तेल अभिव (इजरायल), असोज १३ गते । इजरायली वैज्ञानिकले पत्ता लगाएको नयाँ अनुसन्धानले मोटोपना भएका बालबालिकामा भविष्यमा गम्भीर रोग विकास हुने जोखिम शरीरको तौलसँग मात्र नभई कलेजोमा रहेको बोसोको मात्रासँग बढी सम्बन्धित हुने देखाएको छ ।
तेल अभिव विश्वविद्यालय र डाना ड्वेक चिल्ड्रेन हस्पिटलले सञ्चालन गरेको अध्ययनले मोटोपना भए पनि सबै बालबालिका अनिवार्यरूपमा बिरामी नहुने देखाएको छ । शोधकर्ताले कलेजोमा सञ्चित बोसोको मात्रा नै ती बालबालिकामा मधुमेह, उच्च रक्तचाप, मुटुसम्बन्धी समस्या र दीर्घकालीन अवस्थामा लिभर सिरोसिस जस्ता रोगको भविष्यवाणी गर्ने प्रमुख कारक रहेको देखाएका छन् ।
अध्ययनका क्रममा मोटोपना भएका ३१ जना इजरायली बालबालिकाको परीक्षण गरिएको थियो । प्रारम्भिक रोगका लक्षण देखाएका बालबालिकाको कलेजोमा औसत १४ प्रतिशत बोसो पाइयो, जुन मेटाबोलिकरूपमा स्वस्थ रहेका मोटा बालबालिकाको (औसत छ प्रतिशत) भन्दा दोब्बर बढी थियो ।
अनुसन्धान टोलीका डाक्टरले विद्यार्थी रोन स्टर्नफेल्डका अनुसार यो अन्तर-अनुभागीय अध्ययन भएकाले कार्यकारण सम्बन्ध स्पष्ट प्रमाणित गर्न नसकिए पनि परिणाम उल्लेखनीय छन् । उहाँका अनुसार, केही बालबालिकामा तौल बढी भए पनि उनीहरू मेटाबोलिकरूपमा स्वस्थ रहन सक्छन् ।
शोधकर्ताले एमआरआई स्क्यानका क्रममा चुम्बकीय अनुनाद स्पेक्ट्रोस्कोपी (एमआरएस) प्रयोग गरेर कलेजोको बोसो प्रत्यक्ष र गैर-आक्रमणकारी रूपमा मापन गरेका थिए । यो प्रविधि बालबालिकामा प्रयोग गरिएको दुर्लभ अध्ययन मध्ये एक हो । साथै, प्रसवपूर्व चरणदेखि चिकित्सा परीक्षण र रेकर्डको विस्तृत समीक्षा पनि गरिएको थियो ।
चाख लाग्दो कुरा, अन्य सामान्यरूपमा उदृत जोखिम कारक-जस्तै आन्तरिक अङ्ग वरिपरिको भिसेरल बोसो-स्वस्थ र अस्वस्थ बालबालिकाबिच खासै फरक देखिएन । सबैभन्दा ठूला भिन्नता भने कलेजोमा रहेको बोसोमा मात्र पाइयो । विशेषज्ञका अनुसार कलेजोमा ५.५ प्रतिशतभन्दा बढी बोसो भए टाइप २ मधुमेह, उच्च रक्तचाप, स्लीप एपनिया लगायतका रोगको जोखिम उच्च हुन्छ ।
अध्ययन प्रमुख प्राध्यापक यफ्ताच गेप्नरका अनुसार नतिजाले तौल भन्दा बढी आहारको गुणस्तरमा ध्यान दिनुपर्ने देखाउँछ । उहाँको भनाइमा, अस्वास्थ्यकर समूहका बालबालिकाले बढी सोडियम, प्रशोधित खाद्यपदार्थ र रातो मासुबाट स्याचुरेटेड फ्याट सेवन गर्ने गरेको पाइयो । यसैले, भूमध्यसागरीय शैलीको स्वस्थ आहारले कलेजोको बोसो घटाएर रोग जोखिम न्यून गर्न सक्ने देखिन्छ ।
अध्ययनले प्रसवपूर्व अवस्थाले पनि असर पुर्याउने देखाएको छ । अस्वस्थकर मोटोपना भएका बालबालिका, स्वस्थ समूहका तुलनामा उच्च जोखिम गर्भधारणपछि जन्मिने सम्भावना तीन गुणा बढी पाइयो । यसले प्रारम्भिक जीवनको अवस्था र भविष्यको स्वास्थ्यबिचको गहिरो सम्बन्धलाई प्रष्ट पार्छ ।
प्राध्यापक गेप्नरले भन्नुभयो, “हामीले मोटोपना भएका बालबालिकाहरु पनि स्वस्थ रहन सक्छन् भन्ने पत्ता लगायौँ । यदि तौल घटाउन वा खानेकुरा नियन्त्रण गर्न गाह्रो भए पनि, पौष्टिक गुणस्तर सुधार गरी कलेजोको बोसो कम गरेर उनीहरूको स्वास्थ्य सुरक्षित गर्न सकिन्छ । कलेजो नै प्रमुख मेटाबोलिक अङ्ग भएकाले यसको नियमित अनुगमन रोकथाम औषधिको केन्द्र हुनुपर्छ ।”
यस अनुसन्धानले व्यावहारिक सन्देश पनि दिएको छ-प्रशोधित खाद्यपदार्थ, सोडियम र स्याचुरेटेड फ्याट कम गरी खानाको गुणस्तर सुधार्न सकिन्छ । गैर-आक्रमणकारी इमेजिङ प्रविधि प्रयोग गरेर प्रारम्भमै जोखिमयुक्त बालबालिकाको पहिचान गर्न सकिन्छ । साथै, पोषण परामर्श र शारीरिक गतिविधि सम्बन्धी मार्गदर्शनमार्फत मधुमेह, उच्च रक्तचाप र अन्य मोटोपनासम्बन्धी रोग रोकथाम गर्न सकिने सम्भावना उच्च छ । रासस/एएनआई/टिपिएस
