गोरखापत्र अनलाइन
अज्ञात रोगले धमाधम गाईगोरु मर्दा किसान चिन्तित
जिल्लाको कुशे गाउँपालिकामा अज्ञात रोगले धमाधम गाईगोरु मर्न थालेपछि किसानहरु चिन्तित भएका छन् । गाउँपालिकाको वडा नं १, २, ३, ४ र ६ का किसानले पालेका गाईगोरु धमाधम मर्न थालेका हुन् ।
भारतमा नौ हजार आठ सय ६२ जना कोरोना सङ्क्रमित
भारतमा एकै दिनमा नौ हजार आठ सय ६२ जना कोरोना भाइरस सङ्क्रमित भएका सङ्घीय स्वास्थ्य मन्त्रालयले बुधबार सार्वजनिक गरेको छ । यसैसँगै भारतमा चार करोड ४२ लाख ८६ हजार २५६ जना कोराना भाइरस सङ्क्रमित भइसकेका छन् ।
डिजिटल भिडियो कोल्पोस्कोप मेसिन हस्तान्तरण
गोरखापत्र समाचारदाताकाठमाडौँ, भदौ १ गते । रोटरी क्लव अफ यलले नेपाल अर्बुद रोग निवारण संस्था, ललितपुर जिल्ला शाखालाई डिजिटल भिडियो कोल्पोस्कोप मेसिन हस्तान्तरण गरेको छ । रोटरी क्लव अफ यलका अध्यक्ष गौतम श्रेष्ठले नेपाल अर्बुद रोग निवारण संस्था, ललितपुर जिल्ला शाखाका सभापति शैलेन्द्रलाल प्रधानलाई सो मेसिन हस्तान्तरण गर्र्नुभएको हो ।नेपाल अर्बुद रोग निवारण संस्थाले दुई दशकदेखि अर्बुद रोग सम्वन्धी उपचार गरी सेवा गर्दै आएकोमा अहिले यस रोगको उपचार थप प्रभावकारी बनाउन आधुनिक मेसिनको आवश्यकता भएकाले यो सहयोग प्रदन गरिएको हो । प्रधानले यस डिजिटल मेसिनको लागि आर्थिक सहयोग गर्न हुने रोटरियन सुरेन्द्र गोविन्द जोशीलाई विशेष धन्यवाद दिनुभयो । सोही कार्यक्रमा नेपाल क्यान्सर हस्पिटल एण्ड रिसर्च सेन्टरका दक्ष चिकित्सकसहित दक्ष प्राविधिकहरुको टोली उपलव्ध गराउने र नेपाल अर्बुद रोग निवारण संस्था, ललितपुर जिल्ला शाखाको सिफारिसमा महिलाको स्तन क्यान्सरको शल्यक्रियालगायत अन्य उपचार निःशुल्क गराउन पनि सम्झौता भएको छ । सो सम्बन्धी सम्झौता पत्र नेपाल क्यान्सर हस्पिटल एण्ड रिसर्च सेन्टर, हरिसिद्घी ललितपुरका अध्यक्ष डा. सुदिप श्रेष्ठ र नेपाल अर्बुद रोग निवारण संस्था, ललितपुर जिल्ला शाखाका प्रतिनिधिले आदानप्रदान गर्नुभयो ।सो निःशुल्क उपचारका लागि नेपाल क्यान्सर हस्पिटल एण्ड रिसर्च सेन्टर, हरिसिद्घी ललितपुर, रोटरी क्लव अफ यल, नेपाल अर्बुद रोग निवारण संस्था, ललितपुर जिल्ला शाखा, नेपाल क्यान्सर सपोर्ट ग्रुप र अन्य उपचारको लागि सहयोगी संस्थाहरुको सहयोग रहने छन् ।सो कार्यक्रममा डा. श्रेष्ठले क्यान्सरसम्बन्धी उपचार शहरमा मात्र होइन दुर्गम क्षेत्रमा समेत पुगी त्यहाँका जनतालाई समेत सेवा गर्नुपर्छ, भन्नुभयो । यसैगरी, रोटरी क्लब अफ ललितपुरका अध्यक्ष, ललितपुर उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष तथा ललितपुर महानगरपालिका वडा नं ५ का वडा अध्यक्ष विकासमान श्रेष्ठले क्यान्सर रोगसम्बन्धी उपचार गर्न नेपाल अर्बुद रोग निवारण संस्थालाई सक्दोसहयोग गर्ने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो ।
जनचाहना बमाेजिम गठबन्धन बनेकाे हाे: मन्त्री चौधरी
रेखीराम रानापाल्पा, भदौ १ गते । शहरी विकास मन्त्री मेटमणी चौधरीले नेपाली समाजको चाहना अनुसार पाँच दलीय गठबन्धन भएको बताउनुभएको छ । नेपाल पत्रकार महासङ्घ पाल्पा शाखाको बुधबार बिहान तानसेनमा आयोजना गरेको कार्यक्रममा बोल्नुहुँदै मन्त्री चौधरीले नेपालमा केही वर्षअघिदेखि जनचाहनाअनुसार गठबन्धन बनेर अघि बढ्ने वातावरण बनेको जिकिर गर्नुभयो । वि.सं. २०१५ सालदेखि नै नेपालमा कुनै पनि राजनीतिक दलले बहुमत प्राप्त गरे पनि स्थायी रुपमा सरकार चल्न नसकेकाले स्थायित्वका लागि गठबन्धन भएको बताउनुभयो । ‘‘ठूला पार्टीलाई अझ ठूलो बन्न र साना पार्टीलाई आफ्नो अस्तित्व कायम गर्न गठबन्धन गर्नुपर्ने आवश्यकता देखिएको छ,’’ उहाँले भन्नुभयो,– ‘त्यसैले पाँच दलीय लोकतान्त्रिक समाजवादी गठबन्धन बनेको छ ।’’ लामो समयसम्म राजनीतिक सङ्घर्षका लागि लड्नुपरेको बताउँदै मन्त्री चौधरीले कुनै नेताको कारणले फेरि मुलुकलाई पछाडि फर्काउने अवस्था नरहेको बताउनुभयो । मन्त्री चौधरीले नेपाली जनतामा भएको भ्रष्ट संस्कार सुधार गरेपछि मात्रै नेता सुध्रिने अवस्था आउने बताउनुभयो । जनतामा पनि केही न केही भ्रष्ट संस्कार रहेको बताउँदै त्यसको विम्वका रुपमा नेतामा पनि समस्या देखिएको दावी गर्नुभयो । काठमाडौँ महानगरपालिकाको फोहोर लामो समयसम्म उठ्न नसेकेको भन्ने पत्रकारहरूको जिज्ञासामा मन्त्री चौधरीले फोहोरमैला व्यवस्थापनमा कमिसनखोर गिरोहको अवरोध रहेको आरोप लगाउनुभयो । उहाँले काठमाडौँको फोहोर व्यवस्थापनलाई एकीकृत रुपमा समाधान गर्नका लागि मन्त्रालयकोतर्फबाट पहल भइरहेको जानकारी दिनुभयो ।
सत्ता गठबन्धन कार्यदलको बैठक बस्दै
सत्ता गठबन्धनको कार्यदलको बैठक बुधबार दिउँसो ४ बजे बस्दैछ । मङ्सिर ४ गते हुने प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनमा सिट बाँडफाँटका लागि बनेको गठबन्धनको कार्यदलको बैठकमा सिट बाँडफाँटकाे मापदण्ड बनाउने विषयमा ठोस छलफल हुने जनाइएको छ ।
लुम्बिनी प्रदेशकाे राजधानी सार्ने काम शुरू
प्रदेश राजधानी घोषणा गरेर अस्थायी सदरमुकाम बुटवलबाट दाङ देउखुरीमा राजधानी राख्नको लागि प्रक्रिया शुरु गरिएको छ । तत्कालको लागि राजधानीको लागि आवश्यक पर्ने विभिन्न भौतिक संरचना नभएपछि राप्ती प्राविधिक शिक्षालयमा प्रदेश संसद भवन, मन्त्रालय भवनलगायतको संरचनाको रुपमा शिक्षालयलाई प्रयोग गर्ने सहमतिपछि प्रदेशसभा भवनको काम भइरहेको छ ।
बँदेलका लागि थापेको पासोमा चितुवा फस्यो
जङ्गली बँदेलका लागि थापेको पासोमा चितुवा परेको छ । बैतडीको दशरथचन्द नगरपालिका–४ बिनासौं गाउँमा स्थानीयले बँदेलका लागि मकैबारीमा थापेको पासोमा चितुव फसेको हो ।
७५ वर्षे इतिहास बोकेको नेपालगञ्जको महेन्द्र पुस्तकालय फेरि पुनर्जीवित हुँदै
७५ वर्ष पहिले स्थापना भएर जेनतेन सञ्चालनमा रहेको पश्चिम नेपालकै पहिलो ऐतिहासिक महेन्द्र पुस्तकालय हाल आएर पुनर्र्जीवित हुन थालेको छ । सञ्चालक समिति निष्क्रिय भएर लामो समयदेखि थला पर्दै गएको सो ऐतिहासिक पुस्तकालयलाई पुनः सक्रिय पार्न बाँकेका साहित्यकारहरु र शिक्षाविद् क्रियाशिल हुन थालेको हो ।
विश्वव्यापी जलवायु परिवर्तन न्यूनीकरण सम्बन्धी विधेयक अमेरिकी राष्ट्रपतिद्वारा प्रमाणीकरण
अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडनले चार खर्ब ३० अर्ब अमेरिकी डलर बराबरको विश्वव्यापी जलवायु परिवर्तन न्यूनीकरण सम्बन्धी विधेयक प्रमाणीकरण गर्नुभएको छ । यो विधेयकअन्तर्गत छुट्टाइएको रकम अमेरिकी इतिहासकै जलवायु परिवर्तन सम्बन्धी सबैभन्दा ठूलो बजेट भएको अन्तर्राष्ट्रिय समाचार संस्था रोयटर्सले उल्लेख गरेको छ ।
पुल नहुँदा खोला तर्न समस्या
बाजुराको खप्तड छेडेदह गाउँपालिका वडा नं–३ को डुँग्री झिगिने, टुनीसैन लगायतका खोलामा पुल नहुँदा त्यहाँका स्थानीयलाई वर्खाको समय खोला तर्न निकै समस्या भएको छ ।
हङकङको नयाँ आकर्षणः विश्वकै विशाल चारतले लाल्टिन
हङकङ, साउन ३१ गते । गगनचुम्बी भवनहरूले घेरिएको हङकङको व्यापारिक क्षेत्रको मध्यभागमा अवस्थित एउटा असामान्य ‘भवन’ झै लाग्ने एउटा चित्ताकर्षक वस्तुले धेरै स्थानीयहरूको ध्यान आकर्षित गरेको छ तर यो आवसीय भवन भने होइन । बाँसका कप्टेरा, फलामे तार र कपडासँगै कागतबाट बनेको चम्किलो रङको चारतले यो लाल्टिन विश्वको सबैभन्दा अग्लो बनेर गिनिज वर्ल्ड रेकर्डस्मा कीर्ति कायम गर्न सफल भएको छ । कागज शिल्पका सम्राट हा चुङ किनको यो सृजना बेलाइतले चीनलाई हङकङ हस्तान्तरण गरेको २५ औँ वार्षिकोत्सव अवसर पारेर गत जुलाइको प्रारम्भदेखि प्रदर्शनीमा छ । मध्य अक्टोबरसम्म यसलाई प्रदर्शनमा नै राखिनेछ । परम्परागत चिनियाँ कागजबाट बनेको हङकङको यो अमूर्त सांस्कृतिक सम्पदाले स्वदेशी तथा विदेशीको धेरैको ध्यान खिचेको छ । चालीस वर्षभन्दा लामो समयदेखि कागजमा सृजना गर्दै आएका ६१ वर्षीय अग्रज कलाकार हाले कागजमा जीवन भरेका गौरवशाली र कठिन समय दुवै देखेका छन् । सन् २०१७ मा नौ मिटर अग्लो कागजको लाल्टिन बनाएर विश्व कीर्तिमान कायम गरेका उनले आफ्नै कीर्तिमान फेरि भङ्ग गरेका छन् । पर्याप्त प्रकाशका निम्ति अग्ला अट्टालिकामा झुन्ड्याइने कागजका लाल्टिन बनाउनु उनको विशेषता नै बनेको छ । “कागज बनाउने प्रविधि हाम्रा चिनियाँ पुर्खाहरूले विकसित र हस्तान्तरण गरेका हुन् । हामीलाई अरूले हराउन सक्दैनन्,” हा भन्छन् । जापानीले कायम गरेको कीर्तिमान भङ्ग गर्न १३ मिटर वा अझ अग्लो लाल्टिन बनाउनुपर्छ । यस्तो भीमकाय लाल्टिन बनाउन अनुभवी कालीगड चाहिन्छन् । यस पटक हाले प्रशिक्षकका रूपमा आफ्ना विद्यार्थी र लाल्टिन बनाउन पिछडिएका समूहहरूलाई मार्गदर्शन गर्ने भूमिकामा प्रस्तुत भए । दुई वर्षमा हा र उनका विद्यार्थीले लाल्टिनको सबै अवयवमा सँगै काम गरे र हरेक कमसल भागहरूलाई सावधानीपूर्वक सुदृढ तुल्याए । लाल्टिनपूरा भएको पहिलो दिन हङकङ आँधीले ग्रस्त थियो । “मेरो फोन बजिरहेको थियो र मानिसहरूले सोधिरहेका थिए कि आँधीले लाल्टिन नष्ट हुन्छ कि हुँदैन । मैले उनीहरूलाई केही हुँदैन भनेर आश्वासन दिएँ”, हाले भने । आँधीबेहरी समाप्त भयो र लाल्टिनमा कुनै क्षतिछ भएको थिएन । हाले सुरुदेखि नै लाल्टिनतीन महिनासम्म घरबाहिर देखाइने भएकाले डिजाइनमा आँधीजस्ता प्रतिकूल प्राकृतिक परिस्थितिलाई ध्यानमा राखेर उत्कृष्ट कपडा र अन्य कच्चा पदार्थ प्रयोग गरेको बताए । रङ्गीन लाल्टिनले हङकङ विशेष प्रशासनिक क्षेत्रका प्रमुख कार्यकारी जोन लीलाई पनि आकर्षित ग¥यो । उनले सो स्थानको भ्रमण गर्दै सेल्फी पनि लिएका थिए । “असाधारण सीप प्रदर्शनबाट अर्को विश्व कीर्तिमान बनाउन पाउनु निकै रोमाञ्चक छ”, लीले भने । ‘पेपर क्राफ्टिङ’ एक प्रविधि हो जसले विभिन्न जातीय समूहहरूको इतिहास र संस्कृतिलाई मूर्तरूप दिन्छ र महत्त्वपूर्ण सामाजिक र सांस्कृतिक मूल्यहरू बोक्छ । प्राचीन चिनियाँ मानिसहरूले लाल्टिन, ड्र्यागन, सिंह र कागजको प्रस्ताव सहित सबै प्रकारका शिल्प उत्पादनहरू बनाउन बाँसको स्प्लिन्टहरू, चामलको कागजको स्ट्रिपहरू र कागज जस्ता साधारण सामग्रीहरू प्रयोग गर्थे । बीसौँ शताब्दीको प्रारम्भमा हङकङमा उद्योग फस्टाउँदै थियो । ठूलो मात्रामा पेपर क्राफ्टिङ कार्यशालाहरूले पर्याप्त नाफा कमाएका थिए । सन् १९६० मा हातले बनाएको लाल्टिन चीन बाहिर पनि लोकप्रिय थियो । शिल्पकारहरूले आफ्नो उत्पादन विदेशमा निर्यात गरेर राम्रो जीवनयापन गर्न सकेका छन् । यद्यपि परम्पराहरूले आधुनिक शहरी जीवनशैलीलाई मार्ग दिन्छ । कागजको शिल्पको प्रविधिले पनि आफ्नो उत्तराधिकारी गुमाउने जोखिम हुन्छ । हालाई आफ्नो कार्यशालामा सन् १९८० को दशकमा लगभग २० जना पेपर क्राफ्टिङ ‘मास्टर’ भएको सम्झना छ । तर अहिले उनी र उनको छोरा सहित चार जना मात्र छन् । “युवाहरूले यहाँ पूरै दिन उस्तै मानिसहरूको सामना गरेर बिताउनु भन्दा वित्तमा छिटो पैसा कमाउनेछन्”, हाले भने । सन् २०१७ मा पेपर क्राफ्टिङ प्रविधिलाई हङकङको अमूर्त सांस्कृतिक सम्पदाको प्रतिनिधि सूचीमा राखिएको थियो । सरकारी सहयोगमा हा र अन्य शिल्पकारहरूले विभिन्न कार्यशालाहरूमार्फत नागरिक र विद्यार्थीहरूलाई प्रविधि सिकाउन थाले । स्थानीय प्राथमिक विद्यालयमा हाले विद्यार्थीहरूलाई छुट्टी मनाउनका लागि माछाको आकारको कागजको लाल्टिनकसरी बनाउने भनेर सिकाउँछन् । उनले माछाको शरीर बनाउँछन् भने बच्चाहरू माछाका कत्लाहरु बनाउँछन् । “विद्यालयपछि हरेक दिन तिनीहरूले लाल्टिनमा राख्नका लागि माछाको कत्ला बनाउँछन् । यो एक महिनाभन्दा बढीमा मध्य शरद्को चाडका लागि समयमा हुनेछ”, उनले भने । एक पेशेवर शिल्पकारका रूपमा आफ्नो जीवन वृत्तिमा हाले हजारौँ कलाकृतिहरू बनाएका छन्, तर उनलाई सबैभन्दा गर्व लाग्ने एउटा मात्र सिर्जना छ । ग्राहकको आवश्यकता सरल थियो । हाले आफूले चाहेको कुनै पनि पेपरक्राफ्ट बनाउन सक्छन् । कलाकृति दर्शकहरूले तुरुन्तै बुझ्न सकुन् भन्ने उनी चाहन्थे । हाले भाग्यबिना धेरै दिन दिमागमा बिताए । टिभी चलिरहेको थियो र समाचार आयो कि चिनियाँ अन्तरिक्ष याङ याङ लिवेई चीनको पहिलो मानव अन्तरिक्ष उडान अभियानबाट सुरक्षित फर्किएका छन् । “चिनियाँ अन्तरिक्ष यात्रीहरूको भावना बोल्ने शिल्प बनाउनुपर्छ भन्ने विचारले मलाई तुरुन्तै छोयो”, उनले भने । पन्ध्र मिनेटमा उनले पेपर क्राफ्टको लागि स्क्रिप्ट कोरे, जसमा अन्तरिक्ष यात्रीहरू, रकेटहरू र नजिकैका खगोलीय वस्तुहरू थिए । परियोजनालाई पार्कमा प्रदर्शन गरिएको थियो । त्यहाँ धेरै नागरिकहरू फोटो खिच्न आएका थिए । हाका लागि चिनियाँ मुख्य भूमि नै उनको उद्गमस्थल र प्रेरणाको स्रोत हो । प्रसिद्ध लायन डान्स मास्टर हा क्वोक चेउङको कान्छो छोराका रूपमा हामा सानैदेखि परम्परागत चिनियाँ संस्कृतिप्रति गहिरो लगाव भयोे । उनका हजुरबुबा गुआङडोङ प्रान्तका मार्शल आर्ट मास्टर थिए जसले मुख्य भूमि र हङकङमा कुङ फूको प्रवद्र्धनमा योगदान गरे । हाले पेपर क्राफ्टिङका लागि स्पार्कहरू फेला पार्नका लागि नियमितरूपमा गुआङ्डोङ प्रान्तको यात्रा पनि गरे र सांस्कृतिक सम्पदाहरूलाई कसरी राम्रोसँग संरक्षण गर्ने भन्नेबारे स्थानीयहरूसँग विचारहरू आदान प्रदान गरे । ग्वाङडोङको डोङगुआनमा हाको एउटा कारखाना छ जहाँ ३०० भन्दा बढी कामदारले विभिन्न प्रकारका कागजको शिल्प बनाउँछन् । “हङकङ र चिनियाँ मुख्य भूमिले पेपर क्राफ्टिङ प्रविधिलाई बचाउन र विकास गर्नका लागि मिलेर काम गर्नुपर्छ”, उनले भने । हा कागजी शिल्पहरूको माग सधैँ रहिरहने छ भन्नेमा विश्वस्त छन् । “हामी चिनियाँहरू चाडपर्व र ठूला अवसरहरूमा लाल्टिनलगाउन वा सिंह नृत्य गर्न मन पराउँछौँ । चिनियाँहरू जहाँ भए पनि कागजका शिल्पको माग सधैँ हुन्छ”, उनले भने ।
बाजुराका १९ जना महिलाको नाकाबाट उद्धार
बाजुराका १९ जना महिलाहरुको कञ्चनपुरको गड्डाचौकी र कैलालीको त्रिनगर नाकाबाट उद्धार गरिएको छ । बाजुराको नौ वटै स्थानीय तहका अधिकाशं महिलाहरु घरको आर्थिक स्थिति निकै कम्जोर भएकोले उनीहरु कामको खोजीमा प्रत्येक वर्षमा भारत जाने गर्दछन् ।
सिरहामा गठबन्धनबाट उम्मेदवार हुने पूर्व मन्त्रीको व्यवस्थापनमै सकस
मंसिर ४ गते हुने संघीय र प्रदेशसभाको निर्वाचनका लागि अहिले कुन दलबाट को उम्मेदबार बन्ने भन्ने चर्चा चुलिएको छ । पूर्व मन्त्रीहरुले उम्मेदवार बन्न रुचि देखाएपछि सिरहामा गठबन्धन दललाई उम्मेदवार चयनमा सकस हुने देखिएको छ ।
मौसममा आंशिकदेखि सामान्य बदली
आज देशभरको मौसम आंशिकदेखि सामान्य बदली रहने जल तथा मौसमविज्ञान विभागले जनाएको छ । विभागका अनुसार हाल प्रदेश १ का पहाडी भू–भागमा मौसम पूर्ण बदली रही देशका अन्य प्रदेशका पहाडी भू–भागमा आंशिकदेखि सामान्य बदली रहेको छ ।
साहित्य गोष्ठी र माइतीघर मण्डला
जीवनमा छन्द छ, लय छ, गति छ । यिनैले साहित्य रच्छन् । साहित्यले बिहान ब्ल्याक/ ग्रिन/ लेमन/ हर्बल टीबाट उठाउँछ र भरे भरे ओल्ड दरबारमा सुताउँछ । यसले कतिपयलाई केही नगरी प्राज्ञ बनाइदिन्छ र प्रज्ञा जोडिएका तथाकथित साहित्यिक अड्डाहरूमा जागिर दिन्छ अनि राजनीतिकर्ममा प्रवृत्त गराउँछ । जादू । त्यस स्थितिमा साहित्य मधुर हुँदै मधुरसपूर्ण हुन्छ र विपरीतमा कटु कटुतर हुँदै कटुरसपूर्ण । त्यसैले जीवन कटुमधुमिश्र रसपूर्ण भनिन्छ । यसैका लागि हामीले साहित्य समाउँछौँ तर साहित्यले हामीलाई, समाजलाई पनि मुक्त गर्छ । यी सबैले संसार सुन्दर छ । कतिपय मानिस पुनर्जन्मको कामना गर्छन् । एक जीवनमा संसारको साहित्यले अघाइन्न ।
