काबुल, भदौ १३ गते । विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लुएचओ)ले अफगानिस्तानले गम्भीर स्वास्थ्य सङ्कटको सामना गरिरहेको चेतावनी दिएको छ । यहाँ दुई करोड २० लाख मानिसलाई तत्काल सहायता आवश्यक छ ।
डब्लुएचओका अनुसार आर्थिक अभावले क्लिनिक बन्द भएका छन् र सामूहिक शरणार्थी फिर्तीले पहिले नै कमजोर स्वास्थ्य प्रणालीलाई डुबाउने खतरा सिर्जना गरेको छ । अफगानिस्तानका चार करोड ६० लाख मानिसमध्ये दुई करोड २० लाख भन्दा बढीलाई तत्काल सहायताको आवश्यकता रहेको डब्लुएचओले बताएको छ ।
देशको स्वास्थ्य प्रणाली पहिले नै कमजोर रहेको र अहिले पतनको सङ्घारमा पुगेको छ । बिहीबार जारी गरिएको रिपोर्टअनुसार यस वर्ष एक करोड ६० लाखभन्दा बढी अफगानलाई जीवन बचाउने सहायता पुर्याउने लक्ष्य राखिएको छ, तर आवश्यक कोषको केवल २४ प्रतिशत मात्र सुरक्षित भएको छ ।
कोष सङ्कटका कारण चार सय २० भन्दा बढी स्वास्थ्य सुविधा बन्द हुँदा करिब ३० लाख मानिस आवश्यक चिकित्सा सेवाबाट वञ्चित भएका छन् । महिला र बालबालिका लगायत कमजोर समूह सबैभन्दा बढी प्रभावित भएका छन् । डब्लुएचओले मातृ र बाल स्वास्थ्य समस्या, व्यापक कुपोषण, दादुरा र पोलियो जस्ता रोगको प्रकोपले गम्भीर खतरा सिर्जना गरेको चेतावनी दिएको छ ।
साथै, बढ्दो मानसिक स्वास्थ्य चुनौतीले जनसङ्ख्यामा ठूलो प्रभाव पारिरहँदा मानवीय आपत्काललाई अझ जटिल बनाएको छ । अफगानिस्तानले ठूलो मात्रामा आप्रवासीको फिर्तीको तयारी पनि गरिरहेको छ । सन् २०२५ मा १० लाखभन्दा बढी मानिस पाकिस्तानबाट र २० लाखसम्म इरानबाट फर्कने अनुमान गरिएको छ । अहिलेसम्म आठ लाख ३६ हजारभन्दा बढी अफगानहरू फर्किसकेका छन् । तीमध्ये ९२ प्रतिशत इरानबाट आएका छन् ।
बढ्दो सङ्कटले अपर्याप्त अन्तर्राष्ट्रिय कोषले अफगानिस्तानको मानवीय आपतकाललाई कसरी बिगारिरहेको छ भन्ने कुरा देखाउँछ । तत्काल सहयोगबिना, लाखौँ मानिसले रोग, भोकमरी र चिकित्सा सेवाको अभावमा रोक्न सकिने मृत्युको सामना गर्न सक्ने डब्लुएचओले चेतावनी दिएको छ । विश्वव्यापी समुदायलाई सहायता योगदान बढाउन डब्लुएचओले आग्रह गरेको छ । रासस/एएनआइ
