गोही संरक्षणका लागि घडियाल काव्य उत्सव
पूर्वी नवलपरासीमा घडियाल काव्य उत्सव हुने भएको छ । दुर्लभ घडियाल गोही संरक्षणसँगै नवलपुरको पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि नवलपुरको देवचुलीमा घडियाल काव्य उत्सव तेस्रो संस्करण २०८० हुन लागेको हो ।
संस्थागत क्षमता मूल्याङ्कनमा गल्याङको उल्लेख्य प्रगति
स्याङ्जाको गल्याङ नगरपालिकाले छोटो अवधिमा उल्लेख्य काम गरेको छ । स्थानीय तह संस्थागत क्षमता स्वमूल्याङ्कनको आधारमा गल्याङले छोटो अवधिमा राम्रो सुधार गरेको देखिएको हो ।
पाँच करोड फिरौती मागेकाे आराेपमा दुई जना पक्राउ
पाँच करोड फिरौती माग गर्दै ज्यान मार्ने धम्की दिएको आराेपमा दुई जना पक्राउ परेका छन् ।
बाबियाचौरमा स्वास्थ्य चौकी भवन निर्माण
म्याग्दीको मङ्गला गाउँपालिका–२ बाबियाचौरको रणवाङमा स्वास्थ्य चौकीको भवन निर्माण भएको छ । गण्डकी प्रदेश सरकारको विशेष अनुदानमा गाउँपालिकाले भूकम्प प्रतिरोधी क्षमताको अपाङ्गतामैत्री भवन निर्माण गरेको हो । दुईतले नौकोठे भवन निर्माण भएको मङ्गला गाउँपालिका–२ का वडाध्यक्ष धनबहादुर खातीले जानकारी दिनुभयो ।
भिरकोटमा धेरै कुराको सम्भावना छ
मध्यकालीन आँधीखोलाको सभ्यताभित्र भिरकोट राज्यको स्थापना १४७५ सालदेखि १५०० सालबिचमा भएको मानिन्छ । स्याङ्जाको इतिहासमा नुवाकोट, सतौंकोट, गह्रौँकोट र भिरकोटलाई प्राचीन ऐतिहासिक किल्ला र कोट मानिएको छ । भिरकोट शीतल हावा चल्ने ठाउँमा घर, मन्दिर निर्माण गरी कोटघरको रचनाका साथ ठकुरीहरूले राज्य चलाएको पाइन्छ । चर्चित आँधीखोला यस नगरपालिकाको बिचबाट बहन्छ । २०७९ सालको स्थानीय तहको चुनावमा नगरपालिकाको प्रमुखमा गोविन्दकुमार कर्माचार्य निर्वाचित हुनुभएको हो । नगर प्रमुख कर्माचार्यसँग गोरखापत्रका पत्रकार राधाकृष्ण डुम्रेले गर्नुभएको कुराकानी :
तिस करोडको सुन्तला बिक्री
सुन्तला बिक्री गरेर तनहुँका किसानले मनग्गे आम्दानी गर्दै आएका छन् । यस वर्ष मूल्य र उत्पादन बढेपछि किसान खुसी भएका छन् । यो वर्ष यहाँका कृषकले ३० करोड रुपियाँ बराबरको सुन्तला बिक्री गरेका छन् । खेती विस्तार भएकाले गत वर्षभन्दा चार करोड रुपियाँभन्दा बढीको सुन्ताला बिक्री भएको कृषि ज्ञान केन्द्र तनहुँका सूचना अधिकारी किरण परियारले बताउनुभयो । जिल्लामा आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा एक हजार ६८७ हेक्टरमा खेती गरिएकामा नौ हजार ८०६ मेट्रिक टन सुन्तला उत्पादन गरी २६ करोड आम्दानी भएको थियो । यो वर्ष तथ्याङ्क सङ्कलनका क्रममा चार करोड रुपियाँ आम्दानी वृद्धि भएको पाइएको सूचना अधिकारी परियारले बताउनुभयो ।
घोषणामा पूर्ण साक्षर माझी बालबालिका निरक्षर
स्याङ्जाको गल्याङ नगरपालिका–९, कालीगण्डकी नजिकै रहेको माझी बस्तीका बालबालिका विद्यालय जाँदैनन् । विद्यालय जान उनीहरूलाई अभिभावकले प्रेरित पनि गर्दैनन् । यसको एउटै कारण हो घर नजिकै विद्यालय नहुनु । छिमेकी गाउँका बालबालिका विद्यालय गइरहँदा यो गाउँका बालबालिकाका हरेक दिन मनोरञ्जन र खेलमा रमाएर बित्ने गरेको छ । विद्यालयको मुख देख्न नपाउनुमा गाउँमा विद्यालय नहुनु हो । उनीहरूलाई पढ्नका लागि कालीगण्डकी नदी तरेर अर्को प्रदेशमा जानुपर्ने बाध्यता छ । यही बाध्यताका कारण अभिभावक आफ्ना बालबालिकालाई पढ्न पठाउँदैनन् ।
सम्बन्ध बिच्छेदका घटना बढ्दै
स्याङ्जा जिल्ला अदालत स्याङ्जामा सम्बन्ध बिच्छेद गर्ने संख्या बिकराल बन्दैगएको छ । यहाँ गत आबमा लगत सरेका तीनसहित पछिल्लो छ महिनामा २२२ जनाले सम्बन्ध बिच्छेदका मुद्दा दर्ता गरेका छन् ।
मनमोहन मेमोरियल यु–१६ क्रिकेट पोखरामा
तेस्रो संस्करणको मनमोहन मेमोरियल यु–१६ राष्ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगिताको तेस्रो संस्करण माघ २८ देखि फागुन ७ गतेसम्म पोखरा रङ्गशालामा हुने भएको छ ।
मुग्लिन-पोखरा सडक विस्तारका लागि बजारका घर भत्काउन आग्रह
तनहुँको व्यास नगरपालिकाले मुग्लिन-पोखरा सडक विस्तारका लागि सहयोग गर्न स्थानीयवासीलाई आग्रह गरेको छ । दमौली बजार क्षेत्रका घर नभत्काउँदा काममा ढिलाइ भएकाले नगरपालिकाले घर भत्काएर सहयोगका लागि आग्रह गरेको हो ।
-original-thumb.jpg)
दर्शकको रोजाइमा मौलिक उत्पादन
मेला महोत्सव कसैको रमाइलो गर्ने थलो बन्छ भने कसैलाई राम्रो व्यापार गर्ने अवसर पनि बन्छ । अर्कोतर्फ स्थानीय मौलिक उत्पादनको बारेमा जानकारी दिने र बजारीकरण गर्ने गतिलो अवसर पनि बन्नेगरेको छ ।
ऐतिहासिक र पर्यटकीय गन्तव्य बन्दै त्रिवेणीधाम
पूर्वी नवलपरासीको त्रिवेणीधाम धार्मिक, ऐतिहासिक र पर्यटकीय दृष्टिकोणले निकै महत्त्वपूर्ण स्थल हो । तमसा, स्वर्ण भद्र र नारायणी तीन नदीको सङ्गम स्थल भएकाले त्रिवेणी धामका रूपमा नामकरण गरिएको हो ।
बन्द उद्योग खुलाउन संसदीय समितिको चासो
नवलपरासी (बर्दघाट-सुस्तापूर्व) को गैँडाकोटमा बन्द अवस्थामा रहेको भृकुटी कागज कारखाना लिमिटेड बन्द भएकोबारे गण्डकी प्रदेशको अर्थ तथा विकास समितिले चासो देखाएको छ ।
भीमसेन थापा गाउँपालिकाको प्रशासनिक भवन निर्माण
गोरखाको भीमसेन थापा गाउँपालिकाले सुविधा सम्पन्न प्रशासकीय भवन निर्माण गरेको छ । अघिल्लो नेतृत्वको कार्यकालभरि नै केन्द्र कहाँ राख्ने भन्ने विषयमा निकै लामो समयसम्म विवाद झेल्दै गरेको गाउँपालिकाले भने अहिले आएर सुविधा सम्पन्न अपाङ्गमैत्री भवन निर्माण गरेको हो ।
इतिहास सम्झाउने दुई सय वर्ष पुरानो ठकुरीको पँधेरो
तत्कालीन पर्वत राज्यअन्तर्गत प्रमुख सामरिकस्थल हो म्याग्दीको ज्यामरुककोट । बेनी नगरपालिका–२ स्थित यस स्थलमा आजभन्दा आठ सय वर्षअघि १२औँ शताब्दीमा बस्ती बसेको थियो ।
केराका थामबाट बनाइएका सामग्रीमा दर्शकको आकर्षण
स्याङ्जाको वालिङमा सञ्चालित महोत्सवमा केराका थामबाट बनाइएका सामग्रीमा दर्शकको आकर्षण बढेको छ ।
पिप्ले–भगवती सडक कालोपत्र
म्याग्दीको रघुगङ्गा गाउँपालिकाको पिप्लेबाट भगवती जोड्ने सडक कालोपत्र भएको छ । रघुगङ्गा–३ पिप्लेको रघुगङ्गा माविबाट वडा नम्बर २ को मैदान हुँदै जैसीखोरसम्मको सडक कालोपत्र भएको हो ।
मनाङमा पर्यटक घटे
अत्यधिक चिसोले पर्यटक आगमनमा कमी हुँदा होटल व्यवसायी मर्कामा परेका छन् । अन्नपूर्ण पदमार्गमा आउने पर्यटकलाई लक्षित गरेर पदमार्ग आसपासमा होटल व्यवसाय सञ्चालन गरेका दर्जनौँ व्यवसायी मर्कामा परेका हुन् ।
निसीखोलामा चार वर्षमा १८ झोलुङ्गे पुल निर्माण : फेरियो स्थानीयको दैनिकी
निसीखोला गाउँपालिका–९ की ममता घर्ती मगरको घर नजिकै खोला छ । खोला पारि गोठ र बारी छन् । दैनिक खोला पार गरेर पशुचौपायालाई घाँस पानी खुवाउन गोठमा पुग्नुपर्छ ।
तरकारी खेतीबाट मनग्गे आम्दानी
पूर्वी नवलपरासीका किसानले पछिल्लो समय तरकारी खेतीबाट मनग्गे आम्दानी गरिहेका छन् । जिल्लाको कावासोती नगरपालिका–२ मा भूमिसरा र श्यामकुमारी ठाडामगरले तरकारी खेतीबाट मनग्गे आम्दानी गर्दै आउनुभएको छ । ६० वर्षीय भूमिसरा विगत पाँच वर्षदेखि कावासोतीमा तरकारी खेती गर्दै आउनुभएको छ । तरकारी खेतीले जीवन नै फेरिएको छ । आफैँले तरकारी खेती गरी आम्दानी गरेपछि कसैसँग माग्न नपर्दा खुसी लागेको भूमिसरा बताउनुहुन्छ ।
चालिस करोडको अदुवा उत्पादन
अदुवाको मूल्यवृद्धि भएपछि नवलपरासीमा व्यावसायिक रूपमा अदुवा खेती गर्ने किसान खुसी भएका छन्। बुलिङटारका अदुवा कृषक रूपबहादुर थापामगरले यो जिल्लाबाट गत वर्ष ३० करोड रुपियाँभन्दा बढीको अदुवा बिक्री भएकामा यो वर्ष उत्पादन राम्रो भएकाले ४० करोड रुपियाँभन्दा बढीको अदुवा बिक्री गर्ने बताउनुभयो । पहाडी गाउँपालिका बुलिङटार र बौदीकाली व्यावसायिक रूपमा अदुवा खेती गर्ने पालिकाका रूपमा रहेका छन् । गैँडाकोट, देवचुली, कावासोती, मध्यबिन्दु, हुप्सेकोट र विनयीत्रिवेणीका धेरै जसो वडामा व्यावसायिक रूपमा अदुवा खेती गर्ने गरिएको कृषि ज्ञान केन्द्र नवलपुरले जनाएको छ ।
तनहुँमा ‘अफ्रिकन स्वाइन फिभर’ रोगको महामारी
तनहुँमा जिल्लामा ‘अफ्रिकन स्वाइन फिभर’ रोगले बङ्गुर मर्न थालेपछि किसानहरू चिन्तित भएका छन् । भ्याक्सिन नभएकाले रोग नियन्त्रणमा लिन नसक्दा कतिपय किसानको बङ्गुर मरेर खोर रित्तिन थालेको छ ।
शीतोष्ण हावापानीका फलफूल जोगाउने प्रयासमा मार्फा
जलवायु परिवर्तनको कारणले शीतोष्ण हावापानीमा हुने फलफूलको उत्पादनमा गिरावट आउन थालेपछि शीतोष्ण बागवानी विकास केन्द्र मार्फाले आफ्नो फर्म उपल्लो मुस्ताङतर्फ बिस्तार गर्ने प्रक्रिया अगाडी बढाएको छ ।
रास्वपा सभापति लामिछानेविरुद्ध अनुसन्धान सुरु
कास्की प्रहरीले राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) सभापति रवि लामिछानेसहित थप १८ जनाविरुद्ध अनुसन्धान सुरु गरेको छ ।
म्याग्दीका घुम्ती गोठ रित्तिँदै
शरीरका लुगाफाटा च्यातिएका छन् । कपाल र दारी फुलेर सेता भएका छन् । गालाका छाला चाउरी पर्न थालिसकेका छन् । तर उमेरले ७० वर्ष पार गर्नुभएका धवलागिरि गाउँपालिका–५ मल्कबाङका हिराप्रसाद तुलाचन अझै गोठालो जीवनमै सक्रिय हुनुहुन्छ ।
