सस्कृति संरक्षणमा जुट्दै कुमाल समुदाय
यहाँका कुमाल समुदायमा प्रचलित विभिन्न सङ्गीत, नाच, गीत, भेषभुषा लगायतको लोप हुन थालेपछि संरक्षणका लागि समुदायका अगुवाहरू सक्रिय भएका छन् ।
रुकुम पश्चिममा बस दुर्घटना : पाँच जना घाइते
रुकुम पश्चिमको नुवाकोटबाट छुटेको बस सल्यानमा दुर्घटना हुँदा पाँच जना घाइते भएका छन् । शुक्रबार बिहान सल्यानको बागचौर नगरपालिका ५ को खालबोटमा लु २ ख ६२७१ नम्बरको हाउस गाडी दुर्घटना भएको हो ।
सुनको मूल्य घट्यो
बिहीबार प्रतितोला एक लाख ९० हजार छ सयमा कारोबार भएको सुनको मूल्य आज एक लाख ८९ हजार छ सय कायम भएको नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासङ्घले जनाएको छ ।
चालु आवमा सप्तरीमा १३ वटा पुल निर्माण
लहानस्थित सडक डिभिजन कार्यालयका प्रमुख आशुतोष कर्णका अनुसार निर्माण सम्पन्न भएका पुलको ‘लोड टेस्ट’ हुन बाँकी छ । सप्तरीका सडक सञ्जाल विस्तार गर्न पुल निर्माण तीव्रगतिमा जारी छ ।
प्रकृतिलाई बिगारेर आफैँ जोखिम ननिम्त्याऔँ: गृहमन्त्री लेखक
काठमाडौँ, वैशाख १२ गते । गृहमन्त्री रमेश लेखकले प्रकृतिलाई बिगारेर आफैँ जोखिम निम्त्याउन नहुने बताउनुभएको छ । २०७२ सालमा गएको भूकम्पको संस्मरणमा ललितपुर महानगरपालिकाद्वारा आयोजित कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै उहाँले यस्तो बताउनुभएको हो । आफ्नो नियतका कारणले प्रकृतिको नियम बिगार्यौँ भने आफैँ जोखिममा पर्ने उहाँले बताउनु भयो । गृहमन्त्री लेखकले पर्यावरणलाई स्वच्छ राख्नुपर्ने बताउँदै केन्द्र, प्रदेश, स्थानीय सरकार मिलेर विपद्को न्यूनीकरण गर्न जरुरी रहेको बताउनु भयो । उहाँले आजको दिन विगतका दुःख स्मरण गर्नका सँगसँगै आगामी दिनमा यस्ता पीडाबाट सुरक्षित हुन्छौँ भन्ने प्रतिवद्धता पनि व्यक्त गर्ने दिन रहेको उल्लेख गर्नुभयो । सरकार भनेको प्रधानमन्त्री, मन्त्रीहरू मात्रै नभई समग्र नागरिक रहेको बताउनु भयो । नागरिकहरू कुनै न कुनै हिसाबले सरकारसँग जोडिने भएकाले सबै मिलेर विपद्बाट जोगिनका लागि काम गर्नुपर्ने सुझाव दिनुभयो । उहाँले प्रकृति नियमले र मानिस नियतले चल्ने भएकाले मानिसको नियतका कारण प्रकृतिको नियम बिगार्न नहुने बताउनु भयो । गृहमन्त्री लेखकले भन्नुभयो, ‘आगामी दिनमा हामी कसरी प्राकृतिक विपद्बाट बाच्न सक्छौँ । विपद्को जोखिमलाई कसरी न्यूनीकरण गर्न सक्छौँ र विपद् आइहाल्यो भने हामी त्यसको प्रतिकार्य कसरी गर्दछौँ, पुनः स्थापन र पुनः निर्माणका कार्यहरू कसरी गर्छौँ भन्ने कुरालाई पनि ध्यान दिन र स्मरण गर्न हामी यहाँ उपस्थित भएका छाैँ । विगतका पीडाले, विगतका दुःखले आगामी दिनमा ती दुःख न्यूनीकरण गर्न तयारी अवस्थामा बस्न जरुरी छ । आजको दिन पीडाका सँगै विगतका दुःख स्मरण गर्नका सँगसँगै आगामी दिनमा हामी यस्ता पीडाबाट सुरक्षित हुन्छाैँ भन्ने प्रतिबद्धता पनि व्यक्त गर्ने दिन हो । त्यस कारण आज हामी सबैले प्रतिबद्धता व्यक्त गरौँ । हामी विपद्को जोखिमलाई न्यूनीकरण गर्नेछौँ, विपद्को जोखिमपछि उत्पन्न परिस्थितिलाई हामी ठिक ढङ्गले व्यवस्थापन गर्नेछौँ । यो सरकारको तर्फबाट म प्रतिबद्धता व्यक्त गर्न चाहन्छु । सरकार भनेको मन्त्रीपरिषद् मात्रै होइन । सम्माननीय प्रधानमन्त्री वा मन्त्री मात्रै सरकार होइन । सरकार भनेको समग्रता हो । हामी सबै कुनै न कुनै रूपमा राज्यसँग जोडिएका छौँ । प्रकृति नियमले चल्छ, हामी नियतले चल्छौँ । हामीले आफ्नो नियतका कारणले प्रकृतिको नियम बिगार्यौँ भने हामी आफैँ जोखिममा पर्दछौँ । त्यस कारण पर्यावरणलाई स्वच्छ राखौँ, प्रकृति नबिगारौँ । प्रकृतिलाई बिगारेर आफैँ जोखिम ननिम्त्याऔँ । केन्द्र, प्रदेश, स्थानीय तह सबै सरकारले मिलेर विपद्को न्यूनीकरण गर्न जरुरी छ । जोखिम घटाउन जरुरी छ । हाम्रा संरचनाहरू बलियो हुन जरुरी छ । ’गृहमन्त्री लेखकले नेपाल अत्यन्त जोखिमपूर्ण भूगोलमा रहेको उल्लेख गर्दै जुनसुकै बेलामा जे पनि हुनसक्ने स्थिति रहेकाले सतर्क भएर रहनुपर्ने बताउनु भयो । अतिवृष्टि, खोलानालामा बाढी आउने र पहिरो जाने कुराको केही पूर्वानुमान गर्न सके पनि भूकम्पको बारेमा पूर्वानुमान गर्न नसकिने उल्लेख गर्नुभयो ।
बीस वर्षपछि अछेते–भिमापोखरा सडक स्तरोन्नति
उक्त सडकको पाँच किलोमिटरमध्ये आठ स्थानमा ढलान गरिएको छभने केही स्थानमा पहिरो रोकथामका लागि सडक चौडा पारिएको छ ।
बेगनास तालमा जलकुम्भी सहित आजका तस्बिर (फोटो फिचर)
पोखरा उपत्यकाका ताल मध्येको दोस्रो ठुलो ताल बेगनास तालमा रहेका जलकुम्भी झार । झार फैलँदा ताल कुरूप हुनुका साथै डुङ्गा सञ्चालनमा समेत समस्या आउन थालेको छ । शुक्रबार बिहान देशका विभिन्न क्षेत्रबाट समाचारदाताले कैद गरेका तस्बिर :
सोलुखुम्बुको थामेगाउँ बाढीले क्षतिग्रस्त पछि
सोलुखुम्बु, वैशाख १२ गते । सोलुखुम्बुको खुम्बु पासाङल्हामु गाउँपालिका ५ स्थित थामेगाउँ । गत वर्ष साउनमा हिमताल फुटेर आएको बाढीले क्षतिग्रस्त बनाएका थामेका संरचनाहरु हाल पुनर्निर्माणका कार्य जारी छ । तस्बिरः रासस
धनगढी–खुटिया सडकखण्डमा दुई वटा पक्की पुल निर्माण गरिँदै
धनगढी–खुटिया–बिपीनगर–दिपायल द्रुतमार्गअन्तर्गत धनगढी–स्याउले खण्डमा दुईवटा पक्की पुलको निर्माण प्रारम्भ भएको छ ।
थाइराइडमा हुने क्यान्सर
मानव शरीरको घाँटीको अघिल्लो भागमा श्वास नलीको दुवैपट्टि पुतली आकारमा थाइराइड ग्रन्थी रहेको हुन्छ ।
ग्राहकमा हुनुपर्ने वित्तीय चेतना
बैँक तथा वित्तीय संस्थामा खाता खोलेर निक्षेप राख्ने, कर्जा लिने वा विदेशबाट आफन्तले पठाएको विप्रेषण लिने वा
प्रकृति र आस्था
कलाले समय बोल्छ । तात्कालिक सामाजिक, आर्थिक, वातावरणीय अवस्थालाई देखाउन जान्न बुझ्न मद्दत गर्छ । विशेषगरी पुराना जीवनशैली र सामाजिक अध्ययनमा पनि कलाको निकै महìव रहने गरेको छ ।
ठेकेदारको बदमासी : भुजी र दरमखोला पुल निर्माण वर्षौँदेखि अलपत्र
निर्माण व्यवसायीको चरम लापरबाहीका कारण बागलुङमा दुई वटा मोटरेबल पुल नौ वर्षदेखि अलपत्र छन् ।
राजस्व बुझाउन हैरान खेप्दै गौरका सेवाग्राही
प्रवीण कुमार शर्मा रौतहट, वैशाख १२ गते । मालपोत कार्यालय गौर मार्फत सरकारलाई राजस्व बुझाउन आएका सेवाग्राहीले सास्ती भोग्नुपरेको छ । मालपोत कार्यालय गौरले राजस्व बुझाउनका लागि सहज नबनाएपछि सेवाग्राहीले दिनभर धाएर बैङ्क पुग्नुपर्ने सास्ती खेप्नुपरेको हो । बजारमा दर्जानौ बैङ्क भए पनि ती बैङ्कसँग एउटा काउन्टर सञ्चालनको माग राख्न नसक्दा सेवाग्राहीले सास्ती भोग्नुपरेको भन्दै तत्काल यो व्यवस्था गर्न माग गरेका छन् । दैनिक ५० देखि सय जना सेवाग्राही मालपोत कार्यालय पुगेर सास्ती भोग्दै आएको नागरिक समाजका अध्यक्ष विजय किशोर झाले बताउनुभयो । कार्यालयका हाकिम सेवाग्राहीको सहजताका लागि कुनै पनि चासो नदिएको उहाँको आरोप छ । बैंंकसँग अनुरोध गरे एक मिनेटमा हुने कामलाई यहाँका कर्मचारीले बेवास्ता गरेको उहाँको भनाइ छ । राज्यलाई राजस्व बुझाउने व्यवस्थामा बेवास्ता गर्ने हाकिमलाई सरुवा गरेर सक्षम हाकिम पठाउनुपर्ने स्थानीयको माग छ । मालपोत कार्यालयको कम्पाउन्डभित्र नै नापी कार्यालय पनि छ सँगै जिल्ला अदालत पनि तर बैङ्क भने टाढा छ । दुर्गा भगवती वडा नं. २ का रामचन्द्र दासका अनुसार कार्यालयमा बैङ्कको एक्सटेन्सन काउन्टर नहुँदा आफूलाई १० धुर जग्गा आफ्नो नाममा रजिस्ट्रेसन गराउन २ दिन लागेको दुःखेसो पोख्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “खरिद गरेको जग्गा पारित गराउन सबै प्रक्रिया पूरा गर्दा गर्दै ४ बज्यो , मालपोत दस्तुर जम्मा गर्न बैङ्क जाँदा बैङ्क प्रवेश गर्ने ढोका बन्द भइसकेकोले राजस्व जम्मा गर्न पाइएन , त्यही कारण भोलिपल्ट आएर काम गराउनु पर्यो ।” अर्का सेवाग्राही गौर वडा नं. २ का महदेव पासवानको पनि समस्या उस्तै छ । उहाँ कृषि कर्जाको लागि बैकमा जग्गा धितो राखेर ऋण लिने प्रयोजनको लागि आफ्नो जग्गा दृष्टि बन्धक गराउन मालपोत कार्यालय पुग्नुभयो । अन्य काम भए पछि रोक्का दस्तुर बुझाउन बैङ्कमा लामो लाइन बसेर राजस्व रकम बुझाइ फर्किदा मालपोत कर्मचारी कार्यालय समय सकेर घर गइसक्नुभएको थियो । उहाँले दुःखेसो पोख्दै भन्नुभयो, “गौरकै सेवाग्राहीलाई गौरमै रहेको कार्यालयबाट एउटा सेवा लिन दुई दिन लाग्यो ।”तर मालपोत कार्यालयका प्रमुख धर्मराज रोकायाले भने राष्ट्रिय वाणिज्य बैङ्कसँग अनुरोध गरे पनि सुनुवाइ नगरेको बताउनुभयो । राजस्व दाखिला गर्न सेवाग्राहीलाई दुःख दिनुमा बैङ्कको भूमिका रहेको उहाँको भनाइ छ । राष्ट्रिय वाणिज्य बैङ्क गौरका शाखा प्रबन्धक सुनिल भण्डारीले भने काउन्टर राख्न केन्द्रमा प्रस्ताव राखेको बताउनुभयो ।
दोलखाका ३० हजार विद्यार्थी अन्योलमा
बाबुराम शर्मा दोलखा, वैशाख १२ गते । काठमाडौँ केन्द्रित शिक्षक आन्दोलनले शैक्षिक सत्र २०८२ सुरु भएर लामो समय बितिसक्दा पनि भर्ना अभियान, पाठ्यपुस्तक वितरण तथा पठनपाठन नहुँदा दोलखाका २८ हजार ३४६ विद्यार्थी अन्योलमा छन् । सदरमुकाम चरिकोट स्थितको कालिन्चोक माध्यमिक विद्यालयमा अध्ययनरत छात्र अस्मिन शर्माले चिन्ता व्यक्त गर्दै भन्नुभयो,पढाइ सुरु नहुँदा कहिले विद्यालय खुल्ला भन्ने चिन्ता लागिरहेको छ । पढाइ नहुँदा बरालिने काम भएको छ । पढ्ने रहर सपना बन्ने हो कि भन्ने चिन्ता लागिरहन्छ । बिस्तारै सामुदायिकका विद्यार्थीहरू पनि संस्थागत विद्यालयमा भर्ना हुन थालेका छन् । संस्थागत विद्यालयका विद्यार्थीहरू विद्यालय जाँदा आफूलाई नराम्रो लाग्न थालेको छ । आन्दोलनले हामीलाई मात्र विक्षिप्त बनाएको छ । पढाइ कहिले सुरु हुने हो ? ढिला हुँदै गर्दा पढाइ र परीक्षाहरू पनि प्रभावित बन्छन् । सरकारले पढाइ हुने वातावरण बनाउनु पर्यो । भीमेश्वर नगरपालिका–२ स्थितको राजकुलेश्वर आधारभूत विद्यालयमा अध्ययनरत प्रकृति खडकाले गुनासो पोख्दै भन्नुभयो, अहिले विद्यालयमा विद्यार्थी तथा अभिभावकहरूको भर्ना र पढाइमा घुइँचो हुनुपर्नेमा विद्यालयहरू सुनसान बनेका छन् । हेर्दा उराठलाग्दो देखिएको छ । नरमाइलो लाग्छ । पढाइमा ह्रास आउने अवस्था देखिएको छ । सरकारले आन्दोलनप्रति खासै चासो देखाएन । शिक्षकहरू ऐन नआएसम्म विद्यालय नफर्किने भए । समस्या जटिल बन्दै गएको छ । भीमेश्वर नगरपालिका–७ स्थितको वीरेन्द्र आधारभूत विद्यालयकी अभिभावक सम्झना भुजेलले भन्नुभयो, विद्यालय खुलेर पठनपाठन नहुँदा भुराहरू बिग्रिन थालेका छन् । कक्षा ६, ३ र नर्सरीमा अध्ययन गर्ने छोराछोरीहरूले शिक्षकहरू आन्दोलनमा रहँदा पठनपाठन गर्न नपाएपछि अभिभावकमा पीडा भएको छ । सरकारले पठनपाठन हुने तुरुन्त वातावरण बनाई देओस् । अभिभावकहरू पनि चिन्तित बनेका छन् । नजानिँदो पाराले बालबालिकाको भविष्यमाथि खेलबाड भएको छ । सैलुङ गाउँपालिका– ८ स्थितको शारदा माध्यमिक विद्यालयका अभिभावक दीर्घकाल तामाङले भन्नुभयो, सरकारको ठुलो कमजोरी देखिएको छ । जायज मागलाई सम्बोधन गरी आन्दोलनरत शिक्षकहरूलाई विद्यालयमा पठाउनु पर्छ । लामो समय भयो, अन्यथा विद्यार्थी र अभिभावकको पनि आन्दोलन निम्तिन सक्छ । स्थानीय तहहरूले पनि चासो देखाउन थालेका छन् । वैतेश्वर गाउँपालिकाले शैक्षिक सत्र २०८२ मा विद्यार्थी भर्ना, पाठ्यपुस्तक वितरणलगायतका काममा ढिला भई विद्यार्थी मारमा परेकाले पालिका भित्रका शिक्षकहरूलाई तुरुन्त आन्दोलनबाट फर्केर पठनपाठन सुचारु गर्न निर्देशन दिएको छ । बालबालिकाको पढ्न पाउने हक र उनीहरूको मनोवैज्ञानिक पक्षलाई ध्यान दिन पनि आग्रह गरिएको पालिका अध्यक्ष छवि लामाले जानकारी दिनुभयो । शिक्षा विकास तथा समन्वय इकाई प्रमुख भरतबहादुर भट्टराइले चिन्ता व्यक्त गर्दै भन्नुभयो, सरकारले छिटै पठनपाठन हुने वातावरण बनाउनु पर्छ । आन्दोलन निकै लामो भइसक्यो । भर्ना अभियान आन्दोलनमै बितिसक्यो । परीक्षा तथा उत्तर पुस्तिका परीक्षणलाई प्रत्यक्ष असर परेको छ । शिक्षा विकास तथा स।समन्वय इकाई दोलखाको अभिलेख अनुसार सामुदायिक विद्यालयमा दरबन्दी, राहत, अनुदान, बाल शिक्षालगायतका दरबन्दीमा एक हजार ९०८ जना शिक्षक कार्यरत छन् । कक्षा १ देखि कक्षा १२ सम्म २८ हजार ३४६ विद्यार्थी अध्ययनरत छन् ।
सर्पको भय
सर्प देख्नेबित्तिकै प्रायः मानिसको शरीर सिरिङ्ङ हुन्छ । विषालु सर्प घातक हुन्छन् र तिनले टोकेमा हाम्रो ज्यान जान सक्छ तर सर्पको राम्रो पक्ष पनि छ ।
चालकसँग एक मिनेट यात्रुसँग दुई मिनेट
जिल्ला ट्राफिक कार्यालय मुस्ताङका प्रमुख भुवन क्षेत्रीले बेनी–जोमसोम–कोरला नाका हुँदै मुस्ताङ जिल्लामा प्रवेश गर्ने सवारीसाधनलाई रोकेर सम्मानपूर्वक चालकलाई स्वागत गर्दै यात्राका बारेमा जिज्ञासा राख्नुहुन्छ ।
बेनी–दरवाङ सडकः आठ वर्षमा १७ किलोमिटर कालोपत्र
मङ्गला, मालिका र धवलागिरि गाउँपालिकालाई जिल्ला सदरमुकाम बेनीसँग जोड्ने बेनी–दरबाङ सडक आठ वर्षमा १७ किलोमिटर कालोपत्र भएको छ । चौबिस किलोमिटर लामो यो सडकको स्तरोन्नति आठ वर्षअघि थालिएको हो ।
वन्यजन्तुमैत्री राजमार्ग नहुँदा सधैँ दुर्घटना
बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्ज अन्तर्गतको पूर्वपश्चिम राजमार्ग वन्यजन्तुमैत्री बन्न नसक्दा बर्सेनि दुर्घटनाको जोखिम बढ्दै जान थालेको छ ।
जनशक्ति कम, सेवाग्राहीको चाप बढ्दै
लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पताल बुटवलमा हरेक वर्ष ५० हजारका दरले सेवाग्राही थपिँदै गए पनि सेवा दिने जनशक्ति बढ्न सकेको छैन ।
यस्तो छ आजका लागि निर्धारित विदेशी मुद्राको विनिमयदर
नेपाल राष्ट्र बैंकले आजका लागि विदेशी मुद्रको विनिमयदर निर्धारण गरेको छ । निर्धारित विनिमयदरअनुसार अमेरिकी डलर एकको खरिददर १३६ रुपैयाँ १२ पैसा र बिक्रीदर १३६ रुपैयाँ ७२ पैसा कायम भएको छ ।
बङ्गुर पालेर स्वरोजगार र आत्मनिर्भर
बङ्गुरपालन गरेका म्याग्दीका एक युवाले निरन्तर मेहनत गर्ने हो भने देशमै स्वरोजगार र आत्मनिर्भर बन्न सकिने सन्देश दिनुभएको छ ।
यस्तो छ आज सागसब्जी र फलफूलको मूल्य
कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिले आजका लागि कृषिउपजको थोक मूल्य निर्धारण गरेको छ । समितिका अनुसार तरकारी र फलफूलको अधिकतम थोक मूल्य निर्धारण गरिएको हो ।
असर न्यूनीकरणप्रति साझा अभिमत
जुम्लामा आयोजित हिमाली संवादमा जलवायु परिवर्तनले हिमाली समुदायमा परेको असरलाई न्यूनीकरण गर्ने विषयमा साझा मत भएको छ ।