गोरखापत्र अनलाइन
बालबालिकामा एडिनो सङ्क्रमण
बालबालिकामा एडिनो भाइरसको सङ्क्रमण देखिएको छ। कान्ति बाल अस्पतालको बहिरङ्ग विभागमा आएका बिरामी उक्त भाइरसबाट सङ्क्रमित पुष्टि भएको हो। कान्ति बाल अस्पतालमा उपचारका लागि आएका बालबालिकामा कडा ज्वरोको सङ्क्रमण देखिएपछि अस्पतालले उनीहरूको नमुना परीक्षणका लागि टेकुस्थित राष्ट्रिय जनस्वास्थ्य प्रयोगशाला पठाएको थियो। टेकु प्रयोगशाला पठाइएका १३ नमुनामध्ये १२ जनालाई एडिनो भाइरसको सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो। कान्ति बाल अस्पतालका निर्देशक डा. युवा बसौलाले १३ जना बालबालिकाको नमुनाका लागि जनस्वास्थ्य प्रयोगशाला टेकु पठाइएकोमा १२ जनालाई एडिनो भाइरस पुष्टि भएको जानकारी दिनुभयो । एडिनो भाइरस नयाँ नभएको जानकारी दिँदै उहाँले विगतमा पनि यो भाइरस देखिने गरेको बताउनुभयो। एडिनो भाइरस सर्ने भन्दै उहाँले भाइरस भएको व्यक्तिको हात छोएमा वा खेलौना वा अन्य वस्तु भएको व्यक्तिले छोएर आफ्नो मुख, नाक वा आँखा छुँदा सङ्क्रमण हुन सक्ने बताउनुभयो।
तीन वर्षमा ३९२ जनाकोे मृत्यु
कर्णाली प्रदेशमा तीन वर्षको अवधिमा सडक दुर्घटनामा परी तीन सय ९२ जनाकोे ज्यान गएको छ । नेपाल प्रहरी राजमार्ग सुरक्षा तथा ट्राफिक व्यवस्थापन कार्यालय सुर्खेतले सार्वजनिक गरेको आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ को सडक सुरक्षा र ट्राफिक व्यवस्थापन सम्बन्धी वार्षिक प्रतिवेदनले कर्णालीमा बर्सेनि सडक दुर्घटना बढ्दै गएको देखाएको हो ।
पचास अर्ब रुपियाँको चामल र मकै आयात
कृषिप्रधान मुुलुुकले एक वर्षमा आधा खर्ब रुपियाँबराबरको चामल र मकैमात्र आयात गरेको छ । स्थानीय उत्पादनले माग धान्न नसक्दा ५० अर्ब रुपियाँको चामल, मकै आयात भएको हो । भन्सार विभागको तथ्याङ्कअनुसार आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा ५० अर्ब २३ करोड २५ लाख ८३ हजार रुपियाँको चामल, मकै आयात भएको छ । आव २०७७/७८ मा ४६ अर्ब २५ करोड ७७ लाख ११ हजार रुपियाँको आयात भएको थियो ।
छानबिन समिति सुराकविहीन
वार्षिक बजेटमा करका दर हेरफेरका लागि अनधिकृत व्यक्ति प्रवेशको विषयमा छानबिन गरिरहेको संसदीय विशेष समिति ‘करिब सुराकविहीन’ बनेको छ। डिलिट भइसकेको भनिएको अर्थ मन्त्रालयको सीसीटीभी फुटेज रिकभरबाट नयाँ प्रमाण प्राप्त गर्ने आशमा रहेको समितिले ठोस तथ्य फेला पार्न नसकेपछि म्याद सकिन दुई दिनअघि करिब प्रमाणविहीन अवस्था बनेको हो।
रुग्ण उद्योग अध्ययन गरिने
सरकारले देशभरका नौवटा रुग्ण उद्योग सञ्चालनमा ल्याउन आवश्यक अध्ययन सुरु गरेको छ । उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री दिलेन्द्रप्रसाद बडूले रुग्ण उद्योग सञ्चालनका लागि अध्ययन सँगसँगै कार्यविधि तयार पार्न कार्यदल गठन गरिएको जानकारी दिनुभयो । आपूर्ति मन्त्रालयलका सहसचिव बाबुराम गौतमको संयोजकत्वमा रुग्ण उद्योग अध्ययन तथा सञ्चालन कार्यविधि समिति गठन गरिएको छ ।
पुनर्निर्माण गर्न जनता र प्रतिनिधि सँगसँगै
सङ्खुवासभामा यस वर्ष पहिरोले दर्जनौँ घर परिवार विस्थापित बनाएको छ। बाढी र पहिरोले नागरिकलाई विस्थापित मात्र बनाएन विभिन्न संरचनामा समेत क्षति पु-याएको छ। यस वर्ष हालसम्म चिचिला गाउँपालिकामा सबैभन्दा बढी क्षति पुगेको जिल्ला विपत् व्यवस्थापन समितिको तथ्याङ्कमा छ। बाढी पहिरोले चिचिला गाउँपालिकामा मात्र १६ परिवार विस्थापित बनाएको छ भने ठाउँ ठाउँमा पहिरो जाँदा सडक तथा गोरेटो बाटोमा क्षति पुगेको छ। पछिल्लो समय पानी पर्न कम भएसँगै भत्किएका सडकलगायत सार्वजनिक संरचना मर्मतका लागि जनप्रतिनिधिसँगै स्थानीय श्रमदानमा जुट्न थालेका छन्।
स्वदेशमै मल कारखाना
विगतदेखि नै नेपालमा खेतीपातीका बेला रासायनिक मलको अभाव नियमित आकस्मिकताका रूपमा रहिआएको पाइन्छ। कृषिप्रधान मुलुकमा बर्सेनिजसो लगभग त्यही समयमा रासायनिक मलको अभावले कृषकको भइरहेको हुन्छ। यो पटक मल अभाव हुँदैछ भन्ने सरकार तथा सरोकार निकायका प्रतिबद्धता भए पनि किसानका लागि ती प्रतिबद्धता काम लाग्दैनन्। यो नियतिको क्रमभङ्गता हुन सकेको छैन। समस्याको दिगो समाधान गर्न हालसम्म कुनै ठोस नीति, नियम कार्यान्वयन हुन सकेको छैन। मलका नाममा झेल र भ्रष्टाचार हुने गरेको नौलो होइन।
सोच बदलौँ
देशमा सङ्घीयता र गणतन्त्रात्मक व्यवस्थाको औपचारिक अभ्यासले एक चक्र पूरा गरेको छ। संविधान सभाबाट निर्मित संविधानअनुसारको प्रशासनिक पुनर्संरचनापछि देश दोस्रो पटकको निर्वाचनको सँघारमा छ। हालसालै ७५३ अधिकार सम्पन्न स्थानीय तहमा निर्वाचन सम्पन्न भयो। त्यहाँ सरकार चुनिएर नागरिक सेवामा खटिदैछन्। अब चाँडै प्रदेश र सङ्घमा पनि निर्वाचन हुँदैछ।
भड्किलो सांस्कृतिक खर्च
व्यक्तिको आचरणमा आएको स्खलन भ्रष्टाचार हो। व्यक्तिगत फाइदाका लागि पद र अधिकारको दुरुपयोग हो यो । यसलाई सु–शासन निर्माणको तगारोको रूपमा लिइन्छ। यो विकासको बाधक हो। कु–शासनको सारथि पनि हो। अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन भन्नुहुन्छ यो समाजको क्यान्सर हो, जसले नागरिकको प्रजातन्त्रप्रतिको विश्वास खर्लप्पै खाइदिन्छ। त्यति मात्र होइन यसले सिर्जनशीलता र नवीनतालाई घाइते बनाइदिन्छ। सभ्यताको विकासलाई अद्योगतितिर धकेलिदिन्छ। देशको इज्जत तथा प्रतिष्ठा माटोमा मिलाइदिन्छ। अन्ततः देशलाई असफल राष्ट्रको रूपमा परिणत गरिदिन्छ। भ्रष्टाचार निवारण ऐन, २०५
लोकसेवा सम्बन्धी आजको ताजा वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. डब्लूएचओको विज्ञ समूहमा मनोनीत हुने नेपाली चिकित्सक को हुनुहुन्छ ? डा. राजन पाण्डे – भेरी अञ्चलका वरिष्ठ फिजिसियन डा. पाण्डे विश्व स्वास्थ सङ्गठन (डब्लूएचओ)को क्लिनिकल प्रोटोकल डेभलपमेन्ट एक्सपर्ट प्यानेलमा मनोनीत हुनुभएको। – नेपालमै पहिलो पटक सिकलसेल एनिमिया
लोकसेवा सम्बन्धी आजको ताजा विषयगत प्रश्नोत्तर
४. बेरुजुका प्रकारहरू उल्लेख गर्दै महालेखा परीक्षकको ५९औँ प्रतिवेदनअनुसार नेपालमा बेरुजुको समग्र स्थिति दर्शाउनुहोस्। लेखापरीक्षण गर्दा रुजु हुन नसकेको आर्थिक कारोबार बेरुजु हो। यसलाई रीत नपु-याएको, राख्नुपर्ने लेखा नराखेको, अनियमित वा बेमनासिव कारोबार भनी लेखापरीक्षणका क्रममा औँल्याइने गरिन्छ । बेरुजुलाई देहायबमोजिमका तीन प्रकारमा विभाजन गर्न सकिन्छ : क) असुल गर्नुपर्ने बेरुजु : यसमा हिनामिना, हानि नोक्सानी र अन्य असुल गर्नुपर्ने बेरुजु समावेश गरिन्छ। ख) नियमित गर्नुपर्ने बेरुजु : यसमा अनियमितता भएको, प्रमाण कागजात पेस नभएको, जिम्मेवारी
स्वास्थ्य स्वयंसेविकाको जाँगर
पचास वसन्त पार गर्नुभएकी दोलखाको शैलुङ गाउँपालिका–५ मा कार्यरत महिला स्वास्थ्य स्वयंसेविका दुर्गा खड्काको जोश–जाँगर देख्नेहरू उहाँको प्रशंसा नगरिरहन सक्दैनन्। दुई छोरा र एक छोरीकी आमा भएपछि नेपाली सेनामा कार्यरत श्रीमान्ले सौता भिœयाएर उहाँलाई चटक्कै छोड्नुभयो। बालबच्चाको लालनपालन र घरसमेत सम्हाल्नुपर्दा कामको बोझसँगै पीर थपियो। स्वयंसेविका खड्का भन्नुहुन्छ, “यी सबै पीर सेवाको कामले बिर्सिरहेकी छु, नत्र भने बहुलाउने थिएँ हुलाँ। घरमा रहँदा सम्झना आउँछ तर गाउँमा पुगेर स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्न लागेपछि सबै पीर चटक्कै बिर्सन्छु। आफ्नो काममै दत्तचित्त रहन मन लाग्छ।”
सिन्धुलीमाढी–चकमके सडक निर्माण सुस्त
सिन्धुली जिल्लाको पूर्वी पहाडी क्षेत्रको व्यापारिक केन्द्र चकमके जोड्ने सिन्धुलीमाढी–चकमके सडक निर्माण कार्य सुस्त भएको छ। सडकअन्तर्गत सिन्धुलीमाढीको माझीटार चोकदेखि अगाडि २८ किलोमिटर सडकलाई तीन खण्डमा ठेक्का लगाई निर्माण सुरु गरिए पनि पहिलो खण्डअन्तर्गत जीर्घासम्मको १४ दशमलव ५६० किलोमिटर सडकको निर्माण कार्यले गति लिन नसकेको स्थानीयको गुनासो छ।
भैरहवामा आज पहिलो चार्टर उडान
गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा व्यावसायिक सञ्चालनमा आएको दुई महिनापछि पहिलो चार्टर फ्लाइट अवतरण हुँदै छ । भियतनामको नोइ बाई इन्टरनेसनल एयरपोर्टबाट दुईजना भिक्षु यात्रु बोकेर आउने १२ सिटे एठएक्स प्राइभेट जेट काठमाडौँ हुँदै भैरहवामा आज (बुधबार) अवतरण हुन लागेको हो । नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका उपप्रबन्धक एवं सूचना अधिकारी ज्ञानेन्द्र भुलका अनुसार बुधबार बिहान ११ बजे त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा अवतरण हुने उक्त जहाज १२ः१५ बजे गौतमबुद्व अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा अवतरण हुनेछ ।
आर्थिक लेनदेनको विवादमा अपहरण, छ जना पक्राउ
तुलसीपुरमा अपहरण गरेर ७ लाख माग्ने ६ जनालाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । इलाका प्रहरी कार्यालय तुलसीपुरका अनुसार दैलेखको चामुण्डा विन्द्रसैनी नगरपालिका वडा नं. ३ बस्ने २७ वर्षीय केशव कुमार विकलाई अपहरण गरेर ७ लाख मागेको आरोपमा उनीहरू समातिएका हुन् ।
