शशिधर पराजुली
विराटनगर, साउन ५ गते । सुनसरी र मोरङका किसानले उत्पादन गरेको तरकारीको थोक बिक्री गर्ने उद्देश्यले चार वर्षअघि निर्माण गरिएको आधुनिक बिक्रीस्थल उद्देश्य अनुसार सञ्चालन नहुँदा साप्ताहिक हाट (हटिया) लाग्ने स्थलमा परिणत भएको छ।
सरकारले फलफूल तथा तरकारी बजार सञ्चालनमा गम्भीरता नदेखाएको र स्थानीय व्यापारीहरूको विश्वासआर्जन गर्ने गरी पहल नगरेका कारण करोडौँ लगानी गरेर निर्माण गरेको थोक बजार उपयोगविहीन छ। बजारमा थोक व्यापारीहरू आउन नमानेपछि किसानहले पनि आफ्नो उत्पादन अन्यत्रै लगेर बेचिरहेका छन्।
सङ्घीय सरकार कृषि मन्त्रालयको करिब १५ करोड रुपियाँको बजेट खर्च व्यवस्थित र आधुनिक बजार निर्माण गरेको थियो। उक्त कटहरी फलफूल तथा तरकारी थोक बजार चार वर्षअघि पूर्वप्रधानमन्त्री केपी ओलीले उद्घाटन गर्नुभएको थियो तर उद्घाटनपछिको चार वर्षसम्म सो बजार सञ्चालनमा आएन। लामो समयदेखि उपयोगविहीन बनेको उक्त संरचनामा बुधबार कटहरी गाउँपालिकाले साप्ताहिक हाटबजार (हटिया) लगाएको छ। यद्यपि व्यवसायीहरूले अपायक हुने भन्दै त्यस स्थानमा हटिया लगाउन मानेका छैनन्।
गाउँपालिकाले बुधबार पुरानो ठाउँ (कटहरी–२) मा लाग्दै आएको बुधहटिया त्यस ठाउँमा लगाउन नदिने भनी फलफूल तथा तरकारी थोक बजारमा हटिया लगाउने निर्णय कार्यान्वयन गर्न खोज्दा स्थानीय हटिया व्यापारीसँग झडपकै अवस्था उत्पन्न भयो। हाटबजारमा पसल थाप्नेहरूले पुरानै ठाउँमा पसल राखेका थिए। त्यसलाई सुरक्षाकर्मीले हटाएको थियो। सुरक्षाकर्मी र पसलेबिच दिनभर तनाव भयो तर दुवैतिर हटिया लागेन। हटियामा पसल चलाउनेले नयाँ ठाउँमा व्यापार नचल्ने बताएका छन् र उनीहरू त्यहाँ नजाने अडानमा छन्।
विगत ३० वर्षदेखि हाटखोलामा लाग्ने बुधबारको हटियामा सामान बेच्दै आउनुभएकी गीता मुखिया हटिया लगाउन नपाउँदा मलिन देखिनुभयो। “ग्राहक यता आउँछन् त्यस्तो अपायक ठाउँमा गएर कसलाई सामान बेच्नु,” उहाँले भन्नुभयो। हटियामै पसल थापेर घर चलाउँदै आउनुभएकी विराटनगर–८ की मीनादेवी सहनीले हटिया सार्ने विषयमा सरोकारवालासँग कुनै सल्लाह नगरिएको र नयाँ ठाउँमा हटिया लगाउन नसक्ने बताउनुभयो।
कटहरी–२ स्थित जमटोकी भन्ने ठाउँमा थोक बजार निर्माण गरिएको हो। बस्तीका हिसाबले त्यति पायक नपर्ने भएकाले खुद्रा बजार त्यहाँ सञ्चालन गर्ने उद्देश्य नराखिएको हो। यसअघि विराटनगरका खुद्रा तरकारी बजार त्यहाँ सार्न खोज्दा व्यापारीहरूले अस्वीकार गरेर बरू विराटनगरको बसपार्क क्षेत्रमा नयाँ तरकारी बजार तयार पारेर पुरानो ठाउँ छोडेका थिए। अहिले पनि थोक बजारलाई उद्देश्य अनुरूप सञ्चालन गर्ने पहल गर्नुको साटो साप्ताहिक हटिया लगाउन खोज्दा कटहरी गाउँपालिका सफल हुन नसकेको हो।
कटहरी गाउँपालिकाका अध्यक्ष देवराज चौधरीले सार्वजनिक सडक नजिक हटिया लगाउँदा आवतजावतमा समस्या भएको र तरकारी बजार राख्नकै लागि सरकारले करोडौँ खर्च गरेर बनाएको व्यवस्थित संरचना उपयोग गर्ने गरी साप्ताहिक बजार त्यसै ठाउँमा सञ्चालन गर्न खोजिएको बताउनुभयो। उहाँले पहिलो चरणमा सातामा दुई दिन, त्यसपछि तीन दिन र पछि सातै दिन त्यस ठाउँमा हटिया लगाएर उक्त संरचनाको उपयोग गर्ने योजना गाउँपालिकाले बनाएको बताउनुभयो।
उक्त तरकारी बजार चार वर्षअघि २०७५ चैत ३ गते तत्कालीन प्रधानमन्त्री ओलीले उद्घाटन गर्नुभएको थियो। त्यहाँ पाँच बिघा दुई धुर क्षेत्रफलमा थोक तथा खुद्रा बजारका लागि आवश्यक पर्ने व्यवस्थित संरचना निर्माण गरिएका छन्। जसमा प्रशासनिक भवन, ३२ वटा थोक तरकारी तथा फलफूल पसल र ३२ वटै खुद्रा पसलका स्टलहरू राख्न मिल्ने गरी बनेका संरचना, गोदाम घर, बैङ्क घर र सुरक्षाकर्मीका लागि आवश्यक संरचनाहरू छन्।
