपरीत बोल्नेहरु माथि पनि सोच्ने समय आएको बताउनुभयो । गण्डकी प्रदेशका सभापति शुक्रराज शर्माले गत स्थानीय निर्वाचनमा भएका कमजोरीलाई समीक्षा गरेर अगाडि बढ्नुपर्ने प्रष्टयाउनुभयो । बैठकमा गण्डकी प्रदेशका महामन्त्रीद्वय विष्णु लामिछाने र किरणबाबु श्रेष्ठले आगामी निर्वाचनमा कांग्रेसलाई जिताउनेमा जोड दिनुभएको थियो । बैठकमा जिल्ला समन्वय समिति स्याड्जाका सभापति श्रीप्रसाद जिटी र जिल्ला समन्वय तनहुँका सभापति कमलमोहन वाग्लेलाई बधाई ज्ञापन गरिएको थियो । त्यसैगरी, प्रदेश सदस्य संज्ञा पौडेल पोखरेलको शीघ्र स्वास्थ्यलाभको कामना गरिएको बैठकले प्रदेशभरका ११ जिल्ला समन्वय समितीको टिकट बितरणलाई अनुमोदन, निर्वाचन समीक्षा, बिपि स्मृति पुस्ताकालय स्थापना र सूचना सञ्चार तथा प्रचार विभागको कक्ष स्थापना गरी प्रभावकारीरुपमा परिचालन गर्ने निर्णय गरिएको नेपाली कांग्रेस गण्डकी प्रदेशका प्रवक्ता माधवप्रसाद बास्तोलाले जानकारी दिनुभयो ।
संसदीय समितिमा बलात्कार मुद्दामा हदम्याद दुई वर्ष बढाउने सहमति
काठमाडौं, असार २४ गते। संसदको कानुन, न्याय तथा मानव अधिकार समितिले बलात्कार मुद्दामा हद म्याद दुई वर्ष बढाउने सहमति गरेको छ। शुक्रबार समितिले यौन हिंसा विरुद्धका केही ऐन संशोधन गर्न बनेको विधेयकमाथिको छलफलमा हदम्याद बढाउने सहमति जुटाएको हो। बलात्कार सम्बन्धी घटनाको मुद्दामा हदम्याद हटाउन माग भइरहेका बेला संसदीय समितिले दुईथरी हदम्यादको प्रस्ताव गरेको हो। समितिले बालबालिका तथा अपांगता भएका, अशक्त र मानसिक अवस्था कमजोर भएका व्यक्तिको हकमा तीन वर्षसम्मको हदम्याद राख्ने प्रस्ताव गरेको छ। यस्तो प्रस्तावसँगै समितिले जबरजस्ती करणीको परिभाषा हदम्याद लगायतका यौनजन्य हिंसा सम्बन्धी भएका कानुनको अध्ययन गरेर सरोकारवालासँग छलफल गरेर जतिसक्दो चाँडो कानुनमा सुधार गरेर विधेयक प्रस्तुत गर्न सरकारलाई निर्देशन दिएको छ। समिति सभापति कृष्णभक्त पोखरेलले समिति बैठकमा सरकारलाई यस्तो निर्देशन दिनुभएको हो। उहाँले सबै राजनीतिक दल र समितिमा विभिन्न सरोकारवाला निकायसँगको छलफल पश्चात सहमति भएको बताउनुभयो। उहाँले अन्य विकृतिको रुपमा अपवादमा हुने घटना भन्दा पनि मुख्य कुरा महिलालाई उपभोगको वस्तु ठानेर अस्थित्व लुट्ने कुरा प्रमुख भएको बताउनुभयो।बैठकमा नेकपा (एमाले)का सांसद शेरबहादुर तामाङले एक वर्षको हदम्यादलाई दुई वर्ष बनाउन प्रस्ताव गर्नुभएको हो। उहाँले बालबालिकाको हकमा बालिक भए तीन वर्षसम्म, ज्येष्ठ नागरिक, अपाङ्ग, सुस्त मनस्थितिको हकमा पाँच वर्षसम्म बनाएर कानुनमा समग्रमा दुई वर्ष राख्दा हुने प्रस्ताव गर्नुभएको थियो।त्यस्तै बैठकमा नेकपा (माओवादी केन्द्र)की सांसद गोमा देवकोटाले बालबालिका, ज्येष्ठ नागरिक, अपाङ्ग, सुस्त मनस्थितिको हकमा हदम्याद राख्न नहुने प्रस्ताव राख्नुभयो। उहाँले बालबालिका ज्येष्ठ नागरिक, अपाङ्ग, सुस्त मनस्थिति बाहेकलाई पाँच वर्ष र सामूहिक बलात्कारको हकमा हदम्याद राख्न नहुने बताउनुभयो।त्यस्तै नेकपा (एमाले)की सांसद विमला बिकले भने बलात्कार जस्तो अपराधमा दुई वर्ष हदम्याद राख्ने प्रस्तावको विरोध गर्नुभयो। उहाँले पीडामा परेका व्यक्तिले आफू पीडित भएको कुरा बाहिर ल्याउने विषयमा समय सीमा राख्न नहुने जिकिर गर्नुभयो। अब कुनै पनि बलात्कारमा परेका नाबालिगले बालिग भएको (१८ वर्ष पूरा भएको) तीन वर्षपछि अर्थात् २१ वर्षको उमेर हुँदासम्म उजुरी गर्न पाउनेछन्। यस्तै बालिगको हकमा भने घटना भएको दुई वर्ष भित्र उजुरी गर्नुपर्नेछ। थुनामा रहेको वा अपहरणमा रहेको अवस्थामा बलात्कारमा परेको भए थुनामुक्त वा अपहरणमुक्त भएको दुई वर्ष तीन महिनाभित्र उजुरी गरिसक्नुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ।उनीहरुको हकमा तीन महिना औषधि उपचार गर्नका लागि समय दिइएको हो। यसैगरी अपाङ्गता, ज्येष्ठ नागरिक र सुस्तमनस्थिति भएका व्यक्तिले भने घटना भएको ३ वर्षभित्र उजुरी गरिसक्नुपर्ने व्यवस्था छ।
फोनिज युके पुरस्कारबाट दुई पत्रकार पुरस्कृत
नेपाल आदिबासी जनजाति पत्रकार महासंघ (फोनिज) युके सम्मान र पुरस्कारबाट दुई जना पत्रकार यहाँ आज सम्मानित र पुरस्कृत हुनुभएको छ । फोनिज केन्द्रीय समितिद्वारा यहाँ आयोजित समारोहमा सो पुरस्कार वितरण गरिएको हो ।
घुस रकमसहित इन्जिनियर डाँगी पक्राउ
रोल्पा जिल्लाको गंगादेव गाउँपालिकाको कार्यालयका इन्जिनियर नवीन डाँगीलाई ५० हजार रुपियाँ घुस लिएको अभियोगमा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले शुक्रबार पक्राउ गरेको छ ।
आबेको निधनमा नेपालले राष्ट्रिय शोक मनाउने
नेपाल सरकारले मित्र राष्ट्र जापानका पूर्व प्रधानमन्त्री सिन्जो आबेको निधनमा शनिबार राष्ट्रिय शोक मनाउने निर्णय गरेको छ।
