गोरखापत्र अनलाइन
असहाय (कथा)
“डाक्टरले के भन्यो ?” “बढीमा छ महिना ।” पति निदाएजस्तो गरिरह्यो । यो प्रश्नले उसलाई त्रस्त पारिरहन्थ्यो । सबैले माया मारिसकेका थिए । उसकी पत्नीले मात्र आँसु झारिरहन्थी । भाइबुहारी पालैपालो कुरुवा बस्थे पहिले त पछि त्यो क्रममा पनि व्यवधान आयो । सबैले छ महिना पनि बढी भयो भनेजस्तो आआफ्ना व्यस्तता देखाउन थाले । मात्र पत्नीले सकीनसकी उसको स्याहा
आमा र घाम (कविता)
कलिलो घाम आमाको अनुहारमा विम्ब बनेर आयो । आमा ! मुसुक्क हाँसिन् घामझैँ किरण हाँस्यो घामजस्तै ।
गजल
घनु भन्ने बहरमा बनाएँ गजल यो अक्षर बाह्रले अब सजाएँ गजल यो । छन् अर्का न यसमा बुझौँ चार मात्रै
पसिनाको घर (कविता)
यो बादलको गाउँभन्दा पनि परको गाउँमा एक जोर आँखाहरू बाटोमा ओछ्याइएका छन् उप्किँदै गरेका घरका भित्ताहरू मक्किँदै गरेका झ्याल
खोजीको प्रतिफल– आविर्भाव आख्यान
गहिरो अध्ययन, कठिन सङ्कलन र सूक्ष्म अनुसन्धानको प्रतिफलका रूपमा ‘आविर्भाव आख्यान’ जनसामु आएको छ । कान्यकुब्जबाट जुम्ला हुँदै फैलिएका खस आर्यहरू (कौण्डिण्य गोत्री आचार्य आविर्भाव आख्यान एक प्रतीक) उपशीर्षक दिइएको यस कृतिका सङ्कलक, सम्पादक तथा लेखक हुनुहुन्छ– वेदनाथ आचार्य ।
लखेट्तै लखेट्तै समयले
मोफसलमा हराएको एउटा मध्यमवर्गीय अनाम नागरिकको रिटायर्ड जीवन । भेउ नपाइने अँध्यारो उत्तरार्ध ! पहिले जीवन भुवाजस्तै हल्का थियो, हिजोआज छिनछिनै झन्झन् ओसिलो र बोझिलो बन्दै आएछ । चरीजस्तै भुरुरुर्र उड्ने काया दिनानुदिन भद्दा, असजिलो र अलाख लाग्ने भएछ । आफैँ आफूलाई अप्ठ्यारो प्रतीत भइदिने रहेछ । आफ्नै कायातरु अलि कुरूप, अलि कफल्लो, अलि निम्छरोे र अलि खोक्रो अनुभव हुन थालेछ । तैपनि जस्तो हो त्यस्तै देखिन मन नमान्ने रहेछ ।
पुतलीबाजेका पदचाप
पिटरले पाँच महिनाअघि आफ्नो मामा नाता पर्ने कलिन स्मिथलाई भेटेर आएपछि नेपाल र नेपालीका बारे सबैसँग गर्नु भएको बखान सुन्दा ‘नेपाली हुँ’ भन्दा थप गर्व महसुस भयो । करिब पाँच वर्षअघि कामका सन्दर्भमा मेनेजरको रूपमा भेट हुनु भएका पिटरले शुरुमा नै ‘तिमी कुन देशबाट आएको’ भनेर प्रश्न गर्नु भयो । मैले नेपाल भनेँ । सामान्यतः यहाँका मानिसहरू गफिन थालेपछि मज्जाले नै कुरा गर्न थाल्छन् । उहाँले यही क्रममा आफ्नो नजिकको नाता पर्ने एकजना लामो समयदेखि
असामान्य रजस्वला
हरेक महिना हुने रजस्वलाबाट महिलामा शरीरको रगत मात्र फेरिँदैन त्यसले नयाँ सिर्जनाको बाटो खोल्छ, शरीरमा शुद्धीकरण हुन्छ । त्यही रगतमा अनेक विकार आइदिँदा महिलाको जीवन पथमा अनेक अवरोध आउँछन् ।
गाउँको कोसेली
गाउँ सहर बन्ने प्रतिस्पर्धामा छ । सहरलाई आधुनिक बनाउन अर्बौं अर्बका योजना थपिँदै छन् । व्यवस्थित सहर कसलाई मन पर्दैन र ! तर मानवमा असन्तुष्टि र वितृष्णा भने दिनानुदिन बढ्दै छ । सामाजिक, आर्थिक विकाससँगै आपराधिक गतिविधि पनि बढ्दै छन् । अपराधका घटनामा आधुनिक प्रविधि प्रयोग हुनुले पनि यसो भएको होला ।
मेरो पहिलो गुरु (अनुवाद कथा)
बाल्यकालको कुरा, पढाइको कुरा चल्यो भने मलाई सधैँ एक जना बूढी बज्यैको सम्झना आउन थाल्छ । किनकि उहाँ मेरो बाल्यकालमा मसँग अति निकट हुनुहुन्थ्यो, उहाँले नै मलाई किन पढ्नुपर्दछ भन्ने कुरा बुझाउनुभएको थियो ।
स्याङ्जा–पर्वत खण्डमा मोटरेबल पुल निर्माण
कालीगण्डकी कोरिडोरअन्तर्गत स्याङ्जा–पर्वत खण्डमा दुईवटा मोटरेबल पुल निर्माण भएका छन् । योसँगै कोरिडोर निर्माणले तीव्रता पाएको छ । कोरिडोरभित्र पर्ने स्याङ्जा खण्डको १० किलोमिटरमा कालीगडण्डी गाउँपालिका–७ र गल्याङ नगरपालिका–५ जोड्ने गरी आँधीखोलामा एउटा तथा गल्याङ नगरपालिका–५ र पर्वतको बिहादी जोड्ने गरी सेतीखोलामा अर्को पुल निर्माण गरिएको इन्जिनियर पवित्रमणि आचार्यले जानकारी दिनुभयो ।
अति विपन्नका घर निर्माण
पूर्वी नवलपरासीको देवचुली नगरपालिकाले अति विपन्न परिवारका लागि घर निर्माण सुरु गरेको छ। नगरपालिकाले आफ्नो क्षेत्रभित्र रहेका अति विपन्न परिवारका लागि निःशुल्क रूपमा घर निर्माण गरी हस्तान्तरण गर्ने योजनाअनुसार काम सुरु गरेको हो। देवचुली नगरपालिकाभित्रका १७ वटा वडाभित्र चालु आर्थिक वर्षमा २५ वटा घर निर्माण गर्ने योजनाअनुसार काम सुरु गरिएको नगरप्रमुख न्यौपानेले बताउनुभयो। सबै वडामा कम्तीमा एक अति विपन्न परिवारलाई समेट्ने गरी परिवार छनोट गरी काम अघि बढाइएको उहाँले बताउनुभयो। सुरक्षित नागरिक आवास कार्यक्रमअन्तर्गत अति विपन्न परिवारका लागि घर निर्माण गर्न लागिएको हो।
संरक्षणको पर्खाइमा पुरातात्त्विक क्षेत्र
भगवान् गौतम बुद्धको मावली गाउँ पण्डितपुर संरक्षणको पर्खाइमा रहेको छ। तत्कालीन कोलिय राज्यको राजधानी पण्डितपुर अतिक्रमणमा परेपछि संरक्षणको अभाव देखिएको हो। पश्चिम नवलपरासीका ऐतिहासिक एवं पुरातात्त्विक महत्त्वको सो क्षेत्र संरक्षण गर्न जरुरी भएको स्थानीयवासी बताउँछन्। रामग्राम नगरपालिका–१४ स्थित प्राचीन कोलिय राज्यको राजधानी (हालको पण्डितपुर) क्षेत्रमा कङ्क्रिटको भवन बनाउन थालिएको छ।
कृषकको साथी उल्लु
लाटोकोसेरो कृषकको साथी हो भन्दा धेरै मानिसले विश्वास गर्दैनन् होला तर यसले कृषकलाई ठूलो लाभ दिन्छ । चरा प्रजातिमा पर्ने लाटोकोसेरोको भूमिका खेतबालीमा महìवपूर्ण छ । यो कृषकको साथीसँगै कल्याणकारी चरा हो । यसले कीराफट्याङ्ग्रा र मुसा खाएर कृषि उब्जनीको उत्पादन बढाउन सहयोग गर्छ ।
पशुमा लम्पी स्किन सङ्क्रमण
पशुमा लाग्ने लम्पी स्किन रोगको सङ्क्रमण दाङमा बढ्दै गएको छ। भाइरसबाट सर्ने रोग लम्पी स्किनका कारण जिल्लाका विभिन्न पालिकाका किसान चिन्तित छन्। जिल्लाको बङ्गलाचुली, राप्ती, गढवा, राजपुर गाउँपालिका र घोराही उपमहानगरपालिकाको केही वडामा रोगको सङ्क्रमण देखिएको छ। बङ्गलाचुली गाउँपालिकाको वडा नं. ४, ५, ६, ७ र ८ मा बढी मात्रामा देखा परेको छ। रोगका कारण पालिकामा करिब २५० भन्दा बढी पशुचौपाया बिरामी परेका छन्।
