वासिङ्टन, जेठ ८ गते । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले बुधबार दक्षिण अफ्रिकी समकक्षी सिरिल रामाफोसालाई एउटा भिडियो प्ले गरेर आक्रमण गर्नुभएको छ । भिडियो प्लेमा ट्रम्पले श्वेत मानिसहरूविरुद्ध नरसंहार भइरहेको प्रमाणित गरेको र यसले किसानहरूलाई संयुक्त राज्य अमेरिकामा भाग्न बाध्य बनाइरहेको दाबी गर्नुभयो ।
यो असाधारण स्टन्टले दक्षिण अफ्रिकी श्वेत किसानहरूलाई उनीहरूको जग्गा छोड्न बाध्य पारिएको र मारिएको ट्रम्पको तर्कका लागि ओभल अफिसको सामान्यतया शान्त कूटनीतिक वातावरणलाई मञ्चमा परिणत गर्यो ।
पत्रकारहरूको उपस्थितिमा ट्रम्पले दक्षिण अफ्रिकाका अश्वेत राजनीतिज्ञहरूले श्वेत मानिसहरूको उत्पीडनका लागि आह्वान गरेको भन्दै कर्मचारीहरूलाई चार मिनेटको भिडियो ठुलो स्क्रिनमा राख्न लगाउनुभएको थियो ।
“तपाईंले उनीहरूलाई जमिन लिन अनुमति दिनुहुन्छ र त्यसपछि जब उनीहरूले जमिन लिन्छन् । उनीहरूले श्वेत किसानलाई मार्छन् र जब उनीहरूले सेतो किसानलाई मार्छन्, उनीहरूलाई केही हुँदैन”, ट्रम्पले भन्नुभयो ।
ट्रम्पले समाचार क्लिपिङहरू पनि देखाउनुभयो जुन उहाँले आफ्नो दाबीलाई समर्थन गरेको बताउनुभयो । यद्यपि एउटामा वास्तवमा प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कङ्गोको तस्बिर थियो ।
“मृत्यु, मृत्यु, मृत्यु । भयानक मृत्यु”, ट्रम्पले भन्नुभयो । ट्रम्पको प्रशासनले यस महिनाको सुरुमा ५० भन्दा बढी श्वेत अफ्रिकीलाई शरणार्थी दर्जा प्रदान गरेको छ भने विश्वका अन्य भागहरूबाट शरणार्थीहरू लिन प्रभावकारी रूपमा बन्द गरेको छ ।
तर दक्षिण अफ्रिकी राष्ट्रपतिले ट्रम्पको दाबीलाई अस्वीकार गर्नुभयो । फेब्रुअरीमा युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमर जेलेन्स्कीसँग ट्रम्पले गरेको विवादलाई बेवास्ता गर्दै सुरुमा यो कदमबाट स्तब्ध देखापरेपछि उहाँ शान्त रहनुभयो ।
अप्ठ्यारो कुराकानी
रङ्गभेद शासनको ऐतिहासिक असमानता निवारण गर्ने उद्देश्यले जनवरीमा हस्ताक्षर गरिएको जग्गा कब्जा कानुनअन्तर्गत आफ्नो देशले श्वेत किसानहरूबाट जग्गा जफत गरेको कुरा रामाफोसाले अस्वीकार गर्नुभयो ।
“होइन, होइन, होइन”, रामाफोसाले जवाफ दिनुभयो, “कसैले पनि जमिन लिन सक्दैन ।”
उहाँले दक्षिण अफ्रिकाको कुख्यात उच्च अपराध दरका अधिकांश पीडितहरू अश्वेत हुन् भनी जोड दिनुभयो र भिडियोमा रहेका राजनीतिज्ञहरू विपक्षी दलका थिए भन्नुभयो ।
दक्षिण अफ्रिकी नेताको भ्रमणलाई ट्रम्प र दक्षिण अफ्रिकामा जन्मेका उहाँका अर्बपति सहयोगी सहयोगी एलन मस्कले गरेको निराधार नरसंहार दाबीपछि सम्बन्ध सुधार गर्ने अवसरका रूपमा प्रस्तुत गरिएको थियो ।
ओभल अफिसमा समेत रहनुभएका मस्क ‘श्वेत नरसंहार’ दाबीहरूका मुख्य चालक हुनुभएको छ ।
रामाफोसा गल्फप्रिय अमेरिकी राष्ट्रपतिलाई मनाउने प्रयासमा दक्षिण अफ्रिकाका दुई शीर्ष गल्फर अर्नी एल्स र रेटिफ गुसेनसँग ह्वाइट हाउस पुग्नुभएको थियो ।
“हामी मूलतः संयुक्त राज्य अमेरिका र दक्षिण अफ्रिकाबीचको सम्बन्धलाई पुनःस्थापित गर्न यहाँ आएका छौँ”, रामाफोसाले भन्नुभयो ।
तर रामाफोसाले भिडियो चलिरहँदा बारम्बार बोल्न खोजिरहँदा ट्रम्पले उहाँलाई बोल्न दिनुभएन । “यो कहाँ छ ?”, दक्षिण अफ्रिकी राष्ट्रपतिले आफ्नो सिटमा अनौठो ढङ्गले फेरबदल गर्दा भन्नुभयो ।
भिडियोमा उग्र वामपन्थी विपक्षी सांसद जुलियस मालेमालाई ‘बोअरलाई मार, किसानलाई मार’ गाएको देखाइएको थियो । यो रङ्गभेदी युगको श्वेत–अल्पसङ्ख्यक शासनविरुद्धको लडाइँको समयको कुख्यात नारा हो ।
भिडियो दक्षिण अफ्रिकामा भएको एक प्रदर्शनका तस्बिरहरूसँग समाप्त भयो जहाँ मारिएका किसानहरूको प्रतिनिधित्व गर्न ग्रामीण सडकको छेउमा सेता क्रसहरू राखिएका थिए, तर ट्रम्पले गलत रूपमा उनीहरूका चिहानहरू देखाएको भन्नुभयो ।
गल्फ कूटनीति
एक विन्दुमा रामाफोसाले उहाँहरू ‘यसबारे धेरै शान्तिपूर्वक कुरा गर्न’ आग्रह गर्नुभयो । “हामीलाई नेल्सन मण्डेलाले सिकाउनुभएको थियो कि जहिले पनि समस्याहरू हुन्छन्, मानिसहरूले टेबुलको वरिपरि बसेर तिनीहरूबारे कुरा गर्नुपर्छ”, उहाँले भन्नुभयो ।
दुई च्याम्पियन गल्फरहरूले पनि ट्रम्पले उहाँहरूलाई बोल्न आग्रह गरेपछि स्थितिलाई शान्त पार्न खोज्नुभएको थियो । “हामी हाम्रो देशमा सबै कुरा राम्रो भएको हेर्न चाहन्छौँ । यही मुख्य कुरा हो”, चार पटकको प्रमुख विजेता एल्सले भन्नुभयो ।
दक्षिण अफ्रिकी नेताले पछि यो ‘ठूलो सफलता’ भएको र नोभेम्बरमा जोहानेसबर्गमा हुने जी–२० शिखर सम्मेलनमा ट्रम्पले भाग लिने अपेक्षा गरेको भन्दै बैठकमा साहसी अनुहार राख्ने प्रयास गर्नुभयो ।
उहाँले भिडियोका बावजुद श्वेतहरू विरुद्ध नरसंहार भएको छ भन्ने कुरामा ट्रम्प पूर्णरूपमा विश्वास गर्नुहुन्न पनि भन्नुभयो । “अन्त्यमा, मेरो मतलब, म विश्वास गर्दछु कि यी सबै कुरामा उहाँको मनमा यो शङ्का र अविश्वास छ”, रामाफोसाले पत्रकारहरूलाई भन्नुभयो ।
अमेरिकी राष्ट्रपतिले आफ्नो दोस्रो कार्यकाल सुरु गरेदेखि नै ट्रम्प प्रशासनले दक्षिण अफ्रिकालाई निशाना बनाएको छ ।
ट्रम्प प्रशासनले अन्तर्राष्ट्रिय न्यायालयमा गाजामा इजरायलले नरसंहार गरेको आरोप लगाउने दक्षिण अफ्रिकाको मुद्दाको आलोचना गरेको छ, विदेशी सहायता कटौती गरेको छ, ३१ प्रतिशत भन्सार शुल्क घोषणा गरेको छ र ट्रम्पको मेक अमेरिका ग्रेट (अगेन एमएजिए) आन्दोलनको आलोचना गरेपछि प्रिटोरियाका राजदूतलाई निष्कासित गरेको छ । रासस/एएफपी