यसपटक धानबालीका लागि रासायनिक मलको अभाव हुँदैन : कृषि मन्त्रालय
नेपालमा मनसुन सुरु भएसँगै धानबाली लगाउने चटारो सुरु हुन्छ । मानो रोपेर मुरी फलाउने सिजनको रूपमा रहेको धानखेतीका लागि कृषकहरू अधिकांश आकासे पानीकै भरमा छन् ।
खडेरीले बारीमै सुके मकै, धानको ब्याडमा धाँजा फाट्यो
लामो समयसम्म खडेरी हुँदा किसानले लगाएको मकै बाली सुक्न थालेको छ भने खेतमा राखिएको ब्याडमा धाँजा फाटेको छ । मकैको झार गोड्नुपर्ने समयमा मकैका बोट खडेरीका कारण सुक्न थालेपछि किसान चिन्तित भएका छन् । दाङको घोराहीमा करिब तीन साताअघि लगाइएका मकै तरकारीका बेर्ना पानी नपर्दा बारीमै सुक्न थालेका छन् ।
अनुदानको मलमा दुरुपयोग भएको छ : मन्त्री भुसाल
कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री वेदुराम भुसालले किसानहरूले पाउने अनुदानको मलमा दुरुपयोग भएको भन्दै सचेत रहन कृषकलाई आग्रह गर्नुभएको छ ।
खेतमै उखु सुक्न थालेपछि किसान चिन्तित
कञ्चनपुरको लालझाडी गाउँपालिका –३ नन्दगाउँका लोकबहादुर बडायक केही दिनयता खेत खलियानमै व्यस्त हुनुहुन्छ । उहाँले दुई बिघाभन्दा बढी जमिनमा उखुखेती गर्नुभएको छ ।
बीमाको रकम नपाएपछि तनहुँमा किसान आन्दोलित
क्षति पुगेको बीमा रकम नपाएपछि तनहुँका पीडित किसान आन्दोलनमा उत्रिएका छन् । उनीहरूले सदरमुकाम दमौलीमा विरोध प्रदर्शन गर्दै बीमा क्षतिको रकम उपलब्ध गराउने व्यवस्था मिलाइ दिन माग राखेका छन् ।
उच्च पाटन तिर लागे चौँरी गाई
हिमालपारिको गाउँ लिमीबाट चौँरी गाई उच्च पाटनतर्फ लगिएका छन् । पाटनमा जमेको हिउँ पग्लिनु र त्यहाँ घाँस उम्रिन थालेपछि पालनकै लागि चौँरी गाई पाटनमा लगिएका हुन ।
विद्यालयलाई वन वातावरणसम्बन्धी पाठ्यसामग्री प्रदान
डिभिजन वन कार्यालय ताप्लेजुङले विभिन्न चार वटा विद्यालयलाई वन वातावरणसम्बन्धी पाठ्यसामग्री वितरण गरेको छ । विद्यालय तहबाटै वन तथा वातावरणसम्बन्धी सचेतना बिस्तारको उद्देश्य राखेर डिभिजन वन कार्यालयले पाठ्यसामग्री वितरण गरेको हो ।
कृषि र पशु विकासमा निजी क्षेत्रको लगानी आवश्यक
कर्णाली प्रदेश सरकार भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी मन्त्री भीमप्रकाश शर्माले कर्णाली कृषि र पशु विकासमा निजी क्षेत्रको लगानी आवश्यक रहेको बताउनुभएको छ ।
खानेपानीबाट धानको बीउ राख्दै किसान
बाँकेमा जेठ अन्त्यसम्म पनि वर्षा नभएपछि किसानले धान रोपाइका लागि आवश्यक बीउ राख्न पाएका छैनन् । सिँचाइ सुविधा नभएको स्थानमा घरायसी प्रयोजनका लागि राखिएका मोटर र कतिपय क्षेत्रमा खानेपानीको धाराको पानी प्रयोग गरेर धानको बीउ राखिएको छ ।
लामो खडेरीले उम्रिएन हलेदो र अदुवा
लामो खडेरीले गर्दा तनहुँमा यस पटक नगदे बाली हलेदो र अदुवा उम्रन सकेको छैन । धान र मकै पछिको यो मुख्य बाली नउम्रिएपछि कृषकहरू चिन्तामा छन् ।
खडेरीको असर : खेतमै सुक्न थाल्यो धान र कोदाको बीउ
खडेरीका कारण म्याग्दीका किसानले खेतमा राखेको धानको बीउ खेतमा नै सुक्न थालेको छ । लामो समयदेखिको खडेरी र तापक्रम वृद्धिका कारण यहाँको लेकाली क्षेत्रमा समेत रोपाइँ सुरु हुन सकेको छैन भने तल्लो क्षेत्रमा धानको बीउ, सिमीलगायत बर्खेबाली खेतबारीमै सुक्न थालेको किसानले बताएका छन् ।
खडेरीले मकै खेतमै सुके
खडेरीले खेतमै मकै सुकेपछि चितवनका किसान चिन्तित बनेका छन् । मकैको घोगा लाग्ने र पाक्ने बेलामा बढ्दो तापक्रम र खडेरीले मकैका बोट सुक्न थालेपछि किसान चिन्तित बनेका हुन् ।
बाजुरामा फस्टाउँदै स्याउ खेती
बाजुरामा पछिल्लो समय स्याउ खेती फस्टाउँदै गएको छ । कृषि ज्ञान केन्द्र बाजुराले स्याउ खेती हुने बाजुराको विभिन्न ठाउँको सम्भाव्यता अध्ययन गर्दै किसानलाई स्याउ खेती गर्न लगाएपछि पछिल्लो समय बाजुरामा स्याउ खेती फस्टाउँदै गएको हो ।
रुपनी गाउँपालिकाका किसानलाई परिचयपत्र
सप्तरीको रुपनी गाउँपालिकाको ३९ जना किसानलाई वर्गीकरणसहितको किसान परिचयपत्र वितरण गरिएको छ । किसान परिचयपत्र वितरण गर्ने जिल्लाकै रुपनी पहिलो पालिका बनेको छ ।
सामुदायिक बीउ बैंकद्वारा रैथाने बालीको संरक्षण
पूर्बी नवलपरासी कावासोतीमा रहेको सामुदायिक बीउ बैंकले रैथाने बालीको संरक्षण गर्दैआएको छ । लोप हुँदै जानथालेको अवस्थामा सामुदायिक बीउ बैंकले रैथाने बालीको संरक्षण गरेको हो ।
बिसौँ राष्ट्रिय धान दिवस तथा रोपाइँ महोत्सव मनाइँदै
‘जलवायु अनुकूलित कृषकमैत्री प्रविधि, धान उत्पादनमा वृद्धि’ मूल नाराका साथ यस वर्ष २० औँ राष्ट्रिय धान दिवस तथा रोपाइँ महोत्सव मनाइने भएको छ । कृषि विभागका महानिर्देशक डा. हरिबहादुर केसीले जलवायु परिवर्तनका कारण धान खेतीमा बढ्दो नकारात्मक असरलाई न्यूनीकरण गर्न र जलवायु अनुकूलित प्रविधिहरूको अनुसन्धान र विकास एवं प्रविधिको प्रचारप्रसार गर्ने गरी धूमधामका साथ दिवस मनाउने तयारी भइरहेको बताउनुभयो । जलवायु परिवर्तनप्रति कृषक र अन्य सम्बद्ध पक्षलाई सचेत र जागरुक बनाई धान उत्पादन एवं उत्पादकत्व बढाउनुपर्ने सन्देश यस वर्षको नाराले दिएको उहाँले बताउनुभयो ।
कम्बाईन हार्वेस्टरको प्रयोगले किसानलाई सहज
कृषि मजदुर अभाव भएपछि आधुनिक कृषि औजारहरू प्रयोग गर्दा किसानहरूलाई राहत मिल्ने गरेको छ । यस्ता भाडा पाइने कृषि औजार तथा उपकरणको मूल्य नतोकिँदा र अनुगमन नहुँदा भने किसानहरूले जति भन्यो त्यति पैसा तिर्न बाध्य पनि छन् ।
खडेरीले मकैको बोट सुक्न थालेपछि किसान चिन्तित
वर्षायामको समय भए पनि लामो खडेरीले गर्दा मकैको बोट सुक्न थालेपछि तनहुँका कृषकहरू चिन्तित बनेका छन् । खडेरीले जिल्लाको १० वटै पालिकामा गरी १४ हजार हेक्टर मकैबालीमा असर गरेको कृषि ज्ञान केन्द्र तनहुँका प्रमुख कुलप्रसाद तिवारीले जानकारी दिनुभयो ।
आन्तरिक सुशासन अभावले सहकारीमा समस्या
भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालयका सचिव डा. दामोदर रेग्मीले आन्तरिक सुशासन अभावका कारण सहकारीमा समस्या आएको भन्दै त्यसलाई हटाउन समग्र सहकारीका सरोकारवालालाई आग्रह गर्नुभएको छ । सहकारीमा देखिएको आन्तरिक सुशासन अभावलाई हटाउन सहकारीमा लागेका अभियन्ता स्वयम् तयार हुनुपर्नेमा जोड दिँदै उहाँले भन्नुभयो, “बाहिरबाट समस्या समाधान गर्न खोजियो भने निष्कर्षमा पुगिँदैन । समस्या समाधानका लागि भित्रैबाट पहल सुरु गरौँ ।” केही सहकारीमा आएको अनुशासनहीनताले आमसहकारीलाई शङ्काको दृष्टिकोणले हेरिएको भन्दै उहाँले थोरै सहकारी संस्थाले गरेको बदमासीका कारण सदस्यले सबै सहकारीमाथि अविश्वास गर्दा राम्रा सहकारीलाई समस्या परेको बताउनुभयो । गलत काम गर्ने सहकारीलाई सङ्घ, महासङ्घले संरक्षण दिने भन्दा पनि कारबाहीका लागि प्रव्रिmया अगाडि बढाउन सहयोग गर्न सचिव रेग्मीले आग्रह गनुभयो ।
मुर्राबाट पशु वैज्ञानिक उत्साहित
भारतबाट मुर्रा राँगा नेपाल आउने भएपछि पशु वैज्ञानिक उत्साहित भएका छन्। भारत सरकारले उपहारस्वरूप दिने भनिएका १५ वटा मुर्रा राँगाका कारण भैँसीको उत्पादन क्षमतामा सुधार हुनेमा पशु वैज्ञानिक विश्वस्त देखिएका छन् । मुर्रा जातका राँगा नेपाल ल्याउने प्रयास निकै अघिदेखि गरिँदै आएको थियो। यस पटक बल्ल प्रयास सफल भएपछि नश्ल सुधारका लागि आशा जागेको पशु वैज्ञानिकको भनाइ छ । नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद् (नार्क) का वैज्ञानिक डा. नारायण पौडेलले ‘जेनेटिक मेटेरियल’ नेपाल आउने भएपछि त्यसले ऊर्जा थपेको बताउनुभयो।
तरकारी खेतीबाट युवाले गरे लाखौं आम्दानी
देशभरबाट युवाहरू रोजगारीका लागि विदेश पलायन भइरहेका बेला सुनसरीका युवाहरूले भने उदाहरणीय काम गरेर स्वदेशमै मनग्य कमाउँदै आएका छन् ।
अन्तर्राष्ट्रिय बजारको पहुँच स्थापना गर्न सरकार प्रतिबद्ध छ : मन्त्री रिजाल
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री रमेश रिजालले साना तथा मझौला व्यवसायीको विकास, विस्तार र प्रवर्द्धनका लागि नीतिगत सुधारसहित अन्तर्राष्ट्रिय बजारको पहुँच स्थापना गर्न सरकार प्रतिबद्ध रहेको बताउनुभएको छ ।
पोषण शिक्षासम्बन्धी सचेतना अभियान सुरु गर्न जरुरी : मन्त्री भुसाल
कृषि तथा पशुपक्षी विकासमन्त्री डा.वेदुराम भुसालले खाद्य शिक्षा र पोषण शिक्षासम्बन्धी सचेतना अभियान सुरु गर्न जरुरी रहेको बताउनुभएको छ ।
भ्याट लागु भएसँगै तरकारी आयात न्यून
सरकारले बजेटमार्फत तरकारी तथा फलफूल जस्ता संवेदनशील वस्तुुको आयातमा मूल्य अभिवृद्धि कर (भ्याट) लगाएको भन्दै आयात रोकेर विरोध गरिएको छ । अर्थमन्त्री डा प्रकाशशरण महतले आगामी आर्थिक वर्षको बजेट सार्वजनिक गर्दै यसअघि दिइएको छुट खारेज गरेर सरकारले बजेटमार्फत १७० वस्तुमा १३ प्रतिशत भ्याट लगाउने घोषणा गर्नुभएको हो ।
बजार नपाएपछि तरकारी खेतीमा गाईवस्तु चराउँदै किसान
तुलसीपुर उपमहानगरपालिका –११ मोतीपुरका किसानले लगाएको बन्दागोभी बिक्री नभएपछि गाईवस्तु चराउन थालेका छन् । वडा नम्बर ११ मोतीपुरका किसानले करिब सात बिघा क्षेत्रफलमा बन्दगोभीको खेती गरेका छन् । बन्दागोभी बिक्री नभएपछि किसानले गाईवस्तु चराउन थालेका हुन् ।
