गोरखापत्र अनलाइन
उम्मेदवारको योग्यता मापन
आगामी मङ्सिर ४ गते प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभा चुनाव हुँदैछ। विश्वविख्यात विश्वविद्यालयबाट उच्च अध्ययन गरेकादेखि राम्रोसँग लेखपढ गर्नै नजान्ने उम्मेदवार चुनावी मैदानमा छन्। योग्य उम्मेदवार कसरी छान्ने भन्ने मतदाताको स्वविवेकमा भर पर्छ। नाता पर्ने, मन परेको पार्टीको, भरअभरमा सहयोग गर्ने, युवा जोस जाँगरले भरिएको, विकासपे्रमी, देश–विदेशमा उच्च अध्ययन गरेको, महिला, पिछडिएको वा सीमान्तकृत वर्गको उम्मेदवार भनेर भोट हाल्ने गरेका छौँ हामीले। योग्यताको रूपमा भाषणकला, मिलनसारिता, प्रजातन्त्रका लागि जेलनेल भोगेको वा अरू नै किसिमबाट योगदान पु¥याएको, र योभन्दा अगाडि गरिएका विकासका कामलाई हामीले मापकका रूपमा लिने गरेका छौँ।
शिक्षाका मुद्दा सधैँ ओझेलमा
कुनै पनि मुलुकको उन्नति, प्रगति र विकासका लागि आवश्यक नीतिमध्ये शिक्षा नीति सबभन्दा महìवपूर्ण हुन्छ। सही शिक्षा, त्यो शिक्षाअनुसारको अभ्यास र व्यवहार प्रदर्शन गर्न सक्ने आजका युवा विद्यार्थी नै भोलिका लागि राष्ट्रको मेरुदण्ड बन्ने हुँदा मुलुकको सुदूरभविष्यसम्मको भलो चिताउने र दीर्घकालीन विकासको लक्ष्य पहिल्याउने हो भने देश, काल, परिस्थिति, धर्म, संस्कृति, इतिहास हुँदै पौराणिक कालसम्मका विषयवस्तु समेटेर शिक्षा नीति तय गर्नुपर्छ।
नोबेल विजेतालाई नेपाली अर्थतन्त्रको चिन्ता
आर्थिक सङ्कट न्यूनीकरणका उपाय तथा बैङ्कको भूमिकाको सफलताको आधारस्तम्भउपर खोज गरेबापत यस वर्षको अर्थशास्त्रका लागि नोबेल पुरस्कार तीन जना अमेरिकी अर्थशास्त्री बेन वर्नान्के, डगलस डायमन्ड र फिलिप डिवभिगले प्राप्त गर्न सफल भएका छन्। यी तीनै जना अर्थशास्त्रीमध्ये प्रोफेसर बेन वर्नान्के; जसले सन् २००६ देखि २०१४ सम्म अमेरिकी केन्द्रीय बैङ्कको प्रमुख जिम्मेवारी सम्हालेका थिए। उक्त प्रमुख जिम्मेवारी सम्हालेको अवस्थामा आर्थिक वृद्धिलाई
उजाडिएको कम्युनिस्ट सौन्दर्य
विश्व राजनीतिक शासनलाई क्षीण तुल्याउँदै लगेको शीत युद्वलाई टुङ्ग्याउन अग्रगामी भूमिकामा रहेका विश्व नेता मिखाइल गोर्बाचेवको गत अगस्ट ३० मा निधन भएपछि विश्व कम्युनिज्म र यसका राजनीतिक आयामले विश्व शासनमा एक पटक फेरि चर्चा बटुले। हुन त बिसौँ शताब्दीको आधाआधीतिर विश्वमा कम्युनिस्ट शासनको दबदबा थियो। सन् १९२१ जुलाई १ तारिख चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको स्थापना भयो। सन् १९२७ देखि १९५३ सम्मको ३६ वर्ष सोभियत सङ्घमा स्टालिनवाद फक्रियो। सन् १९५९ मा फिडेल क्यास्ट्रोले क्युबाका शासक फुल्गेन्सियो बाटिस्टालाई सत्ताच्युत गरेपछि विश्व कम्युनिज्मको बिज अङ्कुराउँदै गरेको तथ्यका रूपमा अर्थाइयो। अक्टोबर क्रान्तिबाट सोभियत सङ्घको उदय भएको तिथिको हिसाबमा कम्युनिज्म उदयको सिङ्गो एक शताब्दी बढी गुज्रिइसकेको छ।
मन परेका तस्बिर
मन परेका तस्बिर
स्थानीय तहसम्म विश्व खाद्य दिवस मनाइँदै
हरेक वर्ष अक्टोबर १६ मा मनाइने खाद्य दिवस यस वर्ष पनि ‘उत्पादन, पोषण र वातावरणमा सुधार ः सुखी जीवनको आधार’ भन्ने नाराका साथ विभिन्न कार्यक्रम गरी मनाइँदै छ । सरकारी तथा गैरसरकारी सङ्घसंस्थाले विभिन्न कार्यक्रम गरी विश्व खाद्य दिवस मनाउँदै आएको छ । कृषि विभागलगायत विभिन्न राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय सङ्घसंस्थाले शुक्रबार विभिन्न कार्यक्रम गरी सो दिवस मनाउँदै छन् ।
फौजदारी कसुर लागेकाको उम्मेदवारी रद्द गर्न माग
फौजदारी कसुरमा मुद्दा विचाराधीन रहेका तथा आरोपितको समेत मनोनयन रद्दको माग गर्दै सर्वोच्च अदालतमा रिट दर्ता भएको छ। अधिवक्ता अनिल आचार्यका तर्फबाट रिट दर्ता भएको हो। प्रारम्भिक सुनुवाइ असोज ३० गतेका लागि तोकिएको छ। रिटमा प्रतिनिधि सभामा विभिन्न दल र स्वतन्त्रबाट उम्मेदवारी दिएका सात तथा प्रदेश सभातर्फका दुई जनालाई विपक्षी बनाइएको छ। प्रतिनिधि सभातर्फ विजयकुमार गच्छदार, गोविन्दराज जोशी, प्रभु साह, विक्रम पाण्डे, सरिता गिरी, टेकबहादुर गुरुङ र लक्ष्मी महतोको मनोनयन बदरको माग रिटमा गरिएको छ। यस्तै प्रदेश सभामा मनोनयन दर्ता गरेका युद्धविक्रम तामाङ र रेवतराज पुरीको उम्मेदवारी रद्द गर्न पनि माग गरिएको छ।
सुनकोसी–मरिण डाइभर्सन : आजदेखि सुरुङ खनिँदै
राष्ट्रिय गौरवको सुनकोसी–मरिण डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजनाको सुरुङ मार्ग शुक्रबारदेखि टनेल बोरिङ मेसिन (टीबीएम)बाट खन्न सुरु गरिने भएको छ । उक्त सुरुङ निर्माणका लागि ठेक्का पाएको चिनियाँ कम्पनी चाइना ओभरसिज इन्जिनियरिङ (कोभेक)ले टनेल बोरिङ मेसिन जडान गरिसकेको छ ।
गोरखापत्र र आयोगबीच सम्झौता
गोरखापत्र संस्थान र निर्वाचन आयोगबीच आगामी मङ्सिर ४ गते हुने प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभा निर्वाचनमा सहकार्य गर्ने सम्झौता भएको छ। बिहीबार आयोगको केन्द्रीय कार्यालय बहादुर भवनमा संस्थानका तर्फबाट महाप्रबन्धक लालबहादुर ऐरी तथा आयोगका तर्फबाट सहसचिव तुलसीबहादुर श्रेष्ठले सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर गर्नुभयो।
कांग्रेस बैठक आज
नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसम्पादन समितिको शुक्रबार बस्ने भएको छ। मुख्यसचिव कृष्णप्रसाद पौडेलका अनुसार शुक्रबार दिउँसो २ बजे पार्टी कार्यालय सानेपामा बैठक बस्न लागेको हो। बैठकमा निर्वाचनको तयारी, सत्ता साझेदार दलहरूसँगको चुनावी तालमेलसहित समसामयिक विषयमा छलफल हुनेछ। सत्ताको नेतृत्वकर्ता कांग्रेसले गठबन्धनका सहयोगी दलहरूसँग साझा कार्यक्रम बनाएर निर्माण अभियानमा होमिने तयारी गरिरहेको छ।
स्वतन्त्र उम्मेदवारले आचारसंहिता उल्लङ्घन गर्दै
सप्तरीमा राजनीतिक दल र स्वतन्त्र उम्मेदवारले निर्वाचन आचारसंहिता उल्लङ्घन गर्नेगरेको पाइएको छ । निर्वाचन आचारसंहिता २०७९ विपरित राजनैतिक दल र स्वतन्त्र उम्मेदवारले चुनाव प्रचारप्रसार गरिरहेको पाइएको हो ।
आँखा स्वास्थ्यको विषय विद्यालयको पाठ्यक्रममा समेट्नुपर्छ : विज्ञ
काठमाडौं, असोज २७ गते। आँखा स्वास्थ्यको विषय विद्यालयको पाठ्यक्रममा समेट्नु पर्नेमा विज्ञले जोड दिएका छन्। विश्व दृष्टि दिवसको अवसरमा स्वास्थ्य सेवा विभाग उपचारात्मक सेवा महाशाखाले आयोजना गरेको कार्यक्रममा बोल्दै व्लाइन्ड वोमेन एसोसिएशनका सल्लाहकार मिरा अधिकारीले शिक्षा नै सबै भन्दा ठूलो भएकोले आँखाको प्राथमिक उपचार बारे विद्यालय तहको पाठ्यक्रममै समावेश गर्नु पर्नेमा जोड दिनुभयो। आफूले सात वर्षको उमेरमा आँखा गुमाएको जिकिर गर्दै उहाँले आम अभिभावक पनि आँखा स्वास्थ्यको विषयमा सचेत र चनाखो हुनुपर्ने उल्लेख गर्नुभयो। कार्यक्रममा विभागका महानिर्देशक डा. दिपेन्द्ररमन सिंहले स्वास्थ्य शिक्षा साक्षरता बढाउनु आवश्यक रहेको बताउनुभयो। उहाँले आँखा स्वास्थ्य क्षेत्रमा दक्ष जनशक्ति थपिदै गएको भन्दै यसको व्यवस्थापनतर्फ जोड दिनु पर्ने बताउनुभयो।नेपालमा सन् २०१९ को सर्वेक्षणले सन् १९८१ को तुलनामा अन्धोपन तथा दृष्टि दोषको अनुपातमा कमी आएको छ। सन् १९८१ मा ०.८४ प्रतिशत अन्धोपन सन् २०२२ सम्म आइपुग्दा अन्धोपनको स्थिति ०.२८ प्रतिशतमा झरेको छ। तिलगंगा आँखा प्रतिष्ठानकी कार्यकारी निर्देशक डा. रिता गुरुङले अन्धोपन नेपालमा घटे पनि मोतियाविन्दु, चस्मासम्बन्धि दृष्टि दोष, जल विन्दु, मधुमेहबाट आँखामा पर्ने असर उमेरका कारण दृष्टि पर्दामा पर्ने असर आदि बढ्दो चुनौतीको रुपमा देखिएकोे बताउनुभयो। नेपाल नेत्र ज्योति संघका अध्यक्ष प्रा. डा. चेतराज पन्तले नेपालमा आँखा अस्पताल र जनशक्ति प्रयाप्त भए पनि उपचारका लागि बिरामी आउन नसकेको बताउनुभयो। उहाँले यसका लागि जनचेतना बढाउने र उपचारको पहुँच बढाउने योजनामा राज्यको नीति हुनुपर्नेमा जोड दिनुभयो। मन्त्रालयका नीति तथा अनुगमन शाखाका प्रमुख डा. गुणनिधि शर्माले प्राथमिक आँखा उपचार सेवा कार्यक्रमलाई प्रभावकारी बनाउन राष्ट्रिय आँखा स्वास्थ्य रणनीतिको मस्यौदाका लागि राय सुझाव लिइरहेको जानकारी दिनुभयो। रणनिती बनेपनि कार्ययोजना बनाएर अगाडी बढ्ने मन्त्रालयको योजना रहेको उहाँले बताउनुभयो। विश्व स्वास्थ्य संगठनको आकडा अनुसार विश्वमा झण्डै दुई अर्ब २० करोड मानिसमा दृष्टि सम्बन्धि समस्या रहेको छ भने झण्डै एक अर्ब अझै पनि आँखा सेवाबाट वञ्चित रहेका छन्। आईएपीवीका दक्षिणपूर्वी एशिया संयोजक युद्धध्वज सापकोटाले नेपालमा वार्षिक करिब चार लाख व्यक्तिको मोतियाविन्दु शल्यक्रिया गर्नु पर्ने भए पनि १ लाख ५० हजार व्यक्तिको मात्रै शल्यक्रिया हुने गरेको भन्दै दीगो विकासका लक्ष्य हालिस गर्नका लागि चुनौती रहेको बताउनुभयो। आँखा स्वास्थ्यका कारण विश्वमा वार्षिक ४११ अर्ब डरल उत्पादकत्वमा घाटा हुने गरेको ल्यान्सेटमा प्रकाशित एक अनुसन्धानले देखाएको दाबी उहाँले गर्नुभयो। उहाँले आँखाको उपचारमा २४ अर्ब डलर मात्रै खर्च गरे सो घाटा पूर्ति हुने बताउनुभयो।अक्टोर १३ अर्थात् विश्व दृष्टि दिवस मनाइएको छ। “आँखा माया गरौँ” भन्ने मुख्य नाराका साथ विश्व दृष्टि दिवस मनाइएको छ। सन् १९९८ सालदेखि हरेक वर्ष अक्टोबर महिनाको दोस्रो बिहीबार विश्व दृष्टि दिवस मनाउदै आएको छ।
गृहमन्त्री खाणसँग भारतीय राजदूत श्रीवास्तवको भेटवार्ता
गृहमन्त्री बालकृष्ण खाणसँग नेपालका लागि भारतीय राजदूत नविन श्रीवास्तवले बिहीबार गृह मन्त्रालयमा शिष्टाचार भेट गर्नुभएको छ।
कालिकोट बाढी पहिरो : थप दुई शव भेटियो, अझै १७ बेपत्ता
कालीकोटमा पहिरोमा पुरिएका थप दुई जनाको शव निकालिएको छ।
सबै प्रदेशमा सत्ता गठबन्धनले कार्यकर्ता भेला गर्ने : यस्तो छ कार्यक्रम
सत्ता गठबन्धनले सबै प्रदेशमा चुनाव केन्द्रित संयुक्त कार्यकर्ता भेला गर्ने भएको छ।
