काठमाडौँ महानगरको सम्पदा यात्राः विपत्तिबाट पाठ सिक्नुपर्नेमा जोड
काठमाडौँ महानगरपालिकाले विश्व सम्पदा दिवस २०२४ का अवसरमा आज बृहत् योग तथा सम्पदायात्रा कार्यक्रम सम्पन्न गरेको छ ।
तेमाल जात्राको तयारी पूरा
यही वैशाख १० गते बौद्ध क्षेत्रमा मनाउन लागिएको बौद्ध तेमाल जात्राको तयारी पूरा भएको छ । बौद्ध तामाङ कल्याण गुठीको संयोजन र बौद्धनाथ क्षेत्र विकास समितिको आयोजनामा हुन लागेको जात्राको आवश्यक तयारी पूरा भएको आज यहाँ आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी दिइयो ।
घाटुनाचको संरक्षणमा जुट्दै गुरुङ समुदाय
नवलपरासी (बर्दघाट सुस्तापूर्व)का गुरुङ समुदाय ऐतिहासिक परम्परागत घाटुनाच संरक्षणमा जुटेका छन् । जिल्लाको कावासोती नगरपालिका क्षेत्रभित्रका गुरुङ समुदाय लोपोन्मुख घाटुनाचको संरक्षणमा जुटेका हुन् ।
पन्चैबाजा र पुरोहित खोज्न सास्ती
बिहे र व्रतबन्ध परेपछि पन्चैबाजा रन्काएर पसिना छुट्ने गरी नाच्ने रङ्गिलो गण्डकी संस्कृति छ । अर्काकै बिहेका बाजा रन्किँदा पनि नचरी लगाइहाल्ने स्वभावका पोखरेलीलाई वैशाख ६ र ७ गतेका शुभसाइत भने रसरौसविहीन वा महँगो पर्न गएका छन् । बिहे त जु¥यो तर बाजा र कर्म गराउने पुरोहित खोज्न सास्ती छ पोखरामा । वैशाख ६ र ७ गतेका दिन सीमित लगनमा धेरैको बिहे भएकाले बाजा, पुरोहित, भोज, पार्टी प्यालेस, कपडा आदिको प्रबन्ध मिलाउन सास्ती भएको हो ।
प्रजापतिले १५ औँ पटक छेडे जिब्रो
रामनवमी पर्वको अवसरमा हिन्दु धर्मावलम्बीहरूले जिब्रो छेडेर नेपालगन्जस्थित प्रसिद्ध शक्तिपीठ बागेश्वरी मन्दिरको दर्शन गरेका छन् । भारतको रुपैडिहा बागमराका ६५ वर्षीय रमेश प्रजापतिले १५ औँ पटक जिब्रो छेड्नुभयो ।
सेतो मच्छिन्द्रनाथको पूजा अर्चना गर्नेको भिड
काठमाडौँको प्रसिद्ध सेतो मच्छिन्द्रनाथको पूजा अर्चना गर्नेहरूको भिड लागेको छ । चैत शुक्ल अष्टमी (मङ्गलबार) बाट सुरु भएको रथजात्राको रथ तानेर मङ्गलबारनै असन पुर्याइएको थियो ।
बालाजु बाइसधारा मेला वैशाख ११ गतेदेखि
काठमाडौँको प्राचीन धार्मिक तीर्थस्थल बालाजु बाइसधारामा पाँचदिने बालाजु बाइसधारा (ल्हुति पुन्हि) मेला यही वैशाख ११ गतेदेखि सुरु हुने भएको छ ।
आज रामनवमी मनाइँदै
आज रामनवमी पर्व मनाइँदैछ । हिन्दू धर्मावलम्बीले श्रद्धापूर्वक रामको पूजा गरेर यो पर्व मनाउने गरिन्छ । हरेक वर्षको चैत शुल्क नवमीमा पर्ने यस पर्वमा मर्यादा पुरुषोत्तम भगवान् रामचन्द्रको स्मरण गरिन्छ । त्रेतायुगमा आजकै दिन अयोध्यामा श्रीरामको जन्म भएको पौराणिक ग्रन्थमा उल्लेख छ ।
सेतो मच्छिन्द्रनाथको रथयात्रा सुरु
मंगलबारबाट सेतो मच्छिन्द्रनाथको रथयात्रा सुरु भएको छ । मंगलबार दिउँसो अपराह्न ४ बजेबाट मच्छिन्द्र बहालदेखि आर्यालोकितेश्वरको मूर्तिलाई मन्दिरबाट बाहिर ल्याई भक्तजनको लावालस्कर साथ तीनधारा पाठशालामा निर्माण गरिएको शिखर शैलीको रथमा बिराज गराइएको हो ।
अर्घौ मौलाकालिका मन्दिरमा मूर्ति समर्पण
पोखरा महानगरपालिका-२८ स्थित अर्घौ मौलाकालिका भगवती मन्दिरमा धार्मिक अनुष्ठान सञ्चालन एवम् रथयात्रासहित महाकालीको मूर्ति समर्पण गरिएको छ ।
मौलाकालिका मन्दिरमा दर्शनार्थीको घुइँचो
मीना कँडेलकावासोती, वैशाख ४ गते। पूर्वी नवलपरासीको गैँडाकोटमा रहेको ऐतिहासिक एवं धार्मिकस्थल मौलाकालिका मन्दिरमा दर्शनार्थीको घुइँचो लाग्ने गरेको छ। मन्दिरमा बिदाको दिन र पर्व विशेषमा दर्शनार्थीको सङ्ख्या बढ्ने गर्दछ। नयाँ वर्षसँगै विजयादशमी, माघे सङ्क्रान्ति तथा चैतेदसैंलगायतका पर्वमा भक्तजनको भीड लाग्ने गरेको छ। यस मन्दिरमा शुद्ध मनले पूजा गरे मनोकांक्षा पूरा हुने विश्वासका कारण नवलपुरलगायत देशका विभिन्न स्थान र भारतबाट समेत दर्शनार्थी आउने गरेका छन्।मौलाकालिकाको फेदीबाट छोटो दूरीको केबलकार चढेर मन्दिरसम्म पुग्नसक्ने भएपछि मन्दिरको दर्शनमा जाने भक्तजनलाई सहज भएको छ। यसका साथै प्राकृतिक दृश्यावलोकनमा रमाउन चाहनेका लागि समेत मौलाकालिका एक उत्कृष्ट गन्तव्य भएको छ। देशकै प्रसिद्ध धार्मिकस्थल मौलाकालिका मन्दिरमा मौलाकालिका केवलकार सञ्चालनमा आएसगैँ स्थानीय हर्षित भएका छन्। चैतेदसैँको अवसरमा मङ्गलबार दुई हजार भक्तजनले दर्शन गरेका छन्। मौलाकालिका केबलकारका स्टेशन म्यानेजर सुरज पौडेलले केबलकार सञ्चालन भएको एक वर्षको अवधिमा दुई लाख ७५ हजार भक्तजनले केबलकार चढेर मन्दिरमा पूजापाठ गरेको बताउनुभयो। केबलकार नचढी मन्दिर दर्शन गर्न जाने भक्तजन समेत रहेकाले मन्दिरमा दिनहुँ भीड लाग्ने उहाँको भनाइ छ।१६ औँ शताब्दीमा पाल्पा राजा मणिमुकुन्द सेनले देवी कलिकाको नाममा ‘प्रतीक’ को प्रतीकात्मक प्रस्तुतिस्थल सिर्जना गरेपछि यस पर्वतको नाम मौला पहाड रहन गएको ऐतिहासिक महत्त्व भएको मन्दिरका मूल पुजारी क्षेत्रप्रसाद पराजुलीले बताउनुभयो। हिन्दू पौराणिक कथाअनुसार देवी, काली वा कलिका माइलाई ऊर्जा, शक्ति र नयाँ सुरुआतको प्रतीक मानिने उनले बताए। मौलालिका मन्दिरलाई स्थानीयस्तरबाट धेरै पटक पुनःस्थापित गरिएको पराजुलीको भनाइ छ।केवकार सञ्चालनमा आएसँगै मन्दिर दर्शन गर्न आउने वृद्धवृद्धालाई समेत सहज भएको सापकोटाले बताउनुभयो। विगतमा दुईचार घण्टा हिँडेर मन्दिर पुग्ने गरेकोमा अहिले केवलकारले सहज बनाएको छ। ८० वर्ष नाघेका वृद्धवृद्धालाई केबलकारमा शुल्क नलाग्ने, ७० देखि ८० उमेर समूहका, विद्यार्थीलाई २५ प्रतिशत छुट भएकाले पनि मन्दिर दर्शनका लागि आउने सङ्ख्यामा वृद्धि भएको उहाँ बताउनुहुन्छ।मौलाकालिका मन्दिर पूर्वी नवलपुरको गैँडाकोटस्थित पूर्वपश्चिम राजमार्गको नारायणी–पुलबाट उत्तरतर्फ करिब चार किलोमिटर टाढा छ। सिँढीमार्ग हुँदै मन्दिर पुग्न करिब एक हजार आठ सय ८२ खुड्किला उक्लनुपर्छ। समुद्र सतहदेखि पाँच सय ६१ मिटर उचाइमा पहाडी वनको धुरीमा मौलाकालिका मन्दिर छ।
-original-thumb.jpg)
रङ्गशाला निर्माणका लागि महायज्ञ
पूर्वी मकवानपुरको बकैयामा रङ्गशाला निर्माणका लागि श्रीमद्भागवत सप्ताह ज्ञान महायज्ञ लगाइएको छ । जुरेली रङ्गशाला निर्माण समिति बकैया –४ ले रङ्गशाला निर्माणमा सहयोग जुटाएको हो ।
हलेसीमा पन्ध्र दिने रामनवमी मेला
प्रसिद्ध धार्मिकस्थल खोटाङको हलेसीमा रामनवमी मेला सुरु भएको छ । हिन्दू, बौद्ध र किरात धर्मालम्बीको साझा तीर्थस्थल हलेसीमा रामनवमीको अवसर पारेर एक साताअघिदेखि धार्मिक मेला लागेको हो । भोलि बुधबार रामनवमी पर्व हो ।
सद्भावका देवता सेतो मच्छिन्द्रनाथकाे रथजात्रा सुरु
विश्वलाई अपनत्व महसुस गराउने प्रयत्नले सेतो मच्छिन्द्रनाथको जात्रा सञ्चालन गरिरहेको उहाँको भनाइ छ ।
सेतो मत्स्येन्द्रनाथ रथयात्रा आजदेखि
वर्षा र सहकालका देवता मानिने सेतो मत्स्येन्द्रनाथ अर्थात् जनबहाःद्यःको रथयात्रा मङ्गलबारदेखि सुरु हुने छ । पाहाँ चःह्रे जात्राको समापनलगत्तै जनबहाःद्यः अर्थात् लोकेश्वर करुणामय सेतो मत्स्येन्द्रनाथको रथयात्रा आरम्भ हुन्छ । रथयात्रा समितिका अनुसार मछिन्द्रबहालमा सेतो मत्स्येन्द्रनाथ देवतालाई नुहाइएको परम्परागत किंवदन्ती छ । त्यसपछि चैत शुक्ल पूर्णिमाको दिन खटमा राखेर रथमा पु¥याउने चलन चल्दै आएको हो ।
गण्डकीमा आज सार्वजनिक बिदा
गण्डकी प्रदेश सरकारले यही वैशाख ४ गते प्रदेशभर सार्वजनिक बिदा दिएको छ । चैत्र शुक्ल अष्टमी (चैते दसैँ) का अवसरमा प्रदेशभरका सबै सरकारी कार्यालय, शैक्षिक संस्था र सार्वजनिक संस्थानमा सार्वजनिक बिदा हुने मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालयले सूचना प्रकाशित गरी जानकारी दिएको हो ।
बाजेले गरेको कटुवाल पेसा धान्दै मनबहादुर
नेपाली समाजमा पहिला पहिला गाउँघरमा सूचना दिन कुनै माध्यम नहुँदा घरघरमा सूचना पु र्याउन कटुवाल राख्ने चलन थियो । मेला पर्व होस् वा गाउँभरि पूजाआजाका लागि सूचना दिनुपरे सबैले सुन्न सक्ने गरी गाउँको बीचमा पर्ने अलि अग्लो डाँडामा गएर कटुवाल कराएपछि त्यसैलाई गाउँलेले आधिकारिक सूचना मान्ने चलन थियो । उक्त चलन अब भने केही ठाउँमा मात्र कायम छ ।
भोली टोखामा सार्वजनिक बिदा
काठमाडौँको टोखा नगरपालिकाले बिस्का जात्राका अवसरमा वैशाख ४ गते सार्वजनिक बिदा दिएको छ । टोखाको गत चैत २९ गते बसेको नगर कार्यपालिकाको बैठकले वैशाख १ देखि ५ गतेसम्म मनाइने बिस्का जात्राका अवसरमा वैशाख ३ गते टोखा नगरपालिकाको वडा नं २ र ३ साथै वैशाख ४ गते नगरपालिकाभर सार्वजनिक बिदा दिने निर्णय गरेको हो ।
जिब्रो छेड्ने जात्रा, पिताको बिँडो थामे सुजनले
भक्तपुरको सबैभन्दा ठुलो सांस्कृतिक उत्सव बिस्काः जात्राका क्रममा नयाँ वर्षको दोस्रो दिन अर्थात् वैशाख २ गते मध्यपुर थिमिको बोडेमा जिब्रो छेड्ने जात्रा धुमधामसँग मनाइएको छ । यस वर्ष सुजन बाग श्रेष्ठले दोस्रो पटक आफ्नो जिब्रो छेडाएर यो परम्परालाई निरन्तरता दिनुभयो । योभन्दा पहिला उहाँका बुवा बुद्धकृष्ण बाग श्रेष्ठले नौ पटक जिब्रो छेडेर जात्रालाई निरन्तरता दिँदै आउनुभएको थियो । चैत मसान्तका दिन महालक्ष्मी मन्दिर प्राङ्गणमा लिङ्गो उठाएपछि सुरु हुने जात्रामा श्रेष्ठ समुदायका व्यक्तिले जिब्रो छेड्ने प्रचलन अनुसार यो पटक २८ वर्षका सुजन बाग श्रेष्ठले जिब्रो छेड्नुभएको हो ।
उदाउँदो सूर्यलाई अर्घ्य दिँदै चैती छठ सम्पन्न
मिथिला क्षेत्रमा वासन्ती [चैती] छठ आज बिहान उदाउँदो सूर्यलाई अर्घ्य [अर्घ] दिँदै सम्पन्न भएको छ । पञ्चमी तिथिका दिन शनिबार राति ‘खरना’ विधि सम्पन्न गरेदेखि निराहार व्रत रहेका व्रतालुुले आज सप्तमीका दिन बिहान उदाउँदो सूर्यलाई अघ्र्य दिँदै यसपालिको चैती छठ पर्व सम्पन्न गरेका हुन् ।
जिब्रो छेडेर नगर परिक्रममा गर्दै श्रेष्ठ
मध्यपुर थिमिको ऐतिहासिका बिस्काःजात्रासँगै हरेक वर्ष मनाइँदै आएको जिब्रो छेड्ने जात्रामा जिब्रो छेडेर नगर परिक्रमा गर्दै सुजन बाग श्रेष्ठ ।
फेरियो चैते दसैँ मेला, हराए मौलिक गीत
‘‘एउटो पैसो कैलेलाई, चैते दसैँलाई, त्यो पनि मागे, दिन्न कसैलाई’ यो गीतले चैते दसैँका लागि वर्षभरी पैसा जम्मा गरेर राख्ने परम्परा झल्काउँछ । गीतले भनेजस्तो वर्षभरी पैसा जम्मा पारेर चैते दसैँमा खर्च गर्ने परम्परा अहिले हराइसकेको छ ।
चैते छठको तेस्रो दिन अस्ताउँदो सूर्यलाई अर्घ्य
मिथिलाञ्चलको आस्थाको महापर्व चैते छठको तेस्रो दिन आइतबार अस्ताउँदो सूर्यलाई अर्घ्य दिइएको छ ।
जिब्रो छेडी महाद्वीप बोकेर टोलटोल घुमे २८ वर्षीय सुजन
दिउँसो २ बजे बासको चिम्टी बजाउँदै एकहुल मानिसहरु हातको साङ्लो बनाएर जिब्रो छेड्ने पाँचो गणेश मन्दिर क्षेत्रमा आएपछि सबैको ध्यान त्यतै केन्द्रित भयो ।
मत्सरीमा चैतेनवरात्राको अवसरमा हरिवंशपुराण वाचन
चैते (वसन्त) नवरात्राको अवसरमा रौतहट जिल्लाको विभिन्न शत्तिपिठहरुमा पूजापाठ तथा दर्शन गर्ने भक्तजनहरूको चहलपहल बढेको छ ।
