गोरखापत्र अनलाइन
‘चैत ३’ को त्यो दिन
वि.सं. २०४६ को जनआन्दोलन उत्सर्गमा पुगेको बेला थियो, त्यो चैतको महिना । त्यसो त, माघ महिनामै जनआन्दोलनका कमान्डर लौहपुरुष गणेशमान सिंहको नेतृत्वमा सिंहकै निजी निवास चाक्सीबारी, क्षेत्रपाटीबाटै जनआन्दोलनको घोषणा भइसकेको थियो । त्यसपश्चात्, करिब एक महिना पुग्दानपुग्दै फागुन ७ गतेदेखि औपचारिक आन्दोलन सुरु भएको थियो । आन्दोलनको सुरुवात् हुनु के थियो त्यसअन्तर्गत सडक–सडक, गल्ली–गल्ली, चोक–चोकमा तत्कालीन पञ्चायतको विरुद्ध प्रत्येक दिन दिनभर जुलुस, कोणसभाहरू हुन्थे भने प्रायः बेलुकीपख ‘ब्ल्याक आउट’को आह्वानका साथ मसाल जुलुसहरू निस्कन्थे । त्यतिखेरै हो राजधानीवासीले सिधै तत्कालीन राजा–रानीमाथि तथानाम गालीगलौज मिसिएका अश्लील खालका समेत नारा सुनेका । डरभर कसैलाई थिएन, स–साना केटाकेटीदेखि लिएर युवा मात्रै होइन बूढापाका पनि आन्दोलनका समर्थनमा निस्फिक्री सडकमा उत्रन्थे ।
‘ब्रेन ड्रेन’को पीडा
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट जति चाँडो विदेशिन सक्यो, त्यसलाई नै मूल उपलब्धिका रूपमा हामीले लिने गरेका छौँ । पीआर पाइयोस्, विदेशी नागरिक भइयोस्, त्यसैमा वीरता ठान्दै संसार जितेको महसुस गर्ने अभ्यासमा नेपाली अभ्यस्त भएका छन् । हो, देशमा रेमिट्यान्स भित्रिएको छ । नेपालको अर्थतन्त्रमा सबैभन्दा ठूलो योगदानकर्ता बनेको छ । मानिसलाई बसाइँ सर्ने अधिकार छ, यो नैतिक मुद्दा हुनु हुँदैन । हामी सबै व्यक्ति हौँ, आफ्ना लागि कहाँ जाने भनेर छनोट गर्न हामी स्वतन्त्र पनि छौँ तर त्यसो भनेर देश छाड्दैमा सबैथोक प्राप्त हुन्छ भन्नु गलत हो । विदेशमा पनि कठोर सङ्घर्ष गर्नैपर्छ ।
पूर्वाधार निर्माणमा लापरबाहीः दश महिनामा १० प्रतिशत काम
बागलुङको गलकोट नगरपालिकाको प्रशासकीय भवन निर्माणमा ढिलाइ भएको छ । नगरपालिकाले चार वर्षको प्रयासबीच जग्गा व्यवस्थापन गरेर निर्माण गर्न थालेको प्रशासकीय भवन निर्माण ठेक्का सम्झौताअनुसार अगाडि नबढ्दा समस्या भएको छ ।
छाया अर्थतन्त्र तगारो
विगत वर्षहरूको आर्थिक वृद्धिदर र अघिल्लो वर्षको अवस्था हेर्दा अहिले नै मुलुकले काँचुली फेर्न सक्ने अवस्था छैन । देशको आर्थिक सूचकमा सुधार आउन सकेको देखिँदैन । आर्थिक वर्ष २०२३/२४ र २०२९/३० मा आर्थिक वृद्धि ऋणात्मक थियो । त्यसपछि आर्थिक वर्ष २०३६/३७ मा १ दशलमव ५ प्रतिशतले आर्थिक वृद्धि ऋणात्मक भएको थियो ।
ध्वनि प्रदूषण : डीजे बाजा नियन्त्रणबाहिर
विवाह तथा धार्मिक सांस्कृतिक कार्यक्रममा उच्च ध्वनिमा बजाइने डीजे बाजालाई नियन्त्रण गर्न केही वर्षदेखि प्रयास गरे पनि प्रयास सफल हुन सकेको छैन। डीजे बज्दा निस्केको चर्को आवाजले स्वास्थ्य र वातावरणमा असर पार्ने गरेको छ। यसले मौलिक संस्कृतिमाथि समेत असर परेको भन्दै स्थानीय सरकार तथा प्रहरी प्रशासनले नियन्त्रण गर्न खोजेको हो। नागरिक अगुवा रामविहारी साहले यो चिन्ताको विषय भएको बताउनुभयो। उहाँका अनुसार डीजेमा बजाउने गीतहरू कुनै पनि धर्म संस्कृतिसँग जोडिएको हुँदैन। अश्लील गीत बजाउने डीजे बाजाका कारण धार्मिक सांस्कृतिक र वैवाहिक कार्यक्रमहरूमा सभ्य मानिसहरू सहभागी हुन छाडिसकेका छन्।
जङ्गली जनावरले सताएपछि वन ऐन संशोधनको प्रस्ताव
अहिले इलामका किसान हिउँदे आलु खन्न व्यस्त छन्। बर्खे आलु पनि अहिले उम्रँदै छ तर खन्ने बेला भएको आलु उठाउन र बर्खे आलु जोगाउन इलामका किसानलाई निकै समस्या भएको छ। इलामका धेरैजसो गाउँमा बाँदर र बँदेलले पाकेको बाली खाएर हैरान भएपछि किसान चिन्तित छन्।
नदी प्रदूषणले र्याफ्टिङ व्यवसाय धराशायी बन्दै
दुई दशक अगाडिसम्म त्रिशूली नदीमा र्याफ्टिङ गर्न पालो पाउन मुस्किल हुने समय थियो । सशस्त्र द्वन्द्वपछि बिस्तारै ओरालो लागेको यस क्षेत्रको आकर्षक सामान्य उत्साह भन्दा बाहेक राम्रो सुधार हुन सकेन ।
मासिँदै धनकुटाको शान
धनकुटा नगरपालिका–६, सिरान बजारका विजयशेखर श्रेष्ठले आफ्नो घरको झिँगटीको छानो परिवर्तन गरी नयाँ यूपीभीसीको छानो लगाउनुप-यो। पुरानो शैलीको झिँगटीको छानो परिवर्तन गरी नयाँ र आधुनिक यूपीभीसीको छानो लगाउँदा उहाँको मन भने खुसी भएन। किनकि पुरानो शैलीको छानोसँगै पिता पुर्खाले निर्माण गरेको कलाकृति गुम्दै थियो।
९५ प्रतियोगी चलचित्र प्रदर्शन हुँदै
नेपाल अन्तर्राष्ट्रिय चलचित्र महोत्सव निफको छैटौँ संस्करण बिहीबारबाट काठमाडौँमा सुरु भएको छ । नेपाल फिल्म एन्ड कल्चर एकेडेमीले आयोजना गरेको महोत्सवमा ३५ देशका चलचित्रकर्मीको प्रतिनिधित्व हुँदै छ भने ९५ प्रतियोगी चलचित्र प्रदर्शन गरिनेछ । महोत्सवको उद्घाटनमा कोरिन शर्मा निर्देशित चलचित्र ‘चरी’ प्रिमियर गरिएको थियो । ‘विश्वभरका कथाहरूको उत्सव’ नारासहित सुरु भएको महोत्सव ६ गतेसम्म क्यूएफएक्स चेनअन्तर्गतका चार हल र पर्यटन बोर्डको प्रेक्षालयमा सञ्चालन हुनेछ ।
‘मुन्द्रेको कमेडी क्लब’ प्रसारणमा
हास्य कलाकार जितु नेपालको कमेडी सो ‘मुन्द्रेको कमेडी क्लब’को तेस्रो सिजन बिहीबारदेखि प्रसारणमा आउने भएको छ । कान्तिपुर टेलिभिजनबाट प्रसारण हुन लागेको सोमा पहिलो अतिथि अभिनेता प्रदीप खड्का रहनुहुनेछ । सामाजिक सञ्जालमार्फत कलाकार नेपालले सो छायाङ्कनको एक तस्बिर सार्वजनिक गर्नुभएको छ । केही दिनअघि बिहीबार प्रसारण हुने एपिसोडको ट्रेलर सार्वजनिक गरिएको थियो ।
चलचित्र निर्देशक सुब्बाको निधन
निर्देशक प्रताप सुब्बाको बिहीबार ७८ वर्षको उमेरमा निधन भएको छ । भारतको पश्चिम बङ्गालका स्थानीय सञ्चारमाध्यमका अनुसार सिलिगुडीस्थित एक अस्पतालमा उहाँको निधन भएको जनाइएको छ । २०३५ सालमा प्रदर्शन भएको ‘परालको आगो’ निर्देशन गर्दै चलचित्र क्षेत्रमा आउनुभएका सुब्बाले ‘बाँच्न चाहनेहरू’, ‘मसाल’, ‘कहीँ अँध्यारो कहीँ उज्यालो’, ‘दिदी’, ‘चट्याङ’ र
व्यवसायीहरूको साठी अर्ब बढी भुक्तानी गर्न बाँकी
नेपाल निर्माण व्यवसायी महासङ्घले व्यवसायीहरूको ६० अर्ब रुपियाँभन्दा बढी भुक्तानी लिन बाँकी रहेको जनाएको छ । धेरै ठूलो रकम भुक्तानी बाँकी रहेकाले व्यवसायीहरू आर्थिक रूपमा धराशायी भएको महासङ्घको भनाइ छ । महासङ्घको २४औँ साधारण सभाबाट पारित २७ बुँदे निर्णय सार्वजनिक गर्न बिहीबार आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा सो जानकारी गराइएको हो । महासङ्घको साधारण सभा गएको फागुन २८ र २९ गते राजधानीमा आयोजना गरिएको थियो ।
एनएचपीसीले पायो सेती नदी–६ को सर्वेक्षण अनुमति
भारतीय सरकारी कम्पनी नेसनल हाइड्रोइलेक्ट्रिक पावर कर्पोरेसन (एनएचपीसी)ले ४५० मेगावाटको जलाशययुक्त सेती नदी–६ (एसआर–सिक्स) आयोजनाको सर्वेक्षण अनुमति पाएको छ । फागुन पहिलो साता लगानी बोर्डमा आवेदन दिएकोमा बोर्ड कार्यालयले बिहीबार सर्वेक्षण अनुमतिपत्र प्रदान गरेको हो ।
फिडर छात्रावास भवन निर्माण
ढिलै भए पनि दोलखाको सदरमुकाम चरिकोट स्थितको कालिन्चोक माध्यमिक विद्यालयको फिडर छात्रावास भवन निर्माण भएको छ ।
नौवटा पुल सञ्चालनमा आउँदै
सडकसँगै रहेका घर–टहराको क्षतिपूर्ति दिन मन्त्रिपरिषद् बैठकले बजेट व्यवस्था गरेसँगै नारायणगढ–मुग्लिन सडकका नौवटा पुल सञ्चालन तयारी भइरहेको छ। निर्माण सम्पन्न भएर पनि सञ्चालनमा ल्याउन नसकिएका यी पुलका लागि बजेट व्यवस्था भएसँगै सञ्चालन तयारी गरिएको नागढुङ्गा–मुग्लिन सडक आयोजनाका इन्जिनियर कृष्ण आचार्यले जानकारी दिनुभयो। उहाँले सरकारले सडक क्षेत्रभित्रका घर–टहराको क्षतिपूर्ति दिने गरी बजेट व्यवस्था गरेको जानकारी दिँदै प्रक्रिया मिलाएर अब पुल सञ्चालनमा ल्याइने बताउनुभयो।
