हाइब्रिडले रैथाने मुलाको बिउ विस्थापित
बर्खामा धान खेतीले भरिभराउ देखिने ठुलोखेत मङ्सिर लाग्दा नलाग्दै खनजोत गरेर ठिकठाक हुन्थ्यो ।
विदेशी लगानीकर्तालाई नेपाली मुद्रामै खाताको व्यवस्था
अब गैरआवासीय नेपाली (एनआरएन) ले संयुक्त लगानीको इन्भेस्टमेन्ट कम्पनीको सेयरमा आवेदन दिन विदेशी लगानीको स्वीकृतिअगावै रकम भित्र्याउन सक्ने भएका छन् ।
उत्कृष्ट कृषक पुरस्कृत हुँदै
राष्ट्रपति उत्कृष्ट कृषक पुरस्कार १४ जना किसानलाई प्रदान गरिने भएको छ । प्रत्येक प्रदेशबाट दुई जनाका दरले छनोटमा परेका किसानलाई आगामी मङ्गलबार राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलबाट पुरस्कृत गर्न लागिएको हो ।
प्रदेशस्तरीय सिप महोत्सव हुने
सिप विकाससँग सम्बन्धित विविध आयामबारे उजागर गर्ने उद्देश्यले हेटौँडामा दुईदिने सिप महोत्सव, २०८२ आयोजना हुने भएको छ ।
एघार महिनामै सन्ताउन्न अर्बको ग्यास आयात
बजारमा खाना पकाउने एलपी ग्यासको आयात पाँच प्रतिशतले बढेको छ । खपत बढेसँगै आयातसमेत वृद्धि भएको हो ।
बागमती प्रदेशमा उत्पादनमूलक उद्योगलाई प्रोत्साहनको नीति
राममणि दाहालमकवानपुर, असार ७ गते । बागमती प्रदेश सरकारले प्रदेशमा लगानीमैत्री वातावरण निर्माण गर्न विभिन्न छुटको व्यवस्था आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को बजेटमा गरेको छ ।उत्पादनमूलक उद्योगहरूको स्थापना गरी प्रदेशभित्रै रोजगारीको अवसर सिर्जना गर्ने लक्ष्यसति प्रदेश सरकारले आगामी आवमा उत्पादनमूलक उद्योगलाई लक्षित गरी छुटको व्यवस्थासहित प्रस्ताव गरेको हो । उत्पादनमूलक उद्योग स्थापना गर्न वा विस्तार गर्नका लागि जग्गा खरिद गर्दा लाग्ने रजिस्ट्रेसन शुल्कको लिखतमा ५० प्रतिशत छुट दिने गरी आगामी आवको बजेटमा व्यवस्था गरिएको छ ।प्रदेशका आर्थिक मामिला तथा योजनामन्त्री कुन्दनराज काफ्लले प्रस्तुत गर्नुभएको बजेटमा तीन सय जनाभन्दा बढी व्यक्तिलाई प्रत्यक्ष रोजगारी दिने उत्पादनमूलक उद्योग स्थापना गर्न वा विस्तार गर्न जग्गा खरिद गर्दा लाग्ने रजिस्ट्रेसन शुल्कको लिखतमा यस्तो छुटको व्यवस्थासहित प्रस्ताव गरिएको उल्लेख छ ।स्वदेशी लगानीका जलविद्युत् आयोजना र चिया, कपास, तरकारी, अलैंची, जडीबुटी, कफी खेती, पशुपक्षी पालन, डेरी एवं फलफूल उद्योगको नाममा खरिद गरिने जग्गाको लिखत पारित गर्दा लाग्ने रजिस्टरेसनमा ५० प्रतिशत छुटको व्यवस्था गरिनेभएको छ । यसबाट उद्योगी व्यवसायीलाई हौसला मिल्ने मन्त्री काफ्लेको भनाइ छ ।यस्तै स्वदेशी लगानीका सूर्ती, गुड्खा, पानपराग र मदिराजन्य उद्योग बाहेकका उत्पादनमूलक उद्योगले उद्योग स्थापना तथा सञ्चालन गर्न उद्योगको नामममा खरिद गर्ने जग्गाको लिखत पारित गर्दा लाग्ने रजिस्ट्रेसनमा आगामी आवमा ५० प्रतिशत छुट दिइने भएको छ ।आ.व. २०८२/८३ को बजेट तथा कार्यक्रमले प्रदेशको आन्तरिक आय वृद्धिको लागि प्रादेशिक राजस्व नीति तर्जुमा गरी कार्यान्वयन गर्ने भएको छ । बजेट वक्तव्य मार्फत मन्त्री काफ्लेले प्रदेशको आन्तरिक आय वृद्धि गर्ने, राजस्व चुहावट रोकी कर प्रशासनको क्षमता अभिवृद्धि गर्ने प्रतिबद्धता जनाउनुभएको छ ।यसैगरी प्रदेशको पूर्ण वा सहलगानीमा निर्माण भई स्थानीय तहलाई हस्तान्तरण हुने आयोजना, परियोजना निर्माणलाई प्राथमिकता दिइ त्यसको निश्चित प्रतिशत प्रदेशले प्राप्त गर्ने व्यवस्था बजेटमा मिलाइएको छ ।प्रदेशको आयआर्जन वृद्धि गर्न मनोरञ्जन करको दरलाई सामान्य परिवर्तन गरी दायरा बढाइएको छ । विभिन्न प्रकारका छुट, सुविधा र सहुलियतवाट हालसम्म राजस्वको दायरामा नआएकालाई दायरामा ल्याउने नीति प्रदेश सरकारले अवलम्बन गर्नेभएको छ ।महिला, अपाङ्गता भएका व्यक्ति, द्वन्द्वपीडित, दलित, अल्पसङ्ख्यक वा लोपोन्मुख समुदायका व्यक्तिले प्राइभेट फर्म रजिस्ट्रेसन गर्न चाहेमा त्यस्तो फर्म रजिस्ट्रेसन गर्दा प्रचलित कानुन बमोजिम लाग्ने दस्तुरमा आगामी आवमा ७५ प्रतिशत छुट हुनेभएको छ ।व्यावसायिक फर्महरूको नवीकरण गर्दा जरिवानामा छुटसँगै आ.व. २०८१/८२ सम्म सवारी साधन कर नबुझाएका र सवारी साधन दर्ताको प्रमाण पत्र नवीकरण नगरेकाले पछिल्लो तीन वर्षको सवारी साधन कर र नवीकरण दस्तुर बुझाएमा सो भन्दा अगाडिका आ.व. मा लाग्ने कर र नवीकरण दस्तुरमा छुट दिने गरी बजेटमा प्रस्ताव गरिएको छ । मन्त्री काफ्लेले भन्नुभयो, यस प्रकारको छुट र सहुलियतबाट आगामी आ.व.मा राजस्व सङ्कलन वृद्धि हुने अपेक्षा गरिएको छ । २० वर्ष वा सोभन्दा पुराना सार्वजनिक सवारी साधनका सवारी धनीले सवारी साधनको दर्ता खारेज गर्ने प्रयोजनको लागि २० वर्षसम्मको बाँकी सवारी साधन कर तथा नवीकरण दस्तुर बुझाएमा जरिवानामा शत प्रतिशत छुट दिइने भएको छ ।यसैगरी यातायात सेवासँग सम्बन्धित प्रशिक्षण केन्द्र, कारखाना, वर्कसप र रिकन्डिसन हाउसलगायतका व्यवसायीहरूलाई पछिल्लो अवधिको नवीकरण दस्तुर २०८३ जेठ मसान्तसम्ममा बुझाएमा सो भन्दा अगाडिका अवधिमा लाग्ने नवीकरण दस्तुर र जरिवानामा सत प्रतिशत छुट सेवाग्राहीले पाउने भएका छन् ।
प्रधानमन्त्रीसँग इप्पानको भेट, बजेटको प्रावधान सुधार गर्न माग
स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकको संस्था, नेपाल (इप्पान) ले जलप्रवाही आयोजनाको विद्युत् खरिदबिक्री सम्झौता ‘टेक एन्ड पे’ का आधारमा गरिने भन्ने बजेटको व्यवस्था सच्याउन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसमक्ष ज्ञापनपत्र बुझाएको छ ।
निर्यात व्यापारमा उच्च सुधार
नेपालको निर्यात व्यापारमा उछाल आएको छ । चालु आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को ११ महिनामा अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको तुलनामा निर्यात ७७.७७ प्रतिशतले बढेको छ । जस अनुसार चालु आवको ११ महिनामा नेपालबाट दुई खर्ब ४७ अर्ब रुपियाँको निर्यात भएको छ ।
संस्थागत बहालकर स्थानीय सरकारले उठाउन पाउने
संस्थागत बहालकर सङ्कलनको अधिकार स्थानीय तहको क्षेत्राधिकारभित्र पर्ने भन्दै सर्वोच्च अदालतले विराटनगर महानगरपालिकाको पक्षमा रिट जारी गरेको छ । विराटनगर महानगरपालिकाले रिट दायर गरेको झन्डै सात वर्षपछि सर्वोच्च अदालतले गत जेठ २० गते संस्थागत बहालकर सङ्कलन गर्न पाउनुपर्ने रिट जारी गरिदिएको हो ।
एमआरपीकेन्द्रित अनुगमन नरोकिने
व्यापारी व्यवसायीबाट विरोध हुँदै आएको भए पनि वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागले अधिकतम खुद्रा बिक्री मूल्य (एमआरपी) को कार्यान्वयनलाई कडाइसाथ लागु गर्ने भएको छ । त्यसको अनुगमनलाई अझ प्रभावकारी बनाउने विभागले जनाएको छ ।
एमआरपी कार्यान्वयनमा कडाइ, ९२ कम्पनीलाई जरिवाना
वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागले ९२ वटा विभिन्न व्यावसायिक फर्म तथा उद्योगलाई एक करोड बयानब्बे हजार रुपैयाँ जरिवाना गरेको जनाएको छ ।
रैथानीबाली कागुनो, झुमरो र चिनोको संरक्षण गरिँदै
बाजुराको स्वामिकार्तिक खापर गाउँपालिकाले रैथाने बाली कागुनो, झुमरो, चिनो, कोदो, मकैको संरक्षण अभियान सुरु गरेको छ ।
धार्मिक नदी वरुणबाट बिजुली निकाल्न स्थानीयको अवरोध
धार्मिक, सांस्कृतिक र पर्यावरणीय दृष्टिले अत्यन्तै संवेदनशील मानिने भोटखोला गाउँपालिकामा रहेको वरुण नदीमा विद्युत् परियोजना सञ्चालन गर्ने सरकारी निर्णयप्रति स्थानीयवासीले आपत्ति जनाएका छन् ।
सुनचाँदी बजारः दुवै धातुको मूल्य घट्यो
विगत केही दिनदेखि उच्च वृद्धि भएको सुनचाँदीको मूल्यमा बिहीबारदेखि सामान्य गिरावट आएको छ । बुधबारको तुलनामा बिहीबार सुन तोलामा रु ४०० र चाँदीमा रु २५ ले घटेकामा त्यति नै परिमाणको सुन र चाँदी आज क्रमशः रु ८०० र रु ५० ले घटेको छ ।
यस्तो छ आजको सागसब्जी र फलफूलको थोक मूल्य
कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिले आजका लागि कृषि उपजहरूको थोक मूल्य निर्धारण गरेको छ ।
नेसनल लाइफको लाभांश पारित
नेसनल लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनी लिमिटेडले आफ्ना सेयरधनीलाई १० प्रतिशत नगद र पाँच प्रतिशत बोनस सेयर दिने भएको छ । कम्पनीको राजधानीमा सम्पन्न ३७ औँ वार्षिक साधारण सभाले उक्त लाभांश प्रदान गर्ने प्रस्ताव पारित गरेको हो ।
श्रम बजारको माग अनुसार जनशक्ति तयार पार्न आग्रह
श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षामन्त्री शरत्सिंह भण्डारीले नेपालीलाई नेपालको रोजगारीमा संलग्न गराउन श्रम बजारको माग अनुसारको जनशक्ति तयार गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभएको छ ।
बोरिङका भरमा रोपाइँ
पर्याप्त पानी नपरेपछि कैलालीका किसानले बोरिङका भरमा रोपाइँ सुरु गरेका छन् । किसानले बोरिङको मद्दतले भूमिगत पानीबाट सिँचाइ गरी रोपाइँ गर्न थालेका हुन् । यस वर्ष मनसुन चाँडै नेपाल प्रवेश गरे पनि सुदूरपश्चिम प्रदेशसम्म अझै पुगिसकेको छैन । पश्चिमी र स्थानीय वायुको प्रभावले भने फाटफुट पानी परिरहेको छ ।
हलगोरु पाल्ने किसानलाई अनुदान
फेदीखोला गाउँपालिका स्याङ्जाले हल गोरु पाल्ने किसानलाई बिहीबार १४ लाख ४५ हजार प्रोत्साहन अनुदान वितरण गरेको छ ।
‘विद्युत् ट्रिपिङबाट उद्योगी प्रताडित’
सुनसरी–मोरङ औद्योगिक कोरिडोरका उद्योगी व्यवसायी पर्याप्त विद्युत् उपलब्ध भइरहने अहिलेको समयमा पनि दैनिक कैयौँ पटक विद्युत् ट्रिपिङ हुँदा प्रताडित भएको बताएका छन् ।
बजेट कार्यान्वयन उदाहरणीय हुने
उपप्रधानमन्त्री एवं अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले सन्तुलित र यथार्थपरक बजेट ल्याइए झैँ आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को बजेट उदाहरण पेस गर्ने गरी कार्यान्वयन गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभएको छ । उहाँले हरेक मन्त्रालयलाई कार्यान्वयनका सन्दर्भमा कार्ययोजना बनाएर अगाडि बढ्न जोड दिइएको बताउनुभयो ।
जेठमा थपियो बत्तिस अर्ब ऋण
सरकारले जेठमा ३२ अर्ब रुपियाँ सार्वजनिक ऋण लिएको छ । सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन कार्यालयका अनुसार वैशाखको तुलनामा ३२ अर्ब रुपियाँ ऋण थपिएको हो । यससँगै मुलुकले तिर्नुपर्ने कुल सार्वजनिक ऋण २६ खर्ब ५४ अर्ब ६८ करोड रुपियाँ पुगेको छ । खर्च स्रोतका रूपमा सरकारले सार्वजनिक ऋण परिचालन गर्दछ ।
कर्णालीमा वित्तीय साक्षरता कमजोर
कर्णाली प्रदेशमा वित्तीय साक्षरता कमजोर रहेको पाइएको छ । कर्णाली फाउन्डेसनले आयोजना गरेको कर्णाली प्रदेशस्तरीय वित्तीय साक्षरता र वित्तीय समावेशीकरण विषय कार्यशालामा बैङ्कमा खाता खोल्नेदेखि बचत गर्ने, मोबाइल बैङ्किङ गर्नेलगायतका सेवा सुविधा लिन कर्णालीवासी निकै पछि रहेको जानकारी दिइएको हो ।
दैलेखमा ११२ अर्ब घनमिटर प्राकृतिक ग्यास रहेको पुष्टि
मुलुकमा वार्षिक ५५ अर्ब रुपियाँ बराबरको पाँच लाख मेट्रिक टनभन्दा बढी खाना पकाउने एलपी ग्यास आयात भइरहेको बेला त्यसलाई प्रतिस्थापन गर्न सक्ने गरी स्वदेशमै प्राकृतिक ग्यास फेला परेको छ ।
आगामी आवको बजेट अर्थतन्त्र निर्माणको सङ्कल्पसहित प्रस्तुत भएको छः अर्थमन्त्री पौडेल
काठमाडौँ, असार ५ गते । उपप्रधान एवं अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को बजेटले सुदृढ अर्थतन्त्र निर्माणको दिशामा थप एक कदम अघि बढाउने विश्वास व्यक्त गर्नुभएको छ । राष्ट्रियसभाको आजको बैठकमा अर्थमन्त्री पौडेलले आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को राजस्व र व्ययको वार्षिक अनुमान माथिको सामान्य छलफलमा उठेका प्रश्नहरूको जवाफ दिँदै प्रस्तुत बजेटले नयाँ सपना देख्ने भन्दा पनि देखेका सपनालाई पूरा गर्ने बताउनुभयो । अर्थमन्त्री पौडेलले बजेट कार्यान्वयनका दृष्टिकोणले नयाँ उदाहरण स्थापित गर्नेमा विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “बजेट आकार, अनुमान र प्रस्तावका दुष्टिले मात्र होइन कार्यान्वयनमा दृष्टिले पनि उपयुक्त थियो भन्ने अभिलेख होस भन्ने सोच र सङ्कल्पका साथमा बजेट प्रस्तुत भएको छ ।” आगामी आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्म मुद्रास्फीति ५।५ प्रतिशतमा राख्न छ प्रतिशतको आर्थिक वृद्धिको लक्ष्य हासिल गर्ने गरी बजेट कार्यानवयन हुने समेत उल्लेख गर्नुभयो ।“बजेटमार्फत मुलुकको अर्थतन्त्र चलायमान हुनेछ, बजेट कार्यान्वयनपछि हामी सुदृढ राष्ट्रिय अर्थतन्त्रको निर्माणको दिशामा एक कदम अघि बढेको हुनेछौँ, सोही अठोट र सङ्कल्पसहित प्रस्तुत बजेट आएको छ”, अर्थमन्त्री पौडेलले भन्नुभयो । आगामी आवको बजेट नयाँ योजनाको भन्दा पनि विगतमा सुरु भएका योजना पूरा गर्ने गरी आएको उल्लेख गर्दै उहाँले विगतमा घोषणा गर्ने गरेका आयोजनाहरुको प्रभावकारी कार्यान्वयनमा केन्द्रि रहेको उल्लेख गर्नुभयो ।
