स्वास्थ्य परीक्षणका लागि जनकपुर लगिएका जलेश्वर कारागारका एक थुनुवा फरार भएका छन् । हत्या अभियोगमा पुर्पक्षका लागि थुनामा रहेका लोहरपट्टी नगरपालिका ९ खुट्टापिपराडीका २३ वर्षीय कृष्ण यादव जनकपुरस्थित आर्य क्लिनिकबाट शुक्रबार अपराह्न फरार भएका हुन ।
हराउँदै गएको झाम्रे, सालैजो तथा कौरा जोगाउन यहाँका युवा पुस्ता लागेका छन्। अघिल्लो पुस्तासम्म मगर समुदायमा लोकप्रिय हुँदै आएको झाम्रे, सालैजो तथा कौराको परम्परा लोप हुन थालेपछि यसको संरक्षण गर्न यहाँका युवा पुस्ता अभ्यासमा लागेका छन्।
व्यास नगरपालिकाको वडा नम्बर १ को कार्यालयले हलगोरु पाल्ने कृषकलाई प्रोत्साहन स्वरूप दश हजार अनुदान दिएको छ । जैविक कृषिलाई प्रोत्साहन गर्न र हाते ट्याक्टर खरिद गर्न नसक्ने कृषकलाई जीविकोपार्जनलाई सहज बनाउन अनुदान दिइएको वडाध्यक्ष रमेशचन्द्र हड्खलेले जानकारी दिनुभयो । वडाले १२ जना कृषकलाई रकम प्रदान गरेको छ ।
घोडाघोडी नगरपालिकामा–१, घोडाघोडी गाउँमा रिङरोड कालोपत्रे गरेको एक हप्ता नबित्दै झार उम्रियो। सडकमा झार उम्रिएको हल्ला फैलिएपछि निर्माण कम्पनीका कर्मचारीले झार मार्ने विषादी छरेर फरार भएका थिए। पूर्व–पश्चिम राजमार्गको घोडाघोडीदेखि कैलाशपुरसम्म निर्माण भएको कालोपत्रे सडकमा झार उम्रिएपछि स्थानीयले गुणस्तरमाथि शङ्का गर्दै पुनः निर्माणको माग गरेका छन्।
मधेस प्रदेशका मुक्त हरवाचरवाले न्यायिक पुनः स्थापनाको माग गर्दै आजदेखि पाँच दिने अधिकार यात्रा सुरु गर्दैछन् ।
तत्कालीन सशस्त्र जनयुद्धका बेला सर्वसाधारणले पाएका पीडा सम्बोधन नभएको भन्दै पीडितले गुनासो गरेका छन्। शान्ति स्थापना भएको लामो समयसम्म महिलाले पाएका पीडा बल्झिरहेको उनीहरूको भनाइ छ। जिल्ला सदरमुकाम मुसीकोटमा आयोजित महिला शान्ति र सुरक्षासम्बन्धीको दोस्रो राष्ट्रिय कार्ययोजनाको कार्यान्वयन विषयक अन्तक्र्रिया कार्यक्रममा सहभागी द्वन्द्वपीडितले महिलाको अधिकारको सवाल कुरामा मात्र सीमित भएको उल्लेख गरेका छन्।
नेपाली कांग्रेसको नेतृत्वमा भएको वि.सं.२००७ को जन–क्रान्ति नेपालको समग्र परिवर्तनको संवाहक थियो । नेपालले प्राप्त गरेका सबै सकारात्मक पक्ष त्यही क्रान्तिका उपलब्धि थिए । त्यो क्रान्तिले नेपालीलाई निमुखा रैतीको अवस्थाबाट अधिकार सम्पन्न नागरिकको स्तरमा पु-यायो । यसले फगत राजनीतिक क्षेत्रमा मात्र होइन–आर्थिक, शैक्षिक, सामाजिक, सांस्कृतिक क्षेत्रमा नयाँ जागरण ल्यायो । राष्ट्रियताको संवद्र्धन यो क्रान्तिको अर्को महìवपूर्ण उपलब्धि थियो । पृथ्वीनारायण शाहको विजयपछि नेपाललाई गोरखासरह तथा नेपाली भाषालाई गोरखाली भाषा भनिने आदि प्रचलन ल्याइए । चन्द्रशमशेर शासनमा रहँदा, वि.सं. १९७० देखि नेपाली भाषालाई पूर्ववत् नेपाली भाषा नै भन्न थालियो र अन्य क्षेत्रमा पनि क्रमशः नेपाल र नेपाली शब्द प्रयोगमा ल्याइए ।
अन्तरजातीय प्रेमलाई सामाजिक प्रतिष्ठाको विषय बनाउँदा कैयौँ अन्तरजातीय जोडी आत्महत्या गर्न बाध्य बने, बनाइए । जात व्यवस्थाले जर्जर बन्दै गएको नेपाली समाजमा जातसँग जोडिएका हरेक विषयलाई सामाजिक प्रतिष्ठामा लगेर टुङ्ग्याउने अभ्यास जीवितै छ । अन्तरजातीय प्रेम विवाह गर्नेहरूलाई प्रोत्साहन भत्ता दिने र समाजमै सम्मानका साथ जिउने वातावरण बनाउने प्रतिबद्धताको चाङ नै लागेको छ । अन्तरजातीय प्रेम विवाह गर्ने जोडी कि समाजबाट विस्थापित नै भएका छन् कि आत्महत्या नै गर्ने अवस्थामा पुगेका छन् ।
कुनै पनि समाजलाई विकसित र सभ्य भनेर चिनाउने आधार भनेको त्यहाँको जीवनशैली, सांस्कृतिक–धार्मिक सद्भाव तथा समान व्यवहार प्रदर्शन हो । अहिले यस्तो समाजको कल्पना त गर्न सकिन्छ तर भेट्टाउन मुस्किल पर्छ । इतिहासको कालखण्डमा नेपाली समाज त्यस्तै थियो भनेर भन्न सकिने आधार प्रशस्तै छन् । हाम्रा धार्मिक परम्परा, सांस्कृतिक अभ्यास र शास्त्रहरूमा वर्णित सन्दर्भले यसको पुष्टि हुन्छ ।
४९ दिनको जनआन्दोलनपछि २०४६ साल चैत २६ गते राति राजा वीरेन्द्रले देशवासीका नाममा सन्देश दिँदै दलमाथिको प्रतिबन्ध हटाएको खुलासा गर्नुभयो । राजाको घोषणाअनुसार देशमा बहुदलीय व्यवस्था पुनस्र्थापना भयो । प्रजातन्त्रको पुनस्र्थापनापछि नेपाली कांग्रेस, मालेलगायतका राजनीतिक पार्टीका शीर्षस्थ नेताले आन्दोलन फिर्ता लिए । राजधानीलगायत देशभरका कारागारमा बन्दी बनाइएका सबै राजबन्दीलाई रिहा गरियो । ०४६ सालको ऐतिहासिक जनआन्दोलन आफैँमा विशिष्ट राजनीतिक मुद्दा बोकेको प्रजातन्त्र प्राप्तिको लडाइँ थियो । तत्कालीन वाम घटकले गणेशमान सिंहको नेतृत्व स्वीकार गरी नेपाली कांग्रेसको चारतारे झन्डामुनि र
कोशी प्रदेश सरकारका उद्योग, कृषि तथा सहकारीमन्त्री भक्तिप्रसाद सिटौलाले वास्तविक किसानले राहत र अनुदान पाउने बताउनुभएको छ । नवयुग दुग्ध सङ्कलन तथा वितरण केन्द्रले शुक्रबार आयोजना गरेको अनुदान वितरण कार्यक्रममा बोल्दै उहाँले सो कुरा बताउनुभएको हो । उद्योग, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालय तथा मत्स्य विकास निर्देशनालय कोशी प्रदेशबाट प्राप्त दुग्ध कृषकहरूलाई उत्पादनका आधारमा अनुदान वितरण गरिएको थियो ।
स्वास्थ्य सेवामाथिको खस्किँदो भरोसाबीच सप्तरीको एक सरकारी अस्पतालको स्वास्थ्य सेवाबाट सेवाग्राही खुसी देखिएका छन् । बोदेबरसाइन नगरपालिकाले तीन वर्षअघि सञ्चालनमा ल्याएको शत्रुधन अस्पतालले दिँदै आएको स्वास्थ्य उपचार सेवाबाट स्थानीय सेवाग्राही खुसी भएका छन् । गजेन्द्रनारायण सिंह अस्पताल जिल्लाको पुरानो अस्पताल हो तर यहाँ आउने बिरामीमध्ये ९० प्रतिशत बिरामी उपचार पाएर पनि सन्तुष्ट छैनन् । यो अस्पताल पूर्ण रूपमा निःशुल्क पनि छैन ।
सडक नपुगेको सर्लाहीको चुरे भेगस्थित दुर्गम क्षेत्रमा खोलाको बगरबाट बस सञ्चालन भइरहेका छन् । यो वर्ष अहिलेसम्म खोलामा बाढी नआएकाले बगरबाटै बस सञ्चालन भइरहेका हुन् । सडक नरहेकाले यहाँको चुरे भेगका केही बस्तीमा खोलाको बगर हुँदै आवजावत गर्नुपर्ने बाध्यता छ । वर्षा हुन थालेपछि खोलामा बाढी आएर गाउँमै थुनिने स्थानीय बासिन्दा अहिले भने खोलाको बगरबाट बस गुड्दा गाउँमा उत्पादित कृषि उत्पादन र खसीबाख्रा बिक्री गर्न तथा आफूलाई आवश्यक पर्ने
जग्गाधनी पुर्जाको अभावमा नयाँ घर बनाउन नपाउँदा मुसहर समुदायका बासिन्दा एउटै कोठाको जीर्ण घरमा परिवारका सात जनाभन्दा बढी सदस्य बस्न बाध्य छन् । देशकै होचो पालिकाका रूपमा परिचित धनुषा जिल्लाको मुखियापट्टी मुसहरनिया गाउँपालिका–३ स्थित मुसहरी टोलका मुसहर समुदायका बासिन्दा लालपुर्जाको अभावमा वर्षौंदेखि बसोबास गर्दै आएको जग्गामा नयाँ घर बनाउन नपाउँदा पुरानै घरमा कोच्चिएर बस्न बाध्य भएको सोही टोलकी ५० वर्षीया राजकुमारी सदा बताउनुहुन्छ ।