सीता शर्मा
गोरखापत्र ग्राहक योजनाको इतिहास
गोरखापत्र प्रकाशनको ग्राहक योजनाको इतिहास हेर्दा त्यति सुखद देखिँदैन ।
रोजगारदाताले लागत खर्च बेहोर्ने गरी साउदी अरबसँग श्रम समझदारीको तयारी
सरकारले साउदी अरबमा कार्यरत नेपालीको २४ घन्टे बिमा हुने गरी श्रम समझदारीको तयारी गरेको छ । श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालय र साउदी अरब सरकारको मानव संसाधन तथा सामाजिक विकास मन्त्रालयबिच श्रम समझदारीपत्रमा छिट्टै हस्ताक्षर हुने जनाइएको छ ।
वैदेशिक रोजगारीमा महिलाको आकर्षण बढ्दो
वैदेशिक रोजगारीका लागि विदेश जाने महिला बर्सेनि बढेका छन् । वैदेशिक रोजगार विभागका अनुसार आव २०७७/७८ देखि वैदेशिक रोजगारीमा जाने महिलाको सङ्ख्या बढ्दै गएको हो । विभागका अनुसार आव २०८०/८१ मा ८० हजार १७२ र आव २०८१/८२ मा ९४ हजार ४५५ महिलाले श्रम स्वीकृति लिएर वैदेशिक रोजगारीका लागि विदेश गएका छन् ।
खानेतेल भारत जाँदा नेपालमा महँगो
पछिल्लो छ महिनामा खानेतेलको भाउ प्रतिलिटर ४० रुपियाँसम्म वृद्धि भएको छ । नेपालमा उत्पादित तेल भारतमा निर्यात हुने क्रम बढेसँगै नेपालीमा बजारमा खानेतेलको भाउ बढेको हो । नेपाल खुद्रा व्यापार सङ्घका अनुसार पछिल्लो छ महिनामा खानेतेलको भाउ प्रतिलिटर २५ देखि ४० रुपियाँसम्म बढेको छ । गत फागुनमा प्रतिलिटर ३७० रुपियाँमा बिक्री भएको भुटेको तोरीको तेलको मूल्य अहिले प्रतिलिटर ४१० रुपियाँ पुगेको छ ।
नियन्त्रणमा आउँदै प्रतिकूल खाद्यवस्तु आयात
आयातनिर्यात गरिएका वस्तुको गुणस्तर प्रमाणीकरणको दायरा फराकिलो बनाइएका कारण प्रतिकूल खाद्यवस्तु आपूर्ति घटेको छ । खाद्य प्रविधि तथा गुण नियन्त्रण विभागले विभिन्न भन्सारविन्दुबाट आयात गरिएका र ती ठाउँबाट निर्यात गर्न लागिएका खाद्यवस्तुको नमुना परीक्षण गराउँदा प्रतिकूल हुने सङ्ख्या जनाएको छ । विभागका अनुसार आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा ५२ हजार ९९२ खाद्यवस्तुका नमुना परीक्षण गर्दा ४१ वटा प्रतिकूल पाइए । त्यस्तै आव २०८०/८१ मा ४६ हजार ९४८ नमुना परीक्षण गर्दा ४५ वटा, आव २०७९/८० मा ४१ हजार ४५५ नमुना परीक्षणमा ५८ र आव २०७८/७९ मा ५१ हजार ७६७ वटा नमुनाको परीक्षण गर्दा ४० वटा प्रतिकूल देखिएका थिए ।
कुवेतमा एघार नेपालीको मृत्यु
वैदेशिक रोजगारीमा कुवेतमा कार्यरत ११ जना नेपाली श्रमिकको विषाक्त मदिरा प्रयोगका कारण मृत्यु भएको छ । कुवेतस्थित नेपाली दूतावासका अनुसार विषाक्त मदिराको प्रयोग गरेर कुवेतका विभिन्न अस्पतालमा भर्ना भएका ४० जना नेपाली श्रमिकमध्ये ११ जनाको मृत्यु भइसकेको पुष्टि त्यहाँको अस्पतालले गरेको हो ।
चाड आए तरकारी महँगो
चाडपर्व नजिकिएसँगै उपत्यकाका बजारमा दैनिक उपभोग्य तरकारीको भाउ महँगिएको छ । पछिल्लो एक महिनामा हरियो तरकारीको भाउ ४३७ प्रतिशतसम्म बढेको हो । पछिल्ला दिनमा अधिकांश तरकारीको भाउ थोकमै महँगिएको छ भने खुद्रा त झन् छोइसक्नु छैन ।
शैक्षिक परामर्शका नाममा ठगी
यही साउन २३ गते चितवनमा सञ्चालित ४५ वटा शैक्षिक परामर्श तथा भाषा प्रशिक्षण संस्था बन्द गर्न स्थानीय प्रशासनले निर्देशन दियो ।
दक्षिण कोरिया पुगे एक लाख बिस हजार युवा
कोरियामा रोजगारीका लागि रोजगार अनुमति प्रणाली (इपिएस) सञ्चालनमा आएको १७ वर्षमा एक लाख २० हजार नेपाली युवा रोजगारीका लागि दक्षिण कोरिया पुगेका छन् । नेपाल र कोरिया सरकारबिच इपिएसमार्फत नेपाली श्रमिक लैजाने सम्झौता अनुसार सन् २००८ देखि हालसम्म एक लाख १९ हजार ७६८ जना नेपाली युवा दक्षिण कोरिया पुगेका हुन् ।
‘पानीदेखि दुधसम्म स्वास्थ्यमा प्रतिकूल’
हामीले नियमित प्रयोग गरिरहेका अनेक खाद्यवस्तुदेखि पिउने पानी पनि स्वास्थ्य प्रतिकूल रहेको पाइएको छ । खाद्य प्रविधि तथा गुण नियन्त्रण विभागले बुधबार सार्वजनिक गरेको वार्षिक प्रगति प्रतिवेदनले १७३ खाद्यवस्तु प्रतिकूल रहेको उल्लेख गरेको हो । यो तथ्याङ्क गत आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को विश्लेषणमा आधारित छ ।
नेपाली श्रमिकका पीडा : गर्जो टार्न नसक्ने पारिश्रमिक
काठमाडौँ टेकुको एक गार्मेन्ट उद्योगमा कार्यरत ललिता थापालाई महिनाभरको कमाइले दुई छोरासहित आफ्नो खर्च धान्न सकस हुन्छ । कीर्तिपुर नगाउँमा कोठा भाडामा लिएर बस्दै आएकी ललिताका श्रीमान्को २०७८ मा कोरोनाका कारण मृत्यु भएपछि छोरा हुर्काउने, बढाउने र पढाउने जिम्मेवारी उहाँकै काँधमा छ ।
वैदेशिक रोजगारीको पीडा : एक वर्षमा पन्ध्र सयको ज्यान गयो
वैदेशिक रोजगारीमा कतार जानुभएका नुवाकोटका ३४ वर्षीय निश्चल तामाङ सुतेकै अवस्थामा मृत्यु भयो । दिनभर काम गरेर राति खाना खाएर सन्चै सुतेका निश्चल त्यसपछि नबिझिएको उहाँका साथीले परिवारलाई जानकारी गराउनुभयो ।
वैदेशिक रोजगारीमा दक्ष कामदार घटे
वैदेशिक रोजगारीमा दक्ष भएर जानेको सङ्ख्या घटेको छ । पछिल्ला चार वर्षको तथ्याङ्कका आधारमा त्यस्ता श्रमिकको सङ्ख्या सुरुको तुलनामा भने बढेको देखिन्छ ।
वैदेशिक रोजगारीमा बढ्दै ठगी
वैदेशिक रोजगारीका नाममा हुने ठगी बढेको छ । वैदेशिक रोजगार विभागका अनुसार आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा १२ हजार ७९० उजुरी दर्ता भएका छन् । गत आव २०८०/८१ मा सात हजार ७६३ वटा उजुरी दर्ता भएका थिए । जुन सङ्ख्या गत आवको तुलनामा पाँच हजार २७ वटा अर्थात् करिब ४० प्रतिशतले बढी हो ।
पन्चानब्बे प्रतिशत व्यापार व्यवसायमा कैफियत
वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागले आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा बजार अनुगमन गरेकामध्ये ९५ प्रतिशत व्यावसायिक फर्ममा कुनै न कुनै कैफियत भेटिएको छ ।
