राष्ट्रियसभाका अध्यक्ष तिमिल्सनाद्वारा उँधौलीको शुभकामना
राष्ट्रियसभाका अध्यक्ष गणेशप्रसाद तिमिल्सनाले किरात समुदायको महान् पर्व उँधौलीको उपलक्ष्यमा स्वदेश तथा विदेशमा रहनुभएका सम्पूर्ण नेपालीमा सुख, शान्ति, सुस्वास्थ्य एवं दीर्घायुको कामना गर्नुभएको छ ।
नेवार समुदाय आज यःमरी पुन्हि मनाउँदै
मार्गशीर्ष शुक्ल पूर्णिमाका दिन आज नयाँ धान भित्र्याएको खुसीयालीमा नेवार समुदायले यःमरी पूर्णिमा अर्थात् यःमरी पुन्हि मनाउँदैछन् । ‘यः’ को अर्थ नेपाल भाषामा मनपर्ने, ‘मरी’ भनेको रोटी र पुन्हिको अर्थ पूर्णिमा हो अर्थ राख्दै धानको विधिपूर्वक पूजाआजा एवं दान गरी धान्यपूर्णिमा पर्व मनाउने प्रचलन युगौँदेखि जारी छ ।
यःमरी माग्न जाने चलन लोप हुँदै
वा पासा वा वा सकलें वा छेँखापतिं यःमरी फ्वं वनेवा... त्यःछिं त्यः बक छिं त्यः लातापाता कुलिंचा जुस्सें त्यः ...’ नेवार समुदायमा यःमरी पुन्हीका दिन यस्तै गीत गाउँदै यःमरी माग्न जाने प्रचलन रहेको छ ।
उधौली पर्व मनाइँदै
प्रकृति पुजारी किराँत समुदायको दोस्रो महत्त्वपूर्ण चाड उधौली देशभर हर्षोल्लासका साथ आज मनाइँदै छ । हरेक वर्ष मङ्सिर पूर्णिमाका दिनदेखि सुरु हुने उधौली चाड मानिस, जीवजन्तु तथा चराचुरुङ्गी लेकतिरबाट बेँसीतिर बसाइँ सर्ने समय भएको सङ्केत गर्न तथा अन्नबाली भित्र्याइएको खुशियालीमा मनाउने गरिन्छ ।
उधौली पर्वले मानव र प्रकृतिबीचको अन्योन्याश्रित सम्बन्धलाई उजागर गर्न सहयोग गर्नेछः राष्ट्रपति
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले किराँत समुदायको महान् पर्व उधौलीले मानव जीवन र प्रकृतिबीचको अन्योन्याश्रित सम्बन्धलाई उजागर गर्न सहयोग गरेको बताउनुुभएको छ । राष्ट्रपतिद्वारा जारी सन्देशमा भनिएको छ–“किराँत समुदायको महान् पर्व उधौलीका अवसरमा स्वदेश तथा विदेशमा रहनुभएका सम्पूर्ण नेपाली दिदीबहिनी तथा दाजुभाइलाई शुभकामना ।”
अनेकतामा एकता हाम्रो मौलिक पहिचान: उपराष्ट्रपति यादव
उपराष्ट्रपति रामसहायप्रसाद यादवले नेपाल बहुभाषिक, बहुधार्मिक, बहुसांस्कृतिक र विविधतायुक्त मुलुक भएकाले अनेकतामा एकता हाम्रो मौलिक परिचय र पहिचान भएको बताउनुभएको छ । किराँत समुदायले मनाउने महान् पर्व उधौली र विविध प्राचीन संस्कृति एवं परम्परागत विरासत बोकेका नेवार समुदायले मनाउने यमरीपुन्हीँ ९धान्यपूर्णिमा० एवं ज्यापु दिवसको उपलक्ष्यमा आज शुभकामना दिँदै उहाँले त्यस्तो बताउनुभएको हो ।
परम्परा रहनसहन बोकेका समुदायको संरक्षण गर्नु सबैको साझा दायित्वः प्रधानमन्त्री
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले धार्मिक, सांस्कृतिक परम्परा, कलाकृति, शिल्प र रहनसहन बोकेका समुदायको संरक्षण गर्नु सबैको साझा दायित्व भएको बताउनुभएको छ ।
पर्वहरुले राष्ट्रिय एकता कायम गर्न सहयोग पुर्याएका छन्ः सभापति देउवा
नेपाली कांग्रेसका सभापति एवं पूर्वप्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले पर्वहरुले सम्पूर्ण नेपालीका बीचमा सामाजिक सद्भाव कायम गर्दै आफ्ना सांस्कृतिक उन्नयन गर्न र राष्ट्रिय एकता कायम गर्न सहयोग पुर्याएकाे उल्लेख गर्नुभएको छ ।
जुङ्गे महादेवको मन्दिर पुनर्निर्माणमा ढिलाइ
नेपालगञ्जस्थित बागेश्वरी मन्दिर परिसरभित्र रहेको नेपालकै एकमात्र जुङ्गे महादेवको मूर्ति भएको मन्दिर पुनर्निर्माणमा ढिलाइ भएको छ ।
अनुसन्धानको केन्द्र बन्दै थारु सङ्ग्रहालय
दाङको दङ्गीशरण गाउँपालिका-३ चखौरामा रहेको थारु जातिको इतिहास र संस्कृति बचाउने ‘चखौरा सङ्ग्रहालय’ मा अध्ययन तथा अनुगमन गर्नेको घुइँचो लाग्ने गरेको छ ।
ओझेलमा जगत्रदेवी मन्दिर
गल्याङ नगरपालिका–२, देवीस्थानमा रहेको ऐतिहासिक जगत्रदेवी मन्दिर प्रचार प्रसारको अभावमा ओझेलमा परेको छ ।
स्यार्से कालिका मन्दिरमा आजबाट मेला
मकवानपुरको नामटारमा आज सोमबारदेखि दुई दिने स्यार्से कालिका मेला लाग्ने भएको छ । आज साँझबाट कैलाश गाउँपालिका–९ नामटारस्थित कालिका मन्दिर परिसरमा सुरु हुने मेला भोलि धान्यपूर्णिमाका दिन कालिका मन्दिरमा पूजाआजासहित पाठीको बली दिएर समापन गरिने बताइएको छ ।
भोलिदेखि चासोक तङ्नाम
लिम्बु समुदायको मुख्य पर्व चासोक तङ्नाम भोलिदेखि सुरु हुँदैछ । सोमबार धरान १५ स्थित किराँत याक्थुम चुम्लुङहिममा पत्रकार सम्मेलन गरी किराँत याक्थुम चुम्लुङ धरान नगरले सो कुरा जानकारी गराएको हो ।
देवघाटमा माघेसङ्क्रान्ति मेलाको तयारी
पवित्र तीर्थस्थल देवघाटमा माघेसङ्क्रान्ति मेलाको तयारी थालिएको छ । देवघाटमा माघेसङ्क्रान्तिका अवसरमा स्वदेशी तथा विदेशी भक्तजन धेरै सङ्ख्यामा आउने भएकाले तयारी थालिएको हो ।
‘क्रिसमस डे’ले धार्मिक सहिष्णुता अभिवृद्धि गर्न सघाउँछ : प्रदेश प्रमुख शर्मा
बागमती प्रदेश प्रमुख यादवचन्द्र शर्माले आज मनाइँदै गरिएको इसाई समुदायको महत्त्वपूर्ण पर्व क्रिसमसका अवसरमा शुभकामना व्यक्त गर्नुभएको छ ।
क्रिसमस डे : ‘सान्टा क्लस’ र ‘क्रिसमस ट्री’ को रौनक
आज २५ डिसेम्बर जिसस क्राइस्ट जन्मिएको दिन । यही दिन क्रिसमस मनाउने चलन सन् ३५० देखि सुरु भएको हो । यो पर्व रोमका तत्कालीन बादसाह कन्स्टेन्टाइनले सुरु गरेका हुन् । जो पहिले सूर्यभक्त थिए । यसरी क्रिस्चियन धर्म अनुसार बादसाह कन्स्टेन्टाइनले हरेक डिसेम्बर २५ लाई सूर्य देवताको जन्म दिवसका रूपमा मनाउथे ।
आज ‘क्रिसमस डे’ मनाइँदै
नेपालसहित विश्वभरका क्रिश्चियन धर्मावलम्बीहरूले आज ‘क्रिसमस डे’ पर्व मनाउँदैछन् । अङ्ग्रेजी क्यालेन्डर अनुसार हरेक वर्ष २५ डिसेम्बरमा येशु ख्रिष्टको जन्मदिनको खुशियाली मनाउने परम्पराअनुसार क्रिश्चियन धर्मालम्बीले आज क्रिसमस मनाउन लागेका हुन् । दुई हजार वर्षअघि जेरुसेलमको बेथलेहममा कन्या मारियमको कोखबाट येशुको जन्म भएको मानिन्छ । येशुलाई जिसस क्राइस्ट पनि भनिन्छ । उहाँले मानव समुदायका लागि पुर्याएको योगदानको सम्झनामा इस्वी संवत् चलाइएको विश्वास गरिन्छ ।
फिदिममा चासोक मेला सुरु
पाँचथरको फिदिममा शनिबारदेखि चासोक मेला सुरु भएको छ। मेला हरेक वर्ष उधौली पर्वका अवसरमा लाग्ने गर्छ।
पर्यटकको पर्खाइमा गुप्तेश्वर गुफा (फोटो फिचर)
मकवानपुरको कैलाश गाउँपालिकामा रहेको गुप्तेश्वर गुफा ओझेलमा परेको छ । भौगोलिक विकटतासँगै प्रचार प्रसारको अभावमा प्राकृतिक गुफा ओझेलमा परेको हो ।
तानसेनमा योमरी महोत्सव
तानसेनका स्थानीय बासिन्दाको सक्रियतामा नेवारी संस्कृतिको जर्गेना गर्ने उद्देश्यले ‘योमरी महोत्सव’ गरिएको हो ।
बुडडी झडुलामाई मन्दिर (फोटो फिचर)
कपिलवस्तु, पुस ७ गते । कपिलवस्तुको प्रख्यात शक्तिपिठ झडुलामाईको मन्दिर । यो मन्दिर कपिलवस्तु जिल्लाको बुद्धभूमि ४ बुडडीमा अवस्थित रहेको छ । काठमाडौँबाट पूर्व पश्चिम राजमार्ग हुँदै पश्चिम जाँदा तीन सय २४ किलोमिटरको दुरीमा राजमार्गको दाहिने किनारमा निकै नै फराकिलो जङ्गलको क्षेत्रफलमा रहेको छ। यस मन्दिर परिसरमा झडुलामाई मन्दिर लगायत समयमाई, दुर्गा, हनुमान, गणेश, बुद्धबाबा, नाग देवता, फुलनदेवी, फुलमती देवी, बागेश्वरी, बर्मा, पश्चिमेली काली, सुपा देउराली, जल बराह, नरसिंह औतार, शीतला माता देवीका मन्दिरहरू रहेका छन् जसले गर्दा यस स्थललाई धार्मिक स्थल एवं नेपाल सरकारबाट मान्यता प्राप्त झडुलामाई आध्यात्मिक प्रतिष्ठान समेत रहेको छ।मन्दिरको गर्भ गृहको मध्य भागमा निकै नै पुरानो एवम् निकै नै कलात्मक शैलीको कालो प्रस्तरको झडुलामाईको मूर्ति रहेको छ भने उक्त मूर्तिको दायाँ र बायाँ अन्य देव देवताहरू प्नि रहेका छन्। यस मन्दिरका १३ औँ एवम् विगत २२ वर्षदेखि पुजारी रहेका कुलबहादुर खडकाका अनुसार पूर्व पश्चिम राजमार्ग निर्माण हुँदा यस झडुलामाईको मूर्ति राजमार्गको उत्तरतर्फ जङ्गलमा वि.स. १९१९ मा फेला परेको थियो। पहिला सामान्य मन्दिरको रूपमा रहेको यो देवीको मन्दिर स्थानीयवासीहरु, समाजसेवीहरू, विभिन्न सङ्घ संस्थाहरूको सहयोगमा वि.स. २०५४ सालमा मन्दिर स्थापना भएको बताउनुभयो।यस मन्दिरमा दैनिक बिहान र बेलुका नित्य पूजा अर्चना हुने गर्दछ र विशेष गरी यस देवीको मन्दिरमा हिन्दुहरूको महान् पर्व विजया दशमी, चैते दशमीमा स्थानीय भक्तजनहरूको अत्यधिक भिड हुने गर्दछ। भक्तजनहरूले आफ्ना विभिन्न भाकलका लागि यस देवीको मन्दिरमा बलिको प्रथा समेत रहेको छ।मन्दिर परिसरमा स्थानीयवासीहरुले विवाह, व्रतबन्ध लगायत विभिन्न धार्मिक कार्यक्रम समेत गर्ने गर्दछन्। जङ्गलको हरियाली र मनोरम स्थल भएकोले स्थानीयवासीहरु र स्कुलका विद्यार्थीहरू यहाँ मनोरञ्जनका लागि पिकनिक समेत खेल्न आउने गरेको पुजारी बताउनुहुन्छ।
सातगाउँले जात्रा सुरु
राजधानीको दक्षिणपश्चिम क्षेत्रकै प्रमुख पर्वमध्येको सातगाउँले जात्रा सुरु भएको छ । कीर्तिपुरको इन्द्रायणी रथयात्राबाट सुरु भएको जात्रामा पाँगाको बालकुमारी र विष्णुदेवीको रथयात्रा हुँदै चन्द्रागिरि नगरपालिका–१५ स्थित बल्खु किनारमा रहेको विष्णुदेवी मन्दिर परिसरमा वरपरका गाउँका शक्तिपीठबाट रथयात्रा गराइन्छ । सिँगारिएको रथमा देवीदेवताको प्रतिमा राखिने र सबै गाउँलेबाट पूजा भएपछि सिन्दुरे जात्रासहित बल्खुमा लगिने चलन छ । जात्रा कीर्तिपुर, मच्छेगाउँ, बोसीगाउँ, ल्होखा, सतुङ्गल, पाँगा र नगाउँसम्म गर्ने चलन छ । जात्रा मुख्य गरी अष्टमी, नवमी र दशमी गरी तीन दिन मनाइन्छ । सातगाउँले जात्रालाई नेपाल भाषामा ‘बखुमदः न्हय्गाँ’ जात्रा भनिन्छ ।
पाथीभरा केबलकार तेह्र महिनामा निर्माण गरिसक्छौं : ढकाल
पाथीभरा (मुक्कुमलुङ) दर्शन केबलकार प्रालिका अध्यक्ष चन्द्र ढकालले केबलकार निर्माणको काम सुरु गरेको तेह्र महिनाभित्र सम्पन्न गरिने बताउनुभएको छ।
सतीघाटलाई ऐतिहासिक, धार्मिक र साहित्यिकस्थल बनाउन गुरुयोजना
तनहुँको भानु नगरपालिका-१ रहेको सतीघाटलाई नगरपालिकाले ऐतिहासिक, धार्मिक र साहित्यिक क्षेत्रका रुपमा विकास गर्न गुरुयोजना बनाउने भएको छ । हिमालबाट आएको कर्मदा नदी (मस्र्याङ्दी किनार) सतीघाट (गाईथुने)लाई ऐतिहासिक, धार्मिक र साहित्यिकस्थलका रुपमा विकास गर्न गुरुयोजना बन्ने भएको हो ।